Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Le I‘uga o le Lalolagi

Le I‘uga o le Lalolagi

Le Iʻuga o le Lalolagi

“Tou te lē o i le pōuliuli ina neʻi maua mai outou e lenā aso, e pei ona maua o tagata gaoi pe a malamalama.”—1 TESA. 5:4.

PE E MAFAI ONA E FAAMATALA?

O ā mea e leʻi tutupu o loo taʻua i mau o loo mulimuli mai?

1 Tesalonia 5:3

Faaaliga 17:16

Tanielu 2:44

1. O le ā e fesoasoani iā i tatou e mataala ma tumau ai i faigatā?

E MANAʻOMIA ona tatou mataala i suiga tetele ma mea mataʻutia o loo tutupu i le lalolagi, e pei ona valoia i le Tusi Paia. E faapefea? Ua faapea mai Paulo, ia tāmau i o tatou mafaufau pe ʻtaulaʻi atu i mea e lē vaaia,’ e tusa lava po o le ā lo tatou faamoemoe. Po o ā lava faigatā sa feagai ma Kerisiano i na taimi, ae o le faalaeiauga a Paulo ina ia taulaʻi atu i lo latou faamoemoe, sa mafai ai ona latou tutumau i faigatā.—2 Kori. 4:8, 9, 16-18; 5:7.

2. (a) E faapefea ona faamalosia lo tatou faamoemoe? (e) O le ā o le a tatou iloiloina?

2 Ina ia faamalosia lo tatou faamoemoe, ua faalaeiauina e Paulo i tatou ina ia taulaʻi e lē gata o mea o loo tutupu i le lalolagi i le taimi lenei, ae faapea foʻi le lumanaʻi. (Epe. 11:1; 12:1, 2) O lea, o le a talanoaina i nei mataupu, mea mataʻina e sefulu o le a tutupu i le lumanaʻi, lea e fesootaʻi atu i lo tatou faamoemoe.

A O LEʻI OO I LE IʻUGA

3. (a) O le ā o le a tupu e tusa ai ma le 1 Tesalonia 5:2, 3? (e) O le ā o le a faia e taʻitaʻi o malo, ma o ai e ono aufaatasi atu iā i latou?

3 Na taʻua e Paulo i lana tusi i le faapotopotoga i Tesalonia le “aso o Ieova.” O se tasi lea o mea o le a tupu, lea e amata i le faaumatiaga o lotu sesē ae faaiʻu iā Amaketo. (Faitau le 1 Tesalonia 5:2, 3.) A o leʻi amata lenā aso, o le a faapea mai taʻitaʻi o le lalolagi “ua filemu ma saogalemu” le lalolagi. E ono faasino atu le alagaina o le “filemu ma le saogalemu,” i se mea e tupu i le taimi e tasi, po o le faasologa o mea e tutupu i le lalolagi, ma le manatu ua toeitiiti foʻia faafitauli. Atonu o le a faapea mai foʻi taʻitaʻi lotu, o le a “filemu ma saogalemu” le lalolagi, auā o i latou o se vaega o le lalolagi. (Faaa. 17:1, 2) Ua tutusa i latou ma perofeta pepelo o Iuta, o ē na faapea mai ʻua filemu, ua filemu,’ peitaʻi na fetalai mai Ieova, e leai se filemu.—Iere. 6:14; 23:16, 17.

4. O le ā e lē o malamalama i ai le toʻatele?

4 E tusa lava po o ai e faailoaina mai “ua filemu ma saogalemu” le lalolagi, ae e mautinoa, o le amataga lenā o le aso o Ieova. Na faapea mai Paulo: “O outou uso e, tou te lē o i le pōuliuli ina neʻi maua mai outou e lenā aso, e pei ona maua o tagata gaoi pe a malamalama, auā o outou uma o atalii o le malamalama.” (1 Tesa. 5:4, 5) Ua tatou malamalama mai i le Tusi Paia e faatatau i mea o loo tutupu i aso nei, e ui e lē malamalama i ai le toʻatele. Peitaʻi, e tatou te lē iloa tonu le auala o le a faataunuuina ai le alaga “ua filemu ma saogalemu.” O lea, e tatau ai ona tatou “mataala ma faaauau ona mafaufau lelei,” ma tulimataʻia le taimi o le a faataunuuina ai lenā valoaga.—1 Tesa. 5:6; Sefa. 3:8.

SE FAAUMATIAGA E LĒ FAATALITALIA

5. (a) E faapefea ona amata le puapuaga tele? (e) O ai le tupu fafine?

