Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

A‘oa‘o Atu le A‘oa‘oga Moni a le Tusi Paia

A‘oa‘o Atu le A‘oa‘oga Moni a le Tusi Paia

Aʻoaʻo Atu le Aʻoaʻoga Moni a le Tusi Paia

“Ia . . . fai nuu uma lava ma soo, . . . ia outou aʻoaʻo atu iā te i latou.”—MATAIO 28:19, 20.

1. O le ā se manatu e uiga i le mauaina o le Tusi Paia?

O LE Afioga a Ieova, le Tusi Paia, o se tasi o tusi ua sili ona leva, ma sili ona alumia i le lalolagi. E silia i le 2,300 gagana ua mafai ona faaliliu i ai ni ona vaega. E silia ma le 90 pasene o tagata o ʻaināina le lalolagi, ua mafai ona faitauina le Tusi Paia i a latou lava gagana.

2, 3. (a) Aiseā ua fenumiaʻi ai manatu e uiga i aʻoaʻoga a le Tusi Paia? (e) O ā fesili o le a tatou talanoaina?

2 E faitau miliona tagata o loo faitauina se vaega o le Tusi Paia i aso taʻitasi. O nisi ua foʻi faafia la latou faitau i le Tusi Paia atoa. E tele lotu ua faapea mai e faavae a latou aʻoaʻoga i le Tusi Paia, ae latou te lē o ioe faatasi i mea o loo aʻoaʻo mai e le Tusi Paia. Ua atili ai ona fenumiaʻi, ona o feeseeseaʻiga malolosi i le va o tagata o se tapuaʻiga lava e tasi. O nisi ua lē mautonu e faatatau i le Tusi Paia, i lona amataga mai, ma i lona tāua. E toʻatele e manatu i le Tusi Paia o se tusi sā, e na o sauniga faalotu e faaaogā ai, mo le faiga o tautoga, pe faatautō ai se tasi i se faamasinoga ina ia tautala i le mea moni.

3 E mautinoa o loo iai i le Tusi Paia le upu po o le feʻau mamana mai le Atua mo tagata. (Eperu 4:12) Mo i tatou la o Molimau a Ieova, tatou te mananaʻo ia iloa e tagata aʻoaʻoga a le Tusi Paia. Tatou te fiafia e tauave lenei poloaʻiga na tuuina mai e Keriso i ona soo ina ua ia fetalai: “Ia outou ō atu e fai nuu uma lava ma soo, . . . ia outou aʻoaʻo atu iā te i latou.” (Mataio 28:19, 20) I la tatou galuega talaʻi, tatou te feiloaʻi ai ma tagata loto faamaoni, o loo mafatia ona o fenumiaʻiga faalotu ua salalau i le lalolagi. O loo latou fia iloa le mea moni e uiga i Lē na Faia i tatou, ma fia iloa po o ā fa a le Tusi Paia i le uiga o le olaga. Seʻi o tatou talanoaina ni fesili se tolu o loo faatalatala i mafaufau o le toʻatele o tagata. I nei fesili taʻitasi, o le a tatou mātauina ai po o ā manatu sesē o loo faaalia e taʻitaʻi lotu. Ona tatou toe autaluina lea o le aʻoaʻoga moni a le Tusi Paia e tusa ai o lea fesili. O fesili nei: (1) Po o manatu mai le Atua iā i tatou? (2) Aiseā ua tatou iai i inei? (3) O le ā e tupu pe a tatou feoti?

Po o Manatu Mai le Atua?

4, 5. Aiseā ua oo ai i tagata se lagona e lē o manatu mai le Atua iā i tatou?

4 Seʻi tatou amata i le fesili, Po o manatu mai le Atua iā i tatou? Pagā lea, e toʻatele tagata ua tali mai, e leai. Aiseā ua latou lagona ai faapena? O se tasi o pogai, o loo latou ola i se lalolagi ua tumu i le feitagaʻi, o taua, ma puapuaga. Ona latou manatu ai lea, ‘Ana faapea o manatu moni mai le Atua, sa tatau la ona ia taofia le tutupu o nei mea mataʻutia.’

