‘Ia Faailoa o Outou Manaʻo i le Atua’

“Ia faailoa atu o outou manaʻo i mea uma lava i le Atua, i le tatalo, ma le faatoga, atoa ma le faafetai.”—FILIPI 4:6.

1. O ai lea ua tatou maua le faaeaga e talanoa atu i ai, ma aiseā e ofoofogia ai lenei mea?

AFAI e te talosagaina se lua feiloaʻiga ma le taʻitaʻi o lou atunuu, o le ā se tali e ono aumai iā te oe? E te ono maua se tali faaaloalo mai lona ofisa, ae ailoga e maua sou avanoa e talanoa patino atu ai i le taʻitaʻi. Peitaʻi e ese mai ai Ieova le Atua, o ia o le Pule Silisili Ese aoao. E mafai ona tatou talanoa atu iā te ia mai so o se nofoaga i so o se taimi tatou te mananaʻo ai. E mautinoa lona liuliualo mai i tatalo uma na te taliaina. (Faataoto 15:29) Maʻeu se matagofie o lenā faamautinoaga! Pe tatou te lē talisapaia ea lenei mea ma atili ai ona tatou tatalo e lē aunoa, i Lē ua matuā onomea ona taʻua o le “Faafofoga tatalo”?—Salamo 65:2.

2. O le ā e manaʻomia i tatalo ina ia talia ai e le Atua?

² Peitaʻi e ono fesili se tasi, ‘O ā tatalo e taliaina e le Atua?’ Ua taʻu mai e le Tusi Paia se manaʻoga talafeagai ina ia talia ai tatalo: “A leai foʻi se faatuatua e lē mafai ona fiafia mai o ia; auā e tatau i lē alu atu i le Atua ona talitonu o loo soifua o ia, o ia foʻi na te tauia mai o ē matuā saʻili iā te ia.” (Eperu 11:6) E pei ona faamatala i le mataupu na seʻi mavae atu, o le vala autū i le faalatalata atu i le Atua, o le faatuatua. E talia e le Atua tatalo a i latou e faalatalata atu iā te ia, ae ia faia i le faatuatua faatasi ai ma galuega talafeagai, atoa ma le faamaoni ma se faanaunauga saʻo o le loto.

3. (a) E pei o tatalo a auauna anamua, o ā mea e mafai foʻi ona faaleo atu i a tatou tatalo? (e) O ā tatalo e mafai ona tatou tatalo ai?

³ Na timaʻi atu Paulo i Kerisiano i ona vaitaimi: “Aua neʻi popole outou i se mea e tasi, a ia faailoa atu o outou manaʻo i mea uma lava i le Atua, i le tatalo, ma le faatoga, atoa ma le faafetai.” (Filipi 4:6, 7) E toʻatele o loo taʻua i le Tusi Paia na tatalo i le Atua e tusa ai ma o latou popolega. O nisi o i latou, o Hana, Elia, Esekia ma Tanielu, ma e lelei foʻi pe a tatou faataʻitaʻi i ai. (1 Samuelu 2:1-10; 1 Tupu 18:36, 37; 2 Tupu 19:15-19; Tanielu 9:3-21) E tusa ai o upu a Paulo, e tele ituaiga eseese o tatalo. Sa ia taʻua le faafetai, lea e faaleo atu ai lo tatou talisapaia o mea ua fai e le Atua mo i tatou. E mafai ona faaleo atu lenei tatalo faatasi ma viiga. O le faatoga e faasino i se olega naunautaʻi mai se uiga lotomaulalo. E mafai foʻi ona tatou faaleo atu manaʻoga po o talosaga mo se mea patino. (Luka 11:2, 3) E talia fiafia e lo tatou Tamā o i le lagi so o se vala o nei tatalo tatou te talanoa atu ai iā te ia.

4. E ui o loo silafia mai e Ieova o tatou manaʻoga, ae aiseā e tatau ai pea ona faaleo atu o tatou manaʻo iā te ia?

⁴ E faapea mai nisi, ‘Ua leva ona silafia mai e Ieova o tatou manaʻoga uma.’ (Mataio 6:8, 32) Aiseā la e finagalo ai pea o ia tatou te tatalo atu mo o tatou manaʻoga? Seʻi manatu i se faaaʻoaʻoga: E ono folafola atu e se tagata e iai sona faleoloa se meaalofa i nisi o ana tagata faatau. Ae ina ia maua lea meaalofa, e tatau ona ō mai tagata i lē ana le faleoloa e avatu ai. Afai e iai nisi e lē ō ane, lona uiga e lē o mananaʻo na tagata i le meaalofa. E faapena foʻi tatou; afai tatou te lē tatalo e faailoa o tatou manaʻo, lona uiga tatou te lē o manaʻomia sauniuniga mai iā Ieova. Na fetalai Iesu: “Inā ole atu ia, ona outou maua ai lea.” (Ioane 16:24) O le faia faapea e faaalia ai lo tatou faalagolago i le Atua.

