Maua le Malamalamaga Saʻo

O LE aso 18 o Tesema i le 1810, ma ua lata ina pō. I le sami sousou i se vaimea i saute sasaʻe o le talafatai o Sikotilani, na leiloa ai e le vaa tau a Peretania o le HMS Pallas lona alāvaa. Na atili faigatā ona iloa e le ʻauvaa mōlī faasino na manaʻomia e taʻitaʻia saogalemu ai le vaa, ona o le pogisa ma le kiona. Seʻi mafaufau i lo latou fiafia ina ua iloa atu mōlī, ma uli agaʻi loa iai le vaa! Ae e faanoanoa lava, e lē o mōlī taʻiala ia na latou manaʻomia. O afi a tamāloloa o loo tafu e lata ane i le talafatai. Na taia le Pallas i papa ma matuā faaleagaina ai. E toʻa sefulutasi le ʻauvaa na malelemo ai. Pagā se mala!

O se mea na sesē na māfua ai ona tupu le mala i le Pallas. Ae o isi taimi, na fesagaʻia e le ʻauvaa se isi lamatiaga e sili atu—o le sesē o mōlī faasino. E tusa ai o le tusi Wrecks, Wreckers and Rescuers, o nei mōlī na fuafua e faasesē ai vaa ina ia tuʻia i ogāsami gaoā, ma mafai ai ona osofaʻia ma gaoia le vaa lea ua faaleagaina.

‘E Taʻitaʻia Oe e le Tusi Paia i le Faaolataga’

I lou saʻilia o le malamalamaga saʻo, e te fesagaʻia lamatiaga e tai pei o ia na fesagaʻia e le ʻauvaa. E te ono faalogo i ni faamatalaga sesē po o le ʻolegia foʻi o oe. E taʻitaʻia oe i le malaia i auala na. O le ā se mea e te faia e puipuia ai oe? Ia faamautinoa e saʻo ma maufaatuatuaina le puna e te maua ai le malamalamaga saʻo. Ua silia i le 125 tausaga o lagolagoina e lenei mekasini le Afioga a le Atua, le Tusi Paia, o le puna sili o le malamalamaga saʻo auā o loo iai “tusi paia, e mafaia ona faapoto ai iā te oe e iʻu ai i le faaolataga.”—2 Timoteo 3:15-17.

Ioe, ina ia e mautinoa o le Tusi Paia o se mōlī faasino maufaatuatuaina, e tāua lou iloilo pe moni aʻiaʻi mea o loo iai. (Salamo  119:105; Faataoto 14:15) Aua le faatalatū e tusi atu i ē na lomia lenei mekasini mo ni faamatalaga, ia na fesoasoani i le faitau miliona e faamaonia ai o le Tusi Paia e mai le Atua. O se faaaʻoaʻoga, faitau le polosiua A Book for All People. * E tele ni faamatalaga o iai e faaalia ai o le Tusi Paia e saʻo, moni aʻiaʻi, ma e mai le Atua.

Upu Moni Faavae

O ā la nisi o upu moni faavae o loo iai i nei “tusi paia”? Manatu i faaaʻoaʻoga o mulimuli mai.

E na o le tasi le Atua e Ona le Malosi Uma Lava ma o Lē na Faia mea uma. (Kenese 1:1) Ua māfua ona tatou iai ona na “faia mea uma lava” e le Atua, ma na Ia foaʻi mai iā i tatou le ola. (Faaaliga 4:11) O le pogai lea ua alagatatau ai ona tatou tapuaʻi iā te Ia. O Lē na faia mea, o ia lea o le Puna o le upu moni. (Salamo 36:9; Isaia 30:20, 21; 48:17, 18) E iai lona suafa lea e finagalo tatou te faaaogāina. (Esoto 3:15) O lenā suafa, a tusia i mataʻitusi Eperu ma faaliliuina o le YHWH, e 7,000 taimi o loo aliaʻe ai i le Tusi Paia. Ua faitau selau tausaga o faaaogāina i le taʻu faa-Samoa, “Ieova.”—Salamo 83:18.

