E Tausia ma le Faapelepele e Ieova Ana Auauna ua Matutua

“Auā e lē amiolētonu le Atua na te faagalogalo ai la outou galuega, ma lo outou naunau tele [alofa] i lona suafa.”—EPE. 6:10.

1, 2. (a) Pe a e vaai i se tagata ua sinā lona lauao, o le ā e te manatuaina? (e) O le ā le silafaga a Ieova i Kerisiano matutua?

PE A e vaavaai atu iā i latou ua loa le soifua i le faapotopotoga ua sinā o latou lauao, pe e te toe manatua ai se tala i le Tusi Paia i le tusi o Tanielu? I se faaaliga na Ia tuuina atu iā Tanielu, na faaata ai e Ieova le Atua o ia e sinā lona lauao. Na faapea mai Tanielu: “Na ou vaavaai ina seʻia tuu mai o nofoālii, ua tiʻetiʻe mai foʻi Lē ua mai anamuā ona aso, ua sinasina lona ofu e pei o le kiona, ma ona lauao e pei o le fulufulu mamoe e lelei.”—Tani. 7:9.

² I le tulaga masani, e paʻepaʻe le lanu o le fulufulu mamoe. O lea la, o le lauao sinā ma le faalupega o “Lē ua mai anamuā ona aso” ua faasino atu i le loa o lona soifua ma le atamai o le Atua, lea e tatau ai ona tatou faaalia le faaaloalo loloto mo ia. O le ā la le silafaga a Lē mai anamuā ona aso i tamā ma tinā matutua faamaoni? O loo faapea mai le Afioga a le Atua “o le pale matagofie le ulusinā, pe a ua i ai i le ala o le amiotonu.” (Faata. 16:31) Ioe, pe afai ua sinā le lauao o se auauna faamaoni ua matua, o se vaaiga matagofie lea i le silafaga a le Atua. Po o iā te oe le silafaga a le Atua i uso ma tuafāfine matutua?

Aiseā e Tāua Tele ai i Latou?

3. Aiseā tatou te faatāuaina ai uso talitonu ua matutua?

³ E aofia i auauna matutua ma le faapelepele a le Atua ia sui o le Vaega Pule a Molimau a Ieova, o i latou na avea muamua ma i latou o loo avea nei ma ovasia femalagaaʻi, paeonia maelega, ma tagata talaʻi taʻumatuaina, ma uso ma tuafāfine o loo auauna ma le faamaoni i a tatou faapotopotoga. Atonu e te iloa se tasi na talaʻia ma le maelega le tala lelei mo le tele o tausaga, ma ua avea lana faataʻitaʻiga lelei e uunaʻia ai talavou ma faatonutonu o latou olaga. O nisi o uso talitonu matutua, sa latou tauaveina ni tiute se tele ma na latou onosaia sauāga ona o le tala lelei. E matuā talisapaia e Ieova ma le “pologa faamaoni ma le faautauta” ia o latou sao na fai i taimi ua mavae aemaise foʻi le taimi nei.—Mata. 24:45.

4. Aiseā e tatau ai ona tatou faaaloalo i Kerisiano matutua ma tatalo mo i latou?

⁴ Ua ono ma tatau ona faaalia e isi auauna a Ieova le Atua le lotofaafetai ma le faaaloalo mo tagata matutua faamaoni. E lē gata i lea, o le tulafono a le Atua na tuuina atu e ala iā Mose, na i ai le fesootaʻiga o le faaaloalo i tagata matutua ma le mataʻu iā Ieova. (Levi. 19:32) E tatau ona tatou tatalo e lē aunoa mo nei tagata faamaoni ma faafetai i le Atua mo a latou galuega lelei. Sa tatalo le aposetolo o Paulo mo ē na latou galulue faatasi, o ē talavou ma ē matutua foʻi.—Faitau 1 Tesalonia 1:2, 3.