 E Faapefea Ona Tatalo i le Atua?

5. Aiseā e manaʻomia ai ona tatou tatalo e ala atu i le suafa o Iesu?

⁵ E lē o faatulaga mai e Ieova ni tulafono maumauaʻi se tele i le auala e tatalo ai. Peitaʻi e manaʻomia ona tatou iloa le auala talafeagai e tatalo ai i le Atua, lea o loo faamatala mai i le Tusi Paia. E pei ona aʻoaʻo e Iesu ona soo: “O mea uma tou te ole atu ai i le Tamā i loʻu igoa, e foaʻi mai e ia iā te outou.” (Ioane 16:23) E manaʻomia ona tatou tatalo e ala atu i le suafa o Iesu, lona uiga o loo tatou amanaʻia le matafaioi a Iesu, ua na o ia le auala o loo faasafua mai ai e le Atua ana faamanuiaga i tagata uma.

6. Pe iai se tulaga faapitoa e tatau ona faatulaga ai o tatou tino pe a tatalo?

⁶ Pe iai se tulaga faapitoa e tatau ona faatulaga ai o tatou tino pe a tatalo? E lē o faapatino mai e le Tusi Paia se tulaga ina ia talia ai a tatou tatalo. (1 Tupu 8:22; Neemia 8:6; Mareko 11:25; Luka 22:41) O le mea tāua ia tatalo ma le faamaoni i le Atua, ma ia saʻo faanaunauga o o tatou loto.—Ioelu 2:12, 13.

7. (a) O le ā le uiga o le “amene”? (e) E faapefea ona faaaogā ma le talafeagai i tatalo?

⁷ Ae ā le faaaogāina o le “amene”? O loo taʻua i le Tusi Paia le talafeagai ona faaiʻu ai a tatou tatalo, aemaise pe a tatalo i luma o isi tagata. (Salamo 72:19; 89:52) O le upu Eperu ʼa·menʹ o loo iai le uiga autū o le “mautinoa.” O loo faamatala e le lomifefiloi a McClintock ma Strong, e mafai ona faapea atu “Amene” pe a faaiʻu ni tatalo, ina “ia toe faamautinoa ai upu sa taʻua, ma faatalosaga ai le faataunuuina o na upu.” Lona uiga pe a faaiʻu e se tasi lana tatalo i le “Amene,” e faaalia ai ona lagona naunautaʻi i mea faatoʻā uma ona ia taʻua. Afai o loo tatalo se Kerisiano e fai ma sui o le faapotopotoga ma faaiʻu lana tatalo i lenei upu, e mafai foʻi e i latou o loo faalogo ona “Amene” lē leoa i o latou lava loto, pe faaleotele atu e faailoa ai lo latou ioeina o upu o le tatalo sa fai.—1 Korinito 14:16.

8. E faapefea i nisi a tatou tatalo ona pei o tatalo a Iakopo po o Aperaamo, ma o le ā e taʻu atu ai e uiga iā i tatou?

⁸ E iai taimi e ono faataga ai e le Atua le avanoa e faailoa ai le loloto o o tatou popolega i mataupu tatou te tatalo atu ai. E ono manaʻomia ona pei i tatou o Iakopo mai anamua, lea na alu le pō atoa o tauivi ma se agelu ina ia maua se faamanuiaga. (Kenese 32:24-26) E iai tulaga e ono pei ai i tatou o Aperaamo, o lē sa ole atu pea lava pea iā Ieova ina ia silasila alofa mai iā Lota ma isi tagata amiotonu sa iai i Sotoma. (Kenese 18:22-33) Atonu foʻi tatou te ʻaiʻoi atu faapena iā Ieova mo ni mea o loo pele iā i tatou, ina ia faaali mai i ai lona faamasinotonu, lona agalelei, ma lona alofa mutimutivale.

O ā Mea Tatou te Ono Tatalo Ai?

