Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

E Silasila Mai Ieova iā i Tatou mo lo Tatou Lelei

E Silasila Mai Ieova iā i Tatou mo lo Tatou Lelei

E Silasila Mai Ieova iā i Tatou mo lo Tatou Lelei

“O fofoga o Ieova e fetaufetuliaʻi i le lalolagi uma, na te fesoasoani iā te i latou o ē ua sao o latou loto iā te ia.”—2 NO. 16:9.

1. Aiseā e suʻesuʻe ai e Ieova i tatou?

O IEOVA o le Tamā e lelei atoatoa. E na te silafia lelei i tatou, ma e oo lava foʻi i o tatou ‘mafaufauga uma’ e na te silafia. (1 No. 28:9) Peitaʻi, e na te lē suʻesuʻeina i tatou tau lava ina ia suʻe ni o tatou masei. (Sala. 11:4; 130:3) Nai lo lea, e finagalo ma le alofa o ia e puipui i tatou mai so o se mea e ono faaleagaina ai la tatou faiā ma ia, po o lo tatou faamoemoe mo le mauaina o le ola e faavavau.—Sala. 25:8-10, 12, 13.

2. O ai i latou e faaalia ai e Ieova lona malosi?

2 E silisili ese le malosi o Ieova ma e silasila o ia i mea uma. O le māfuaaga lenā e mafai ai ona ia fesoasoani mai i ona tagata faamaoni i so o se taimi e latou te valaau atu ai iā te ia, ma e na te lagolagoina i latou i taimi o o latou tofotofoga. Ua faapea mai le 2 Nofoaiga a Tupu 16:9: “O fofoga o Ieova e fetaufetuliaʻi i le lalolagi uma, na te fesoasoani iā te i latou o ē ua sao o latou loto iā te ia.” Seʻi mātau foʻi, e faaaogā e Ieova le malosi o iā te ia mo i latou e auauna atu iā te ia ma le loto atoa, se loto e mamā ma e faamaoni uunaʻiga o loo iai. E na te lē faaalia se na manatu mamafa iā i latou e faaʻoleʻole pe faafiaamiotonu.—Iosua 7:1, 20, 21, 25; Faata. 1:23-33.

Ia Savavali ma le Atua

3, 4. O le ā le uiga o le ‘feooaʻi ma le Atua,’ ma o ā faaaʻoaʻoga faale-Tusi Paia ua fesoasoani iā i tatou e malamalama ai i lenei mataupu?

3 I le toʻatele, e faigatā ona talitonu faapea e mafai e Lē na Foafoaina lo tatou vateatea aoao, ona savavali ma tagata i se uiga faaleagaga. Peitaʻi, o le mea tonu lava lenā e finagalo Ieova iā i tatou e fai. Sa ‘feooaʻi ma le Atua’ Enoka ma Noa i taimi o le Tusi Paia. (Kene. 5:24; 6:9) Sa “tūmausalī pea [Mose] e pei ua ia iloa atu Lē e lē o vaaia.” (Epe. 11:27) Sa savali ma le faamaulalo le tupu o Tavita ma lona Tamā faalelagi. Na ia faapea mai: “Auā o i loʻu itu taumatau [Ieova], e lē faagaeetia ai lava aʻu.”—Sala. 16:8.

4 O le mea moni, e lē mafai ona tatou fetagofi moni atu uu mai le lima o Ieova ma tatou savavali faatasi ma ia. Peitaʻi, e mafai ona tatou faia faapea i se uiga faafaatusa. E faapefea? Ua tusi le faisalamo o Asafo e faapea: “A o aʻu, e lē aunoa ona ta faatasi ma oe; na e taofiina loʻu lima taumatau. E te taʻitaʻi iā te aʻu i lau pule.” (Sala. 73:23, 24) I se isi faaupuga faigofie, e tatou te savavali ma le Atua pe afai e tatou te mulimuli i ana fautuaga, lea e tatou te maua e ala mai i lana Afioga tusia ma le “pologa faamaoni ma le faautauta.”—Mata. 24:45; 2 Timo. 3:16.

