Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

“Sa Eseese i Gagana ae na Autasia i le Alofa”

“Sa Eseese i Gagana ae na Autasia i le Alofa”

“Sa Eseese i Gagana ae na Autasia i le Alofa”

Laveaʻiina. Faasaʻolotoga. Faaolataga. Mo le tele o senituri ua iloga le moomoo o tagata mo se fesoasoani i popolega ma faafitauli. E faapefea ona tatou fesagaʻia faafitauli o lenei olaga? Po o le a iai ea se laveaʻiina? Afai e iai, e faapefea ona oo mai?

OLE autū lenā o se faasologa o tauaofiaga itumalo lea e taʻitolu aso, sa faamaopoopoina e Molimau a Ieova, lea na amata iā Me 2006. O le matua o le tauaofiaga, “Ua i Faitotoʻa le Faaolataga!”

E iva tauaofiaga na auai i ai le faitau afe o le ʻauusufono mai atunuu eseese. Sa faia nei tauaofiaga iā Iulai ma Aokuso 2006, i Prague, le laumua o Czech Republic; i Bratislava, le laumua o Slovakia; i Chorzow ma Poznan, i Polani; * ma isi aai e lima i Siamani—Dortmund, Frankfurt, Hamburg, Leipzig, ma Munich. O le aofaʻiga tuufaatasi o nei tauaofiaga e sili atu i le 313,000.

O ā ituaiga siʻomaga na iai i nei tauaofiaga? O ā faamatalaga a tagata, televise ma nusipepa e faatatau i nei tauaofiaga? O ā lagona o le ʻauusufono ina ua māeʻa le tauaofiaga?

O Sauniuniga

Sa matuā naunau le ʻauusufono ma le faapotopotoga a Molimau i lea vaipanoa, ona sa latou mautinoa o lenei tauaofiaga faaleagaga o le a latou manatua pea. O se galuega tele le saʻilia o ni api talafeagai mo le ʻauusufono. O se faaaʻoaʻoga i le tauaofiaga i Chorzow, na ofo atu ai fale o tagata Molimau i Polani e nonofo ai le ʻauasiasi mai Europa i sasaʻe lea pe ā ma le 13,000 le aofaʻi. Na faimalaga mai le ʻauusufono mo lenā tauaofiaga mai Armenia, Belarus, Estonia, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Latvia, Lithuania, Moldova, Rusia, Tajikistan, Turkmenistan, Ukraine, le Iunaite Setete o Amerika, ma Uzbekistan.

E tele ni masina o faia ni sauniuniga a le toʻatele o le ʻauusufono mo la latou faigāmalaga. O Tatiana, o se faievagelia faataimi atoa i Kamchatka, o se penisula o Rusia i le itu mātū i sasaʻe o Iapani, sa ia amata sefe lana tupe mo le tausaga a o leʻi oo i le tauaofiaga. E tatau ona ia faimalaga pe ā ma le 6,500 maila [10,500 kilomita]. Na muamua malaga i se vaalele mo le lima itula, ona malaga lea mo le pe ā ma le tolu aso i se nofoaafi, ma faaiʻu loa lana faigāmalaga mo Chorzow i le 30 itula i luga o le pasi.

E faitau afe na tauofo mo sauniuniga o le tauaofiaga, i le faamautinoa ua talafeagai ma onomea nei nofoaga tetele mo le tapuaʻiga. (Teuteronome 23:14) Mo se faaaʻoaʻoga, na faia e Molimau i Leipzig se galuega matagofie mo le faamamāina o le malae taalo, ma faamautinoa atu o le a latou toe faamamāina pe a māeʻa le tauaofiaga. O le iʻuga, na toe faaitiitia e le pulega o lenei malae telē se vaega o le tupe na totogi mo le faaaogāina o lenei nofoaga, lea sa tatau ona totogi ai le faamamāina o lenei nofoaga.

O Valaaulia

Na matuā faalauiloa i le lautele e faapotopotoga i le lalolagi aoao le Tauaofiaga “Ua i Faitotoʻa le Faaolataga!” Sa faia se sao o le ʻauusufono i tauaofiaga faapitoa, i lo latou faalauiloaina atu ma le maelega tele o nei tauaofiaga. Na latou faaauau le faalauiloaina o nei tauaofiaga e oo atu i le leva o le afiafi a o leʻi amataina le tauaofiaga i le aso na sosoo ai. Pe na iai ni iʻuga lelei o lo latou maelega?