9. O ā mea autū e tatau ona faatāua pe a tatou tatalo?

⁹ Manatua na faapea mai Paulo: “Ia faailoa atu o outou manaʻo i mea uma lava i le Atua.” (Filipi 4:6) E toetoe lava o vala uma o le olaga e mafai e le tagata lava ia ona taʻua i ana tatalo. Peitaʻi, ia muamua ona faatāua i a tatou tatalo mataupu e fesootaʻi i le finagalo o Ieova. E manaia le faaaʻoaʻoga a Tanielu i lenei vala. Ina ua faasalaina Isaraelu ona o a latou agasala, sa augani Tanielu iā Ieova ina ia faaali mai lona alofa mutimutivale, i le faapea atu: “Aua le faatuatuai, ona o lau afio lava, loʻu Atua e, auā ua igoa i lou suafa.” (Tanielu 9:15-19) Po o faapena ona aliali atu i a tatou tatalo, e tāua iā i tatou le faapaiaina o le suafa o Ieova, ma le faataunuuina o lona finagalo?

10. E faapefea ona tatou iloa e talafeagai foʻi ona tatalo mo mataupu e fitoitonu i le tagata lava ia?

¹⁰ Ae peitaʻi, e talafeagai foʻi ona tatalo mo ni mataupu e fitoitonu iā i tatou lava. Ia tatou pei o le faisalamo, sa tatalo ina ia faalolotoina lona malamalama faaleagaga. Na ia tatalo: “Ia e aʻoaʻo mai iā te aʻu, ona ou anaana lea i lau tulafono, ma ou tausia ma loʻu loto atoa.” (Salamo 119:33, 34; Kolose 1:9, 10) ‘Sa tatalo Iesu ma ʻaiʻoi atu ma le tagi tele ma loimata i lē na  mafai ona faaola iā te ia nai le oti.’ (Eperu 5:7) O le faia faapea, na ia faaalia ai le talafeagai ona saʻili atu mo se malosi pe a fesagaʻi ma lamatiaga po o puapuaga. Ina ua faailoa e Iesu le tatalo faaaʻoaʻo i ona soo, na ia faaaofia ai ma mataupu o popolega o le tagata lava ia, e pei o le faamagaloina o sesē ma le mauaina o meaʻai mo le aso.

11. E fesoasoani faapefea le tatalo ina ia tatou lē lolo atu ai i tofotofoga?

¹¹ I le tatalo faaaʻoaʻo a Iesu, sa ia faaaofia ai se talosaga: “Aua foʻi e te taʻitaʻiina i matou i le faaosoosoga, A ia e laveaʻi iā i matou ai le leaga.” (Mataio 6:9-13) Mulimuli ane sa ia fautua mai: “Ia outou mataala ma tatalo, ina neʻi oo mai le faaosoosoga iā te outou.” (Mataio 26:41) E manaʻomia tele le tatalo pe a fesagaʻi ma tofotofoga. E ono tofotofoina i tatou e faagalo taʻiala a le Tusi Paia a o iai i galuega po o aʻoga. E ono valaaulia i tatou e nisi e lē o ni Molimau, ina ia tatou faia ma i latou ni gaoioiga e lē talafeagai mo se Kerisiano. E ono uunaʻia i tatou e fai se mea e solia ai taʻiala o amioga tatau. O taimi faapena e lelei ai pe a tatou usitaia le fautuaga a Iesu ina ia tatalo—a o leʻi taitai oo mai le tofotofoga, pe ina ua fesagaʻi ma le tofotofoga—e ole atu ai i le Atua e fesoasoani mai ina ia tatou lē lolo atu i le tofotofoga.

12. O ā pogai o popolega tatou te ono tatalo ai, ma e faapeʻī le silasila a Ieova i na tatalo?

¹² E eseese omiga ma popolega o loo aafia ai auauna a Ieova i aso nei. O maʻi ma mafatiaga o le mafaufau o pogai autū na o popolega i le toʻatele o tagata. O faiga sauā o loo vaai ma faalogo i ai ua atili ai ona faapopoleina le olaga. E oo lava i mea e sili ona manaʻomia i le olaga, ua faigatā ona maua ona ua faalētonu le tamaoaiga. Maʻeu la se faamāfanafanaloto o le iloa, e faafofoga mai Ieova a o faaleo atu e ana auauna nei popolega iā te ia! O le  faamatalaga lenei a le Salamo 102:17 e faatatau iā Ieova: “E liuliualo mai o ia i le tatalo a lē ua mativa, e lē ʻinoʻino foʻi o ia i la latou tatalo.”

