Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Mauaina o ‘Oa Faaleagaga i Guinea

Mauaina o ‘Oa Faaleagaga i Guinea

Mauaina o ʻOa Faaleagaga i Guinea

UA AUTAUSAGĀ o lamatia soifua o tagata folau i le suʻeina o le ʻoa. O tagata lototetele ma lē fefefe na oo atu i Guinea, i Aferika i Sisifo ma mauaina ai ni ituaiga ʻoa eseese se lua—o ʻoa faaletino ma ʻoa faaleagaga. O laufanua o Guinea, e tamaoaiga i le taimane, auro, ituaiga o uʻamea ma le ituaiga sili o alamini, o se nofoaga foʻi e nofoia e le silia ma le iva miliona tagata Guinea.

E ui e lē taatele ni lotu i le atunuu, ae tāua tele i tagata le tapuaʻiga ona e toʻatele latou te vaai i ʻoa faaleagaga o se mea tautele. O ā tonu lava nei ʻoa? O i latou ia o auauna faamaoni a Ieova o loo faamatalaina i le Hakai 2:7: “O mea ua manaʻomia e nuu uma.”

ʻOa Faaleagaga

O le eliina o le palapala i le saʻilia o se oloa lilo, e manaʻomia ai ni taumafaiga maumauaʻi. E faapena foʻi le faiva faa-Kerisiano, e manaʻomia taumafaiga filigā ina ia maua ai ʻoa faaleagaga. Sa amata le talaʻiga i le ogatotonugalemu o Guinea i le amatamataga o vaitausaga o le 1950, ae faatoʻā oo le talaʻiga i le laumua, o Conakry i le tauamatamataga o le 1960. E tusa ua 900 le aofaʻi o Molimau a Ieova i faapotopotoga e 21 ma vaega i le atunuu atoa.

Na taunuu misionare i le 1987, ma sa galulue i le faapotopotoga e tasi lava sa iai i Conakry. O le taimi nei ua silia ma le 20 misionare i le laumua faapea ma le ogatotonu o le atunuu. Ua latou galulue maelega e faamalosia faapotopotoga, ma galulue faatasi ma uso Guinea i le talaʻiga.

Sa fiafia Luc, o sē e nofo i Conakry, i le suʻesuʻeina o le Tusi Paia ma se fomaʻi talavou e igoa iā Albert. Na saʻilia e Albert aʻoaʻoga moni o le Tusi Paia i lotu eseese, ma sa ia auai foʻi i faiga faataulāitu. Sa iai sana mama mai se faataulāitu e faapea na te mauaina ai le manuia. Ina ua umi se taimi ae leʻi taulau lava Albert i le saʻilia o le tapuaʻiga moni, sa ia tiaʻi lana mama ma tatalo faapea: “Le Atua e, afai o e soifua moni lava, faamolemole ia e fesoasoani mai ia ou iloaina oe ma ou auauna iā te oe. A leai, o le a ou ola e tusa ma le mea ou te manaʻo ai.” E leʻi umi ae asiasi atu loa Albert i lona tuafafine, ma ia faalogo atu ai a o faia se suʻesuʻega a se tasi o Molimau a Ieova ma le tama a lona tuafafine. E leʻi umi ae faia loa fuafuaga e suʻesuʻe e Albert le Tusi Paia ma Luc.

I vaiaso taʻitasi, sa fiafia lava Luc e savalia le silia ma le tolu maila [5 kilomita] i le alu faapena foʻi ma le toe foʻi mai, ina ia faia le suʻesuʻega a Albert. E ui e leʻi tele ni aʻoaʻoga maualuluga a Luc, ae na matuā maofa Albert o sē na iʻu mai i le iunivesite, i le malosi o le faatuatua o Luc i le Tusi Paia ma lona faatatauina o aʻoaʻoga a le Tusi Paia i lona olaga. Maʻeu le fiafia o Albert ina ua ia aʻoaʻoina, e lē faapogaia e le Atua mafatiaga o tagata, ae e finagalo e faamuta mafatiaga uma ma avea le lalolagi o se parataiso. (Salamo 37:9-11) Na pāʻia le loto o Albert i aʻoaʻoga moni a le Tusi Paia faatasi ai ma amioga lelei a le ʻauuso i le faapotopotoga.

