Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

“Ia To‘aga Pea e . . . A‘oa‘o Atu”

“Ia To‘aga Pea e . . . A‘oa‘o Atu”

“Ia Toʻaga Pea e . . . Aʻoaʻo Atu”

“UA OUTOU taʻua aʻu o le, ‘Aʻoaʻo,’ ma o le ‘Alii,’ ua saʻo foʻi outou auā o aʻu lava lenā.” (Ioa. 13:13) I na upu, na faamamafa ai e Iesu i ona soo lana vaega o se faiaʻoga. A o lata ina afio aʻe i le lagi, na poloaʻi o ia i ona soo: “Ia outou ō atu e fai tagata o nuu uma lava ma soo, . . . ia aʻoaʻoina i latou ia tausi i mea uma ua ou poloaʻi atu ai iā te outou.” (Mata. 28:19, 20) Na faamamafa foʻi mulimuli ane e le aposetolo o Paulo le tāua o le avea ma faiaʻoga o le Afioga a le Atua. Na ia apoapoaʻi atu i le toeaina Kerisiano o Timoteo: “Ia toʻaga pea e faitau i luma o tagata, ia apoapoaʻi atu ma aʻoaʻo atu. . . . Ia manatunatu i nei mea; ia naunau i ai, ina ia iloa ai e tagata uma lou agaʻigaʻi i luma.”—1 Timo. 4:13-15.

Ua pei aso nei o aso la, ua avea le aʻoaʻo atu ma vala iloga o la tatou galuega talaʻi ma a tatou sauniga. E faapefea ona tatou toʻaʻaga pea e aʻoaʻo atu, ma e faapefea ona fesoasoani lenei mea iā i tatou e agaʻigaʻi ai i luma o ni faiaʻoga o le Afioga a le Atua?

Faaaʻoaʻo i le Faiaʻoga Sili

Na fiafia le toʻatele o ē na faalogologo i le auala na aʻoaʻo ai Iesu. Mātau le aogā o ana fetalaiga iā i latou na auai i le sunako i Nasareta. Na taʻua e Luka: “Ona faia lea e i latou uma o se molimau lelei e faatatau iā te ia, ma ua ofo i le logolelei o ana fetalaiga.” (Luka 4:22) Na faataʻitaʻi soo o Iesu i le talaʻiga a lo latou matai. O le mea moni, na faalaeiau e le aposetolo o Paulo ona uso Kerisiano e faapea: “Ia faaaʻoaʻo iā te aʻu, e pei ona ou faaaʻoaʻo iā Keriso.” (1 Kori. 11:1) O le faaaʻoaʻo i auala na aʻoaʻo atu ai Iesu, na matuā lelei ai le ‘aʻoaʻo atu a Paulo i luma o le lautele, ma mai i lea fale i lea fale.’—Galu. 20:20.

Aʻoaʻo Atu “i le Maketi”

O se faaaʻoaʻoga mataʻina o le tomai o Paulo e aʻoaʻo atu i le lautele, o loo maua i le Galuega mataupu e 17. O loo faamatala ai lana malaga i Atenai, i Eleni. I so o se mea na matamata ai Paulo i lenā aai, i auala, ma nofoaga faitele, sa ia vaaia ai faatusa. E lētioa a lē fiafia Paulo! Ae na pulea lava ona faalogona. Ona ia ‘⁠fetufaaʻi lea ma tagata i le sunako, ma i latou uma e feiloaʻi i ai i aso uma i le maketi.’ (Galu. 17:16, 17) Maʻeu se faaaʻoaʻoga lelei mo i tatou! O lo tatou talanoa ma le faaaloalo i tagata o talaaga eseese, e aunoa ma le faamasinosino, o le a faalaeiau ai nisi e faalogo mulimuli ane, ma faasaʻoloto ai mai i lotu sesē.—Galu. 10:34, 35; Faaa. 18:4.

O le toʻatele o tagata na talaʻi i ai Paulo i le maketi, e leʻi fia faalogo. Na aofia ai ma faifilosofia e lē ōgatusa o latou manatu ma upu moni na talaʻi atu e Paulo. Ina ua finau atu i latou iā Paulo, sa manatunatu o ia i a latou faamatalaga. Na taʻua o ia e nisi o se “tagata tautala soo,” (o lona uiga moni, “o lē e aoaoina fatu”). A ua fai mai isi: “E aliali mai o loo ia folafolaina mai ni atua ese.”—Galu. 17:18.

