“O Ona Pō e Faalologo Ai”
“O Ona Pō e Faalologo Ai”
“O LE tautala o le siliva, a o le faalologo o le auro.” O le faamatalaga lenā a se faataoto ua leva, na māfua mai i tagata Asia. E tusa ai ma le Brewer’s Dictionary of Phrase and Fable, e talitutusa lava ma le faaupuga Eperu e faapea: “Afai o le upu e tasi e tutusa lona tāua ma le sekeli e tasi, o le faalologo la, e tutusa lona tāua ma sekeli e lua.” Ma na tusi le tupu poto o Isaraelu anamua, o Solomona e faapea: “O le mea ma lona tausaga i mea uma, ma ona lava pō i mea uma lava i lalo o le lagi; . . . o ona pō e faalologo ai, ma ona pō e tautala ai.”—Fai. 3:1, 7.
O fea la le taimi e talafeagai ai ona faalogologo ae aua le tautala? E silia i le selau taimi o loo aliaʻe mai ai i le Tusi Paia le upu “faalologo.” O faamatalaga o loo siʻomia ai i mau ia o loo faaaogā ai lenei upu, ua faaalia ai e itiiti ifo i le tolu vala o le olaga e tāua ai ona faalologo. Seʻi o tatou iloiloina le upu lea o le faalologo, o se faailoga o le faaaloalo, o se faamaoniga o le faautauta ma le tofā mamao, ma o se auala e manatunatu loloto ai.
O se Faailoga o le Faaaloalo
O le faalologo o se faailoga o le faaaloalo po o le faamamalu. Na taʻua e le perofeta o Sapakuka e faapea: “O Ieova ua i lona malumalu paia o ia; inā faalologo ia le lalolagi uma i ona luma.” (Sapa. 2:20) E ao i Kerisiano moni ona “faamoemoe ma le faalologo i le olataga mai iā Ieova.” (Aue. 3:26) Na pese le faisalamo e faapea: “Ia e faalologo i luma o Ieova, ma faamoemoe iā te ia; aua e te faameo ona o lē ua manuia lona ala.”—Sala. 37:7.
Pe mafai ona tatou vivii iā Ieova e aunoa ma ni upu? O nisi taimi, e tatou te matuā maofa ai pe a vaavaai atu i le matagofie o foafoaga, ma ua leai ni a tatou upu e faamatala ai o tatou lagona. O le manatunatu e faatatau i lenā matagofie, o se auala lea e vivii atu ai i o tatou loto i Lē na foafoaina mea. Na amata e le faisalamo o Tavita se tasi o ana pese, i le faapea mai: “Le Atua e, ua iā te oe le viiga e faia ma le faalologo i Siona; e avatua lava iā te oe le mea na tautō ai.”—Sala. 65:1.
A o manaʻomia ona tatou faaaloalo iā Ieova, e faapena foʻi ona manaʻomia ona tatou faaaloalo i ana fetalaiga. O se faataʻitaʻiga, ina ua fai atu e le perofeta o Mose lana lauga faamavae i le nuu o Isaraelu, sa latou apoapoaʻi atu ma le ʻau ositaulaga i tagata uma na i ai, i le faapea atu: “Ia e faasaga mai, . . . Ia e faalogo foʻi i le Teu. 27:9, 10; 31:11, 12.
siʻufofoga o Ieova lou Atua.” E oo lava foʻi i tamaiti Isaraelu sa manaʻomia ona faalogologo lelei, pe a faapotopoto faatasi le fanauga a Isaraelu mo le faitauina o le Tulafono a le Atua. Na faapea atu Mose, ‘Ia e faapotopotoina le nuu, o tane, ma fafine, ma tama iti, ina ia aʻoaʻoina i latou.’—Maʻeu le talafeagai mo tagata tapuaʻi o Ieova i aso nei, ona faalogologo ma le faaaloalo i faatonuga o loo latou maua mai i faatasiga faa-Kerisiano, e aofia ai ma tauaofiaga tetele! Pe a faailoa mai upu moni tāua o le Tusi Paia mai le pulelaa, pe e lē ua tatou faaalia ea le lē faaaloalo mo le Afioga a le Atua ma lana faalapotopotoga, pe afai e tatou te talanoa ma isi o loo i o tatou autafa? A o faagasolo le polokalame, o le taimi lea e tatau ona filemu ai ma faalogo.