5 O le isi pogai o le iai i tagata o le lagona faapea, e lē o manatu mai le Atua, ona o le lagona lenā ua faaofi e taʻitaʻi lotu i o latou mafaufau. O ā faamatalaga a faifeʻau e masani ona fai pe a tupu se mala? Ina ua malaia le fanau laiti a se tasi tinā i se faalavelave tau taavale, na faapea atu i ai le latou faifeʻau: “O le finagalo lenei o le Atua. Ua manaʻomia e le Atua nisi agelu se toʻalua.” O faaupuga faapena a taʻitaʻi lotu, e tusa lava o loo latou tuuaʻia le Atua mo mea leaga o loo tutupu. Peitaʻi, na tusi mai le soo o Iakopo: “A faaosoosoina se tasi, aua le faapea, ‘Ua faaosoosoina aʻu mai le Atua,’ auā e lē mafai ona faaosoosoina o le Atua i mea leaga, e lē faaosooso atu foʻi o ia i se tasi.” (Iakopo 1:13) E lē taitai ona faapogaia e Ieova se mea leaga e tupu. O le mea moni lava, “e mamao ma le Atua ona ia amio leaga.”—Iopu 34:10.

6. O ai ua faapogaia mea leaga uma o loo mafatia ai le lalolagi?

6 Aiseā la ua faateteleina ai le amioleaga ma puapuaga? O se tasi o māfuaaga, i le tulaga lautele lava ia o tagata, ua latou tetee i le Atua o Lē e Pule, e lē o fia gauaʻi atu i ana tulafono ma taʻiala. E lē o iloa e tagata o lea ua latou gauaʻi atu i le Fili o le Atua, o Satani, auā “o le lalolagi uma o loo nofo toʻilalo i loo leaga.” (1 Ioane 5:19) O le malamalama i lenei mea moni, o le a faigofie ai ona tatou malamalama i le māfuaaga o le iai o mea leaga. O Satani e leaga, e ʻinoʻino, e taufaasesē, ma sauā. E tatau ona tatou faatalitalia o le a atagia mai i le lalolagi uiga o lē o loo fai mona pule. E lētioa lava a faateteleina le amioleaga!

7. O ā nisi pogai o mafatiaga o loo tatou fesagaʻia?

7 O le isi pogai o o tatou mafatiaga, ona o le tulaga lē lelei atoatoa faaletagata. E tauivi tagata lē lelei atoatoa e finau mo le pule, ma iʻu ai i taua, o pulega sauā, ma mafatiaga. Ua talafeagai lelei ai la le faapea mai o le Failauga 8:9: “E pule le tasi tagata i le tasi, e leaga ai o ia lava.” O le isi foʻi māfuaaga mo mafatiaga, ona “o le tausaga ma le mea [faafuaseʻi] e tupu ai.” (Failauga 9:11) E masani ona oo mala i tagata pe a sesē le nofoaga e iai i le taimi sesē.

8, 9. E faapefea ona tatou iloa o loo manatu mai Ieova iā i tatou?

8 E toʻafilemu o tatou mafaufau i le iloa, e lē o Ieova lea e pogai ai mafatiaga. Ae po o manatu mai ea le Atua i mea o loo tutupu i o tatou olaga? O le tali faamāfanafana loto, o le ioe! Tatou te iloa lenā mea, auā o loo taʻu mai e lana Afioga le māfuaaga ua ia faataga ai pea tagata e ola i se olaga leaga. Ma o māfuaaga a le Atua, o loo aofia ai ni mataupu autū se lua: o lana pule silisili ese, ma le faamaoni o le tagata. Talu ai o Ieova o Lē na Foafoaina Mea, o ia e ona le malosi uma, e lē o sana avega tauave la le tau faamatala mai iā i tatou o le māfuaaga o lona faataga o mafatiaga e tutupu. Peitaʻi ua ia faailoa mai ona o lona alofa iā i tatou.

