Saulo ua Feiloaʻi ma Ana Uō sa Iai, Faapea ma Fili

E TATAU ona fai sina polepolevale o Saulo lea na taʻua mulimuli ane o le aposetolo o Paulo, ona o le taimi muamua lea ua toe foʻi ai i Ierusalema talu lona liliu i le Faa-Kerisiano. * Na ia tuua le aai pe tusa o le tolu tausaga ua tuanaʻi, na ia faamataʻu ma fasiotia soo o Iesu. Na ia faatonuina le puʻea o so o se tasi o Kerisiano e maua i Tamaseko.—Galuega 9:1, 2; Kalatia 1:18.

O le taimi lava na avea ai o ia ma Kerisiano, na faalauiloa atu ma le faamalosi e Saulo lona faatuatua i le Mesia ua toe tū mai. O le iʻuga, na mananaʻo ai tagata Iutaia i Tamaseko e fasiotia o ia. (Galuega 9:19-25) Po o le a ia faatalitalia ea se faafeiloaʻiga māfana mai ana uō Iutaia na iai i Ierusalema? O le mea sa sili ona tāua iā Saulo, o le feiloaʻi ma soo o Keriso i Ierusalema. O le a lē faigofie lenā mea.

“Ua oo Saulo i Ierusalema, ona taumafai lea seʻi faatasi atu o ia i le ʻau soo; a ua fefefe i latou uma lava iā te ia, fa te i latou e lē se soo o ia.” (Galuega 9:26) E te malamalama i lenā tulaga. Na gata lo latou iloa o ia, o se tagata e lē alofa ma faasauā. O lona faapea mai o ia o se Kerisiano, e foliga sa pei o se taufaasesē ina ia faaleaga  ai le faapotopotoga. O lea na mananaʻo ai Kerisiano i Ierusalema e ʻalofia lo latou faifaimea faatasi ma ia.

Ae ui i lea, na iai se tasi o i latou na fesoasoani iā Saulo. O loo taʻua i le Tusi Paia, na taʻitaʻi atu o ia e Panapa “i le ʻau aposetolo,” e foliga mai o loo faasino atu iā Peteru (Kefa), ma Iakopo le uso o le Alii, ma taʻu atu iā i laʻua le faaliliuina o Saulo ma lana talaʻiga i Tamaseko. (Galuega 9:27; Kalatia 1:18, 19) E lē o iai ni faamatalaga e faatatau i le māfuaaga na talitonuina ai e Panapa ia Saulo. Pe na masani i laʻua nei e toʻalua, lea na uunaʻia ai Panapa e suʻesuʻeina ma le faaeteete Saulo ona ia ioeina lea o lona faamaoni? Pe na iai se fesootaʻiga a Panapa ma Kerisiano i Tamaseko ma iloa ai le suiga ua oo iā Saulo? Po o le ā lava le mea na tupu, na aveesea e Panapa ni ona masalosaloga iā Saulo. O lea la, na nonofo ai Saulo ma le aposetolo o Peteru mo aso e 15.

Sefululima Aso na Nonofo ai ma Peteru

Na maua tuusaʻo e Saulo lona tofiga mai iā Iesu e aunoa ma se faatonuga mai se tagata, e pei ona ia faamamafa atu i uso i Kalatia. (Kalatia 1:11, 12) Ae e mautinoa na iloa e Saulo le tāua o le iloa lelei o le faiva a Iesu. O lo la nonofo ma Peteru na maua ai e Saulo le avanoa e aʻoaʻoina ai mea e faatatau i le faiva a Iesu. (Luka 24:12; 1 Korinito 15:3-8) E tele ni mea sa ono fesili ai Saulo iā Peteru ma Iakopo, ma  e iai foʻi fesili a Peteru ma Iakopo iā Saulo e faatatau i le faaaliga na ia iloa, faapea ma lona tofiga.

Le Auala na Sao ai Saulo Mai Uō na Iai Muamua

Na taʻua Setefano faapea o le uluaʻi Kerisiano na faamaturoina. O i latou na feteenaʻi ma Setefano na taʻua “o le sunako o tagata saʻoloto, o Kurene foʻi, ma Alesania, ma i latou mai Kilikia ma Asia.” O lea na “fefinauaʻi [ai Saulo] ma le ʻau Elenisi” po o tagata Iutaia e tautala i le gagana Eleni, ma molimau atu ma le loto tele iā i latou. O le ā la latou tali ane? Sa latou mananaʻo e fasiotia o ia.—Galuega 6:9; 9:28, 29.

