Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

A‘oa‘o Lau Fanau ia Fiafia e Faitau ma Su‘esu‘e

A‘oa‘o Lau Fanau ia Fiafia e Faitau ma Su‘esu‘e

Aʻoaʻo Lau Fanau ia Fiafia e Faitau ma Suʻesuʻe

O SE auala e sili ona tāua e faaleleia ai le lumanaʻi o lau fanau, o lou filigā lea e aʻoaʻo i latou ia iloa faitau ma suʻesuʻe. Ma e maʻeu le fiafia e maua mai ai! O se mea e sili ona manaia o loo manatua e nisi, a o laiti, sa faitau atu o latou mātua iā i latou. E lelei le iloa faitau, auā e maua ai iʻuga lelei. Ua moni lea tulaga i auauna a le Atua, ona o le a sili ona māfana la tatou faiā ma Ieova pe a suʻesuʻeina le Tusi Paia. Na fai mai se tasi matua Kerisiano, “O mea e sili ona tāua iā i tatou, e maua mai i le faitau ma le suʻesuʻe.”

O le suʻesuʻe lelei, o le a fesoasoani i lau fanau e atiaʻe ai se faiā māfana ma le Atua. (Sala. 1:1-3, 6) E ui e lē faalagolago le faaolaina o i tatou i le iloa faitau, ae ua faaalia i le Tusi Paia e maua ai le tele o faamanuiaga faaleagaga. O se faataʻitaʻiga, ua taʻua i le Faaaliga 1:3: “E fiafia o lē e faitau leotele, ma i latou e faalogo i upu o lenei valoaga.” E lē gata i lea, o le uaʻi lelei i le faitau, o se vala tāua o le suʻesuʻe, e pei ona manino mai i le fautuaga a Paulo iā Timoteo: “Ia manatunatu i nei mea, ia naunau i ai.” Aiseā? “Ina ia iloa ai . . . lou agaʻigaʻi i luma.”—1 Timo. 4:15.

O le mea moni, e lē lava le iloa faitau ma suʻesuʻe e faamaonia ai o le a aogā nei tomai i se tagata. O le toʻatele o tagata e iai nei tomai, e latou te lē o faaaogāina ae alu o latou taimi i mea e lē aogā. E faapefea la ona aʻoaʻo e mātua a latou fanau ina ia naunau e maua le poto?

O Lou Alofa ma Lau Faaaʻoaʻoga

O le a fiafia fanau i taimi o suʻesuʻega, pe a faia ma le alofa. Ua faapea mai se ulugalii Kerisiano o Owen ma Claudia e uiga i la laʻua fanau e toʻalua: “E aloalo atu i laʻua i taimi o suʻesuʻega auā o se taimi faapitoa e la te lagona ai le malupuipuia ma le toʻafilemu. Na manatu i laʻua, o taimi na e māfana ai lo matou aiga.” E oo lava i le taimi ua matutua ai tamaiti ma faigatā, o le a fiafia pea e suʻesuʻe pe a faia ma le alofa le suʻesuʻega a le aiga. Ua avea nei le fanau a Owen ma Claudia ma paeonia, ma o loo faaauau pea ona maua aogā mai le fiafia e faitau ma suʻesuʻe, lea na totō e mātua iā i laʻua.

O faaaʻoaʻoga o se fesoasoani sili lea e iloa ai le alofa. O tamaiti e masani ona vāai o faitau ma suʻesuʻe o latou mātua, e manatu o mea masani ia o le olaga. Ae e faapefea ona faia e oe le matua se faaaʻoaʻoga pe afai e lē faigofie lenā mea iā te oe? Atonu e manaʻomia ona sui mea e te faamuamua ma ou manatu i le faitau tusi. (Roma 2:21) Afai o lau masani o le faitau i aso uma, e matuā uunaʻia ai loto o lau fanau. O lou toʻaga e suʻesuʻe, aemaise lava i le faitauina o le Tusi Paia ma sauniuni mo sauniga ma le suʻesuʻega a le aiga, e taʻu atu ai e tāua na mea.

O lea, o lou alofa ma lau faaaʻoaʻoga e tāua tele i le aʻoaʻoina o lau fanau ia fiafia e faitau. Ae o ā ni laasaga tāua e te faia e faalaeiau ai i latou?

E Amata Ona Fiafia pe a E Faitau i Ai

O ā ni laasaga tāua e fai ina ia fiafia ai lau fanau e faitau? Ia faamasani le fanau i tusi a o laiti. Ua fautua mai se toeaina Kerisiano o lē na aʻoaʻoina e ona mātua ia fiafia e faitau: “Ia iai ni tusi a lau fanau. Ona fiafia ai lea o fanau i tusi i o latou olaga atoa.” O lomiga faale-Tusi Paia e pei o le Faalogo i le Faiaʻoga Sili ma Laʻu Tusi o Tala o le Tusi Paia, na matuā fiafia i ai le toʻatele o tamaiti a o leʻi taitai iloa faitau. Pe a tou faitau faatasi ma lau fanau i na tusi, o le a e faamasani ai i latou i le gagana, i “mea faaleagaga,” ma “upu faaleagaga.”—1 Kori. 2:13.