9 Seʻi manatu i nisi faamaoniga o le manatu mai o le Atua iā i tatou. Sa ‘tigā lona finagalo’ ina ua tumu le lalolagi i mea leaga i aso o Noa. (Kenese 6:5, 6) Faamata ua suia ni faalogona o Ieova i aso nei? E leai, auā e lē liliu o ia. (Malaki 3:6) E ʻinoʻino o ia i faamasinoga lē tonu, ma e lē fia silasila mai o mafatia tagata. Ua taʻua i le Tusi Paia, ua toe o se aga ona toe faaleleia uma lea o mea ua leaga ona o pulega a tagata aemaise foʻi o taaʻiga a le Tiapolo. Po ua lē o se faamaoniga mautinoa ea lenā o le manatu mai o le Atua iā i tatou?

10. O ā faalogona o Ieova i mafatiaga o tagata?

10 Ua taʻu sesē pe taʻuleagaina e faifeʻau le Atua, i lo latou faapea mai o le finagalo o le Atua lea e māfua ai mala o loo tatou fesagaʻia. E matuā sesē lenā manatu, auā o le faanaunauga o Ieova, ia faamuta mafatiaga o tagata. Ua faapea mai le 1 Peteru 5:7: “O loo manatu mai o ia iā te outou.” O le aʻoaʻoga moni lenā a le Tusi Paia!

Aiseā ua Tatou Iai i Inei?

11. O le ā e masani ona taʻua e lotu o le lalolagi e uiga i le ola ai o le tagata i le lalolagi?

11 Seʻi o tatou talanoaina nei le fesili lona lua lea e tau mānatu i ai le toʻatele, Aiseā ua tatou iai i inei? E masani ona tali mai lotu, e mo na o sina taimi lē tumau lea o loo soifua ai le tagata i le lalolagi. O lo latou taofi, o lo tatou lalolagi ua pei o se nofoaga e tau ina mālōlō teisi ai, po o se nofoaga o loo sauniuni ai mo le ulu atu i se isi olaga. Ua aʻoaʻo sesē e nisi faifeʻau faapea o le a oo mai le aso, e faaumatia ai e le Atua lenei lalolagi paneta. Ona o na aʻoaʻoga, ua mafaufau ai le toʻatele, o le taimi lava la lenei e faamalie uma ai manaʻoga o le olaga, auā a oo mai le oti, o le iʻuga lea o mea uma. O le ā le aʻoaʻoga moni a le Tusi Paia i le pogai ua tatou iai i inei?

12-14. O le ā ua aʻoaʻo mai e le Tusi Paia e tusa ai o le fuafuaga a le Atua mo le lalolagi ma tagata?

12 Maʻeu le matagofie o le fuafuaga a le Atua ua ia faataatia mo le lalolagi ma tagata! “Na ia lē faia fua [le lalolagi]” ae “na ia faia ina ia ʻainā.” (Isaia 45:18) E lē gata i lea, “na faavaeina [e Ieova] le lalolagi i luga o ona lava faavae, ina ia lē gaee e faavavau faavavau lava.” (Salamo 104:5) O le iloaina o lenei fuafuaga a le Atua mo le lalolagi ma tagata, e tatou te malamalama ai i le pogai ua tatou iai i inei.

13 Ua faaalia mai e le Kenese mataupu 1 ma le 2 e faapea, sa matuā uaʻi atoatoa Ieova i le sauniunia o le lalolagi e nofo ai le tagata. Ina ua iʻu le vaitaimi lea na foafoaina ai lo tatou lalolagi, sa “matuā lelei” mea uma. (Kenese 1:31) Na tuu e le Atua le uluaʻi tamāloa ma le fafine, o Atamu ma Eva, i le faatoʻaga matagofie i Etena, ma foaʻi iā i laʻua le anoanoaʻi o taumafa lelei. Na taʻu atu i le uluaʻi ulugalii: “Ia fanafanau ia, ma ia uluola, ma ia tumu ai le lalolagi, ia faatoʻilalo i ai.” Sa tatau ona la maua ni fanau e lelei atoatoa, ia faalautele atu tuaoi o lo la aiga parataiso i le lalolagi aoao, ma ia la vaaia ma tausia ma le alofa meaola uma.—Kenese 1:26-28.

