Talaga o le Soifuaga

Ua Matuā Tauia e Ieova Loʻu Faanaunauga ia Avea ma se Misionare

FAAMATALAINA E SHEILA WINFIELD DA CONCEIÇÃO

Na faapea mai se misionare na asiasi mai, o loo galue i Aferika e valaaulia o ia e tagata uma i totonu o o latou fale, ma faalogologo lelei i le tala lelei o le Malo o le Atua. Sa ou mafaufau, ‘Maʻeu loʻu fia galue i oganuu faapea!’ O lenā talanoaga na aumaia iā te aʻu le faanaunauga e fia misionare a o 13 oʻu tausaga.

AE PEITAʻI, na amata ona matou aʻoaʻoina e faatatau iā Ieova i ni tausaga ua mavae. I le tausaga e 1939 i se tasi o taeao, na tuʻituʻi mai ai ni alii laʻei mamā se toʻalua i lo matou faitotoʻa i Hemel Hempstead, i fafo ane o Greater London, i Egelani. O i laʻua o ni Molimau a Ieova. Sa ou fanau i le 1938, ma ou te lē manatuaina le la asiasiga. Ina ia tulia ese i laʻua, na faapea atu loʻu tinā atonu e fiafia loʻu tamā i le la feʻau, ae faatoʻā foʻi mai i le fale i le pe ā o le 9 i le pō. Na matuā faateʻia loʻu tinā ina ua toe foʻi mai i laʻua i lea lava pō! Ina ua uma ona faamautinoa lo la lē auai atu i faiga faapolotiki ma faalotonuu, na valaaulia loa e loʻu tamā o Henry Winfield i laʻua i totonu o lo matou fale, ma talia se suʻesuʻega faale-Tusi Paia. Na vave lana agaʻigaʻi i luma ma papatiso ai. I tausaga na lumanaʻi ai, na amata se suʻesuʻega a lou tinā o Kathleen ma papatiso ai i le 1946.

Na amata ona ou auai i le talaʻia o le tala lelei o le Malo o le Atua i le 1948. Sa ou manatu ou te manaʻomia se uati e faamau lelei ai le taimi sa ou auai ai i le talaʻiga. O matou o tamaiti, e maua sisipeni e tuu i le taga a le tamaitiiti i Aso Toonaʻi taʻitasi pe afai e matou te usiusitai. Na toeitiiti lava atoa le lua tausaga o faaputu aʻu  sisipeni e faatau ai saʻu uati taugofie na maua i lenā taimi. Ae peitaʻi, o Ray e laʻitiiti o oʻu tuagane e toʻalua, e masani ona talosaga i loʻu tamā mo ni ana tolupeni se lua, e lē taitai manaʻo i se sisipeni se tasi. I se tasi aso na matuā augani atu Ray i loʻu tamā i ni ana tolupeni se lua na iʻu ai ina ita loʻu tamā. Na tagi Ray ma faapea mai e na te manaʻomia ni tolupeni se lua ona o se mea o loo natia i le va o ia ma Ieova. Na iʻu na faamatala mai e Ray le māfuaaga: “O le isi tolupeni e tuu i totonu o le pusa o meaalofa tauofo, a o le isi tolupeni e mo aʻu.” Na tagi loʻu tinā i le fiafia, sa vave faia loa e loʻu tamā le suiga o ana tupe ma ou aʻoaʻoina ai le tāua o le lagolagoina o galuega a le Malo e ala i foaʻi tautupe.

I le taimi lea, na faia ai fuafuaga a loʻu tamā e matou te ō atu i se vaipanoa o loo manaʻomia ai le ʻautalaʻi o le Malo. I le tausaga e 1949, sa faatau atu ai e loʻu tamā lana faatoʻaga, oneone ma le asuemu ae amata ona paeonia, ma avea o se tagata talaʻi faataimi atoa o Molimau a Ieova. Iā Setema 24, 1950, na ou papatiso ai o se faailoaga o loʻu tuuina atu iā Ieova. E mai lava i lenā taimi, i taimi o tuuaga a le aʻoga, e tusia ai loʻu igoa e avea ma paeonia faatuuaga (paeonia lagolago i le taimi nei), e faaalu le 100 itula i le masina i le faiva i le fanua. O lea vala ua na o se amataga. E leʻi umi ae i ai se faanaunauga malosi i loʻu loto, e faateleina pea saʻu vaega i le faaauilumaina o le tapuaʻiga mamā.