5. E faapefea ona tatou maua aogā mai le auaufaatasi ma tagata tapuaʻi matutua o Ieova?

⁵ O lea la, e mafai e tagata uma o le faapotopotoga ona maua aogā mai le auaufaatasi ma Kerisiano matutua. E ala i suʻesuʻega, le mātauina o mea, ma le poto masani, ua faaputuina ai e tagata tapuaʻi matutua o Ieova le poto tau tele. Ua latou iloa faaali le onosai ma le tigāalofa, ma o le tufa atu o mea na latou aʻoaʻoina i le tupulaga fai aʻe, ua latou maua ai le olioli tele ma le faamalieina. (Sala. 71:18) Talavou e, ia outou atamamai ma faaaogā  lenei puna o le poto, e pei lava o loo outou asu aʻe ni vai mai i se vaieli loloto.—Faata. 20:5.

6. E faapefea ona e faaali atu iā i latou ua matutua, e te faatāuaina moni i latou?

⁶ Po o e faailoa atu i tagata matutua e pele i latou te iā te oe, e pei ona pele iā Ieova? O se tasi o auala e te faia ai faapea, o le taʻu atu lea o lou alofa iā i latou ona o lo latou faamaoni, ma lou faatāuaina o latou manatu. E lē gata i lea, o lou faataʻitaʻia o mea na e aʻoaʻoina mai iā i latou, ua faaalia atu ai e moni lou faaaloalo mo i latou. O loo manatua pea e isi Kerisiano matutua nisi o fautuaga atamai na latou maua mai tagata matutua faamaoni, ma aogā i o latou olaga na maua mai ai, ona o le faatatauina. *

Faaalia Uiga Faapelepele i ni Auala Aogā

7. O ai ua tuuina atu ai e Ieova le matafaioi autū o le tausia o tagata matutua?

⁷ Ua tuuina atu e le Atua i aiga o i latou ua matutua, le tiute tauave o le tausia o i latou. (Faitau le 1 Timoteo 5:4, 8.) E fiafia Ieova pe a ia silasila mai o loo faia e aiga lo latou tiute i le tausia o tagata matutua, ma faaalia ai o loo latou vaai i tagata matutua e pei ona ia silasila i ai. E tausia e Ieova nei aiga, ma o le a ia faamanuiaina uma a latou taumafaiga ma faataulaga na latou faia. *

8. Aiseā e ao ai ona naunau faapotopotoga mo Kerisiano ua matutua?

⁸ O lea la, e fiafia le finagalo o Ieova pe a fesoasoani faapotopotoga i tagata matutua faamaoni, o ē o loo manaʻomia le fesoasoani ae leai ni o latou tau aiga talitonu, pe iai foʻi aiga ae lē fia fesoasoani ane. (1 Timo. 5:3, 5, 9, 10) E faaalia la e le faapotopotoga lo latou ‘tigā alofa o le tasi i le isi, i le alofa faaleuso, ma le alofa mutimutivale’ mo ē ua matutua. (1 Pete. 3:8) O lo latou naunau mo sui matutua o le faapotopotoga o loo faataʻitaʻia lelei mai e upu a Paulo i lona faapea mai, a tigā se vaega e tasi o le tino o le tagata, “e tigā ai foʻi itutino uma.” (1 Kori. 12:26) O le faia o ni gaoioiga aogā ma le agalelei mo i latou ua matutua, ua faaalia mai ai le mataupu silisili o loo i le fautuaga a Paulo: “Ia tauave e le tasi le avega a le isi, ma faapea ona faataunuu ai le tulafono a le Keriso.”—Kala. 6:2.