5. E faapefea ona vaavaaia pea ma le alofa e Ieova ona tagata faamaoni, ma e ao faapefea ona tatou manatu iā te ia?

5 Talu ai ona e faapelepele Ieova iā i latou e savavali faatasi ma ia, o lea e na te vaavaaia ai pea ma le alofa i latou e pei o se tamā, e ala i le tausiaina o i latou, puipuia, ma aʻoaʻo i latou. Ua fetalai le Atua e faapea: “Ou te aʻoaʻo iā te oe, ma faasino iā te oe i lea lava ala e te savali ai; ou te faatonu iā te oe, ma ou vaai iā te oe.” (Sala. 32:8) Ia fesili ifo iā te oe lava: ‘Po o oʻu iloa atu aʻu o loo ma savavali faatasi ma Ieova, e ala i le faalogo atu i lona atamai ma iloa o loo ia silasila alofa mai iā te aʻu? Po o avea loʻu iloaina o loo faatasi mai o ia ma itu e taaʻina ai oʻu manatu, upu, ma gaoioiga ou te fai? Ma pe a ou faia se mea sesē, po o oʻu manatu iā Ieova e lē o se Atua e taumamao ma matasauā, ae o se Tamā e māfana ma alofa mutimutivale, e finagalo e fesoasoani i ē ua salamō ia toe maua se faiā vavalalata ma ia?’—Sala. 51:17.

6. O le ā le itū e sili atu ai Ieova i lo se matua faaletagata?

6 O nisi taimi e fesoasoani mai ai Ieova iā i tatou, e tusa lava pe tatou te leʻi uia se ala sesē. O se faaaʻoaʻoga, atonu e na te mātauina ua amata ona faanaunau atu o tatou loto faaʻoleʻole i ni mea e lē talafeagai. (Iere. 17:9) I lenā tulaga, e mafai ona ia vave gaoioi e sili mamao atu i lo mātua faaletagata, auā e mafai ona silasila ona “laufofoga” i totonu iā i tatou, ina ia suʻesuʻe i o tatou manatunatuga loloto. (Sala. 11:4; 139:4; Iere. 17:10) Seʻi manatu i le gaoioiga a le Atua i se mea na tupu i le olaga o Paruka, o le failautusi ma o se uō mamae a le perofeta o Ieremia.

O se Tamā Moni Lava iā Paruka

7, 8. (a) O ai Paruka, ma o ā faanaunauga lē lelei atonu na amata ona tuputupu aʻe i lona loto? (e) Na faaalia faapefea e Ieova lona manatu mamafa faatamā mo Paruka?

7 O Paruka, o se tusiupu tomai na auauna ma le faamaoni faatasi ma Ieremia i se galuega sa avea o se tofiga faigatā—o le faalauiloaina atu o le faamasinoga a Ieova iā Iuta. (Iere. 1:18, 19) A o faagasolo taimi, sa amata ona saʻilia e Paruka, o lē atonu e sau mai se aiga e lauiloa, ia “mea tetele” mo ia lava. Atonu na amata ona ia teuloto ni faanaunauga manatu faapito po o se faanaunauga mo ʻoa faaletino. Po o le ā lava le tulaga na iai, ae na silafia lelei e Ieova ua amata ona tuputupu aʻe lenei manatu sesē i le loto o Paruka. Na fetalai atu Ieova e ala iā Ieremia, ma na vave ona ia faailoa atu le mataupu, e ala i le faapea atu iā Paruka: “Na e faapea, ‘Oi talofa iā te aʻu! auā ua faaopoopoina e Ieova le faanoanoa i loʻu tigā; ua ou lailoa i loʻu mapuitigā, ou te lē maua foʻi sina mapu.’” Ona fetalai atu lea o le Atua: “Ua e saʻili ea mo oe mea tetele? Aua e te saʻilia.”—Iere. 45:1-5.

8 E ui lava sa ia maumauaʻi atu iā Paruka, ae e leʻi tali atu ma le ita Ieova, peitaʻi na ia tali atu o se tamā e alofa ma manatu mamafa. E mautinoa na silafia e Ieova, e leʻi atagia mai i faanaunauga o Paruka sona loto faaʻoleʻole. Sa silafia foʻi e Ieova ua oo Ierusalema ma Iuta i o latou aso faaiʻu, ma e leʻi finagalo o ia e tausuai Paruka i na taimi e sili ona faigatā. O lea la, ina ia toe faasaʻo le mafaufau o lana auauna, sa faamanatu atu e le Atua iā te ia e faapea, o le a Ia “faaoo le malaia i luga o tagata uma,” ma faaopoopo atu e faapea, pe afai e gaoioi ma le atamai Paruka, o le a faasaoina o ia. (Iere. 45:5) O lona uiga na fetalai atu le Atua: ‘Ia saʻo lau vaai, Paruka. Ia manatua le mea ua toeitiiti ona tupu lea iā Iuta ma Ierusalema agasala. Ia tumau i le faamaoni e faasaoina ai! O le a ou puipuia oe.’ E mautinoa sa pāʻia e Ieova le loto o Paruka, auā sa ia tali lelei mai ma faasaoina ai mai le faaumatiaga o Ierusalema, lea na tupu i le 17 tausaga mulimuli ane ai.