14 O le fuafuaga a Ieova, ia iai se aiga faaletagata e lelei atoatoa, e ola e faavavau i le lalolagi. Ua faapea mai le Afioga a le Atua: “E fai lava le nuu mo tagata amiotonu, e nonofo ai pea i latou.” (Salamo 37:29) Sa tatau i le tagata ona ola fiafia e faavavau i le Parataiso i le lalolagi. O le fuafuaga lenā a le Atua, ma o le aʻoaʻoga moni foʻi lenā a le Tusi Paia!

O le ā e Tupu pe a Tatou Feoti?

15. O le ā le mea ua aʻoaʻo e le tele o lotu a le lalolagi, e tupu iā i tatou pe a tatou feoti?

15 Seʻi tatou talanoa nei i le fesili lona tolu lea o loo atugalu ai le toʻatele: O le ā le mea e tupu pe a tatou feoti? O le tele o lotu a le lalolagi o loo aʻoaʻo faapea e iai se mea i totonu o le tagata e faaauau pea ona ola pe a oti le tino. O loo tautū pea nisi lotu i le manatu faapea, e faasala e le Atua tagata amioleaga, e ala i le faapuapuagatia o i latou e faavavau i se afi i hele. Ae po o le mea moni ea lenā? O le ā le aʻoaʻoga moni a le Tusi Paia e faatatau i le oti?

16, 17. O le ā le aʻoaʻoga a le Tusi Paia i le tagata pe a oti?

16 Ua faapea mai le Afioga a le Atua: “O ē ua ola, ua latou iloa e oti i latou; a o ē ua oti, latou te lē iloa se mea; ua leai foʻi se toe totogi iā te i latou.” Talu ai o ē ua oti ua “lē iloa se mea,” e lē mafai la ona latou faalogo, vaai, tautala, lagona, pe mafaufau. E lē mafai ona latou toe galulue mo se totogi. O le a faapefea ona toe mafai pe afai ua feoti? Ua lē o toe mafai ona fai se galuega! E lē gata i lea, “o lo latou alofa foʻi, ma lo latou ita, ma lo latou matauʻa, ua mavae lava ia,” auā e lē mafai ona toe faailoa mai ni o latou lagona.—Failauga 9:5, 6, 10.

17 E faigofie lava ma manino le faamatalaga a le Tusi Paia i lenei mataupu; e lē o toe ola le tagata ua oti, i se isi nofoaga. E leai se mea o alu ese mai o tatou tino, ona ola pea lea ina ia toe fanau mai ai i se isi tino, e pei ona iai lea foʻi talitonuga. Tatou te ono faia se tala faataʻitaʻi faapenei: O le ola lea o loo tatou maua, e tai pei o le mumū o se mōlīgaʻo. Pe a pē le mōlīgaʻo, e lē o alu ese atu lona mumū i se isi mea, o lea ua pē.

18. Pe a iloa e se tagata aʻoga o le Tusi Paia ua lē o toe malamalama lē ua oti, o ā la manatu ua mafai nei ona ia faia?

18 Seʻi manatu i āuga o lenā upu moni loloto ae faigofie. Pe a oo ina iloa e se tagata aʻoga o le Tusi Paia e lē o toe malamalama lē ua oti i se mea, e faigofie la ona ia iloa, e tusa pe sa lē fiafia ona tuaa a o soifua mai, ae o le a lē mafai ona latou faataugāina o ia. E tatau foʻi ona vave ona ia malamalama, e lē o toe mafai e ē pele iā te ia ua maliliu, ona faalogo, vaai, tautala, lagona, pe mafaufau. O lea la, e lē mafai ona latou lagonaina se faanoanoa ona o le lafoaʻia na o i latou i pulekatolio, po o le faapuapuagatia i se nofoaga e susunuina ai e faavavau. Peitaʻi, ua aʻoaʻo mai le Tusi Paia e faapea, o le a toe faatutūina ē ua maliliu o loo i le finagalo o le Atua. Maʻeu se faamoemoe matagofie!—Ioane 5:28, 29.