9. O ā avega mamafa e mafai ona oo i se tagata ua matua?

 ⁹ O ā ni mea ua avea ma avega mamafa i tagata matutua? E toʻatele e lē lavavā gofie. Atonu latou te lagona, e oo lava i mea laiti, e pei o le alu e vaai le fomaʻi, totogiina o pili, tapenaina o le fale, faia o le meaʻai, ua toetoe a lē mafai ona latou faia. Ona ua matutua ua tau lē lagona ai le fia ʻai ma le fia inu, ma ua latou mafaufau ai e lē manaʻomia ona aai pe inu e pei ona masani ai. E ono faapena foʻi lo latou aai faaleagaga. O le faalētonu o le vaai ma le faalogo, atonu e faigatā ai ona faitau ma faalogologo i sauniga, ma e latou te lē lavavā gofie pe a sauni mo sauniga faa-Kerisiano. E faapefea la ona fesoasoani isi i nei tagata matutua?

Auala E te Fesoasoani Atu Ai

10. O le ā e mafai ona fai e toeaina e faamautinoa ai o loo maua e tagata matutua se fesoasoani talafeagai?

¹⁰ I le tele o faapotopotoga, o loo lelei ona tausia tagata matutua. O loo fesoasoani ane uso ma tuafāfine alolofa i le faia o faatauga, kukaina o meaʻai, ma faamamāina o mea. E latou te fesoasoani i tagata matutua i a latou suʻesuʻega, sauni mo sauniga, ma faaauau pea ona faia se sao i le talaʻiga. E fesoasoani Molimau talavou e ala i le auaufaatasi ma le feaveaʻia o latou. A lē mafai e nei tagata matutua ona tuua le fale, e mafai ona latou faalogologo i sauniga e ala i le telefoni, po o le puʻeina foʻi o polokalame o sauniga mo i latou. Pe afai e mafai, e tatau i toeaina ona faamautinoa ua i ai ni fuafuaga ia mautinoa ai o loo tausia lelei manaʻoga o tagata matutua i le faapotopotoga. *

11. Faamatala mai pe faapefea ona fesoasoani se aiga i se uso matua.

¹¹ E mafai e Kerisiano taʻitasi ona faaalia le agaga talimālō ma le agalelei. Ina ua maliu le āva a se tasi o uso matua, na lē toe mafai ona ia totogiina le fale e aunoa ma le penisione a lana āva. Sa la suʻesuʻeina le Tusi Paia ma se aiga, o le tamā, tinā, ma le la fanau teine talavou e toʻalua, ma sa iai so latou fale telē. Na tuuina atu e lenei aiga ni potu se lua e nofo ai le uso. Mo le 15 tausaga, na latou aai, olioli faatasi, ma fefaaaliaʻi le alofa faaleuso. Sa tele mea aogā na aʻoaʻoina e talavou mai lona faatuatua ma le tele o lona poto masani, ma sa ia maua foʻi aogā mai na faatasitasiga fiafia. Sa nonofo faatasi lenei uso matua ma lenā aiga seʻia oo i lona maliu i le 89 o ona tausaga. E matuā faafetaia e le aiga le Atua mo le tele o faamanuiaga ona o lo latou auaufaatasi ma ia. O le a ‘maua lo latou taui’ ona o le fesoasoani i se soo o Iesu Keriso.—Mata. 10:42. *

12. O le ā lau mea e mafai ona fai e faaalia ai lou amanaʻia o uso ma tuafafine ua matutua?

¹² Atonu e lē mafai ona e fesoasoani i uso ma tuafaāfine matutua e pei ona faia e lenā aiga, ae atonu e mafai ona e fesoasoani iā te i latou e ō atu i sauniga ma le talaʻiga. E mafai foʻi ona e valaaulia i latou i lou fale, ma faaaofia i latou pe a fuafua se tafaoga. E mafai ona e asia i latou, aemaise lava pe a mamaʻi pe ua lē mafai foʻi ona toe feoaʻi. E lē gata i lea, e mafai ma e ao ona e feagai mai i latou i le faaaloalo e tusa ai ma lo latou tulaga matutua. Afai o lelei pea le mafaufau, e tatau ona faaaofia pea lenā Kerisiano matua i filifiliga e aafia ai o ia. E oo lava iā i latou ua galogalo le tele o mea e mafai lava ona iloa po o faaaloalogia lo latou tulaga.