9. O le ā lau tali i fesili na lāgā i le palakalafa?

9 A o e manatunatu i le tala e faatatau iā Paruka, ia iloilo fesili ma mau o loo mulimuli mai: O le ā ua faaalia mai i le auala na feutagaʻi ai le Atua ma Paruka, e faatatau i uiga o Ieova ma ona faalogona i ana auauna? (Faitau le Eperu 12:9.) Pe a fua i taimi faigatā lea ua tatou ola ai, o le ā e tatou te aʻoaʻoina mai le fautuaga a le Atua iā Paruka, faatasi ai ma le tali atu a Paruka? (Faitau le Luka 21:34-36.) I le faataʻitaʻi atu iā Ieremia, e mafai faapefea e toeaina Kerisiano ona faaatagia atu le manatu mamafa o Ieova mo Ana auauna?—Faitau le Kalatia 6:1.

Na Faaalia Mai e le Alo le Alofa o le Tamā

10. Ua faapefea ona faaauupegaina Iesu e tauave lona tulaga, o le Ulu o le faapotopotoga Kerisiano?

10 I vaitaimi a o leʻi oo i le faa-Kerisiano, sa faaalia mai le alofa o Ieova mo ona tagata e ala mai i ana perofeta ma isi auauna faamaoni. Ae i aso nei, ua sili ona faaalia mai lenei alofa e ala mai i le Ulu o le faapotopotoga Kerisiano, o Iesu Keriso. (Efe. 1:22, 23) O lea, i le tusi o Faaaliga, ua faamatalaina ai Iesu o se tamaʻi mamoe ua iai “mata e fitu ia ua fai ma faatusa o agaga e fitu o le Atua, ia ua aauina atu i le lalolagi uma.” (Faaa. 5:6) Ioe, o le faamalosia o Iesu e ala i le agaga paia o le Atua, na lelei ai ona ia faaaogāina le faautaga poto. E silasila foʻi o ia i o tatou tagata i totonu, ma e leai se mea e lilo i lana silasila.

11. O le ā le matafaioi o loo faatinoina e Keriso, ma e faapefea i ona uiga agaʻi mai iā i tatou ona atagia mai ai lona Tamā?

11 Peitaʻi, i le pei o Ieova, o Iesu e lē o se leoleo o vaavaai mai le lagi. E na te suʻesuʻeina i tatou e pei o se tamā alofa. O se tasi o faalupega o Iesu, o le “Tamā o le faavavau,” ua faamanatu mai ai iā i tatou le matafaioi o le a ia faatinoina, i le tuuina mai o le ola e faavavau iā i latou uma e faatuatua iā te ia. (Isa. 9:6) E lē gata i lea, i le avea ma Ulu o le faapotopotoga Kerisiano, e uunaʻia e Iesu Kerisiano e malolosi faaleagaga ma lotomalilie, aemaise lava toeaina, ina ia saunia faamāfanafanaga ma fautuaga mo i latou e manaʻomia.—1 Tesa. 5:14; 2 Timo. 4:1, 2.

12. (a) O le ā ua faaalia mai i tusi na avatu i faapotopotoga e fitu i Asia Itiiti, e faatatau iā Iesu? (e) Ua faapefea ona faaalia mai e toeaina uiga o Iesu i le lafu mamoe a le Atua?

12 Ua faaalia le naunau totino mai o Keriso i le lafu mamoe, i tusi na avatu i toeaina o faapotopotoga e fitu i Asia Itiiti. (Faaa. 2:1–3:22) Ua faaalia mai ai e Iesu i na tusi lona silafia lelei o mea o loo tutupu i faapotopotoga taʻitasi, ma lona manatu mamafa i ona soo. O loo faatatau mai foʻi le manatu lava lenā e tasi i aso nei, ae ua sili atu—talu ai ona ua faataunuuina le vaaiga i le Faaaliga a o faagasolo “le aso o le Alii.” * (Faaa. 1:10) E masani ona faaalia mai le alofa o Keriso e ala mai i toeaina, o ē o loo auauna o ni leoleo mamoe faaleagaga o le faapotopotoga. E na te uunaʻia nei ‘tane ua fai ma meaalofa’ e avatu faamāfanafanaga, o faalaeiauga, ma fautuaga, pe a manaʻomia. (Efe. 4:8; Galu. 20:28; faitau le Isaia 32:1, 2.) Po o e manatu i a latou taumafaiga, o se faaaliga o le naunau totino mai o Keriso iā te oe?