O Loʻu Faanaunauga e Avea ma se Misionare

I le 1951, na tofia ai loʻu tamā e galue i Bideford, i Devon i mātū. E leʻi umi ona matou taunuu i inā, ae asia la matou faapotopotoga e le misionare e galue i Aferika lea na taʻua i le amataga. Ina ua mavae lenā asiasiga, o loʻu faanaunauga e avea ma se misionare na aafia ai aʻu faaiʻuga uma na faia. Na iloa e faiaʻoga i le aʻoga loʻu sini, ma sa taumafai malosi e faavaivaia aʻu ma faamoemoe e faatū soʻu sini i galuega totogi. I loʻu aso mulimuli i le aʻoga, sa ou alu ai i le potu o faiaʻoga e faatofā ma faafetai i ai, ae sa faapea mai le tasi faiaʻoga: “Malo lava! E na o oe lava le tamaitiiti aʻoga lea e iloa lelei le mea e fia manaʻo i ai i lenei olaga. E matou te faamoemoe o le a e ausia lou sini.”

E leʻi maʻimau se taimi, ma na maua laʻu galuega totogi faavaitaimi, ma avea ai aʻu o se paeonia sauatoa iā Tesema 1, 1955. Mulimuli ane, na avea foʻi loʻu tinā ma oʻu tuagane o ni paeonia. Mo ni tausaga, na auauna faataimi atoa uma ai lo matou aiga.

I Aialani

Ina ua mavae le tausaga, na ou mauaina se valaaulia e galue i Aialani. O se laasaga lea e agaʻi atu i loʻu sini o le avea ma se misionare. Iā Fepuari 1957, na ou taunuu ai i Cork i saute o Aialani ma isi paeonia talavou e toʻalua, o June Napier ma Beryl Barker.

Sa faigatā tele le auaunaga i le fanua i Aialani. Sa tele teteega mai le lotu Katoliko Roma. Na  matou faamautinoa e iai se isi auala i fafo mai fale mautotogi tetele ia matou te asiasi i ai, neʻi i ai se taimi e faafuaseʻia ai lo matou ō ese i fafo. Sa masani ona matou nanāina a matou uila i se mea e tau mamao teisi atu, ae e masani lava ona maua e se isi ma selei paʻu pe faapasī le ea.

I se tasi taimi, a o ma asiasi atu ma Beryl i aiga i se tasi fale mautotogi telē lava, sa upuleagaina ma tauai i maʻua i maa e ni tamaiti. Na ma afe i se faleoloa e faatau ai susu, o se vaega o se fale o se tasi tagata. Sa amata ona faapotopoto ni tagata i fafo. Ona e fiafia Beryl i le susu, o lea sa ia inuina lemū ai ni ipu susu se lua pe tolu, ma le faamoemoe e taape ai tagata ia e i fafo. E leʻi taape ai. Na ulufale mai se patele talavou i totonu o le faleoloa. Na ia manatu o i maʻua o ni turisi, na ia faapea mai e fia manaʻo e faamatamata i maʻua i lea vaipanoa. Na muamua lava ave i maʻua i se isi potu o lea fale, ma sa ma nonofo leoleoa ai, a o ia faia se faauuga mulimuli o se tamāloa matua ua toetoe lava a maliu. Ona ma tuua lea o le fale faatasi ma le patele. Na taape tagata ona na latou vaaia o loo matou talanoa ma le patele.

I Kiliata

I le 1958, sa faia ai le Fono faavaomalo i Niu Ioka e taʻua, o le Finagalo o le Atua. Na sauni loʻu tamā e auai ai, ma sa ou fia alu foʻi ae leai saʻu tupe. Ae na maliu faafuaseʻi le tinā o loʻu tamā, ma na ia tuu mai iā te aʻu le 100 pauni ($280 Amerika). O le totogi o le alu ma le toe foʻi mai i le vaalele e 96 pauni, ma sa ou alu loa totogi loʻu pasese.