O se tulaga e masani ai, le manaʻo o Saulo e faamatala le suiga tele i lona olaga ma taumafai e faamalamalama i ana uō na iai muamua e faatatau i le Mesia. Ae peitaʻi, na faaalia le tetee o le ʻau Elenisi iā Saulo lea e latou te manatu i ai o se tagata faalata.

Pe na silafia e Saulo le telē o le lamatiaga ua oo i ai? Ua tatou faitau i ai, a o ia tatalo i le malumalu, na pei o se liʻa na oo ane iā te ia, ma na vaaia Iesu lea na taʻu atu iā te ia e faapea: “Ia vave, ma e taalise alu ese i Ierusalema, auā latou te lē talia lau molimau iā te aʻu.” Na tali atu Saulo: “Le Alii e, ua iloa lava e i latou sa ou masani ina tuu i fale puipui ma sasa i lea sunako ma lea sunako i ē faatuatua iā te oe; sa maligi foʻi le toto o lau molimau o Setefano, sa tū ai foʻi aʻu, ma loto gatasi i lona fasiga.”—Galuega 22:17-20.

Sa manatu nisi i le tali a Saulo faapea, sa ia iloaina le tulaga lamatia. Na manatu nisi na ia faapea mai: ‘Sa avea aʻu o se tagata sauā e pei o i latou, ma o loo latou iloa lelei lenā mea. E mautinoa e tatau ona latou manatu mamafa i loʻu faaliliuina. Atonu e mafai ona ou fesoasoani iā i latou ia latou iloa le upu moni.’ Peitaʻi, na silafia lava e Iesu o le a lē utagia e na tagata Iutaia se manatu o se tagata na “tetee i le upu moni.” Na ia fetalai atu iā Saulo: “Alu atu ia; auā o aʻu, ou te auina atu oe i nuu ese e mamao.”—Galuega 22:21, 22.

Ina ua iloa e Kerisiano le lamatiaga ua tulaʻi mai, ona latou faatopetope atu lea o Saulo i le taulaga i Kaisareia ma auina atu i se malaga e 300-maila (500 kilomita) i Taso, o lona lea nuu. (Galuega 9:30) E tele ni nai tausaga faatoʻā toe foʻi Saulo i Ierusalema.

O lona alu ese atu faanatinati, atonu sa avea o se puipuiga i le faapotopotoga Kerisiano. O le iai o le tagata sa avea ma tagata sauā muamua, sa ono tulaʻi mai ai ni gaoioiga tetee. Ina ua alu ese Saulo, “ona fifilemu lea o ekalesia i Iutaia uma lava, ma Kalilaia, ma Samaria, ua faamāfanafanaina i latou; ua savavali foʻi ma le mataʻu i le Alii, ma ua faatoʻateleina i le fesoasoani o le Agaga Paia.”—Galuega 9:31.

Lesona o le Faautauta

E pei o le uluaʻi senituri, e iai tulaga e manaʻomia ai ona faaalia le faautauta i aso nei. E leai se māfuaaga e tatou te soona masalosalo ai fua i ni tagata ese. Ae peitaʻi, ua iai tagata lē migao ua taumafai e faaleaga tagata o Ieova, a lē ina ia maua ai sana mea, po o se faufauga foʻi ina ia faaleagaina le faalapotopotoga. Ioe, e tatou te faaaogā le faautauta ina ia aua neʻi faasesēina i tatou e tagata taupelopelo.—Faataoto 3:27; 2 Timoteo 3:13.

O le tali atu a Saulo i le talaʻiga i Ierusalema, ua faataʻitaʻia ai le isi auala e mafai ona faaalia ai e Kerisiano le faautauta. O le molimau atu i ni tuaoi po o nisi tagata, e aofia ai ma ni uō sa iai muamua, e mafai ona avea ma lamatiaga—i le tino, faaleagaga, e oo foʻi i tulaga mamā tau amio. E talafeagai ona faautauta, e pei o le filifilia o le taimi po o le nofoaga e talaʻi atu ai.—Faataoto 22:3; Mataio 10:16.

E tatou te mautinoa o le a māeʻa ona talaʻiina le tala lelei o le Malo o le Atua a o leʻi oo mai le iʻuga o lenei faiga amioleaga o mea. Maʻeu se faataʻitaʻiga lelei na faataatia e Saulo i lenei tulaga i le “tautala ma le loto tele i le suafa o le Alii” e oo lava i uō na iai muamua faapea foʻi ma fili!—Galuega 9:28, 29.

[Faamatalaga pito i lalo]

[Ata i le itulau 16]

Ina ua oo atu Saulo i Ierusalema, sa ia molimau atu ma le loto tele i tagata Iutaia e tautala i le gagana Eleni