Se Tusi Fou Tatou te Faaaogāina

19, 20. O le ā la tatou tiute tauave o ni Kerisiano, ma o le ā le fesoasoani faale-Tusi Paia ua saunia faapitoa mo le faaaogāina i la tatou galuega talaʻi?

19 Ua tatou talanoaina na o ni fesili se tolu o loo taumānatu i ai le toʻatele o tagata. E manino lava ma tuusaʻo le aʻoaʻoga a le Tusi Paia i na fesili taʻitasi. O se fiafiaga le tufa atu o na upu moni iā i latou o loo fia iloa le aʻoaʻoga a le Tusi Paia. Peitaʻi o loo iai le tele o isi fesili tāua e manaʻomia ni tali faamalieina, e ē o loo naunau moni e fia iloa. O i tatou la o Kerisiano, o la tatou tiute tauave lea, o le fesoasoani iā i latou ina ia maua tali i na fesili.

20 E lē faigofie le aʻoaʻo atu o upu moni a le Tusi Paia i se auala e manino ma ia pāʻia ai le loto. Ae ina ia tatou taulau manuia, ua saunia e “le auauna faamaoni ma le mafaufau” se tusi ua fuafuaina faapitoa lava tatou te faaaogāina i la tatou galuega talaʻi. (Mataio 24:45-47) O lenei tusi e 224 ona itulau ua faaulutalaina, O ā Aʻoaʻoga Moni a le Tusi Paia?

21, 22. O ā nisi vala mataʻina o le tusi O ā Aʻoaʻoga Moni a le Tusi Paia?

21 Sa tatalaina lenei tusi i Tauaofiaga Itumalo o le “Usiusitai i le Atua” i le 2005 e oo i le 2006. E tele ni vala mataʻina o lenei tusi. Mo se faataʻitaʻiga, e lima itulau o loo iai upu tomua, ua mautinoa le aogā tele i le amataina o suʻesuʻega faale-Tusi Paia. Atonu o le a e iloa le faigofie o lou talanoaina o ata ma mau o loo iai i upu tomua. E te ono mafai foʻi ona faaaogā faamatalaga i lenei vaega e faaali atu ai i tagata aʻoga, le auala latou te suʻeina ai mataupu ma fuaiupu o le Tusi Paia.

22 E faigofie ma manino le auala o loo tusia ai lenei tusi. Ua faia se taumafaiga ina ia pāʻia le loto o le tagata aʻoga, e ala i le faaaofia o ia i so o se taimi e mafai ai. E tofu mataupu taʻitasi ma ni fesili i le amataga e faatomua ai, faapea se pusa i le faaiʻuga, o loo faaulutala “Aʻoaʻoga a le Tusi Paia.” O loo iai i le pusa ni tali faale-Tusi Paia e tali ai fesili o loo i le amataga. O ata mananaia ma o latou faamatalaga, faapea foʻi ni talafaatusa o loo faamatalaina i lenei lomiga, o le a faigofie ai i le tagata aʻoga ona malamalama i ni manatu fou. E ui o loo faigofie le faaupuina o manatu i le vaega autū o le tusi, ae i le pito i tua, ua iai se faaopoopoga e mafai ai ona e iloiloina nisi mataupu tāua e 14 i ni faamatalaga auʻiliʻili, pe a fia iloa e le tagata aʻoga ni faamatalaga atili.