Fesoasoani i le Taimi Tatau

13-15. E ono filifili faapefea le Atua e tali mai i a tatou tatalo? Aumai ni faaaʻoaʻoga.

13 Pe na e tatalo faatauanau atu mo se fesoasoani, ma e mauaina ai se tali ina ua asiasi faalaeiau atu se Kerisiano taʻumatuaina faaleagaga? (Iako. 5:14-16) Ia pe atonu foʻi na e maua se fesoasoani e ala mai i se lauga na faia i se sauniga faa-Kerisiano, ia po o se faamatalaga foʻi mai se tasi o a tatou lomiga. O auala nei e masani ona tali mai ai Ieova i tatalo. O se faataʻitaʻiga, ina ua uma ona faia se lauga, na alu atu se tuafafine i se toeaina, o lea tuafafine na fesagaʻi ma se tulaga lē tonu i vaiaso na muamua atu a o lumanaʻi le lauga. Nai lo le faitio e faatatau i lona faafitauli, sa faailoa atu e le tuafafine lona matuā talisapaia o manatu faale-Tusi Paia na taʻua i le lauga. Sa faatatau na manatu i lona tulaga ma na faamāfanafanaina ai o ia. Maʻeu lona fiafia ona na ia auai i lenā sauniga!

14 E tusa ai o le mauaina o le fesoasoani e ala i le tatalo, seʻi manatu i le faaaʻoaʻoga a ni pagota se toʻatolu na latou maua le poto i upu moni o le Tusi Paia a o faafalepuipuiina, ma avea ma tagata talaʻi e leʻi papatisoina. Talu ai se vevesi na tupu i le falepuipui, o lea na lē toe maua ai e pagota uma lava i le falepuipui, nisi o faaeaga na latou maua po o nisi o mea na faataga ona latou faia. Ma o inā na tulaʻi mai ai loa se fouvalega. Na filifili pagota e faapea, pe a uma le mālū taeao i le aso e sosoo ai, o le a teena le toe faafoʻi atu o a latou ipu mafolafola, e avea o se gaoioiga o le tetee. Ua iai nei tagata talaʻi e leʻi papatisoina ia e toʻatolu i se tulaga faigatā. Pe afai e latou te auai atu i le fouvalega, o le a latou solia le fautuaga a Ieova o loo i le Roma 13:1. Ae afai foʻi e latou te lē auai, e latou te faatalitalia le tauimasui mai i pagota feita.

15 Ona ua lē mafai ona talanoa le tasi i le isi, o lea sa tatalo atu ai nei tane e toʻatolu mo le atamai. I le taeao na sosoo ai, na iloa ane ai e le toʻatolu uma nei, e tasi le faaiʻuga ua latou filifili uma i ai—e latou te lē taliaina le mālū taeao i lenā aso. Ina ua toe foʻi ane leoleo e ao ipu mafolafola, sa leai ni ipu mafolafola a i latou nei e toʻatolu e toe faafoʻi. E mautinoa sa latou fiafia ona na latalata ane iā i latou le “Faafofoga tatalo.”—Sala. 65:2.

Vaai Atu i le Lumanaʻi ma le Mautinoa

16. E faapefea i le galuega talaʻi ona faaalia ai le manatu mamafa o Ieova i ē pei ni mamoe?

16 O le galuega talaʻi i le lalolagi aoao o le isi lea faamaoniga o le manatu mamafa mai o Ieova i tagata loto faamaoni, po o fea lava e latou te nonofo ai. (Kene. 18:25) E masani lava, e ala i le faaaogāina e Ieova o le taʻitaʻiga faa-agelu, e mafai ona taʻitaʻia atu ai ana auauna i ē pei ni mamoe—e tusa lava pe nonofo nei tagata i vaipanoa e leʻi oo atu i ai le tala lelei. (Faaa. 14:6, 7) O se faataʻitaʻiga, e ala i se agelu, na taʻitaʻi atu ai e le Atua Filipo, o se faievagelia i le uluaʻi senituri, ina ia faafeiloaʻi i se tagata Aitiope mautofiga ma faamatala atu iā te ia le Tusi Paia. O le ā le iʻuga? Na talia e le tamāloa le tala lelei ma avea ma soo papatiso o Iesu. *Ioa. 10:14; Galu. 8:26-39.