Peitaʻi, e pei lava ona manaʻomia e se taimane talatala ona teuteuina ma le faaeteete e se isi e iai le tomai ina ia ilaila mai ai, e faapena foʻi ona manaʻomia e Albert ona faia ni suiga i lona olaga ia ōgatusa ma faatulagaga amiotonu a Ieova. Na ia lē toe auai atu i faiga faataulāitu, soona taumafaina o le ʻava malosi ma lē toe alu i taaloga faitupe. Sa faigatā iā Albert ona tuua lana tapaa. Sa ia tatalo atu iā Ieova ma le maumauaʻi mo lana fesoasoani, ma o lea na taulau manuia ai. I le ono masina mulimuli ane ai, ua ia lesitalaina faaletulafono lana faaipoipoga. Na amata ona faia se suʻesuʻega faale-Tusi Paia a lana avā. I le taimi nei ua avea i laʻua o ni auauna papatisoina a Ieova.

O Matini o se tasi o taimane faaleagaga. Sa amata ona ia suʻesuʻeina le Tusi Paia i Guéckédou ina ua 15 ona tausaga. Sa tetee mātua Katoliko o Matini i lona auai atu i sauniga a Molimau a Ieova. Sa la faaleagaina ana lomiga faale-Tusi Paia, fasi ma tuli ese o ia mai lo latou aiga. E pei lava ona faia aʻe se taimane pe a malosi tele le omia o le kaponi, e faapena foʻi ona tumau le fiafia o Matini i aʻoaʻoga moni a le Tusi Paia ona o na sauāga. Mulimuli ane, na fai ifo le lē fiafia o ona mātua, ma toe talia ai Matini i lo latou aiga. Aiseā na suia ai mafaufau o ona mātua? Sa la mātauina le eseesega o amio a Matini mai isi ona tei laiti, na faalogogatā ma ua aafia i feusuaʻiga lē mamā. Ina ua mautinoa e le tamā o Matini le aogā o lona faatuatuaga fou mo ia, o lea na ia taliaina ai loa uso o le faapotopotoga i lo latou fale. Na faafetai faafia le tinā o Matini i uso mo le fesoasoani i lana tama. Na papatiso Matini i le 18 o ona tausaga, ma mulimuli ane auai atu i le Aʻoga mo Toleniga i le Faiva , ma i le taimi nei o loo avea o se paeonia faapito.

Aumaia ʻOa Faaleagaga Mai Isi Atunuu

A o auina atu ʻoa faalenatura a Guinea i isi atunuu, ae o loo aumaia pe mauaina ni ʻoa faaleagaga mai isi atunuu. E toʻatele tagata o loo nofoia Guinea e malaga mai isi vaega o Aferika, atonu ona o māfuaaga tau tamaoaiga po o faigātaua sauā.

O Ernestine na malaga ane i Guinea i le 12 tausaga talu ai mai Cameroon. Sa suʻesuʻe o ia ma Molimau a Ieova mo tausaga e tele ma auai i sauniga ae leʻi papatiso lava. Na maligi ona loimata ina ua ia molimauina le papatisoga o Molimau a Ieova na faia i le fonotaga matagaluega i le 2003. Ona ua fasia o ia i ona lava mafaufauga, sa ia tatalo atu iā Ieova: “O lea ua 51 nei ou tausaga, ae ou te leʻi faia lava se mea lelei mo oe. Ou te fia auauna iā te oe.” Ina ua uma, sa gaoioi loa Ernestine e tusa ai ma lana tatalo. Sa ia faapea atu i le alii na la nonofo, e pau le auala e la te nonofo ai pea, o le faaipoipo faaletulafono, ma na malie i ai le alii. Mulimuli ane na maligi ona loimata i le fiafia i lona papatisoga iā Novema 2004.

