O le a Soloiesea le Oti!

NA NONOFO se tamāloa e igoa iā Lasalo ma ona tuafāfine o Mareta ma Maria i Petania, o se taulaga e lua maila [3 kilomita] le mamao ese mai Ierusalema. I se tasi o aso a o malaga ese atu la latou uō o Iesu, na matuā maʻi ai lava Lasalo. Sa popole tele ona tuafāfine iā te ia. Na la ave lea o le feʻau iā Iesu. Ina ua faafofoga Iesu i le tala, ona ia maliu loa lea e feiloaʻi iā Lasalo. Na faailoa atu e Iesu i ona soo o loo ia alu e fafagu Lasalo, a o latou ō atu i le ala. Sa lē malamalama soo o Iesu, ae na ia faamanino le mataupu i le faapea atu: “Ua oti Lasalo.”—Ioane 11:1-14.

Ina ua taunuu Iesu, sa ia faatonu atu e ave ese le maa o loo pupuni ai le gutu o le tuugamau o Lasalo. Ina ua uma ona tatalo leotele, sa ia faapea atu: “Lasalo e, inā sau ia i fafo.” Sa sau i fafo Lasalo. Na toe tū le tamāloa na maliu mo aso e fā.—Ioane 11:38-44.

Ua faailoa mai e le tala iā Lasalo, e na o le toe tū e mafai ona aveesea le mataʻutia o le oti. Ae e lē talitonu nisi sa toe tū moni lava Lasalo. Ua faailoa mai i le Tusi Paia o se mea moni. Ia faitau le mea na tupu o loo i le Ioane 11:1-44, ma o le a e iloa ai le mataʻina o le tala. Pe e te talitonu na tupu moni lava? Afai e te lē talitonu i ai, e te ono masalosalo foʻi la i isi valoaga o loo i le Tusi Paia, e aofia ai ma le toe tū o Iesu. Auā o loo taʻua i le Tusi Paia: “Afai foʻi ua lē toe faatūina Keriso, ua faalēaogā lo outou faatuatua.” (1 Korinito 15:17) O se aʻoaʻoga faavae faale-Tusi Paia le toe tū. (Eperu 6:1, 2) Peitaʻi, o le ā le uiga moni o le “toe tū”?

O le ā le Uiga o le “Toe Tū”?

E silia i le 40 taimi e aliaʻi mai ai le faaupuga “toe tū” i le Mataio seʻia oo i le Faaaliga. E faauiga atu i le faa-Eperu, i le “toe faaolaina mai le oti.” Peitaʻi pe a oti se tasi, po o lona tino lea o le a toe faatūina aʻe? E leai, auā o lea ua pala le tino ma toe foʻi atu i le palapala. O le a toe faatūina aʻe le tagata lava lea e tasi, ae lē o le tino lava lenā. O lea la, e aofia i le toe tū le toe faafoʻisia o le ola o se tasi, o ona uiga, talaaga, ma isi mea tāua uma.

E lē faigatā iā Ieova o Lē e lelei atoatoa ona manatua i latou ua maliliu. (Isaia 40:26) Talu ai o Ieova o le Puna o le ola, e faigofie foʻi la ona ia faatūina se tasi i le tagata lava lea, ae i se tino fou. (Salamo 36:9) E lē gata i lea, o loo taʻua i le Tusi Paia e “finagalo alofa” Ieova, e matuā faanaunau e toe faatutū i latou ua maliliu. (Iopu 14:14, 15) Maʻeu lo tatou fiafia e iloa, e lē gata e mafai e Ieova ona toe faatū se tasi mai le oti, ae e faanaunau foʻi o ia e faia faapea!

O le a faia e Iesu se vaega tāua i le toe faatutūina o i latou ua maliliu. Na fetalai Iesu e leʻi leva ina ua mavae se tausaga talu ona amata lana faiva: “Faapei ona toe faatutū ma faaola e le Tamā i ē ua oti; e faapea foʻi ona faaola e le Atalii o i latou ua ia loto i ai.” (Ioane 5:21) Ioe, o loo faaalia mai ai iā i tatou le mana o Iesu na ia faatūina ai Lasalo, ma o lona faanaunauga foʻi ia faia faapea.

Ae faapefea le manatu, o loo ola pea se mea i totonu iā i tatou pe a feoti? O le mea moni, e feteenaʻi le aʻoaʻoga o le toe tū ma le manatu o loo faaauau pea ona ola le agaga o le tagata. Afai e ola pea se mea i totonu iā i tatou pe a feoti, aiseā la o le a manaʻomia ai se toe tū? Ina ua maliu Lasalo, e leʻi talitonu lona tuafafine o Mareta, sa faaauau  ona ola o ia i se nofoaga o agaga. Sa ia talitonu i le toe tū. Ina ua fetalai atu Iesu: “E toe tū mai lou tuagane,” na tali Mareta: “Ua ou iloa e toe tū mai lava ia i le toe tū i le aso gataaga.” (Ioane 11:23, 24) Ina ua toe faatūina mai foʻi Lasalo, e leʻi taʻua e ia ni mea na tutupu i le tuugamau sa iai. Sa oti o ia. Ua faapea mai le Tusi Paia: “O ē ua oti, latou te lē iloa se mea. . . . E leai se galuega, po o se mafaufau, po o se iloa, po o se poto i le tuugamau, o loo e alu atu i ai.”—Failauga 9:5, 10.

