Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Faaa‘oa‘o iā Iesu—I le Tala‘i ma le Lototele

Faaa‘oa‘o iā Iesu—I le Tala‘i ma le Lototele

Faaaʻoaʻo iā Iesu—I le Talaʻi ma le Lototele

“Na mafai ona matou lototetele . . . ina ia taʻu atu iā te outou le tala lelei a le Atua.”—1 TESA. 2:2.

1. Aiseā e tosina ai tagata i le tala lelei o le Malo?

E UIGA ese le manaia o le faalogologo atu i se tala lelei! Ma o le tala e sili ona manaia, o le tala lelei lea o le Malo o le Atua. Ua faamautinoa mai ai le tafiesea o mafatiaga, maʻi, tigā, faanoanoaga, ma le oti. Ua maua ai le avanoa i le ola e faavavau, ma faailoa mai ai le finagalo o le Atua, faapea le auala e maua ai se faiā māfana ma ia. E faatalitalia la o le a fiafia tagata uma e faalogo i lea tala ua faailoa mai e Iesu. Ae o le itu e faanoanoa ai, ona e lē o le tulaga lenā.

2. Faamatala le uiga o le fetalaiga a Iesu e faapea: “Ua ou sau e faatupu fevaevaeaʻiga.”

2 Na fetalai Iesu i ona soo e faapea: “Aua tou te manatu ua ou sau e avatu le filemu i le lalolagi; ou te leʻi sau e avatu le filemu a o le pelu. Auā ua ou sau e faatupu fevaevaeaʻiga: o le atalii ma lona tamā, o le tama teine ma lona tinā, o le avā foʻi ma le tinā o lana tane. O le mea moni, e fai le aiga o le tagata ma ona fili.” (Mata. 10:34-36) Nai lo le talia fiafia o le tala lelei, o le toʻatele o tagata ua latou teena. O nisi ua fai i latou ma fili o ē folafola atu le tala lelei, e ui lava o i latou o ni tauaiga vavalalata.

3. O le ā e tatou te manaʻomia ina ia faataunuu ai la tatou galuega talaʻi?

3 O loo tatou folafola atu foʻi upu moni na folafola e Iesu, ma pe a faalogo i ai tagata, e tutusa lava le latou tali mai i aso nei ma le tali mai a le toʻatele i aso o Iesu. Ma o le mea lenā e tatou te faatalitalia. Na fetalai Iesu i ona soo e faapea: “E lē sili le pologa i lona matai. Afai na latou faasauā mai iā te aʻu, e latou te faasauā foʻi iā te outou.” (Ioa. 15:20) I le tele o atunuu, e lē o tupu iā i tatou ni sauāga ogaoga, ae e tatou te feagai ma le ʻinoʻino ma le lē ano mai o tagata. O lea la, e manaʻomia ona tatou faatuatua ma faamalolosi ina ia tumau ai i la tatou galuega, o le talaʻia lea o le tala lelei ma le lototetele.—Faitau le 2 Peteru 1:5-8.

4. Aiseā na manaʻomia ai e Paulo le ‘lototele’ e talaʻi atu ai?

4 Atonu e iai taimi e faigatā ai ona e alu i le talaʻiga, ia pe atonu foʻi e te popole i nisi vala o le talaʻiga. Pe afai o le tulaga lenā, e lē na o oe o iai lenā lagona. O le aposetolo o Paulo o se tagata talaʻi e lototele ma lē fefe, ma na malamalama lelei i le upu moni, ae sa iai foʻi taimi na lē faigofie ai ona ia talaʻi atu. Na tusi Paulo i Kerisiano i Tesalonia e faapea: “E ui ina muamua ona matou puapuagatia ma faileagaina ma le lē mafaufau i Filipi, (e pei ona outou iloa) ae na mafai ona matou lototetele ona o lo tatou Atua, ina ia taʻu atu iā te outou le tala lelei a le Atua ma le finafinau tele.” (1 Tesa. 2:2) I Filipi, sa sasaina ai e i latou e pule ia Paulo ma lana aumea o Sila i laau, ma lafo i laʻua i le falepuipui, ma faamau o la vae i laau. (Galu. 16:16-24) E ui i lea, ‘na mafai ona lototetele’ Paulo ma Sila e faaauau le la talaʻiga. E mafai faapefea ona tatou faia faapea? Ina ia maua le tali, seʻi o tatou iloilo po o le ā na mafai ai e auauna a le Atua i taimi o le Tusi Paia, ona tautatala atu ma le lototetele i le upu moni e uiga iā Ieova. Ma tatou aʻoaʻoina ai le auala e mulimuli ai i la latou faaaʻoaʻoga.