E leʻi umi ae asiasi mai se sui mai le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova i Peretania, ma valaaulia uma paeonia faapito o le a auai i le fonotaga e faatumu ni a latou talosaga, mo le Aʻoga Faale-Tusi Paia a le Olomatamata o Kiliata mo misionare. Ou te leʻi talitonu i le tala na fai mai! Na ia tufaina pepa talosaga i tagata uma seʻi vaganā ai aʻu. Ou te laʻitiiti tele mo Kiliata. Sa ou talosaga atu e faaaofia ai aʻu, ma na ou faamatala atu i ai o lea sa ou tuua loʻu atunuu ma o lea ou te galue o se misionare. I le vaaia o loʻu naunau, na ia tuuina mai ai iā te aʻu se pepa e faatumu. Na ou matuā tatalo ina ia taliaina laʻu talosaga! Na vave ona maua mai le tali ma sa valaauliaina aʻu i le aʻoga i Kiliata.

Na matuā faagaeetia aʻu ina ua ou auai i le vasega lona 33 o Kiliata, faatasi ai ma isi paeonia e 81 mai atunuu e 14. Na vave ona uma le lima masina o le aʻoga. I le faaiʻuga, na faia ai e le uso o Nathan H. Knorr se lauga faamalosiau e fā itula le umi. Na ia faalaeiau ē e mafai ona nonofo fua e faaauau ai pea. (1 Korinito7:37, 38) Ae sa ia faapea mai iā i latou e fia faaipoipo i se taimi i le lumanaʻi, ia faia ni a latou lisi i mea e manaʻomia ona i ai i sē e faaipoipo i ai. Pe afai e iai se isi e ono faaipoipo i ai, e mafai ona fesoasoani  lenā lisi e iloilo lenā tagata po o iai uma mea o loo i le lisi.

O laʻu lisi o mea ou te manaʻomia mai laʻu tane i se taimi o i luma e aofia ai mea nei: E tatau ona avea o se misionare ma e alofa iā Ieova, e tele aʻoaʻoga moni o le Tusi Paia e na te iloaina na i lo aʻu, e lē manaʻo e fai se fanau i le taimi nei ae leʻi oo mai Amaketo ina ia faaauau ai i le auaunaga faataimi atoa, e iloa lelei tautala i le gagana Peretania, ma e matua atu iā te aʻu. Sa fesoasoani tele lenei lisi iā te aʻu, o se tasi e na o le 20 tausaga lea e sauni atu i se tofiga i atunuu mamao.

I Pasili

I le 1959 iā Aokuso 2 i le Aso Sa, na matou faauu ai ma maua ai atunuu e matou te galulue ai. O aʻu faatasi ai ma Vehanouch Yazedjian, Sarah Greco, Ray ma Inger Hatfield, Sonia Springate, ma Doreen Hines na tofia e galulue i Pasili. Sa matuā faafiafiaina i matou. Sa ou mafaufau i vaomatua, gata, togāpulu, ma Initia māoi. Ae peitaʻi, na faateʻia aʻu ina ua ou taunuu! Na i lo le vaaia o le vaomatua o le Amasone, na ou vaaia ai Rio de Janeiro, o se taulaga e susulu ai le lā ma tumu i mea faaonapōnei, ma o le laumua o le atunuu i lenā taimi.

O le luʻi muamua na fesagaʻia ma i matou o le aʻoaʻoina o le gagana Potukali. I le masina muamua, e 11 itula sa matou suʻesuʻe ai i aso taʻitasi. Ina ua uma sina taimi o oʻu nofo i le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova ma talaʻi ai i inā, sa ou siitia loa i Piracicaba, i le setete o São Paulo, ma mulimuli ane na ou nofo i le fale o misionare i Porto Alegre, i le Setete o Rio Grande do Sul.

I le amataga o le 1963, na ou mauaina ai se valaaulia e galue i le vaega faaliliu i le lālā. O Floriano Ignez da Conceição, lea na aʻoaʻoina i matou i le gagana Potukali ina ua matou muaʻi taunuu, na vaaia le matagaluega faaliliu. Sa ia mauaina le upu moni i le 1944, i le taimi e na o le 300 Molimau i Pasili, ma sa ia auai i le vasega lona 22 i Kiliata. I se tasi aso ina ua mavae ni nai masina, sa faapea mai ai le uso o Conceição ou te faatali atu i le sefulu minute a o leʻi faia le ʻaiga o le aoauli ona e iai le mea e fia talanoa mai ai. I le taimi muamua sa ou popole. Pe e iai se mea sesē na ou faia? Ina ua ta mai le logo o le ʻaiga, sa ou fesili atu iā te ia po o le ā le mea sa fia talanoa ai. Na ia tali mai faapea, “Pe mafai ona ta faaipoipo?” Sa ou lē magagana. Na ou fai i ai e tuu mai se taimi ou te mafaufau ai, ma ou faavave atu loa i le ʻaiga o le aoauli.