5 Na faamatala e Paulo le isi mea o le a tupu e faapea: “Pe a latou faapea ane: ʻUa filemu ma saogalemu!’ ona oo faafuaseʻi mai loa lea o le faaumatiaga iā i latou.” O le vaega muamua o lenei faaumatiaga e amata i lotu sesē uma, “Papelonia le Aai Tele” po o “le fafine talitane.” (Faaa. 17:5, 6, 15) O lona uiga, e amata le “puapuaga tele” i le osofaʻia o lotu sesē, lea e aofia ai lotu ua faapea mai o Kerisiano. (Mata. 24:21; 2 Tesa. 2:8) O le a matuā faateʻia le toʻatele i lenā mea, talu ai e manatu lenei fafine talitane o ia o se ʻtupu fafine e lē taitai oo iā te ia le faavauvau.’ Peitaʻi, o le a vave ona oo ane lona faaumatiaga “i le aso e tasi,” o se tulaga e leʻi faatalitalia.—Faaa. 18:7, 8.

6. O ai o le a faaumatiaina lotu sesē?

6 Ua tatou aʻoaʻoina mai i le tusi o Faaaliga, o le a osofaʻia le fafine talitane e le ʻmanufeʻai e iai seu e sefulu,’ lea e faaatagia mai e Malo Aufaatasi. E faasino atu “seu e sefulu” i faigāmalo uma e lagolagoina lenei “manufeʻai e lanu mūmū sesega.” * (Faaa. 17:3, 5, 11, 12) O le a lē toe iai le fafine talitane leaga, pe a faaumatia atoatoa o ia e faigāmalo uma e lagolagoina Malo Aufaatasi. O le a aveesea foʻi lona tamaoaiga ma ʻsusunu o ia i le afi.’—Faitau le Faaaliga 17:16.

7. E faapefea ona amata le osofaʻiga a le manufeʻai?

7 O loo taʻua foʻi i le tusi o Faaaliga le auala o le a amata ai lenā osofaʻiga. O le a faapogaia e Ieova taʻitaʻi o malo “ina ia faataunuu lona finagalo.” O le faaumatiaina lea o lotu sesē, le māfuaaga o le tele o taua ma faafitauli. (Faaa. 17:17) E manatu faigāmalo e tonu le mea ua latou faia, e aunoa ma le iloaina, o Ieova na faapogaia lenā osofaʻiga. E matuā lilivau Satani ona ua toe osofaʻia e faigāmalo lotu sesē uma, peitaʻi e lē mafai ona ia taofia lenā mea.—Mata. 12:25, 26.

OSOFAʻIA AUAUNA A IEOVA

8. O ai o le a osofaʻia e “Koku mai i Makoku”?

8 E faaauau ona “nonofo ma le saogalemu” auauna a Ieova “e aunoa ma ni pā puipui,” pe a mavae le faaumatiaga o lotu sesē. (Eseki. 38:11, 14) Talu ai e foliga mai e leai se puipuiga mo auauna a Ieova, o le a pei ai e faigofie ona osofaʻia i latou e ʻtagata e toʻatele.’ O le a osofaʻia i latou e “Koku mai i Makoku” po o Satani. (Faitau le Esekielu 38:2, 15, 16.) O ā ni o tatou faalogona e tusa ai ma lenā osofaʻiga?

9. (a) O le ā e sili ona tāua i auauna a Ieova? (e) E faapefea ona faamalosia lo tatou faatuatua?

9 Ua faatalitalia e auauna a Ieova e osofaʻia i latou, ae e lē o se tulaga e matuā faapopoleina ai. E sili atu ona tāua iā i latou le faapaiaina o le suafa o Ieova, ma le faaeaina o lana pule silisili ese, nai lo o latou ola. E silia ma le 60 taimi na fetalai ai Ieova i malo e faapea: “Ona outou iloa ai lea o aʻu lava o Ieova.” (Eseki. 6:7; fpl.) E tatou te tulimataʻia le taimi o le a faataunuuina ai lenā osofaʻiga, ae e mautinoa, “e silafia e Ieova le auala e laveaʻi ai tagata e faamaoni iā te ia mai i o latou puapuaga.” (2 Pete. 2:9) Ina ia faamaoni iā Ieova, e tatau ona faamalosia lo tatou faatuatua, e ala i le tatalo, faitau le Tusi Paia ma manatunatu loloto i ai, faapea le talaʻia o le Malo o le Atua. O le faia faapea, o le a faamalosia ai lo tatou faamoemoe o le ola e faavavau e pei “o se taula.”—Epe. 6:19; Sala. 25:21.