E Manaʻomia le Lototele e Fesagaʻia ai le Itagia

5. Aiseā e manaʻomia ai pea ona lototetele i latou e faamaoni iā Ieova?

Ioe, o le faaaʻoaʻoga sili o le faamalosi ma le lototele, o Iesu Keriso. E mai lava i le amataga o le talafaasolopito o le tagata, ua manaʻomia pea e tagata uma e faamaoni iā Ieova ona lototetele. Aiseā? Ina ua mavae le fouvalega i Etena, na valoia e Ieova o le a iai le feitagaʻi i le va o auauna a le Atua ma ē e mulimuli iā Satani. (Kene. 3:15) Na manino mai lenei feitagaʻi ina ua fasiotia le tagata amiotonu o Apelu e lona uso. Mulimuli ane, na itagia foʻi Enoka, o se tagata faatuatua na soifua a o leʻi oo i le Lolo. Na ia valoia o le a afio mai le Atua ma Ana ʻaupaia e faasalaina i latou o ē amio faalēmataʻu. (Iuta 14, 15) E leʻi fia faalogo tagata i lea feʻau. Na ʻinoʻino tagata iā Enoka ma semanū e latou te fasiotia o ia, pe ana lē aveesea o ia e Ieova. E uiga ese le lototele na faaalia e Enoka!—Kene. 5:21-24.

6. Aiseā na manaʻomia ai e Mose le lototele e tautala atu ai iā Farao?

6 Seʻi manatu foʻi i le lototele o Mose ina ua tautala atu iā Farao, o se pule na vaai i ai e lē o se sui o atua, ae o ia o se atua; ma na manatu i ai o le atalii o Ra, le atua o le lā. I le pei foʻi o isi Farao, e foliga mai na tapuaʻi o ia i lona lava faatusa. O le mea lava na fai atu ai Farao, sa tatau ona faataunuu, ma o lenei tagata malosi toe faamaualuga, ma faaulumalō, e lē masani ona faatonuina o ia e se isi i le mea e ao ona fai. O ia lenei na feagai pea ma le leoleo mamoe agamalu o Mose, e ui e na te leʻi aamia Mose pe fiafia foʻi iā te ia. O le ā sa taʻu atu e Mose o le a tupu iā Farao? O le a oo mai mala mataʻutia. Ma o le ā lana talosaga na fai atu iā Farao? Ia faasaʻoloto mai le faitau miliona o tagata Isaraelu o loo pologa iā Farao, e tuua Aikupito! Pe sa manaʻomia e Mose le lototele? Ioe, sa manaʻomia!—Nu. 12:3; Epe. 11:27.

7, 8. (a) O ā tofotofoga na feagai ma auauna faamaoni i taimi ua mavae? (e) O le ā sa fesoasoani i ē na ola a o lumanaʻi le faa-Kerisiano, ina ia lototetele ai e lagolago ma faaauiluma le tapuaʻiga moni?

7 A o faagasolo senituri mulimuli ane, sa faaauau ona lagolagoina ma le lototetele e perofeta ma isi auauna faamaoni a le Atua, ia le tapuaʻiga mamā. Sa inosia i latou e le lalolagi a Satani. Ua taʻua e Paulo e faapea: “Na fetogia i latou i maa, na tofotofoina, na vaevaeina i ili, na feoti i pelu, na feoaʻi solo i ofu paʻu mamoe, ma paʻu o ʻoti, e lē tagolima, ma faapuapuagatia, ma faileagaina.” (Epe. 11:37) O le ā sa fesoasoani i na auauna faamaoni a le Atua ina ia tutumau ai? Sa taʻua e le aposetolo i fuaiupu muamua atu le mea na fesoasoani iā Apelu, Aperaamo, Sara ma isi ina ia tutumau ai. Na ia taʻua e faapea: “E leʻi faataunuuina folafolaga i o latou aso, ae na latou iloa mamao atu nei mea [ona o le faatuatua], ma talia ma le fiafia.” (Epe. 11:13) E mautinoa o le faatuatua i folafolaga a Ieova, sa fesoasoani ina ia tutumau ai perofeta e pei o Elia, Ieremia, ma isi auauna faamaoni a o lumanaʻi le faa-Kerisiano, o ē sa lagolagoina ma le lototetele le tapuaʻiga moni.—Tito 1:2.