E lē na o Floriano se uso muamua na fia faaipoipo iā te aʻu. E oo atu i lenā taimi, e leʻi iai lava se tasi ua ausia mea ou te manaʻo ai i sē ou te fia faaipoipo ai. Ou te iloa na fesoasoani laʻu lisi iā te aʻu e ʻalofia ai le faia o faaiʻuga sesē. E ese la le taimi lenei. Na faamalieina uma e Floriano mea ou te manaʻo ai i sē ou te fia faaipoipo i ai! Na ma faaipoipo iā Me 15, 1965.

Fesagaʻia o Faigatā o le Maʻi

Na fiafia la ma faaipoipoga ma Floriano e ui i luʻi na ma fesagaʻia. O se tasi o ia faafitauli o le maʻi o Floriano, lea na amata ae toetoe lava ma faaipoipo. I tausaga ua tuanaʻi, sa lē toe aogā ai lona māmā i le itu taumatau, ma na faasolo ai ina maʻi. Na iʻu ai na ma tuua Peteli ae ma galulue o ni paeonia faapito i le taulaga o Teresópolis, i le vaega maugā o le setete o Rio de Janeiro. Sa ma faamoemoe o le a fesoasoani le tau e toe malosi ai Floriano.

E lē gata i lea, iā Tesema 1965, sa ou mauaina ai le tala ua tigāina lava lou tinā i le kanesa. E masani ona ma fetusiaʻi, ae ua 7 tausaga ou te leʻi toe vaai i ai. Na ia totogiina ma pasese e ō atu ai i Egelani e vaai o ia. Sa fai lona taotoga e fomaʻi ae e leʻi mafai ona aveesea ai le kanesa. E ui ina tigāina ma na faataotolia, ae sa iai pea lona faanaunauga e fai sona sao i le galuega talaʻi. Sa iai lana laau lomitusi i lona potu, e na te taʻua mai upu e manaʻo e ta. Sa ia molimau puupuu atu foʻi i ē e asiasi mai iā te ia. Na maliu loʻu tinā iā Novema 27, 1966. O le masina lava lea, na ia lipotia ai le 10 itula mo le auaunaga i le fanua! Na faaauau pea ma le faamaoni le auaunaga paeonia a loʻu tamā seʻia oo ina maliu i le 1979.

 Na ma toe foʻi ma Floriano i Pasili ina ua uma le maliu o loʻu tinā, ma galulue i le setete o Rio de Janeiro. Na tofia i maʻua e galulue i le galuega femalagaaʻi i le laumua, ae e leʻi umi lea fiafia ona ua toe maʻi Floriano. Na ma toe foʻi loa i Teresópolis e galulue ai o ni paeonia faapito.

I le 1974, ina ua uma ni tausaga o togafitiga tugā, na mafai ai loa ona aveese e fomaʻi lona māmā i le itu taumatau. I lenā taimi sa lē mafai ona avea o ia o se ovasia taʻimua, po o se paeonia faapito, peitaʻi na mafai ona ia faia ni suʻesuʻega faale-Tusi Paia i itula o asiasiga a le falemaʻi—o se tasi o i latou e faia i le gagana Peretania o Bob, o se tagata Amerika ua litaea. Na talia e Bob le upu moni ma mulimuli ane papatiso. Na faasolosolo ina manuia le maʻi o Floriano, ma sa toe amata lana auaunaga o se paeonia sauatoa e oo mai i le taimi nei.

Faamanuia Ieova i Laʻu Auaunaga

I tausaga ua mavae, sa faaauau ona ou auauna o se paeonia faapito, ma na faamanuia mai Ieova i laʻu faiva. A o oʻu galue i Teresópolis, na iā te aʻu se faaeaga e fesoasoani ai i tagata e silia ma le 60, e tuuina atu o latou ola iā Ieova. O se tasi o i latou o se fafine e igoa iā Jupira, o lē na ou fesoasoani i ai e faitau. Mulimuli ane, sa ou suʻesuʻe ma lana fanau matutua e toʻavalu. O le iʻuga, ua auauna nei Jupira ma tagata e silia ma le 20 o lona ʻauaiga iā Ieova. O le tasi o loo auauna o se toeaina, e toʻatolu o auauna o le faiva, ma e toʻalua o loo paeonia.

