E Aogā le Faamaoni

NA IAI le lē faamaoni talu mai le taimi i le faatoʻaga i Etena. Peitaʻi, e faatāua e le tele o aganuu ma nuu le faamaoni, ae manatu i le pepelo ma le taufaasesē o ni mea e matuā lē manaʻomia ma e taʻusalaina. O le maufaatuatuaina, o se mea lea e mitamita ai. E ui i lea, ua manatu tagata i le lē faamaoni o se mea e talafeagai ina ia mafai ona ola e tusa ai ma le tulaga ua iai mea i aso nei. O le ā sou finagalo i lenei mea? Pe tāua le ati aʻe o le faamaoni? O le ā lou tulaga o iai i le filifilia o le uiga lea o le faamaoni ma le lē faamaoni?

Ina ia faafiafia le Atua, e ao ona tatou faamaoni i la tatou tautala ma le auala e ola ai. Na timaʻi Paulo i uso Kerisiano: “Ia tautalatala faamaoni taʻitasi ma lē la te tuaoi.” (Efeso 4:25) Na tusi foʻi Paulo: “O loo loto i matou e amio lelei i mea uma lava.” (Eperu 13:18) O lo tatou sini i le faamaoni, e lē ina ia maua ai le viiga mai tagata, ae ona tatou te faaaloalo i Lē na Faia i tatou, ma mananaʻo e faafiafia o ia.

Aua le Natia Lou Tagata Moni

I le tele o atunuu, e natia e tagata po o ai moni i latou ina ia maua ai ni mea lelei o le olaga. E latou te maua ni pepa taufaasesē, tusi pasi, ma ni pepa faamaonia ina ia ō ai i se atunuu ae lē tusa ai ma le tulafono, pe ina ia maua ai se galuega po o se tulaga lea e lē agavaa ai. Ua faasesē e nisi mātua pepa fanau o a latou fanau ina ia faalautele atu ai a latou aʻoaʻoga.

Ae ina ia faafiafia le Atua, e lē mafai ona tatou tala pepelo. Ua taʻua i le Tusi Paia, o Ieova o “le Atua faamaoni” ma e na te faatalitalia ē o loo iai se faiā māfana ma ia e faia le mea moni. (Salamo 31:5) Afai tatou te mananaʻo e iai se faiā vavalalata ma Ieova, e lē mafai ona tatou faaaʻoaʻo i “tagata ulavavale,” po o “tagata pepelo.”—Salamo 26:4.

O se mea masani foʻi i tagata le natia o le mea moni pe a oo i tulaga e aʻoaʻia ai i le faia o se mea sesē. E oo foʻi i le faapotopotoga Kerisiano, e ono faaosoosoina se tasi e faia faapea. O se faaaʻoaʻoga i se tasi o faapotopotoga, na faailoa e se alii talavou i toeaina e faapea sa ia faia ni agasala. Peitaʻi, e leʻi ioe faapea sa ia gaoi e ui sa iai le faamaoniga. Na iloa mulimuli ane na pepelo ma na gaoi, ma na faateʻaina mai i le faapotopotoga. Pe lē o se mea poto ea mo ia le faamaoni atoatoa, ma maua ai le fesoasoani e toe faafoʻisia ai lana  faiā tautele ma Ieova? O le mea moni, ua taʻua i le Tusi Paia: “Aua le faatauvaa i lou manatu le aʻoaʻiga a le Alii; aua foʻi le faavaivai pe a aʻoaʻiina oe e ia. Auā o lē ua alofagia e le Alii, ua aʻoaʻi atu o ia iā te ia.”—Eperu 12:5, 6.

I nisi taimi, e ono taumafai se uso o loo aapa atu mo ni tiute tauave i le faapotopotoga, e natia ni ona faafitauli po o ni amioga sa fai i le taimi ua teʻa. O se faaaʻoaʻoga, pe a faatumu le pepa talosaga mo se faaeaga faapitoa i le auaunaga, atonu e na te lē taliina uma fesili i le soifua mālōlōina ma amioga, i le manatu o le faailoa o le mea moni i nei mataupu, o le a lē agavaa ai. Atonu e manatu, “Ou te lē o pepelo,” peitaʻi, pe sa ia tautala saʻo ma faamaoni i isi? Seʻi mafaufau i le manatu o loo i le Faataoto 3:32: “Auā e inosia e Ieova le tagata agapiʻopiʻo; a e fefaauōaʻi o ia ma ē ua sao a latou amio.”