Ae e leʻi faavaivai ai Paulo ona o tauemuga a lana ʻaufaalogologo. Ina ua fai atu i ai e faamatala mai ona talitonuga, na faaaogā e Paulo le avanoa e fai atu ai se lauga manino, ma na faaalia ai lona tomai e aʻoaʻo atu. (Galu. 17:19-22; 1 Pete. 3:15) Seʻi o tatou auʻiliʻili lana lauga ma iloa ai lesona e aogā e faaleleia ai la tatou aʻoaʻo atu.

Talanoa i Mataupu e Fiafia Uma i Ai

Na faapea atu Paulo: “Tagata Atenai e, ua ou iloa i mea uma lava, ua sili atu lo outou matataʻu i atua nai lo o isi tagata. Auā a o oʻu . . . vaavaai totoʻa i mea o loo outou tapuaʻi i ai, ua ou iloa ai se fata faitaulaga ua tusia ai ‘Mo le Atua e Lē Iloa.’ O lenei, o ia ua outou tapuaʻi i ai ma le lē iloa, ou te faailoa atu nei iā te outou.”—Galu. 17:22, 23.

Na mātauina e Paulo mea na siʻomia ai o ia. Mai i mea na vaavaai i ai, e tele mea na ia iloa ai e uiga i ē na lauga atu i ai. E mafai foʻi ona tatou iloa mea e uiga i lē e ona le fale, pe a tatou mātau lona siʻomaga. O se faataʻitaʻiga, e tele mea e te iloa e uiga i le aiga pe a e vaaia meataalo o taatitia solo, po o mea e tautau i le fale. Afai ua e iloa le tulaga o lē e ona le fale, ona mafaufau lelei lea i a tatou upu e fai atu ma le auala e fai atu ai.—Kolo. 4:6.

E leʻi faamasinosino Paulo i lana talanoa atu. Ae na ia iloa, e sesē le maelega faalelotu o tagata Atenai. Na faamatala manino atu e Paulo le auala e mafai ona latou tapuaʻi saʻo atu ai i le Atua moni. (1 Kori. 14:8) E maʻeu le tāua o lo tatou tautala manino atu ma le mautinoa, pe a folafola atu le tala lelei o le Malo!

Ia Magafagafa ma ia Lē Faailoga Tagata

Na fai mai atili Paulo: “O le Atua o lē na faia le lalolagi ma mea uma ua iai, o Ia lea o le Alii o le lagi ma le lalolagi, e lē afio o ia i malumalu e faia e lima, e lē o lima foʻi o tagata e auauna ai iā te ia e peiseaʻī ua mativa o ia i se mea, auā ua ia foaʻi mai lava i tagata uma le ola, ma le mānava, ma mea uma lava.”—Galu. 17:24, 25.

Ua tataʻi e Paulo manatu iā Ieova, o Ia o lo tatou Foaʻi Ola, ma na ia faia ma le magafagafa i lona taʻua o Ia lava, o le “Alii o le lagi ma le lalolagi.” Maʻeu se faaeaga o le fesoasoani atu i tagata lotofaamaoni mai lotu ma talaaga eseese, ina ia iloa o Ieova le Atua o le puna o le ola!—Sala. 36:9.

Ona toe faapea mai lea o Paulo: “Na ia faia foʻi nuu uma mai i le tagata e toʻatasi, . . . ma ua ia tofia taimi atofaina ma tuaoi o mea ua latou nonofo ai, ina ia latou saʻili i le Atua, pe mafai ona latou tautagotago iā te ia ma maua o ia, ae peitaʻi e lē o mamao o ia mai iā i tatou taʻitoʻatasi.”—Galu. 17:26, 27.

O le auala e tatou te aʻoaʻo atu ai, e faailoa atu ai uiga o le Atua o loo tatou tapuaʻi i ai. E lē faailoga tagata Ieova ae ua ia ua tuu atu i tagata o nuu uma, ina ia latou “tautagotago iā te ia ma maua o ia.” Ia faapena foʻi ona aua tatou te faailoga tagata, ae talaʻi i ē uma e tatou te fetaui i ai. E tatou te taumafai e fesoasoani iā i latou e talitonu i Lē na faia mea, ina ia atiaʻe se mafutaga māfana ma ia ma maua ai faamanuiaga e faavavau. (Iako. 4:8) Ae faapefea ona tatou fesoasoani iā i latou e lē talitonu o loo soifua le Atua? Ia tatou mulimuli i le faaaʻoaʻoga a Paulo. Ia mātau lana faamatalaga na sosoo mai.