Sa iai se Molimau Polani e igoa iā Bogdan na feiloaʻi atu i se tamā matua na manaʻo e auai i le tauaofiaga, ae na faapea mai e lē lava lana penisione e malaga atu ai i le 75 maila [120 kilomita] i Chorzow. Peitaʻi sa avanoa se nofoa i le pasi na totogi pau e le faapotopotoga. Fai mai Bogdan: “Sa ou fai i lenei tamā e mafai ona matou ō faatasi e lē totogia sona pasese, pe afai e iai i le nofoaga o le a faaee ai le pasi i le 5:30 i le taeao.” Sa talia e lenei tamā le valaaulia ma auai ai i le tauaofiaga. Mulimuli ane, sa tusi mai lenei tamā i le ʻauuso ma faapea mai: “Ina ua ou auai i lenei tauaofiaga, ua ou naunau nei e avea aʻu ma tagata lelei.”

Sa iai se tamāloa i Prague sa nofo i se faletalimālō na faaaogā e le ʻauusufono mai Peretania, ma na ia faapea atu iā i latou, na auai foʻi o ia i le fono. O le ā na uunaʻia lenei tamāloa e auai? Sa faapea mai le tamāloa na ia mauaina ni valaaulia mai ni tagata talaʻi eseese e toʻasefulu i tafā ala o le taulaga, ma ua tatau ai lava ona auai! Sa matuā faafiafiaina o ia ma naunau loa e toe aʻoaʻoina nisi mea.—1 Timoteo 2:3, 4.

Faafouina i le Feʻau Mai le Tusi Paia se Polokalame ua ʻOa i Faatonuga Faale-Tusi Paia

Na talanoaina i le polokalame auala e mafai ona fesagaʻia ai le tele o faafitauli. Sa maua manatu tuusaʻo mai le Tusi Paia lea na faamalamalama mai ai auala e fofō ma onosaia ai faafitauli.

O i latou o loo pagatia ona o le tulaga matua, le faalētonu o le soifua mālōlōina, le maliu o sē pele iā i latou, po o nisi faafitauli totino, na latou maua faalaeiauga mai le Tusi Paia e fesoasoani ai iā i latou e vaavaai atu ma le mautinoa i le lumanaʻi. (Salamo 72:12-14) O ulugalii faaipoipoina ma mātua, sa latou faalogologo i fautuaga a le Tusi Paia i le auala e maua ai se faaipoipoga fiafia ma le auala e taulau ai i le tausia aʻe o le fanau. (Failauga 4:12; Efeso 5:22, 25; Kolose 3:21) O talavou Kerisiano, o ē o loo aafia i aumea leaga i aʻoga ae i le taimi e tasi o loo maua fautuaga mai le Tusi Paia i o latou aiga ma le faapotopotoga, na latou maua foʻi ni fautuaga aogā e fesagaʻia ai omiga o le olaga, ma le auala ‘e sola ese ai i tuʻinanau o tauleleʻa.’—2 Timoteo 2:22.

Se ʻAuuso Moni Faavaomalo

E tele fautuaga aogā faale-Tusi Paia e maua pea e Molimau a Ieova i a latou faatasitasiga. (2 Timoteo 3:16) Ae o le pogai ua sili ai ona faapitoa nei tauaofiaga, ona o le matagofie o uiga ma foliga eseese faavaomalo na iai. O tauaofiaga faapitoa uma sa tutusa lava le polokalame faaleagaga na mauaina ai i gagana eseese. O aso taʻitasi, na faia ai e sui o le Vaega Pule a Molimau a Ieova ni lauga ma lipoti mai isi atunuu, lea na atili fiafia tele ai le aofia. Sa faaliliuina uma nei lauga ma lipoti, ina ia mafai ona malamalama tagata uma mai gagana eseese sa auai.

Sa naunau le ʻauusufono e feiloaʻi i o latou uso ma tuafāfine mai isi atunuu. Na faapea mai se tasi o le ʻauusufono: “E leai ma se faafitauli na iai ona o le eseese o gagana. Peitaʻi, na atili ai ona ola le agaga o le tauaofiaga. E tele aganuu eseese na ō mai ai le ʻauusufono, ae sa autasia i latou uma i le faatuatua e tasi.” Na faapea mai i latou ia na auai i le tauaofiaga i Munich: “Sa eseese i gagana ae autasia i le alofa.” Po o fea lava le atunuu ma le gagana e ō mai ai, ae sa lagona e i latou na auai, le faatasia ma uō moni, o uso ma tuafāfine faaleagaga.—Sakaria 8:23.