13. (a) O ā mataupu e patino i le tagata lava ia e mafai ona tatalo atu ai? (e) Faamatala mai se faaaʻoaʻoga o se tatalo faapena.

¹³ E mautinoa lava, so o se mataupu e aafia ai la tatou auaunaga iā Ieova po o le faiā ma ia, e mafai ona tatou tatalo atu ai. (1 Ioane 5:14) Afai o iai ni au filifiliga i mataupu e pei o le faaipoipoga, le saʻilia o se galuega, po o le faateleina o sou sao i le auaunaga, aua e te faatalatū e faailoa na mea iā Ieova, ma talosagaina lana taʻitaʻiga. Sa iai se tuafafine talavou i Filipaina, sa manaʻo e auauna faataimi atoa. Peitaʻi sa leʻi iai sana galuega e tausia ai lona itu faaletino. Fai mai a ia: “I se tasi Aso Toonai, na ou tatalo faapitoa ai lava iā Ieova e faatatau i le paeonia. Mulimuli ane i lenā lava aso a o oʻu talaʻi, sa ou ofoina ai se tusi i se teine talavou. Na teʻi lava ua faapea mai le teine: ‘E tatau ona e vave usu atu i le matou aʻoga i le taeao o le Aso Gafua.’ Na ou fesili i ai pe aiseā, ma ia faamatala mai, e iai se avanoa faigaluega o loo manaʻomia vave ai lava se isi. Sa ou alu ma ou faigaluega ai lava i lenā aso.” E faapena foʻi mea o loo tutupu i le tele o isi auauna a Ieova i le lalolagi. O lea la, aua e te faatalatū e tatalo i le Atua e tusa ai o ou manaʻoga!

E Faapefea pe Afai ua Tatou Agasala?

14, 15. (a) Aiseā e lē tatau ai i se tasi ona faatalatū e tatalo, e tusa pe ua ia faia se agasala? (e) O le ā le isi fesoasoani e mafai ai ona toe malosi se tagata ua agasala, e ese mai ana ia lava tatalo?

¹⁴ E faapefea ona fesoasoani le tatalo pe afai ua agasala se tasi? O nisi tagata, pe afai ua faia se agasala, o le māsiasi e filifili ai e lē toe tatalo. Peitaʻi o se gaoioiga lē atamai tele lenā. Seʻi faataʻitaʻi: E iloa lelei e pailate o vaalele, afai e fesēaʻi i luga o le ea, e mafai ona fesootaʻi mai i le laueleele mo se fesoasoani, i le vaega e faatonutonu atu ai le ala o le vaalele. Ae ā pe afai e musu le pailate e faafesootaʻi mai le laueleele, i lona māsiasi neʻi iloa e nisi le mea ua tupu iā te ia? E mataʻutia se faalavelave e ono iʻu i ai lenā musuā! E faapena foʻi le tagata ua agasala ae mā e tatalo i le Atua, e iʻu ina atili ai ona mafatia. O le māsiasi i se agasala ua fai e lē tatau ona taofia ai se tasi mai le talanoa atu iā Ieova. O loo tatala mai e Ieova le avanoa iā i latou ua faia sesē matuiā, ia tatalo atu iā te ia. Na augani Isaia i tagata agasala uma i lona vaitaimi ina ia ole iā Ieova, “auā na te matuā faamagaloina.” (Isaia 55:6, 7) Ae aua foʻi neʻi galo, a o leʻi ole se tasi iā Ieova mo se faamagaloga, e tatau ona ia muaʻi liliu ese mai ona ala agasala, ma ia matuā salamo moni.—Salamo 119:58; Tanielu 9:13.

¹⁵ E iai se isi māfuaaga e tāua ai le tatalo, aemaise i tulaga o loo aofia ai le agasala. Na taʻua e Iakopo e faatatau i se tasi o loo manaʻomia se fesoasoani faaleagaga: “Inā aami atu ia i toeaina o le ekalesia, ia latou tatalo mo ia, . . . e faatūina foʻi o ia e [Ieova].” (Iakopo 5:14, 15) Ioe, e tatau i se tasi ona taʻutino lana agasala iā Ieova e ala i le tatalo, ae tatau foʻi ona ia saʻilia le fesoasoani a toeaina ina ia latou tatalo mo ia. O le a fesoasoani lenā i lona toe malosi faaleagaga.

Tali i Tatalo

16, 17. (a) E faapefea ona tali mai Ieova i tatalo? (e) O ā ni mea na tutupu e faaalia ai, e sootaga vavalalata le tatalo ma le galuega talaʻi?