Ia toʻaga e faitau i lau fanau. Ia faamasani e faitau faatasi ma lau fanau i aso uma. O le faia faapea e iloa ai e i latou faaleoga saʻo ma faamalosia ai le masaniga o le faitau. E tāua foʻi le auala e te faitau ai. A e faaalia le fiafia i mea o e faitauina, o le a fiafia foʻi i latou. O le mea moni, atonu e mananaʻo fanau e faitau, ma toe faitau le tala lava e tasi. Ia fai le mea o loo latou mananaʻo i ai! E oo mai le taimi o le a latou fiafia ai foʻi i nisi tala fou. Ae aua le uunaʻia faamalosi i latou e faitau. Na faataatia e Iesu le faaaʻoaʻoga i le aʻoaʻo atu o lana ʻaufaalogologo na o “mea e mafai ona latou lagona.” (Mare. 4:33) Afai e te lē faamalosia lau fanau e faitau, o le a latou aloalo i taimi e tou te faitau faatasi ai, ma atili ai ona e taulau i lou sini o le aʻoaʻoina o i latou ia fiafia e faitau.

Taumafai e talatalanoa faatasi i mea o tou faitauina. O le a e fiafia ona e lē umi ae iloa e tamaiti le faaleoga ma malamalama i le tele o upu. O le talanoa i mea na tou faitauina o le a vave ai lo latou agaʻi i luma. Ua taʻua i se tusi e faatatau i le auala e fesoasoani ai i fanau ia iloa faitau lelei e faapea, e aogā talanoaga i tamaiti e “iloa ai upu e tatau ona latou iloa ma malamalama i ai mulimuli ane pe a faitau.” Ua taʻua atili i le tusi, “E tāua tele le talanoa i tamaiti o loo tuputupu aʻe o latou mafaufau, ona o loo taumafai e iloa faitau ma tusitusi, auā o le tele o lou talanoa i ai i mea tāua, . . . o le aogā foʻi lenā iā i latou.”

Ia tuu i lau fanau e faitau mai iā te oe, ma fai i ai e fai mai ni fesili. Pe atonu foʻi e fai atu ni au fesili ma fai atu ni tali talafeagai. O le auala lenā e iloa ai e tamaiti, e maua faamatalaga mai i tusi ma e iai uiga o upu o loo latou faitauina. E sili ona aogā lenei faiga pe a faavae mea o e faitauina i le tusi e sili ona lelei, o le Afioga lea a le Atua.—Epe. 4:12.

Ae aua neʻi galo, e lē faigofie ona aʻo le faitau. E alu le taimi ma taumafaiga ona faatoʻā lelei lea. Ia mautinoa o loo e faalaeiau lau fanau laiti ia fiafia e faitau, i le toʻaga e faamālō i ai. O le faamālō i lau fanau o le a fiafia ai i latou e faitau.

E Aogā ma Fiafia Ai

O le aʻoaʻo o lau fanau ia iloa suʻesuʻe, e latou te maua ai aogā mai i mea o faitau i ai. O le suʻesuʻe, e aofia ai le malamalama i se mataupu, ma le auala e fesootaʻi ai mataupu taʻitasi. E manaʻomia ai le tomai e faamaopoopo, manatua, ma faaaogā mea o faitauina. E iloa loa e se tamaitiiti suʻesuʻe ma le tāua o mea ua ia suʻesuʻeina, ona avea lea o se mea e aogā ma fiafia i ai.—Fai. 10:10.

Ia faasino i ai mea e tāua ona fai a o suʻesuʻe. O afiafi o Tapuaʻiga a le Aiga, le talanoaina o mau i aso taʻitasi ma isi mea faapena, o avanoa ia e sili ona lelei e aʻoaʻo ai lau fanau ia iloa suʻesuʻe. O le nofo filemu mo se taimi puupuu ma taulaʻi atu i se mataupu faapitoa, e iloa ai uaʻi totoʻa atu i se mataupu, o se vala e tāua ona latou aʻoaʻoina. Ia fai atu foʻi i lau tama e faamatala mai po o le ā le fesootaʻiga o mea ua ia aʻoaʻoina i le suʻesuʻega, ma mea ua uma ona ia iloa. E na te iloa ai fai ni faatusatusaga. E lelei foʻi pe a fai i lou afafine e otooto mai i ana lava upu mea na ia faitau i ai. O le faia faapea e fesoasoani iā te ia e malamalama ai i le uiga ma manatua ai. O le toe autalu po o le toe faamatala o manatu tāua pe a uma ona faitau se mataupu, o se isi lea tomai e aʻoaʻoina ai le fanau ia manatua mea. Ia aʻoaʻo foʻi fanau laiti e fai ni faamaumauga pupuu a o fai le suʻesuʻega po o sauniga a le faapotopotoga. Maʻeu le aogā o lenei mea iā i latou e uaʻi atu ai! O nei vala faigofie, o le a tumau ai ona olaola ma fiafia uma outou ma lau fanau i le aʻoaʻoina o mea.