Faaalia le Loto Faafetai

Na tofotofoina le naunau ma le onosai o le ʻauusufono i Polani ona o le tau. E lē gata sa timu i le tele o le taimi ae na mālūlū foʻi, pe ā ma le 14 tikeri Celsius (57 tikeri Fahrenheit). Na faapea mai se uso mai le Iunaite Setete: “O le tau aupito i leaga ma mālūlū lenei mo se tauaofiaga ua ou auai ai, ma e itiiti se vaega o le polokalame na ou malamalama ai. Ae peitaʻi, na lē āfaina lenā faalētonu o le tau, ona o le matalasi o le siʻomaga manaia mai atunuu eseese na auai, le matagofie o le agaga sa faaalia, ma le uigaese o le talimālō sa faaalia!”

O le isi mea na faagalogatā i le ʻauusufono Polani, o le faalauiloaina mai o le Insight on the Scriptures i le gagana Polani, o se taui matagofie lenei o lo latou onosaia o le timu ma le mālūlū. Sa faalauiloaina foʻi se tusi fou o le Live With Jehovah’s Day in Mind, ma na matuā olioli uma ai i latou na auai i le Tauaofiaga “Ua i Faitotoʻa le Faaolataga!”

O le toʻatele o i latou na auai o le a manatuaina le tauaofiaga i nisi māfuaaga. O Kristina o se tuafafine Czech lea na tauofo e faimalaga faatasi i le pasi ma le ʻauusufono mai isi atunuu, ua faapea mai: “A o faia le matou faamavaega na fusimau aʻu e se tuafafine ma faapea mai: ‘Faafetai mo lou vaaia lelei o i matou! Na e momoli mai lava a matou meaʻai ma vaiinu i o matou nofoa. Faafetai tele mo lou alofa faataulagaina.’” Sa ia faatatau i meaʻai mo le aoauli mo ʻauusufono mai isi atunuu. Na faapea mai se tasi o uso: “O lenei ituaiga o galuega e leai ma so matou poto masani na iai.” Sa aofia i lenei galuega le tilivaina o le pe ā ma le 6,500 ʻaiga o le aoauli i aso taʻitasi. O se vaaiga faagaeeloto le vaaia o le toʻatele e aofia ai ma le fanau o loo tauofo e fesoasoani.”

Na faapea mai se tuafafine mai Ukraine lea na faimalaga atu i Chorzow mo le tauaofiaga: “Ua matuā ootia o matou loto i le agaalofa, le agalelei, ma le limafoaʻi o o matou uso talitonu. E leai ni upu e mafai ona faamatala ai le matou loto faafetai.” Sa tusi Anita o se teineitiiti e valu ona tausaga mai Finilani, i le lālā o Molimau a Ieova i Polani: “Na faateʻia aʻu i le matagofie o le tauaofiaga. Oka se manaia o le avea ma se vaega o le faalapotopotoga a Ieova, auā o le a maua ai ni au uō mai vaipanoa uma o le lalolagi!”—Salamo 133:1.

Manatu Mai Ē na Vaavaai Ane

A o leʻi amata le tauaofiaga, na faia ni maimoaga i le atunuu e le ʻauusufono. I le nuu o Bavarian, na tutū ai le ʻauasiasi i Maota mo Sauniga ma faafeiloaʻi ai e Molimau i latou. Na matuā maofa se taʻitaʻi malaga e lē o se Molimau a se tasi o vaega, ona o le alofa ma le fealofani o le ʻauuso. Na faapea mai se tasi o le ʻauusufono: “A o matou toe foʻi i le faletalimālō, na faapea mai le taʻitaʻi malaga e ese lava le matou vaega mai isi vaega. E fai lelei o matou laʻei, ma e matou te gauaʻi foʻi i le taʻitaʻi o la matou vaega. Ma e leai se muimui ma se fenuminumiaʻi. Sa ia maofa i le vave ona māfana o faigāuō a ni tagata e leʻi masani muamua.”