E oo lava foʻi i talanoaga a tagata taʻitoʻatasi, o le faalogologo lelei o se faailoga lea o le faaaloalo. O se faaaʻoaʻoga, na faapea atu le augātamā o Iopu i ē na tuuaʻia o ia: “Inā aʻoaʻo mai ia outou iā te aʻu, ona ou faalologo ai lea.” Sa lotomalie Iopu e faalogologo atu e aunoa ma se tala ina ua latou talanoa mai. Ma ina ua oo i lona taimi e tautala atu ai, sa ia talosaga atu e faapea: “Soia tou te tautala iā te aʻu, soʻu tautala atu aʻu.”—Iopu 6:24; 13:13.
Faamaoniga o le Faautauta ma le Tofā Mamao
Ua taʻua i le Tusi Paia e faapea: “O lē ua taofi ona laugutu, o le tagata poto lea.” “Ua faalologo le tagata mafaufau.” (Faata. 10:19; 11:12) Seʻi manatu i le mataʻina o le auala na faaalia ai e Iesu le faautauta ma le tofā mamao, e ala i le faalologo pea. Ina ua ia malamalama e leai se tāua e talanoa atu ai i ona fili, o ē sa tetee iā te ia, sa “ lē tali atu Iesu.” (Mata. 26:63) Ina ua faamasinoina Iesu i se taimi mulimuli ane i luma o Pilato, “e leʻi tali atu” o ia. Sa ia filifili ma le faautauta e tuu atu i lona talaaga ua iloa e tagata i le lautele e tautala mo ia.—Mata. 27:11-14.
O se faiga atamai foʻi mo i tatou ona taofi i o tatou laugutu, aemaise lava pe afai ua faatupu e se isi lo tatou ita. Ua faapea mai se faataoto, “O lē ua faatoʻatoʻa, e tele lona mafaufau; a o lē ua itagofie, e faaeaina i luga e ia le valea.” (Faata. 14:29) O le tali vave atu i se tulaga faigatā e mafai ona iʻu ai i le faia o ni faaupuga soonafai, lea e toe salamō mulimuli ane ai. I na tulaga, e ono aliali mai ai e lē atamai a tatou upu, ma atonu o le a iʻu ai ina lē toʻafilemu o tatou mafaufau.
O se faailoga o le faautauta pe afai e tatou te faaeteete i a tatou faaupuga e fai, pe a iai faatasi ma tagata amioleaga. Pe a fesagaʻi ma ē tauemu i la tatou faiva, atonu o le tali e sili ona talafeagai o le fifilemu lea ae aua le toe tali atu. E lē gata i lea, pe e lē o se mea atamai ea i nisi taimi ona tatou fifilemu, ina ia aua ai neʻi manatu ē tatou te aʻoʻoga faatasi pe faigaluega faatasi, o loo tatou fiafia i a latou tausuaga lē mamā po o gagana masoā? (Efe. 5:3) Na tusi le faisalamo e faapea, “Ou te faaeteete i loʻu gutu, ou te taofiofi a o i oʻu luma tagata amio leaga.”—Sala. 39:1.
O le tagata “mafaufau” na te lē faaleagaina lona tulaga maufaatuatuaina. (Faata. 11:12) O se Kerisiano moni e na te lē faailoaina atu mataupu e fitoitonu i se tagata, e ala i ni faamatalaga e soona lafo. Aemaise lava i toeaina Kerisiano, o i latou ia e ao ona faaeteete i lenei tulaga ina ia tumau ai ona maufaatuatuaina i latou e sui o le faapotopotoga.
E ui lava o le faalologo e lē faaaogāina ai ni upu, ae e mafai ona iai sona aafiaga lelei. Na tusi le tusitala mai Egelani o le senituri lona 19, o Sydney Smith, e faatatau i se tasi o tagata na la tupulaga faatasi e faapea: “E alualu ana faamatalaga, ona taofi lea ua lē toe tautala, ma sa avea lea ma auala na matuā manaia ai lava lana talanoa.” O lea la, o talanoaga i aso fai soo i le va o ni uō se toʻalua, e tatau ona fetalanoaaʻi. O se tagata e lelei lana talanoa, e tatau ona avea ma sē e faalogologo lelei.