8 O na tagata faamaoni sa taulaʻi atu i se lumanaʻi pupula ma le matagofie. Pe a toe faatutūina, o le a oo ina latou maua le lelei atoatoa ma “saʻoloto ai . . . mai le faapologaina i mea leaga,” ona o le auaunaga faaositaulaga a Keriso Iesu ma ana ositaulaga lagolago e 144,000. (Roma 8:21) E lē gata i lea, sa faamalosia Ieremia ma isi auauna lototetele a le Atua i aso anamua, ona o le faamautinoaga a Ieova lea e iloa i lana folafolaga iā Ieremia e faapea: “Latou te sii mai le taua iā te oe, a e latou te lē manumalo iā te oe; auā o aʻu ou te iā te oe e laveaʻi iā te oe, ua fetalai mai ai Ieova.” (Iere. 1:19) I aso nei, pe a tatou manatunatu i folafolaga a le Atua mo lo tatou lumanaʻi, ma lana faamautinoaga i le puipuiga faaleagaga, o le a faamalosia ai foʻi i tatou.—Faata. 2:7; faitau le 2 Korinito 4:17, 18.

Na Uunaʻia Iesu e Talaʻi ma le Lototele Ona o le Alofa

9, 10. O ā auala na faaalia ai e Iesu le lototele i luma o (a) taʻitaʻi lotu, (e) le ʻaufitafita, (i) le faitaulaga sili, (o) Pilato?

9 E tele vala na faaalia ai e lo tatou Faaaʻoaʻo Sili o Iesu le lototele. O se faataʻitaʻiga, e ui ina inosia o ia e i latou e iai le pule ma le malosi, ae sa ia taʻu saʻo atu le feʻau e faatatau i le finagalo o le Atua mo tagata. E leʻi fefe o ia e faailoa atu le faafiaamiotonu o taʻitaʻi lotu, atoa ai ma a latou aʻoaʻoga sesē. Na taʻu saʻo atu ma le manino e Iesu lona taʻusalaina o i latou. Na iai se taimi na ia faapea atu ai: “Oi talofa iā te outou le ʻautusiupu ma le ʻau Faresaio, tagata faafiaamiotonu! auā ua pei outou o tuugamau ua vali papaʻe, ua foliga matagofie mai fafo a o totonu ua tumu i ponaivi o tagata oti ma mea lē mamā uma. Ua faapena foʻi outou, ua outou faatagā amiotonu i luma o tagata, ae ua tumu o outou loto i le pepelo ma le amioleaga.”—Mata. 23:27, 28.

10 Ina ua maua o ia e le ʻaufitafita i le faatoʻaga o Ketesemane, na faailoa atu ma le lototele e Iesu o ia iā i latou. (Ioa. 18:3-8) Ona sosoo lea ma le avatu o ia i luma o le ʻau Saniterini ma faamasinoina e le faitaulaga sili. Peitaʻi, e leʻi fefe Iesu e taʻu saʻo atu o Ia o le Keriso ma o le Alo o le Atua, e ui na ia iloa o loo suʻe e le faitaulaga sili se mea e fasiotia ai o ia. Na ia faamatala atili atu e faapea, o le a latou vāai iā te ia o “nofo i le itu taumatau o Lē e Malosi, ma e sau foʻi o ia i ao o le lagi.” (Mare. 14:53, 57-65) E leʻi leva ae saisai loa Iesu ma avatu i luma o Pilato, o lē sa iai le pule e faasaʻoloto ai o ia. Ae sa fifilemu pea Iesu e leʻi tali atu i tuuaʻiga na molia ai o ia. (Mare. 15:1-5) O nei mea uma sa manaʻomia ai le lototele.

11. E faapefea ona fesootaʻi le lototele ma le alofa?

11 Peitaʻi, na faapea atu Iesu iā Pilato: “O le mea lea na ou fanau mai ai, o le mea foʻi lea na ou sau ai i le lalolagi, ina ia ou molimau i le upu moni.” (Ioa. 18:37) Na tofia e Ieova Iesu e talaʻi le tala lelei, ma na naunau Iesu e faia faapea ona o le alofa i lona Tamā i le lagi. (Luka 4:18, 19) Na alofa foʻi Iesu i tagata. Na ia silafia le faigatā o o latou olaga. E māfua foʻi ona tatou lototetele ma lē fefefe e talaʻi, ona o le alofa i le Atua faapea ma o tatou tuaoi.—Mata. 22:36-40.