17. Aiseā e lē tatau ai ona tatou soona popolevale e faatatau i le lumanaʻi?

17 A o latalata atu lenei faiga o mea i lona iʻuga, o le a faaauau pea ona iai “tigā ma puapuaga.” (Mata. 24:8) O se faataʻitaʻiga, e ono siitia le tau o meaʻai ona o le tele o le manaʻoga e tulaʻi mai, le matuā faalētonu o le tau, po o le tulaga lē mautū o le tamaoaiga. E ono faigatā ona maua ni galuega, ma atonu o le a faateleina le uunaʻiga mo tagata e faigaluega ova taimi ai. Po o le ā lava e tupu, ae o i latou uma e faamuamua manaʻoga faaleagaga ma tausia pea se ‘vaaiga lelei,’ e lē manaʻomia ona soona popolevale. Ua latou iloa e alofa le Atua iā i latou ma e na te tausia i latou. (Mata. 6:22-34) O se faataʻitaʻiga, seʻi manatu i le auala na saunia ai e Ieova mea e manaʻomia mo Ieremia, i le taimi fesouaʻiina o le iʻuga o Ierusalema i le 607 T.L.M.

18. Sa faapefea ona faamaonia e Ieova lona alofa iā Ieremia, a o faagasolo le vagaia o Ierusalema?

18 A o faagasolo le vaitaimi mulimuli o le vagaia o Ierusalema e ʻautau a Papelonia, sa faafalepuipui ai Ieremia i le lotoā o le falepuipui. O le a faapefea nei la ona ia maua ni meaʻai? Pe ana faapea na saʻoloto, semanū e mafai ona alu e saʻili mai ni meaʻai. Nai lo lea, sa ia faalagolago atoatoa atu i tagata na siʻomia ai o ia, o le toʻatele lava na ʻinoʻino iā te ia! Peitaʻi, sa faatuatua atu pea Ieremia, e lē i tagata, ae i le Atua, o lē na folafola mai o le a ia tausia o ia. Pe sa faataunuu e Ieova ana fetalaiga? E mautinoa o le tulaga lenā! Sa ia faamautinoa ua maua e Ieremia i aso taʻitasi “se potoi areto . . . seʻia uma le areto uma lava o i le aai.” (Iere. 37:21) I lenā taimi o le oge, faamaʻi, ma le oti, sa faasaoina ai Ieremia, faapea ma Paruka, Epetemeleka, atoa ma isi.—Iere. 38:2; 39:15-18.

19. A o tatou fesagaʻia le lumanaʻi, o le ā e ao ona tatou maumauaʻi e fai?

19 Ioe, “o loo silasila mai fofoga o Ieova i ē amiotonu, e faafofoga mai foʻi ona taliga i a latou talosaga.” (1 Pete. 3:12) Po o e olioli i le iloaina o loo silasila mai lou Tamā i le lagi? Po o e lagona le malupuipuia ma le saogalemu i le iloaina, o loo silasila mai ona fofoga iā te oe mo lou lelei? O lea, ia maumauaʻi e faaauau ona savavali ma le Atua—e tusa lava po o le ā e ono tupu mai i le lumanaʻi. E tatou te mautinoa o le a silasila mai pea ma le alofa Ieova i ona tagata faamaoni uma lava.—Sala. 32:8; faitau le Isaia 41:13.

[Faaopoopoga i lalo]

^ pala. 12 E ui lava e faatatau patino atu tusi i soo faauuina o Keriso, ae e mafai foʻi ona faatatau le manatu i auauna uma a le Atua.

^ pala. 16 O le isi faaaʻoaʻoga o le taʻitaʻiga a le Atua, o loo maua i le Galuega 16:6-10. E tatou te faitau ai e faapea na ‘faasā e le agaga paia’ Paulo ma ana aumea, ona talaʻi i Asia ma Pitunia. Nai lo lea, na faatonuina i latou e galulue i Maketonia, lea e toʻatele tagata lotomaulalo na tali ane ai i la latou galuega faaevagelia.

Pe Mafai Ona E Faamatalaina?

• E tatou te faaalia faapefea o loo tatou ‘feooaʻi ma le Atua,’ pe savavali ma le Atua?

• Na faaalia faapefea e Ieova lona alofa mo Paruka?

• I le avea ma Ulu o le faapotopotoga Kerisiano, ua faapefea ona faaalia mai e Iesu uiga o lona Tamā?

• I ā auala e faaalia ai lo tatou faatuatua atu i le Atua i nei taimi e sili ona faigatā?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 9]

E pei ona sa manatu mamafa Ieremia iā Paruka, o loo faapena foʻi ona faaalia mai e toeaina Kerisiano i aso nei le manatu mamafa o Ieova

[Ata i le itulau 10]

E ono fesoasoani mai faapefea Ieova i le taimi tatau?