Na faia e Ieova tane ma fafine e ola e faavavau i le Parataiso i inei i le lalolagi. Na ia tuu i tagata uiga faaleagaga ia e faaatagia ai ona uiga. Na ia foaʻi iā i latou taleni ma tomai, e mafai ai ona olioli i ni olaga faamalieina e lē gata mai i le lalolagi. (Kenese 1:26-28) E leʻi finagalo e avea le lalolagi o se nofoaga e tofotofo ai tane ma fafine, pe ono feola o ni agaga i le lagi, pei o inā e mafai ona latou olioli ai i se faiā ma le Atua.

Sa leai se mea e leaga ina ua foafoaina e le Atua tagata. Na faatoʻā leaga ina ua faaaogā sesē e nisi o foafoaga a le Atua—o tagata ma agelu—a latou filifiliga saʻoloto ma fouvale iā te Ia. (Teuteronome 32:5) Sa i o tatou uluaʻi mātua le aiā e filifili ai mo i laʻua le mea lelei ma le mea leaga. (Kenese 2:17; 3:1-5) O inā na māfua ai ona oo le oti i tagata. (Kenese 3:19; Roma 5:12) Ina ia foʻia finauga ia na lāgā i le fouvalega, e leʻi taofia e Ieova le tutupu o mea leaga mo se taimi lē tumau. Ae na tumau pea lona finagalo e leʻi suia mo le lalolagi ma tagata. (Isaia 45:18) O le a nonofo e faavavau tane ma fafine i le Parataiso, i se lalolagi ua faamamāina.—Mataio 6:10; Faaaliga 21:1-5.

O Iesu Keriso e lē o le Atua e Ona le Malosi Uma Lava, ae o le Alo o le Atua. Na aʻoaʻo e Iesu ona soo ia tatalo: “Lo matou Tamā e, o i le lagi, Ia paia lou suafa.” (Mataio 6:9) Na te leʻi taʻua faapea e la te tutusa ma le Atua. Na i lo lea, na ia fetalai: “E sili loʻu Tamā iā te aʻu.”—Ioane 14:28.

Na faia e Iesu se vaega tāua i le faataunuuina o le finagalo o le Atua. Na auina mai o ia e le Atua ‘o le malamalama i le lalolagi, ina ia lē tumau pea i le pōuliuli se tasi e faatuatua iā te ia.’ (Ioane 12:46) E tusa ai o le  faamatalaga a Peteru, “e leai foʻi se tasi ua i ai le ola.” (Galuega 4:12) E moni lea auā e faalagolago lo tatou faaolataga i le toto tāua o Keriso. (1 Peteru 1:18, 19) Na foaʻi e Iesu lona soifua o se taulaga togiola, e totogi ai tagata mai le agasala lea na māfua i o tatou mātua o Atamu ma Eva. (Mataio 20:28; 1 Timoteo 2:6) E lē gata i lea, na faaaogā e le Atua Iesu e faailoa mai Lona finagalo.—Ioane 8:12, 32, 46, 47; 14:6; Galuega 26:23.

Na faavaeina e le Atua se Malo i le lagi, e faia aʻe iā Iesu Keriso ma ē ua filifilia mai tagata. O loo maua lenei matua i le Tusi Paia. Na tofia atu e le Atua i lenei Malo le tiute, o le faamautinoa lea o le a faataunuu lona finagalo i le lalolagi e pei ona faia i le lagi. (Mataio 6:10) E lē o se vaega o le uluaʻi fuafuaga a le Atua le alu o se tasi i le lagi. O lo latou nofoaga o le lalolagi. Ae ina ua agasala le tagata, na fuafuaina loa e le Atua se mea fou. Na ia faatulaga e filifili tagata “mai ituaiga uma, ma gagana eseese, ma nuu, atoa ma atunuu . . . e fai foʻi i latou ma tupu” faatasi ma Keriso i se malo i le lagi. (Faaaliga 5:9, 10) Ua lē o toe pine ae “tuʻimomomoina ma faaumatia” loa e lenā Malo, pulega uma a tagata ia na aumaia le tele o puapuaga ma tigā.—Tanielu 2:44.

E leai se mea i totonu o le tagata e ola pea pe a oti. Ua matuā faamanino mai e lenei upu moni faavae o le Tusi Paia le mea e uiga i le tagata, ma lona faamoemoe i le lumanaʻi. Ua aveesea ai foʻi ni lē femalamalamaaʻi ma faamatalaga sesē, ia ua faafenumiaʻia tagata e uiga i ē ua maliliu.