¹⁶ E faapefea ona taliina tatalo? O nisi tatalo e vave ona tali mai ma faigofie foʻi ona mātaulia le tali. (2 Tupu 20:1-6) O isi atonu e umi se taimi, ma e fai sina faigatā ona mātaulia le tali.  I le faataoto a Iesu i le fafine ua oti lana tane lea sa alu atu pea lava pea i le faamasino i lona faafitauli, e taʻu mai ai, e lē o se mea sesē le tatalo soo iā Ieova i se mataupu. (Luka 18:1-8) Ae ia tatou mautinoa, afai e ōgatusa a tatou tatalo ma le finagalo o le Atua, e lē taitai la ona faapea mai Ieova: “Aua e te faasoesa mai iā te aʻu.”—Luka 11:5-9.

¹⁷ E tele taimi ua vaaitino ai tagata o Ieova i le taliaina o a latou tatalo, aemaise i la tatou galuega talaʻi. Mo se faaaʻoaʻoga, sa tufatufa atu e ni tuafāfine se toʻalua i Filipaina ni lomiga faale-Tusi Paia i se oganuu maotua. Ina ua la ofo atu se sāvali i se fafine, sa maligi loimata o lenei fafine ma faapea mai: “O anapō sa ou tatalo ai i le Atua e auina mai se tasi e aʻoaʻo aʻu i le Tusi Paia, ma ou te manatu o lenei ua tali mai laʻu tatalo.” E leʻi leva ae amata ona auai le fafine i sauniga a le faapotopotoga. I se isi vaipanoa i Asia Saute i Sasaʻe, sa tau palaai se uso e talaʻi atu i se nofoaga o ni fale e matuā malupuipuia. Peitaʻi sa tatalo iā Ieova, ona ia maua lea o le lototele ma ulufale atu loa i lea nofoaga. Na tuʻituʻi atu i se tasi o potu, ma oso mai i fafo se tamaʻitaʻi talavou. Ina ua faailoa atu e le uso le māfuaaga o lana asiasiga, sa amata ona tagi lenei tamaʻitaʻi. Na ia faapea mai, ua leva ona ia suʻeina Molimau a Ieova ma sa tatalo foʻi mo se auala na te maua ai i latou. Ona faasino lea i ai e lo tatou uso le faapotopotoga a Molimau a Ieova o loo latalata ane.

18. (a) Pe a talia a tatou tatalo, e tatau faapeʻī ona tatou tali atu i ai? (e) O le ā e mafai ona tatou mautinoa pe a tatou tatalo i avanoa uma?

¹⁸ O le tatalo o se sauniuniga matagofie. E nofosauni Ieova e faafofoga ma tali mai i a tatou tatalo. (Isaia 30:18, 19) Ae manaʻomia ona tatou mātau lelei le auala o loo tali mai ai Ieova i a tatou tatalo. Atonu e lē o taimi uma e tali mai ai i le auala o loo tatou faatalitalia. Peitaʻi, pe a tatou malamalama i lana taʻitaʻiga, e lē tatau ona galo lo tatou faafetai atu ma viia o ia. (1 Tesalonia 5:18) Aua neʻi o tatou faagaloina le timaʻiga a le aposetolo o Paulo: “Ia faailoa atu o outou manaʻo i mea uma lava i le Atua, i le tatalo, ma le faatoga, atoa ma le faafetai.” Seʻi faaaogā lelei avanoa uma e te talanoa atu ai i le Atua. O lou faia faapea, o le a e tofo ai pea i le moni o upu a Paulo e faatatau i ē ua taliaina a latou tatalo: “O le manuia foʻi [po o le filemu] mai le Atua, o loo silisili lava i mea uma e manatu i ai, e leoleoina ai o outou loto atoa ma o outou mafaufau.”—Filipi 4:6, 7.

Pe Mafai Ona E Tali?

• O ā ituaiga o tatalo e mafai ona tatou faia?

• E tatau faapefea ona tatou tatalo?

• O ā matapu e mafai ona faaaofia i a tatou tatalo?

• O le ā le vaega a le tatalo e fai pe a agasala se tasi?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 29]

O tatalo mai se loto faamaoni e fesoasoani ina ia tatou lē lolo atu i tofotofoga

[Ata i le itulau 31]

O le tatalo e mafai ai ona tatou faaleo atu i le Atua la tatou faafetai, popolega, ma o tatou manaʻoga