E Fesoasoani le Agaga Paia e Talaʻi ai ma le Lototele

12. O le ā le māfuaaga na olioli tele ai uluaʻi soo?

12 I vaiaso ina ua mavae le maliu o Iesu, sa olioli tele ai soo ina ua faaopoopo atu e Ieova ni soo fou iā i latou. Ona e tasi le aso, ae na papatisoina ai le tusa ma le 3,000 o tagata Iutaia ma tagata liulotu mai le tele o nuu, o ē na ō ane i Ierusalema e faamanatu le Penetekoso. Sa salalau le tala i Ierusalema e faatatau i le mea na tupu! Ua faapea mai le Tusi Paia: “Ua amata ona matataʻu tagata uma, ma ua tutupu foʻi le tele o mea ofoofogia ma faailoga e ala mai i aposetolo.”—Galu. 2:41, 43.

13. Aiseā na tatalo ai le ʻauuso mo le lototele, ma o le ā na iʻu i ai?

13 Na feita taʻitaʻi lotu ma latou puʻea Peteru ma Ioane, ma faafalepuipui seʻia oo i le isi aso, ma faatonu atu e aua le toe tautatala e faatatau iā Iesu. Ina ua tatala mai i laʻua, na la faamatala atu i le ʻauuso le mea na tupu, ma na latou tatalo faatasi e tusa ai ma teteega na fesagaʻia ma talosaga atu e faapea, “Ieova e, ia e . . . tuuina mai i au pologa le malosi e tautatala atu ai pea i lau afioga ma le lototetele.” O le ā na iʻu i ai? “Ua faatutumuina foʻi i latou uma i le agaga paia, ma ua taʻutaʻu atu le afioga paia a le Atua ma le lototetele.”—Galu. 4:24-31.

14. E faapefea ona fesoasoani mai le agaga paia i la tatou galuega talaʻi?

14 Mātau mai, o le agaga paia mamana o Ieova na fesoasoani i le ʻausoo e tautatala ai ma le lototetele i le afioga a le Atua. E lē o i tatou, a o Ieova e faalagolago i ai le mauaina o le lototele e taʻu atu ai le upu moni i isi, e oo lava foʻi i ē e tetee mai i la tatou feʻau. E mafai e Ieova ona aumai lona agaga paia, ma o le a ia faia faapea pe a tatou ole atu iā te ia. Ma e ala i lana fesoasoani, o le a mafai ai foʻi ona tatou faaalia le lototele lea e manaʻomia, ina ia manumalo ai i so o se teteega.—Faitau le Salamo 138:3.

O Loo Talaʻi ma le Lototetele Kerisiano i Aso Nei

15. Ua faapefea ona eseese auala e tali mai ai tagata i le upu moni i aso nei?

15 I le pei o aso anamua, o loo faaauau pea ona eseese le auala e tali mai ai tagata i le upu moni. O nisi e tali lelei mai, a o isi e lē talisapaia ma lē malamalama i la tatou tapuaʻiga. O nisi e tauemu ma faitio, pe ʻinoʻino mai e tusa ai o le fetalaiga a Iesu. (Mata. 10:22) O nisi taimi, ua fai faamatalaga sesē ma lē saʻo e uiga iā i tatou e ala i tusitusiga ma faasalalauga. (Sala. 109:1-3) Peitaʻi, o loo folafola atu pea ma le lototetele e tagata o Ieova le tala lelei i le lalolagi atoa.