“O LE A LATOU ILOA AI O AʻU LAVA O IEOVA”

10, 11. (a) E faapefea ona amata le taua iā Amaketo? (e) O ā mea e tutupu a o faagasolo lenā aso tele?

10 O le ā e tupu pe a osofaʻia auauna a Ieova? Pe a osofaʻia i latou, ona faaaogā lea e Ieova Iesu ma ʻautau i le lagi e laveaʻia ana auauna. (Faaa. 19:11-16) Pe a faasalavei e Ieova lenā osofaʻiga, o le amataga lenā o Amaketo, “le taua o le aso tele o le Atua o Lē e ona le malosi uma lava.”—Faaa. 16:14, 16.

11 Na fetalai Ieova e tusa o lenā taua e faapea: “ʻOu te valaau atu i le pelu i oʻu vaega maugā uma e faasagatau atu iā [Koku],’ ua fetalai mai ai le Alii Pule Silisili Ese o Ieova. ʻE taʻitoʻatasi ma faasagatau lana pelu i lona lava uso.’” O le a toe fetauaʻi ma fefasiotiaʻi i latou e lagolagoina Satani, ona o le fefefe ma le lē mautonu. Ua fetalai Ieova: ʻOu te faatotō ifo foʻi timuga tetele ma uatoʻa, o le afi ma le teiō i luga iā Koku ma ana ʻautau ma tagata e toʻatele e faatasi ma ia.’ (Eseki. 38:21, 22) O le ā le iʻuga e oo i ai ona o lenā gaoioiga?

12. O le ā o le a iloa e malo uma?

12 A o leʻi faaumatiaina i latou e lagolagoina Satani, o le a latou malamalama, o lo latou faaumatiaga e mai iā Ieova. O le a pei i latou o ʻautau a Aikupito ina ua latou tuliloaina le fanauga a Isaraelu, na latou iloa mulimuli ane, ʻo loo tau Ieova mo Isaraelu.’ (Eso. 14:25) O le a oo ina iloa e malo uma Ieova. (Faitau le Esekielu 38:23.) O afea o le a tutupu ai nei mea?

E LĒ TOE TULAʻI MAI SE ISI MALO MALOSI O LE LALOLAGI

13. O le ā ua tatou iloa e faatatau i tapuvae ma tamatamaʻivae o le faatagata?

13 Ua fesoasoani le valoaga a Tanielu iā i tatou e iloa ai, ua tatou lata i le iʻuga. O loo taʻua ai se faatagata lea e faaatagia ai Malo Malolosi o le Lalolagi, sa telē sa latou aafiaga i auauna a le Atua. E aofia ai Papelonia, Metai ma Peresia, Eleni, Roma, ma le malo malosi mulimuli o le lalolagi lea o loo pule i le taimi lenei. (Tani. 2:28, 31-33) Sa amata ona galulue soosootauʻau Peretania ma Amerika i le Taua Muamua a le Lalolagi. O tapuvae ma tamatamaʻivae, o vaega mulimuli ia o le faatagata, lea e faaatagia ai le Malo Malosi o le Lalolagi o Peretania ma Amerika. E faailoa mai ai, e lē toe iai se isi malo malosi o le lalolagi e toe tulaʻi mai pe a mavae atu lenā malo. E faia aʻe tapuvae ma tamatamaʻivae o le faatagata i le uʻamea ma le omea, e faaatagia ai le tulaga vaivai o le Malo Malosi o le Lalolagi o Peretania ma Amerika.

14. O ai le malo malosi o le lalolagi e pule pea seʻia oo iā Amaketo?

14 O loo taʻua foʻi i le valoaga le maa telē, lea e faaātaina ai le Malo o le Atua. Na tofia lenā maa mai i se mauga, lea e faaāta ai le pule silisili ese a Ieova, ma na tupu lenā mea i le 1914. O le a nutililii le faatagata atoa, pe a taavale mai le maa ma taia ona tapuvae iā Amaketo. (Faitau le Tanielu 2:44, 45.) O le a pule pea le Malo Malosi o le Lalolagi o Peretania ma Amerika seʻia oo iā Amaketo. E mautinoa e tatou te tulimataʻia le taimi o le a faataunuu ai na valoaga. * Peitaʻi, o le ā le mea o le a faia e Ieova iā Satani?