Talu mai le amataga o vaitausaga o le 1990, na talia ai e Guinea le faitau afe o tagata sulufaʻi mai Liberia ma Sierra Leone, e aofia ai ma le faitau selau o auauna a Ieova. Ina ua taunuu i lea nofoaga o sulufaʻiga, na faatulaga e uso sauniga masani, galuega talaʻi ma le fausia o se Maota mo Sauniga. Na iai nisi tagata na avea ma Molimau a Ieova i lea nofoaga. O Isaako o se tasi o i latou. Ina ua uma lona papatisoga, sa telē se avanoa e toe foʻi ai i lona tulaga sa iai i se kamupani tele i Liberia. Ae peitaʻi sa ia filifili e nofo pea i le nofoaga o sulufaʻiga i Lainé, ma avea ai o se paeonia sauatoa. Sa ia faapea mai: “I le taimi nei ou te lē tau fai atu i se pule mo se faatagaga e auai ai i sauniga ma fonotaga. Ou te saʻoloto lava e auauna iā Ieova.” Iā Tesema 2003, sa faia ai se tauaofiaga itumalo a Molimau a Ieova mo Molimau e 150 na nonofo ma ni tagata sulufaʻi se 30,000. O sea mea e faafiafiaina ai, ona e 591 na auai, e aofia ai ma le 9 e logonoa lea sa faaaogāina ai le polokalame e faaaogā ai taga. E toʻasefululua na papatiso. Na matuā talisapaia e uso le faigaʻai faaleagaga na saunia mo i latou.

Faia Suiga e “Mea ua Manaʻomia”

E leai ni toʻatugā e faigatā tele mo ē o loo saʻilia le auro ma le taimane. E ese le faamāfanafana loto i le vaai atu i taumafaiga a i latou e fou e foʻia faafitauli uma ina ia auauna atu iā Ieova. Sei mafaufau i le tulaga o Zainab.

I le 13 o tausaga o Zainab, sa faamalosia ai le faatau atu o ia e avea ma pologa. Sa ave o ia i Guinea mai lona nuu e tū i Sisifo o Aferika. I le 20 o ona tausaga, na ia faalogo ai i le feʻau a le Tusi Paia. Sa naunau o ia e faatatauina mea na ia aʻoaʻoina.

Sa faigatā ona auai atu Zainab i sauniga faa-Kerisiano. Ae peitaʻi, o le talisapaia tele e Zainab o sauniga, lea sa ia naunau ai ia lē misia sauniga. (Eperu 10:24, 25) E na te nanāina ana tusi i fafo o le fale, ia mauagofie ai i le taimi e alu ai i le sauniga. I isi taimi e sasaina faamoʻamoʻa o ia e “ona matai.”

Na suia tulaga o mea mo Zainab ma faasaʻolotoina ai o ia. Sa ia auai i sauniga uma, o lea na fesoasoani tele i lona vave agaʻigaʻi i luma faaleagaga. Sa ia teena se galuega totogi lelei auā e tutaʻia ai lona auai i sauniga, lea e mauaina ai faatonuga faaleagaga. Sa tusia lona igoa i le Aʻoga o le Faiva Faatiokarate, avea ma tagata talaʻi e leʻi papatisoina, ma mulimuli ane faailogaina lona tuuina atu iā Ieova e ala i le papatisoga. Ina ua uma lona papatisoga, na avea o ia o se paeonia lagolago. I le ono masina mulimuli ane, sa ia talosaga atu e avea ma se paeonia sauatoa.

Sa fai mai se tasi tagata fiafia o lē sa auai i ni sauniga: “E galo iā te aʻu loʻu mativa pe a ou sau i sauniga.” E ui e toʻatele tagata o loo naunau i oloa faaletino o Guinea, a o i latou e alolofa iā Ieova, e naunau e saʻilia ʻoa faaleagaga. Ioe, ua liliu atu i le tapuaʻiga moni a Ieova i aso nei “mea ua manaʻomia e nuu uma”!

[Pusa i le itulau 8]

GUINEA - 2005

Tumutumuga o le aofaʻi o Molimau: 883

Suʻesuʻega faale-Tusi Paia: 1,710

Aofaʻi o ē na auai i le Faamanatuga: 3,255

[Faafanua i le itulau 8]

(Tagaʻi i le lomiga mo le ata atoa)

GUINEA

Conakry

SIERRA LEONE

LIBERIA

[Ata i le itulau 9]

Albert ma Luc

[Ata i le itulau 9]

Maota mo Sauniga i Conakry

[Ata i le itulau 10]

Ernestine

[Ata i le itulau 10]

Matini

[Ata i le itulau 10]

Zainab

[Faamatalaga i Ata i le itulau 8]

USAID