O le faamaoni, o lona uiga ia muamua ona faamaoni iā i tatou lava. E masani ona tatou talitonu i le mea e tatou te mananaʻo e talitonu i ai, na i lo le mea e saʻo pe moni. E ese le faigofie o le tuuaʻia o se isi tagata na i lo le tuuaʻia o i tatou! O se faaaʻoaʻoga, na taumafai le tupu o Saulo e taʻutonuina lona lē usitaʻi e ala i le tuuaʻia o isi. O lea, na teena e Ieova o ia i le avea ma tupu. (1 Samuelu 15:20-23) E matuā ese lea mai le tupu o Tavita, o lē na tatalo iā Ieova: “Ona ou faailoa atu ai lea iā te oe o laʻu agasala, na  ou lē ufitia foʻi laʻu amiolētonu; sa ou faapea, Ou te faaali atu iā Ieova oʻu solitulafono; ona e aveesea ai lea o le leaga o laʻu agasala.”—Salamo 32:5.

O le Faamaoni e Aumaia ai Faamanuiaga

O le faamaoni po o le lē faamaoni, e aafia ai le auala e manatu ai isi i a oe. Afai ua iloa e tagata sa e pepelo iā i latou e tusa pe na o le tasi se taimi, o le a lē toe talitonuina oe, ma o le a faigatā ona toe talitonu i a oe. Ae a e tautala saʻo ma faamaoni, ua e faia la se igoa lelei i le avea o sē faamaoni ua tatau ona faatuatuaina. Ua maua e Molimau a Ieova se tulaga taʻuleleia. Seʻi iloilo nisi o faaaʻoaʻoga.

Na iloa e se pule, sa gaoia e le toʻatele o lana ʻaufaigaluega mea a le kamupani, o lea na ia talosaga ai i se fesoasoani a leoleo. Ina ua ia iloa na aofia ai iā i latou ia na puʻea faapagotā se tama faigaluega o se Molimau a Ieova, na ia alu i leoleo ina ia toe tatala faavave mai o ia i tua. Aiseā? Auā sa iloa e le pule, o lenei alii o se tagata galue faamaoni ma e leai se mea e sala ai. Na tumau pea le galuega a le Molimau, ae na tutuli ese isi tagata faigaluega. Na fiafia ona uso Molimau ina ua iloa na faamamaluina le suafa o Ieova i lana amio.

O loo mātauina e tagata amioga lelei. I se tasi nuu i Aferika, na manaʻomia ona toe faafou se ala laupapa e alu ai se alā vai ona ua gaoia nisi o laupapa. Na filifili tagata o le nuu e ao se tupe e toe faatau ai ni laupapa, ae o ai e faatuatuaina e gafa ma tupe? Na malilie uma tagata e ao ona vaaia e se Molimau a Ieova.

Ina ua iai ni fevaevaeaʻiga i faiga faapolotiki ma vaega e ese a latou tū ma aga i se atunuu i Aferika, na auina ese ai e se fale faigaluega se Molimau sa galue o se suʻetusi mo se kamupani faavaomalo, ona ua lamatia lona ola. Na faatulaga e le kamupani e galue mo le tele o masina i se isi atunuu ae latou te totogia lava, seʻi toe sologa lelei le tulaga o mea. Aiseā? Auā sa ia teena muamua le galulue faatasi ma ē na faufau e ʻolegia le kamupani. Sa iloa e le pulega lona tulaga taʻuleleia i le faamaoni aʻiaʻi. Po o le a latou lotomalilie ea e fesoasoani i lenei alii faigaluega, pe ana faapea e iloa e lē faamaoni?

Ua taʻua i le Faataoto 20:7: “E savali ma le tonu lē ua amiotonu.” O le tagata faamaoni, e amiotonu. E lē taitai taufaaoleole pe pepelo i ona uso. Po o le auala ea lenā e te manaʻo e feagai ai isi ma oe? O le faamaoni o se vaega tāua o le tapuaʻiga moni. O se faailoaga o lo tatou alofa i le Atua ma tuaoi. O le faamaoni, ua faaalia ai lo tatou faanaunauga e usiusitaʻi i le taʻiala o amioga lea na faamatala e Iesu: “O mea uma foʻi tou te loto i ai ia faia e tagata iā te outou, ia faapea lava ona outou faia iā te i latou.”—Mataio 7:12; 22:36-39.

E ono iai ni iʻuga lē lelei o le faamaoni i taimi uma, ae o le loto fuatiaifo mamā e maua mai ai, e sili atu ona tāua i lo se isi lava mea. O le faamaoni ma le amio saʻo, e sili atu aogā e maua mai ai i se taimi umi. O le mea moni, e tautele se faiā lelei ma Ieova. Aiseā o le a faaleagaina ai i le faia o se mea lē faamaoni, ina ia ʻalofia ai le lē faaaloalo mai o tagata, pe ina ia maua ai ni mea lelei e lē tusa ai ma le tulafono? Po o ā lava luʻi e fesagaʻia, ae tatou te faatuatuaina upu a le faisalamo: “Amuia le tagata o lē faatuatua iā Ieova, a e lē faasaga i ē faamaualuluga, ma ē ua liliu ane i mea pepelo.”—Salamo 40:4.

[Ata i le itulau 18]

E lē faatauina mai pe faaaogā e Kerisiano moni ni pepa taufaasesē