LE IʻUGA O LE FILI SILI

15. O le ā e tupu iā Satani ma ana temoni pe a mavae Amaketo?

15 E muamua vaai Satani i le faaumatiaga o vaega eseese o lana lalolagi. Ona sosoo lea ma le faamatalaina e le aposetolo o Ioane o le mea o le a tupu iā te ia. (Faitau le Faaaliga 20:1-3.) O le a lafoina Satani ma ana temoni i le tō e lē gata, ma taofia ai i latou i inā mo le afe tausaga e Iesu Keriso, o le ʻagelu ua sau ma le ki o le tō.’ (Luka 8:30, 31; 1 Ioa. 3:8) O lenā gaoioiga, o le vaega muamua lea o le tuʻimomomoina o le ulu o le gata. *Kene. 3:15.

16. O le ā e tupu iā Satani pe a lafo i “le tō” e lē gata?

16 O le ā e faasino i ai “le tō” e lē gata lea e lafo i ai Satani ma ana temoni? O “le tō” e uiga atu i le “lē mafai ona fuatia lona loloto.” O lea, e na o Ieova, ma Iesu o le agelu ua iai ʻle ki o le tō,’ e mafai ona tatalaina. O le a taofia ai Satani i inā “ina neʻi faasesēina e ia o atunuu.” Ua faapea mai le Tusi Paia o Satani o ʻse leona tagi leotele,’ ae pe a saisaitia i le tō e lē gata, e lē toe mafai ona ia faia se isi gaoioiga.—1 Pete. 5:8.

MEA MATAʻINA O LE A TUTUPU A O LEʻI MAUA LE FILEMU

17, 18. (a) O ā mea mataʻina e leʻi tutupu na tatou iloiloina i lenei mataupu? (e) O le ā e tupu pe a mavae na mea?

17 Ua toe o se aga ona tutupu lea o mea mataʻina. E tatou te tulimataʻia le taimi e faataunuuina ai le alaga: “Ua filemu ma saogalemu!” Ona sosoo lea ma le faaumatiaga o Papelonia le Aai Tele, le osofaʻiga a Koku o Makoku, le taua iā Amaketo, ma le lafoina o Satani ma ana temoni i le tō e lē gata. Pe a mavae na mea, ona lē toe iai lea o mea leaga uma. O se suiga tele lenā i o tatou olaga, a o tatou olioli i le “tele o le filemu,” i le Pulega a Keriso i le Afe Tausaga.—Sala. 37:10, 11.

18 I lenei mataupu, na tatou iloiloina ai “mea e lē vaaia” e lima lea o le a tutupu i le lumanaʻi. Peitaʻi, i le mataupu o loo sosoo mai, o le a talanoaina ai isi “mea e lē vaaia” e lima, lea e tatau ona ʻtaulaʻi i ai la tatou vaai.’

[Faaopoopoga i lalo]

^ pala. 6 Tagaʻi i le tusi Faaaliga—Ua Latalata Lona Tumutumuga Matagofie! itulau e 251-258.

^ pala. 14 O loo faasino atu le faaumatiaga o “malo uma” o loo i le Tanielu 2:44, i malo malolosi o le lalolagi o loo faaāta mai e vaega eseese o le faatagata. Peitaʻi i se isi valoaga o loo taʻua ai “tupu o le lalolagi uma,” lea o le a potopoto faatasi e faasagatau iā Ieova, i “le aso tele o le Atua o Lē e ona le malosi uma lava.” (Faaa. 16:14; 19:19-21) O lea la, o le a faaumatia iā Amaketo malo o loo faaāta mai e vaega eseese o le faatagata, faapea foʻi isi malo uma o le lalolagi.

^ pala. 15 Pe a mavae le iʻuga o le afe tausaga, ona lafo lea o Satani ma ana temoni “i le lepa afi ma le teiō,” ma o le vaega faaiʻu lea o le tuʻimomomoina o le ulu o le gata.—Faaa. 20:7-10; Mata. 25:41.

[Fesili mo le Suʻesuʻega]

[Pusa i le itulau 4]

MEA E LIMA O LE A TUTUPU:

1 Le alaga “Ua filemu ma saogalemu!”

2 Osofaʻia ma faaumatia e faigāmalo “Papelonia le Aai Tele”

3 Osofaʻia auauna a Ieova

4 Taua iā Amaketo

5 Lafoina Satani ma ana temoni i le tō e lē gata