Vaai se nofoaga e lelei ai le suʻesuʻe. O se nofoaga e savili ma e malamalama lelei ma i se siʻomaga toʻafilemu, e faigofie ai ona uaʻi atu. O le mea moni, e tāua tele le auala e manatu ai mātua i suʻesuʻega. Ua fai mai se tasi tinā, “E tāua tele ona e faaavanoa le taimi e faitau ai ma suʻesuʻe e lē aunoa, ma tausisi i ai. E aogā lenei mea e iloa ai e fanau faamaopoopo i latou lava. E latou te iloa ai e tofu le taimi ma le mea e fai ai.” E toʻatele mātua e lē faatagaina se isi mea e faalavelave mai i taimi o suʻesuʻega. Ua fai mai se tasi tagata poto, o lea faiga o le taaʻiga sili lea i le aʻoaʻoina o fanau ia iai se masaniga lelei o le suʻesuʻe.

Ia faamamafa le tāua o le suʻesuʻe. O le manatu mulimuli, ia fesoasoani i lau fanau e faaaogā mea ua latou aʻoaʻoina. O le a latou faatāua le māfuaaga autū e ala ai ona suʻesuʻe. Ua fai mai se uso talavou: “Afai ou te lē iloa le aogā o mea o loo ou suʻesuʻeina, e faigatā ona ou fia suʻesuʻe. Ae afai e aogā iā te aʻu, ona ou manaʻo lea ia ou malamalama i ai.” Pe a iloa e talavou aogā o le suʻesuʻe, ona latou fiafia lea i ai, ma naunau e suʻesuʻe e pei ona naunau e faitau.

Le Taui Sili

E lē mafai ona faamatala uma atu aogā o le aʻoaʻo o lau fanau ia fiafia e faitau. O nisi nei o aogā, o le a lelei ai i le aʻoga, i galuega, le va ma isi, malamalama i mea o loo tutupu i le lalolagi, ma maua ai se mafutaga māfana a le matua ma lana tama, ae lē taulia ai le fiafia lava ia e maua mai i le faitau ma le suʻesuʻe.

O le taui sili pe a fiafia lau fanau e suʻesuʻe, e mafai ona fesoasoani iā i latou e avea ai ma tagata tapuaʻi i le Atua. Ua avea le fiafia e suʻesuʻe ma vala e faaofi ai i o latou mafaufau ma loto “le lautele, ma le umi, ma le maualuga ma le loloto” o upu moni o le Tusi Paia. (Efe. 3:18) O le mea moni, e tele mea e ao ona aʻoaʻo e mātua Kerisiano i a latou fanau. A o faia e mātua mea uma e uaʻi atu ai i a latou fanau ina ia maua se amataga lelei o o latou olaga, e faamoemoe i latou o le a mulimuli ane tapuaʻi fanau iā Ieova. O le aʻoaʻo o lau fanau ia faamasani e suʻesuʻe, o lona uiga, ua latou maua tomai e sologa lelei ai faaleagaga ma atiaʻe se faiā lelei ma le Atua. O lea la, ua tele māfuaaga lelei e ao ai ona tatalo mo le faamanuiaga a Ieova a o e tauivi e aʻoaʻo lau fanau ina ia fiafia e faitau ma suʻesuʻe.—Faata. 22:6.

[Pusa/Ata i le itulau 26]

Faitau . . .

• Ia faamasani fanau i tusi a o laiti

• Ia toʻaga e faitau i lau fanau

• Ia faalaeiau e lua te faitau faatasi

• Ia talanoa i mea o lua faitauina

• Fai i lau fanau e faitau mai iā te oe

• Fai i tamaiti e fai mai ni fesili

Suʻesuʻe . . .

• Ia fai e mātua se faaaʻoaʻoga lelei

• Ia aʻoaʻo lau fanau e . . .

○ uaʻi totoʻa atu

○ fai ni faatusatusaga

○ otooto i ana lava upu

○ toe autalu

○ fai faamaumauga

• Vaai se nofoaga e lelei ai le suʻesuʻe

• Faamamafa le tāua o le suʻesuʻe