23. O ā fautuaga ua avatu mo le faaaogāina o le tusi Aʻoaʻoga a le Tusi Paia pe a faia suʻesuʻega faale-Tusi Paia?

23 Ua fuafuaina le tusi o Aʻoaʻoga a le Tusi Paia ina ia faigofie ai ona tatou aʻoaʻoina tagata, mai so o se tulaga tau aʻoaʻoga, ma so o se talaaga faaletapuaʻiga. Afai e matuā leai lava se malamalamaga o le tagata aʻoga i le Tusi Paia, atonu la e lē mafai ona talanoaina uma se mataupu atoa i se suʻesuʻega e tasi. Aua le faatopelauina ona talanoa se mataupu, ae taumafai ia pāʻia le loto o le tagata aʻoga. Afai e lē malamalama i se talafaatusa o loo faaaogā i le tusi, taumafai e faamalamalama i ai, pe sui se talafaatusa. Ia e sauniuni lelei, ma ia e faia le mea sili e faaaogā lelei ai le tusi. Ia e tatalo foʻi mo le fesoasoani a Ieova, ina ia e “talaʻitonuina le upu moni.”—2 Timoteo 2:15.

Ia E Talisapaia Ou Faaeaga Tautele

24, 25. O ā faaeaga tautele ua foaʻi mai e Ieova i ana auauna?

24 Ua foaʻi mai e Ieova i ana auauna ni faaeaga tautele. Ua ia foaʻi mai le tomai e mafai ai ona tatou aʻoaʻoina le upu moni e uiga iā te ia. E lē tatau lava ona tatou manatu māmā i lenā faaeaga! Aemaise, ua natia e Ieova ana fuafuaga mai tagata faamaualuluga, ae faaali mai i ē faamaulalo. Na fetalai Iesu: “Ou te faafetai iā te oe, loʻu Tamā e, le Alii o le lagi ma le lalolagi, ina ua e nanā ia mea i ē popoto ma ē atamamai, a ua faaalia atu ia mea i tama valevale.” (Mataio 11:25) O se faaeaga e lē laumaua le iai faatasi ma ē faamaulalo, o loo auauna atu i le Pule Silisili Ese Aoao, o Ieova.

25 Ua tuu mai foʻi e le Atua iā i tatou le faaeaga e aʻoaʻo isi e uiga iā te ia. Seʻi manatua, ua taʻu sesē ma taʻuleagaina o ia e i latou o loo aʻoaʻoina pepelo e uiga iā te ia. O le ala lea o le toʻatele o tagata o loo sesē o latou manatu e uiga iā Ieova, i le faapea o ia o se Atua e lē alofa ma lē manatu mai i mafatiaga o tagata. Pe e te lotomalie ea, ma e matuā naunau, e faasaʻo na manatu sesē? Pe e te manaʻo ia malamalama tagata faamaoni uma i so o se vaipanoa, i le upu moni e uiga i le Atua? Ua tatau la ona faaalia lou usiusitai i le Atua, e ala i lou maelega e talaʻi ma aʻoaʻo atu i isi mea o loo fai mai ai le Tusi Paia e uiga i nei mataupu tāua. E manaʻomia ona iloa e i latou o loo saʻili mo le upu moni, le aʻoaʻoga moni a le Tusi Paia.

O ā Au Tali?

• E faapefea ona tatou iloa, o loo manatu mai le Atua iā i tatou?

• Aiseā ua tatou iai i inei i le lalolagi?

• O le ā e tupu pe a tatou feoti?

• O ā vala o le tusi o Aʻoaʻoga a le Tusi Paia o loo sili ona aogā iā te oe?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 22]

Ua aʻoaʻo mai e le Tusi Paia o le a faaiʻuina mafatiaga

[Faamatalaga i Ata]

Taumatau i luga, teine: © Bruno Morandi/age fotostock; agavale, fafine: AP Photo/Gemunu Amarasinghe; taumatau i lalo, tagata sulufaʻi: © Sven Torfinn/Panos Pictures

[Ata i le itulau 23]

O le a ola e faavavau tagata amiotonu i le Parataiso