O lea e tusa ai ma le Tusi Paia, e na o le toe tū lava e mafai ona aveesea o tatou mafatiaga ona o le oti. Ae o ai o tagata ia ua maliliu o le a toe faatutūina, ma i fea?

O Ai o le a Faatutūina?

Na fetalai Iesu: “E oo mai le aso e faalogo ai i lona [Iesu] leo o i latou uma ua i tuugamau, ma latou ō mai ai.” (Ioane 5: 28, 29) E tusa ai o lenei folafolaga, o le a faatutūina i latou uma o loo i tuugamau, o ē o loo manatua pea e Ieova. O le fesili la o le a tatou iloiloina: O ai moni lava o i latou ia ua maliliu, o loo manatuaina pea e Ieova ma o le a toe tutū mai?

O loo lisi i le Eperu mataupu e 11 igoa o tane ma fafine faamaoni na auauna i le Atua. O i latou na faatasi ai ma isi auauna faamaoni a le Atua na maliliu, o le a toe faatutūina uma. Ae faapefea i latou sa lē tausia tapulaa amiotonu a le Atua, atonu ona sa latou lē iloa na tapulaa? Pe e manatua e le Atua i latou na maliliu a o leʻi iloa ana tapulaa amiotonu? Ioe, e manatua i latou e le Atua, auā o loo folafola i le Tusi Paia: “O le a toe tutū mai ē ua amiotonu atoa ma ē ua amiolētonu.”—Galuega 24:15.

Peitaʻi, e lē o tagata uma o le a faatutūina. O loo taʻua i le Tusi Paia: “Afai tatou te agasala ma le loto i ai pe a uma ona talia o le malamalama o le upu moni, ua lē toe lava se taulaga mo agasala, na o le faatali ma le mataʻu tele i le faamasinoga.” (Eperu 10:26, 27) Na faia e nisi ni agasala e lē  mafai ona faamagaloina. O loo iai i latou i le vanu o Kena, le nofoaga faafaatusa o le faaumatiaga e faavavau, ae lē i le tuugamau taatele o tagata. (Mataio 23:33) O lea la, e ao ona tatou faaeteete aua neʻi faamasinosino po o le a faatūina se tasi pe leai. O Ieova e faia le faamasinoga. E na te silafia i latou o loo i tuugamau ma i latou o loo i Kena. Ae e ao iā i tatou ona ola e tusa ai o le finagalo o le Atua.

O Ai o le a Faatutūina i le Lagi?

Sa sili ona mataʻina le toe tū o Iesu. Na “fasiotia o ia i le tino, a ua faaolaina mai i le Agaga.” (1 Peteru 3:18) E leʻi iai se tasi na oo i se toe tū faapena. Na fetalai Iesu: “E leai foʻi se tasi na alu aʻe i le lagi, na o ia na alu ifo mai le lagi, o le Atalii lea o le tagata o loo i le lagi.” (Ioane 3:13) Ioe, o le Atalii o le tagata lē na muaʻi toe tū aʻe o se agaga. (Galuega 26:23) E iai foʻi ma isi na mulimuli ane faatutūina o ni agaga. Ua faapea mai le mau: “E taʻitoʻatasi ma lona lava tofi; o le uluaʻi fua o Keriso ia, mulimuli ane o ē ua fai mona i lona toe afio mai.”—1 Korinito 15:23.

O le a faatutūina aʻe i le lagi se vaega itiiti o tagata, o ‘ē ua fai mona Keriso,’ mo se fuafuaga faapitoa. (Roma 6:5) O le a fai i latou ma “tupu i le lalolagi” faatasi ma Keriso. (Faaaliga 5:9, 10) E lē gata i lea, o le a fai i latou ma ositaulaga i le uiga faapea, o le a faia sa latou sao i le aveesea o le agasala lea na māfua i le uluaʻi tagata o Atamu. (Roma 5:12) E 144,000 i latou o le a pule faatasi ma Keriso o ni tupu ma ositaulaga. (Faaaliga 14:1, 3) O le ā le ituaiga tino o le a latou maua pe a toe faatutūina aʻe? O loo taʻua i le Tusi Paia: “O le tino faaleagaga.” O le a mafai ai ona latou ola i le lagi.—1 Korinito 15:35, 38, 42-45.