Na lapataʻi mai Solomona e faapea, “O le tele o upu e lē oge solitulafono ai; a o lē ua taofi ona laugutu, o le tagata poto lea.” (Faata. 10:19) O lea la, o le itiiti o upu e tautala ai, o le itiiti foʻi lenā o le avanoa e fai atu ai se faamatalaga lē saʻo. Ioe, “o le vale lava, a faalologo o ia, fa tagata, o ia ua poto; o lē ua pupuni ona laugutu, fa tagata, o le tagata mafaufau ia.” (Faata. 17:28) Tau ina ia tatou ōle atu iā Ieova i le tatalo ina ia ‘leoleo i le faitotoʻa o o tatou laugutu.’—Sala. 141:3.
O se Auala e Manatunatu Loloto Ai
E tusa ai o le tagata e mulimuli i le ala o le amiotonu, ua faailoa mai e le Tusi Paia iā i tatou e faapea, “e mafaufau foʻi o ia i [le] tulafono [a le Atua] i le ao atoa ma le pō.” (Sala. 1:2) E faitauina faapea lenei mau i le Amplified Bible: “O Lana tulafono . . . e masani ona ia manatunatu loloto i ai . . . i le ao atoa ma le pō.” O le ā le siʻomaga e sili ona lelei mo ia e manatunatu loloto ai?
O Isaako, le atalii o le augātamā o Aperaamo, sa “alu atu . . . i le fanua i le afiafi e mafaufau ai.” (Kene. 24:63) Sa ia filifilia se taimi ma se nofoaga filemu e mafaufau loloto ai. I taimi filemu o leoleoga i le pō, e manatunatu loloto ai le tupu o Tavita. (Sala. 63:6) Sa faia e le tagata lelei atoatoa o Iesu se taumafaiga maumauaʻi ina ia faamalie lona manaʻoga mo se taimi e na o ia ai ma manatunatu loloto ai, e ala i le alu ese mai i le mea o loo pisapisaō ai le motu o tagata, ae alu atu i nofoaga toʻafilemu i mauga, ma isi nofoaga tuufua.—Mata. 14:23; Luka 4:42; 5:16.
E iai ni aafiaga lelei o le faalologo iā i tatou. O le faalologo e mafai ona saunia ai se siʻomaga talafeagai e iloilo ai i tatou lava—o se vala tāua e manaʻomia ina ia faia ai ni faaleleiga a le tagata lava ia. O le faalologo foʻi e mafai ona faatumauina atili ai le filemu o le mafaufau. O le manatunatu loloto i taimi toʻafilemu, e atiaʻe ai iā i tatou le faamaulalo ma le lotomaulalo, ma faatuputeleina ai lo tatou talisapaia mo mea e sili ona tāua i le olaga.
A o tāua ona faalologo, e i ai foʻi “ona pō e tautala ai.” (Fai. 3:7) O loo pisi tagata tapuaʻi moni i aso nei i le talaʻia o le tala lelei o le Malo o le Atua “i le lalolagi atoa.” (Mata. 24:14) O le iʻuga, ua faalogoina ai le leo o le olioli i se tulaga ua sili ona leotele a o faatuputupulaʻia le aofaʻi o tagata o Ieova. (Mika 2:12) O lea la, tau ina ia tatou aofia ai iā i latou o ē o loo folafola atu ma le maelega le tala lelei o le Malo, ma talanoa atu e faatatau i galuega matagofie a le Atua. A o tatou auai i lenei galuega e sili ona tāua, tau ina ia faaalia atu foʻi i le auala e tatou te ola ai, e tatou te ioe e faapea e i ai taimi e tāua tele ai ona faalologo e pei o le auro.
[Ata i le itulau 3]
I taimi o a tatou sauniga faa-Kerisiano, e ao ona tatou faalogo ma aʻoaʻoina ni mea
[Ata i le itulau 4]
Atonu o le tali e sili ona talafeagai e tali atu ai i tuuaʻiga lē tonu i la tatou faiva, o le fifilemu lea ae aua le toe tali atu
[Ata i le itulau 5]
E aogā le faalologo ina ia manatunatu loloto ai