Ua taʻu mai iā i tatou e le uluaʻi tusi o le Tusi Paia: “Ona faia lea e Ieova le Atua o le tagata i le efuefu o le eleele, ma ua mānava i ona pogaʻiisu o le mānava ola; ona avea ai lea o le tagata ma tagata ola.” (Kenese 2:7) Po o e malamalama i le uiga o lenā manatu? O le tagata—o le tuufaatasiga o elemeni mai le “efuefu o le eleele” ma le malosi o le ola mai le Atua. E lē ola pea la le tagata, o le taimi lava e oti ai ua leai foʻi se tagata ola.—Kenese 3:19; Failauga 9:5, 10.

O le a toe faafoʻisia i le ola ē ua maliliu i se toe tū. Pe a uma le taimi lea na lē taofia ai e le Atua mea leaga e tutupu, ona ‘oo mai ai lea o le aso e faalogo ai i le leo o [Iesu] i latou uma ua i tuugamau, ma latou ō mai ai; o ē na amio lelei, e toe tutū i le ola; a o ē na amio leaga, e toe tutū i le faasala.’ (Ioane 5:28, 29; Galuega 24:15) O le a toe faafoʻisia e le toe tū  tagata i le ola i se lalolagi parataiso, le olaga lea na uluaʻi finagalo i ai le Atua mo lana fanau.

Saʻili i Tusi i Lea Aso ma Lea Aso

Ua e silafia la e fesoasoani iā te oe le mauaina o le poto i nei upu moni faavae. I nei taimi faigatā ma fesouaʻiina, e puipuia e lenei poto oe mai “finauga i mea ua igoa pepelo ai o le iloa” lea na faasalalau e Satani. Ua ia faafoliga mai o se “agelu o le malamalama” ma ua faafoliga ona sui o “auauna a le amiotonu.” (1 Timoteo 6:20; 2 Korinito 11:13-15) E puipuia oe e le poto saʻo o le Tusi Paia, mai upu moni ia e faavae i filosofia a “ē popoto ma ē atamamai” o le lalolagi, o ē ua “lafoaʻi le afioga a Ieova.”—Mataio 11:25; Ieremia 8:9.

Talu ai sa tele aʻoaʻoga taufaasesē ma filosofia i aso o Ioane, na ia lapataʻia ai Kerisiano o le uluaʻi senituri: “Aua tou te faalogo i agaga uma lava.” Na ia taʻua: “Ia outou tofotofo i agaga pe mai le Atua i latou.” (1 Ioane 4:1) Seʻi tomānatu i lenei faataʻitaʻiga. Afai e te maua se feʻau lea e ono matuā aafia ai lou soifua, po o le a e talia ea ona e foliga e sau mai se tasi e lelei? E leai. O le a e faamautinoa po o fea e sau ai, ma iloilo mea o loo iai a o leʻi gaoioi e faatino.

E ala i le saunia o se faamaumauga tusia lea o loo iai upu moni faavae, ua faamautinoa ai e le Atua o le a e faia le mea ua taʻua i luga—ia “tofotofo” o loo saʻo mōlī taʻiala po o faasino ala ia o loo e mulimuli i ai.(1 Tesalonia 5:21) Na avatu le faamālō i ē amio lelei o le uluaʻi senituri, ona o le “saʻili i Tusi i lea aso ma lea aso” e faamautinoa ai, o mea sa latou aʻoaʻoina o le upu moni lea. (Galuega 17:11) E mafai foʻi ona e faia faapea. Ia avea le Tusi Paia e pei “o se mōlī e mumū i le mea pogisa,” e taʻitaʻia oe i le saogalemu. (2 Peteru 1:19-21) O le faia faapea, o le a “e maua ai le poto i le Atua” lea e maua ai le malamalamaga saʻo.—Faataoto 2:5.

[Faamatalaga pito i lalo]

[Ata i le itulau 4]

Ua pei le Afioga a le Atua o se mōlī

[Ata i le itulau 5]

O ai le suafa o le Atua?

[Ata i le itulau 5]

O le ā le lumanaʻi o tagata?

[Ata i le itulau 6]

Po o Iesu o le Atua e Ona le Malosi Uma Lava?

[Ata i le itulau 6]

O fea o iai ē ua maliliu?

[Ata i le itulau 7]

O le toe tutū o ē ua maliliu o se upu moni faavae o loo aʻoaʻoina i le Tusi Paia