16. O le ā se mea na tupu e iloa ai, o le lototele e mafai ona suia ai le tali mai a ē tatou te talaʻi i ai?

16 O lo tatou lototetele e mafai ai ona suia le tali mai a tagata i le feʻau o le Malo. Ua faapea mai se tuafafine i Kyrgyzstan: “A o oʻu auai i le galuega talaʻi, na faapea mai se tagata e ona le fale iā te aʻu: ‘Ou te talitonu i le Atua ae e lē o le Atua e talitonu i ai Kerisiano. E te toe tū mai loa i inei, faaoso atu loa laʻu maile iā te oe!’ Sa i ona tua se maile lapoʻa ma feʻai o loo nonoa i se filifili. Ae i le taimi na tufatufaina ai le Tala o le Malo Nu. 37, ‘Ua i Faitotoʻa le Iʻuga o Lotu Sesē!,’ na ou filifili ai e toe alu i le fale lava lea e tasi ma le faamoemoe e feiloaʻi i se isi tagata o le aiga. Peitaʻi, na tatala mai e le tamāloa lava lea le faitotoʻa. Sa vave ona fai laʻu tatalo iā Ieova ma faapea atu i le tamāloa: ‘Talofa, ou te manatua le ta talanoaga i le tolu aso ua mavae, ma o loo oʻu manatua foʻi lau taʻifau. Peitaʻi, ou te manaʻo e avatu le savali lenei ona e tutusa lava i taʻua, ou te talitonu foʻi i le Atua moni e toʻatasi. Ua lē o toe umi ona faaumatia lea e le Atua o lotu e lē o faamamaluina o ia. E te maua nisi faamatalaga atili e faatatau i lenā mataupu pe a e faitau i ai.’ Na faateʻia aʻu ina ua talia e le tamāloa le savali. Ona ou alu lea i le isi fale. Ae i nai minute mulimuli ane, na momoʻe mai le tamāloa iā te aʻu ma le Tala o le Malo ma fai mai, ‘Ua uma ona ou faitau i ai. O le ā laʻu mea e tatau ona fai ina ia ou sao ai mai le toʻasā o le Atua?’” Sa amata se suʻesuʻega a le tamāloa ma amata ona auai i sauniga.

17. Na faapefea ona faamalosia se tagata suʻesuʻe ona o le lototele o se tuafafine?

17 O lo tatou lototetele e mafai foʻi ona faamalosia ai isi e lototetele. I Rusia, na ofo ai e se tuafafine se mekasini i se fafine na la malaga faatasi i le pasi. Na oso mai se tamāloa ma seʻi atu le mekasini mai le tuafafine, ma numinumi ma togi i le fola o le pasi. Na palauvale leotele atu i le tuafafine ma fai i ai e taʻu mai le mea e nofo ai, ma aua neʻi toe talaʻi i le nuu. Na tatalo le tuafafine iā Ieova ma ia manatua ai upu a Iesu e faapea: “Aua tou te matataʻu i ē fasiotia le tino.” (Mata. 10:28) Na faaalia lona toʻa ina ua tū i luga ma fai atu i le tamāloa, “Ou te lē taʻu atua le mea ou te nofo ai, ma e faaauau pea ona ou talaʻi i le nuu.” Ona oso ese lea i lalo ma le pasi. E leʻi iloa e le tuafafine o loo iai i totonu o le pasi se fafine e la te suʻesuʻe. O lea fafine, ua lē o toe auai i sauniga ona o le fefe i tagata. Ae ua avea lona vaaia o le lototele o si o tatou tuafafine, ma mea na filifili ai e toe auai i sauniga.

18. O le ā e fesoasoani iā te oe e talaʻi ai ma le lototele e pei ona faia e Iesu?

18 I lenei lalolagi ua faaesea mai le Atua, e manaʻomia le lototele e talaʻi ai e pei ona faia e Iesu. O le ā e fesoasoani iā te oe e faia ai faapea? Ia taulaʻi atu i le lumanaʻi. Ia faamalosia pea lou alofa i le Atua ma tuaoi. Ia tatalo iā Ieova mo le lototele. Ia manatua pea, e lē o tuua na o oe, o loo oulua faatasi pea ma Iesu. (Mata. 28:20) O le a faamalosia oe e le agaga paia, ma o le a faamanuiaina ma lagolagoina oe e Ieova. O lea la, seʻi o tatou lototetele ma faapea atu: “O Ieova o loʻu fesoasoani ia; ou te lē fefe lava. O le ā la se mea e mafai ona faia e tagata iā te aʻu?”—Epe. 13:6.

O le ā Lau Tali?

• Aiseā e manaʻomia ai e auauna a le Atua le lototele?

• E tusa ai o le lototele, o le ā e tatou te aʻoaʻoina mai . . .

i ē faamaoni na ola a o lumanaʻi le faa-Kerisiano?

iā Iesu Keriso

i uluaʻi Kerisiano?

i o tatou uso Kerisiano i aso nei?

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Ata i le itulau 21]

E leʻi fefe Iesu e taʻusalaina taʻitaʻi lotu

[Ata i le itulau 23]

E foaʻi mai e Ieova le lototele e talaʻi ai