“Auā o ia ua tatou ola ai, gaoioi ai, ma ua tatou iai foʻi ona o ia, e pei ona taʻua e ni tagata fatusolo o loo iā te outou e faapea, ‘Auā o i tatou foʻi o lana fanau.’ Ona o i tatou o fanau a le Atua, e lē tatau ai ona tatou manatu ua tusa le Atua i se auro, po o se siliva, po o se maa.”—Galu. 17:28, 29.

Na taʻua e Paulo upu a fatusolo e iloa lelei e tagata Atenai, ina ia latou fia faalogo atu ai iā te ia. Ua faapena foʻi ona tatou taumafai e talanoa i mea e tatou te ioe faatasi i ai, ina ia talia e i latou o loo faalogo mai. O se faataʻitaʻiga, o le talafaatusa a Paulo i lana tusi i Kerisiano i Eperu, e faapena foʻi ona talitonuina i aso nei: “E tofu lava le fale ma le tagata na ia faia, a o lē na faia mea uma o le Atua lea.” (Epe. 3:4) O le talanoa ma fefulisaʻi ma tagata e ona fale i lenei talafaatusa faigofie, ua fesoasoani ai iā i latou e iloa le moni o mea o tatou fai atu ai. Ia mātau, o uunaʻiga, o se isi lea vala aogā o le aʻoaʻo atu o loo iai i le lauga a Paulo.

Faamamafa le Faanatinati o le Taimi

Na taʻua e Paulo: “E moni, sa faapalepale le Atua i lo latou valea, a o le taimi nei, ua ia faatonuina tagata uma lava ina ia salamō. Auā ua ia tofia le aso e faamasinoina ai le lalolagi uma i le amiotonu, e le tagata ua ia tofia.”—Galu. 17:30, 31.

O le faataga e le Atua o le amioleaga i se taimi puupuu, ua maua ai e i tatou uma le avanoa e faaali atu ai iā te ia le mea moni o i o tatou loto. E tāua tele le faamamafa o le faanatinati o o tatou aso, ma tautala atu ma le mautinoa e uiga i faamanuiaga o le malo ua matuā lata tele mai.—2 Timo. 3:1-5.

Eseese le Tali Mai a Tagata

“Ina ua latou faalogo i le toetū mai i le oti, ona aamu lea o isi, a ua faapea mai isi: ‘Matou te toe faalogo atu iā te oe i lenei mea i se isi taimi.’ Ona alu ese ai lea o Paulo mai iā i latou, a ua faatasi atu ni tane iā te ia ma ua talitonu.”—Galu. 17:32-34.

E vave ona tali mai nisi i a tatou aʻoaʻoga, ae atonu e umi se taimi e faatalitonu ai isi. Maʻeu lo tatou lotofaafetai ina ua faaaogā i tatou e Ieova e tataʻi mai ai tagata i lona Alo, e ala i a tatou faamatalaga faigofie ma le manino o le upu moni, e fesoasoani ai i se tagata e iloa le poto saʻo iā Ieova!—Ioa. 6:44.

Lesona e Tatou te Aʻoaʻo Mai Ai

A o tatou iloiloina lauga a Paulo, e tele mea e tatou aʻoaʻoina mai ai i le auala e faamatala atu ai upu moni o le Tusi Paia i isi. Afai ua iai se faaeaga e lauga atu i le faapotopotoga, ia taumafai e faataʻitaʻi i le magafagafa o Paulo e faaaogā faaupuga e fesoasoani ai i se tagata e lē talitonu, ina ia malamalama ai ma talia upu moni o le Tusi Paia. E tatou te fia faamanino atu na upu moni, ae ia faaeteete ia lē taʻu faatauvaa ai talitonuga o ē e lē upu moni o loo auai i a tatou sauniga. I le taimi e tasi, e tatou te taumafai e faaalia le tomai e aʻoaʻo atu ma le magafagafa i le talaʻiga. O le faia faapea ua tatou faataʻitaʻi ai i le fautuaga a Paulo: ‘Ia toʻaʻaga pea e aʻoaʻo atu.’

[Ata i le itulau 30]

Na aʻoaʻo atu Paulo i se auala manino, faigofie, ma magafagafa

[Ata i le itulau 31]

Ia faataʻitaʻi iā Paulo i le manatunatu i faalogona o ē e tatou te talaʻi i ai