Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Fesili Mai le ‘Aufaitau

Fesili Mai le ‘Aufaitau

Fesili Mai le ʻAufaitau

I le Neemia 8:10, na faatonu ai tagata Iutaia e ‘aai i mea lololo,’ e ui o loo faapea mai le Tulafono i le Levitiko 3:17 e faapea: “Aua tou te aai ni gaʻo.” E faapefea ona faaōgatusa nei manatu?

I le uluaʻi gagana, o upu na faaliliuina o “mea lololo” i le Neemia 8:10 ma le “gaʻo” i le Levitiko 3:17, e eseese. O le upu Eperu che’lev, o loo faaliliuina “gaʻo” i le Levitiko 3:17, o loo faasino atu i le gaʻo o manu po o tagata. (Levi. 3:3; Faama. 3:22) O le manatu autū o le fuaiupu e 17, o loo faaalia ai e lē mafai e tagata Isaraelu ona ʻai faaputuga gaʻo o loo i gaʻau ma fatu gaʻo o manu o loo faia ai taulaga, e faapena foʻi gaʻo o loo i le tualā auā “e iā Ieova gaʻo uma.” (Levi. 3:14-16) O lea la, o gaʻo o tino o manu ia na ofo atu ai taulaga iā Ieova, sa lē tatau ona ʻaina.

I le isi itu, o le upu o loo faaliliuina o “mea lololo” i le Neemia 8:10, o le mash·man·nim’, ma e na o le pau lea o le taimi o loo aliali mai ai le upu lea i Tusitusiga Eperu. E maua mai le veape sha·men’, o lona uiga “ia lapoʻa, ma tupu lapoʻa.” O le manatu autū o upu ia e fesootaʻi i lenei veape, e foliga mai o le faaʻoaina ma le ola manuia ma fiafia. (Faatusatusa i le Isaia 25:6.) O se tasi o upu e masani ona maua mai lenei veape o le nauna sheʹmen, lea e masani ona faaliliuina “suāuu,” lea e aofia i le faamatalaga o le “suāuu olive.” (Teu. 8:8; Levi. 24:2) I le faaaogāina i le Neemia 8:10, e foliga mai o loo faasino atu le mash·man·nimʹ  i meaʻai o loo kukaina ae tele i ai le suāuu, ma atonu o iai ma ni aano o manu fasi e ono iai ni gaʻo ae lē o faaputuga o gaʻo o manu.

E ui na faasā tagata Isaraelu mai le ʻaina o faaputuga o gaʻo o manu, ae sa mafai pea ona latou aai i ni meaʻai manogi e iai le suauu ma tofo lelei. O isi meaʻai e pei o keke, sa kukaina i le suāuu mai laau e pei o le suāuu olive, ae lē o le gaʻo o manu. (Levi. 2:7) Peitaʻi, o loo faamalamalama mai e le Insight on the Scriptures, o “mea lololo” o loo faasino “i ni vaega susua, ae lē mātūtū, ae manaia lona tofo, e aofia ai mea e saunia mai suāuu o fualaau fai sua.”

E ao ona manatua e Kerisiano, o le faasāsāga i le ʻaina o gaʻo o se vaega lea o le Tulafono. Ua latou lē o toe iai i lalo o le Tulafono, e aofia ai ma ona āiāiga ia e fesootaʻi atu i taulaga e faia i manu.—Roma 3:20; 7:4, 6; 10:4; Kolo. 2:16, 17.