O afea o le a faatutūina aʻe ai le 144,000 i le lagi? O loo taʻua i le 1 Korinito 15:23 le tali: pe a ‘toe afio mai Keriso.’ Ua faaalia i mea na tutupu talu mai le 1914, o le toe afio mai o Keriso ma le “gataaga o le lalolagi,” na amata i le tausaga lava lenā. (Mataio 24:3-7) E alagatatau la le faapea atu, ua leva ona amata le toe tutū o Kerisiano faamaoni, peitaʻi e lē o vaaia e tagata. O lona uiga foʻi la, ua faatutūina aʻe le ʻauaposetolo ma uluaʻi Kerisiano i le lagi. Ae o afea la o le a faatutūina aʻe ai Kerisiano ia o loo soifua pea i le taimi nei, ia e iai le faamoemoe e pule faatasi ma Keriso i le lagi? E faatutūina i latou e “pei o le emo o le mata,” o lona uiga o le taimi lava e maliliu ai, e faatutūina aʻe ai foʻi. (1 Korinito 15:52) Talu ai o le a muamua toe tutū lenei vaega toʻaitiiti e 144,000 na i lo le vaega toʻatele lea e toe tutū i luga o le lalolagi, e taʻua la lo latou toe tutū o le “uluaʻi toe tū.”—Filipi 3:11; Faaaliga 20:6.

O Ai o le a Faatutūina Aʻe i Luga o le Lalolagi?

E tusa ai ma le Tusi Paia, o le toʻatele lava o ē ua maliliu o le a toe faatutūina aʻe i luga o le lalolagi. (Salamo 37:29; Mataio 6:10) Na faamatala e Ioane lana vaaiga matalasi o i latou o le a toe faatutūina: “Ua avaʻe foʻi e le sami ē na oti sa i ai, ua avaʻe foʻi e le oti ma seoli ē na oti sa i ai; e taʻitasi foʻi o i latou ma faamasinoina e tusa ma a latou amio. Ua lafoina foʻi le oti ma seoli i le lepa afi; o le oti faalua lea, o le lepa afi lea.” (Faaaliga 20:11-14) O loo manatua pea e le Atua i latou uma o loo i Seoli po o le tuugamau. O le a toe faatutūina i latou uma. (Salamo 16:10; Galuega 2:31) O le a faamasinoina i latou e tusa ai o a latou amioga ma mea na fai pe a mavae lo latou toe tutū mai. O le ā le mea o le a tupu i le oti ma Seoli? O le a lafoina i le “lepa afi.” O lona uiga o le a lē toe maliliu tagata ona o le agasala a Atamu.

 Seʻi tomānatu i le fiafia o i latou e faavauvau ona o le maliliu o ē pele, pe a iloa le folafolaga a le Atua i le toe tū! Maʻeu le olioli o le fafine Naina ua oti lana tane, ina ua toe faatūina e Iesu lana tama! (Luka 7:11-17) Ua faamatalaina i le Tusi Paia faalogona o mātua o se teineitiiti e 12 tausaga na toe faatūina e Iesu: “Ona segia lea o latou mauli.” (Mareko 5:21-24, 35-42; Luka 8:40-42, 49-56) O se fiafiaga le toe faafeiloaʻia o ē pele i le lalolagi fou na folafolaina mai e le Atua.

O le ā se aafiaga iā i tatou o le iloaina o le upu moni e uiga i le toe tū? Ua taʻua i le World Book Encyclopedia: “E fefefe le toʻatele i le oti ma lē fia mafaufau i ai.” Aiseā? Auā e lē malamalama tagata i le tulaga o ē ua oti, po o le ā le mea e tupu i se tasi pe a oti. O le iloaina o le upu moni e faatatau i le tulaga o ē ua oti ma le faamoemoe o le toe tū, o le a faalototeleina ai i tatou pe a fesagaʻia le ‘toe fili o le oti.’ (1 Korinito 15:26) O le a fesoasoani lenei malamalamaga e faafaigofie ai ona tatou onosaia lagona tigā, pe a maliu se uō mamae po o se tauaiga.

O afea o le a amata ai le toe tū i luga o le lalolagi? Ua tumu le lalolagi i faiga sauā, femisaʻi, faamasaa toto, ma le faaleagaina o le ea. Afai o le a toe tutū mai i latou ua maliliu i se lalolagi faapena, e mautinoa o le a lē umi lo latou fiafia. Peitaʻi, na folafola mai e Ieova o le a lē pine ae ia faamuta loa mea o loo fai e lenei lalolagi o loo pulea e Satani. (Faataoto 2:21, 22; Tanielu 2:44; 1 Ioane 5:19) Ua toe o se aga faataunuu loa le fuafuaga a le Atua. Ona toe feala mai loa lea o ē ua maliliu i se lalolagi fou filemu.

[Ata i le itulau 7]

O le a faatutūina aʻe le toʻatele o ē ua maliliu i luga o le lalolagi