E Lē Faagaloina e Ieova Au Galuega

13. Aiseā e tāua ai le amanaʻia o faalogona o Kerisiano matutua?

¹³ E matuā tāua le amanaʻiaina o faalogona o tagata matutua. E lē o se mea e faateʻia ai, pe a matuā faanoanoa se tagata matua ona ua lē o toe mafai ona ia faia mea sa ia masani ona fai a o talavou ma malosi. O se faaaʻoaʻoga, o se tuafafine na auauna e lē aunoa iā Ieova mo le 50 tausaga ma na avea ma paeonia sauatoa,  ma na maua o ia i se maʻi ua faigatā ai le auai i sauniga. Pe a ia faatusatusa lana auaunaga i le mea o loo mafai ona ia faia i le taimi nei, ona amata lea ona tagi. Na punou ifo lona ulu ma tagi, ma faapea mai lenei tuafafine, “Ua lē o toe iai soʻu aogā.”

14. O ā faamāfanafanaga e mafai ona maua mai e auauna matutua a Ieova mai le salamo?

¹⁴ Pe afai o oe o se tagata matua, po ua oo iā te oe nei faalogona ootia? Po o nisi taimi ua e manatu ua tuulafoaʻia oe e Ieova? Atonu na oo nei ituaiga faalogona i le faisalamo a o faasolo ina matua, auā na ia ʻaiʻoi atu iā Ieova: “Aua e te lafoaʻi iā te aʻu i ona po ou te toeaina ai; aua e te tuulafoaʻi mai iā te aʻu pe a mavae atu loʻu malosi. Le Atua e, aua e te tuulafoaʻi mai iā te aʻu e oo ina toeaina ma ulusinā.” (Sala. 71:9, 18) E mautinoa lava, e leʻi fuafua Ieova e tuulafoaʻia lē na tusia lenā salamo, ma o le a Ia lē tuulafoaʻia oe. I se isi salamo, na faaalia ai le mautinoa o Tavita i le lagolagosua a le Atua. (Faitau le Salamo 68:19.) Ia e mautinoa, afai o oe o se Kerisiano faamaoni ua matua, o le a faatasi atu Ieova iā te oe ma faaauau ona ia tausia oe i aso taʻitasi.

15. O le ā e mafai ona fesoasoani i tagata matutua ia saʻo la latou vaai?

¹⁵ O mea uma na fai ma o loo faia e Molimau a Ieova ua matutua mo le viiga o le Atua, e lē faagaloina i lona manatu. O loo faapea mai le Tusi Paia, “Auā e lē amiolētonu le Atua na te faagalogalo ai la outou galuega, ma lo outou naunau tele [alofa] i lona suafa.” (Epe. 6:10) O lea la, ia ʻalofia le iai o se vaaiga sesē, ma sesē ai ou mafaufauga faapea, ua e matua ua e lē toe aogā iā Ieova. Ia taumafai e suia manatunatuga lē fiafia ma le lē lelei i manatunatu e atiaʻe ai. Ia olioli i faamanuiaga ua e maua aemaise lou faamoemoe mo le lumanaʻi! E iai lo tatou “iʻuga [lumanaʻi] e i ai le faamoemoe,” o le iʻuga aupito i lelei, ma ua faamautinoa mai e Lē na foafoaina mea uma. (Iere. 29:11, 12; Galu. 17:31; 1 Timo. 6:19) Ia mafaufau i lou faamoemoe, ia taumafai e gaoioi e faatumau ai ou faalogona talavou, ma aua neʻi e manatu faatauvaa i lou iai, ma lou aogā i le faapotopotoga! *

16. Aiseā na mafaufau ai se tasi o uso ua lē aogā ona ia toe auauna o se toeaina, ae na faapefea ona faalaeiauina o ia e toeaina?