Na faapea mai se uso na galue i le Matagaluega mo Tala Fou i le tauaofiaga i Prague: “I le taeao o le Aso Sa, na asiasi mai ai le taʻitaʻi o leoleo ia ua tofia mo le tauaofiaga. Na ia faapea mai e leai sana galuega e ono faia i inei auā o loo toʻafilemu mea uma. Na ia faapea mai o loo tuufesili aiga o loo nonofo lata ane, po o le ā le autū o le polokalame. Ina ua ia taʻu atu i ai o Molimau a Ieova, na masani ona faaalia lo latou popole, ae na faapea atu le leoleo: ‘Pe ana fai e pei amio a tagata o Molimau a Ieova, na semanū e lē manaʻomia ni leoleo.’”

E Toʻatele ua Laveaʻiina!

Ua avea le Afioga a le Atua, le Tusi Paia, ma taʻiala ua fesootaʻi ai aganuu eseese ma autasia ai Kerisiano i le fealofani ma le toʻafilemu. (Roma 14:19; Efeso 4:22-24; Filipi 4:7) Ua faamaonia lenei manatu i tauaofiaga faapitoa “Ua i Faitotoʻa le Faaolataga!” Ua laveaʻia Molimau a Ieova mai le tele o mala o loo pagatia ai lenei lalolagi. O le lē onosai, le sauā, ma le faailogalanu, o nisi ia o le tele o faafitauli o tagata i aso nei, ua mafai ona manumalo mai ai i latou, ma o loo latou vaavaai atu i le lumanaʻi pe a oo ina lē toe iai nei faafitauli i le lalolagi atoa.

Sa vaai patino le ʻauusufono i le loto gatasi o Molimau mai atunuu ma aganuu eseese. Na matuā vaaia lenei mea ina ua māeʻa tauaofiaga. Na patipati uma ē na auai, na fusimau atu i a latou uō fou ua maua, ma tapuʻe a latou ata. (1 Korinito 1:10; 1 Peteru 2:17) Sa faafiafiaina ma faamautinoa iā i latou le latalata o le laveaʻiina mai faafitauli ma popolega , ma ua toe foʻi atu nei le ʻauusufono i o latou atunuu ma faapotopotoga, ma ni naunautaʻiga ua toe faamalosia ina ia taofimau i le “upu o le ola” a le Atua.—Filipi 2:15, 16.

[Faamatalaga pito i lalo]

^ pala. 4 E ono isi tauaofiaga na faia i vaipanoa eseese o Polani ma le tasi i Slovakia, ma na mafai ona latou matamata ma faalogologo i lauga faavaomalo o le tauaofiaga e ala i fesootaʻiga faaneionapō.

[Pusa/Ata i le itulau 10]

Tasi le Feʻau i Gagana e Luasefululima

I tauaofiaga nei e iva, sa faia le polokalame atoa i le gagana a le atunuu lea na talimalo. A o faagasolo tauaofiaga i Siamani, sa faia lauga i isi gagana e 18. I Dortmund sa faia foʻi lauga i le gagana Arapi, Farsi, Potukali, Sepania, ma le faa-Rusia; i Frankfurt sa faia i le gagana Peretania, Falani, ma le faa-Serbia/Croatia; i Hamburg sa faia i le gagana Tenemaka, Holani, Suetena, ma le faa-Tamil; i Leipzig sa faia i le gagana Saina, Polani, ma le faa-Take; ma i Munich sa faia i le gagana Eleni, Italia, ma le faa-Siamani mo ē gūgū. Na faia uma lauga i le tauaofiaga i Prague i le gagana Czech, Peretania, ma le faa-Rusia. I Bratislava na faagasolo le polokalame i le gagana Peretania, Hagakeri, Slovakia, ma le faa-Slovakia mo ē gūgū. I Chorzow sa faaaogā le gagana Polani, Rusia, Ukraine, ma le faa-Polani mo ē gūgū. Ma i Pozan, sa fai ai le faa-Polani ma le faa-Finilani.

E luasefululima le aofaʻiga o gagana! E moni, na eseese le ʻauusufono i gagana, ae na autasia uma i lo latou alofa.

[Ata i le itulau 9]

Na fiafia le ʻauusufono mai Croatia e mauaina i Frankfurt le “New World Translation” i le latou lava gagana