Na ou aʻoaʻoina le tāua o le iai pea o se vaaiga saʻo e faatatau i le ono mafai ona aʻoaʻoina le upu moni e tagata. I se tasi taimi, a o faia la ma suʻesuʻega faale-Tusi Paia ma se fafine e igoa iā Alzemira, na faamataʻu aʻu e lana tane o Antônio e faapea, o le a tuli mai ni taʻifau lapopoa se lua iā te aʻu pe a ou lē alu ese vave mai le fale. Na seāseā ma fetaui ma Alzemira seia oo ina ua mavae tausaga e fitu, ina ua mafai ona faataga aʻu e Antônio e toe faaauau la ma suʻesuʻega. Ae na ia faasāina pea aʻu ona talanoa atu iā te ia i le Tusi Paia. I se tasi aso timu, sa ou valaaulia ai Antônio e auai i le suʻesuʻega. Na ou iloaina ai o lona faafitauli e lē iloa faitau. E mai lenā taimi, na suʻesuʻe ma aʻoaʻoina lana faitau e Floriano ma isi uso. I le taimi nei ua papatiso uma ia Alzemira ma Antônio. O se fesoasoani tele Antônio i la latou faapotopotoga, ma e talaʻi faatasi ma talavou i le talaʻiga.

O nisi nei o nai mea na tutupu iā i maua i le silia ma le 20 tausaga o ma galulue i Teresópolis. I le amataga o le 1988 na maua ai lo ma tofiga fou—i le taulaga o Niterói, lea na ma galulue ai mo le isi lima tausaga ae ma te leʻi ō atu i Santo Aleixo. Mulimuli ane na ma siitia i le faapotopotoga a Japuíba e tū i le ogatotonu o le setete o Rio de Janeiro, ma maua ai le faaeaga o le amataina o le faapotopotoga a Ribeira.

O se Olaga Faigofie ae e Faamanuiaina

I tausaga ua mavae, sa iā i maua ma Floriano le faaeaga o le fesoasoani i le silia ma le 300 tagata e tuuina atu o latou ola iā Ieova. I le taimi nei, o loo galulue isi i le lālā o Molimau a Ieova, o nisi o paeonia, o toeaina, ma auauna o le faiva. Maʻeu loʻu loto faafetai i le agaga paia o le Atua i le faaaogāina o i maua e fesoasoani i ia tagata e toʻatele!—Mareko10:29, 30.

Na fesagaʻi Floriano ma faafitauli o le soifua mālōlōina. Ae peitaʻi na ia tumau, olioli, ma talitonu iā Ieova. E masani ona ia fai mai: “O le fiafia i aso nei e lē maua mai i se olaga e leai ni faafitauli. Ae e maua mai le fesoasoani a Ieova e fesagaʻia o tatou faafitauli.”—Salamo 34:19.

I le 2003, na aafia ai loʻu mata taumatau i le kanesa. Sa faia soʻu taotoga, ma faia ai soʻu mata faapipii, lea e tatau ona fufuluina i le tele o taimi o le aso. E ui i lea, na faamanuia mai Ieova i le malosi ua ou maua e faaauau ona auauna ai iā te ia o se paeonia faapito.

E tusa ai o mea faitino, ua ou ola i se olaga faigofie. Ae peitaʻi, sa faamanuia tele mai Ieova i laʻu auaunaga ma faaʻoaina aʻu faaleagaga. O le faamatalaga a le tuafafine misionare e faatatau i le talaʻiga i Aferika, e fetaui lelei e faamatala ai la ma auaunaga i Pasili. Ioe, ua matuā tauia e Ieova loʻu faanaunauga ia avea ma se misionare.

[Ata i le itulau 9]

Faatasi ma loʻu aiga, 1953

[Ata i le itulau 9]

Talaʻiga i Aialani, 1957

[Ata i le itulau 10]

Faatasi ma isi misionare i Pasili, 1959. Mai le itu tauagavale i le itu taumatau: O aʻu, Inger Hatfield, Doreen Hines, ma Sonia Springate

[Ata i le itulau 10]

Faatasi ma laʻu tane