¹⁶ Seʻi manatu iā Iona, o lē ua 80 ona tausaga ma o loo ia tausia lana avā faamaoni o Seni, o lē ua lē o toe aogā i se mea. * E auauaʻi tuafāfine e faamuli ma Seni, ina ia mafai ona alu Iona i sauniga ma le talaʻiga. E ui i lea, na matuā lotovaivai lava Iona, ma ia mafaufau ai ua ia manaʻo e see ese mai le avea o ia ma toeaina o le faapotopotoga. Na ia faapea mai a o tagi, “O le ā le aogā o le avea o aʻu ma toeaina? Ua ou lē toe aogā e fai se mea i le faapotopotoga.” Sa faamautinoa atu e isi toeaina iā te ia, e matuā tāua lava le poto masani ma le faautaga o loo iā te ia. Sa latou faalaeiauina o ia e faaauau pea ona auauna o se toeaina, e tusa lava po ua tapulaa mea na te mafaia. Na matuā faalaeiauina Iona i lenei mea, ma o loo avea pea o ia ma toeaina ma o se faamanuiaga i le faapotopotoga.

E Manatu Mamafa Mai Ieova

17. O ā faamautinoaga o loo i le Tusi Paia mo Kerisiano matutua?

¹⁷ O loo manino i le Tusi Paia e mafai lava e tagata matutua ona taulau faaleagaga, e ui i faigatā o le tino matua. Na faapea mai le faisalamo: “O ē ua totōina i le fale o Ieova, e tupu  olaola i latou i lotoā o lo tatou Atua. A oo ina ulusinā, latou te fua mai pea lava; e malolosi ma lauolaola i latou.” (Sala. 92:13, 14) E faapena foʻi le aposetolo o Paulo, o lē atonu na fesagaʻi ma mafatiaga o le tino, ‘ae leʻi faavaivai ai, e ui lava ina tauau ina uma atu lona tagata i fafo.’—Faitau le 2 Korinito 4:16-18.

18. Aiseā e manaʻomia ai e tagata matutua talitonu ma i latou e tausia i latou le fesoasoani mai isi?

¹⁸ E tele faataʻitaʻiga i aso nei e faamaonia ai e mafai e tagata matutua ona “fua mai pea.” E mafai ona lotovaivai ona o faigatā o maʻi ma le tino matua, e oo foʻi iā i latou o ē e iai aiga alolofa e fesoasoani iā i latou. Atonu e lē lavavā foʻi le ʻau tausi matua. Ua iai i le faapotopotoga le faaeaga ma le matafaioi e faaalia ai lo latou alofa mo ē matutua, ma i latou o loo avatua lea tausiga. (Kala. 6:10) O le tuuina atu o sea fesoasoani, ua faaalia tatou te lē o tau ina faapea atu e ō ma “ia māfanafana, ma ia maoona” e aunoa ma le tuuina atu o se fesoasoani aogā.—Iako. 2:15-17.

19. Aiseā e mafai ai ona iai se vaaiga mautinoa mo le lumanaʻi mo Kerisiano matutua faamaoni?

¹⁹ E ono suia gaoioiga a se Kerisiano ona ua matua, ae e lē faaitiitia ai le alofa o Ieova mo ana auauna matutua faamaoni. E lē gata i lea, e tāua uma nei Kerisiano faamaoni i lana silafaga, ma na te lē tuulafoaʻia i latou. (Sala. 37:28; Isa. 46:4) E tausia ma taʻitaʻia i latou e Ieova a o iai i taimi faigatā o le tino matua.—Sala. 48:14.

[Faaopoopoga i lalo]

E Faapefea Ona E Tali?

• Aiseā e te manatu ai e tautele Kerisiano matutua faamaoni?

• E faapefea ona tatou faaalia uiga faapelepele i uso tapuaʻi matutua?

• O le ā e fesoasoani i auauna matutua a Ieova ina ia saʻo la latou vaai?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 18]

E vaai maualuga sui o le faapotopotoga i tagata matutua