1-3. (i) O ā faalogona o nisi e faatatau i mea na latou lē taulau ai i le taimi ua teʻa? (ii) O le ā se aafiaga iā te oe o mea sesē na e faia i le taimi ua teʻa? (iii) O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai iā Paulo?

NA TUSI se tusitala e suafa iā J. G. Whittier, e faatatau i mea e oo ai iā i tatou faalogona nofosala. E salamō nisi i mea na latou faia i le taimi ua teʻa. Peitaʻi, o nisi e tumau pea ona faanoanoa, ona o mea na latou lē taulau ai. Pe e iai se taimi e oo ai iā te oe na faalogona?

² Na faia e nisi ni mea sesē po o ni agasala matuiā i le taimi ua tuanaʻi. Ae e lē mautonu isi pe na latou faia ni filifiliga atamai i o latou olaga. E lē o toe mafaufau isi i o latou olaga i le taimi ua teʻa. Peitaʻi, e faaauau pea ona iai faalogona nofosala i isi ma mafaufau: ʻMaʻimau e pe ana ou lē faia lea mea.’ (Sala. 51:3) Pe e faapena ou faalogona? Pe e mafai ona e auauna iā Ieova e aunoa ma le mafaufau pea i mea sesē na e faia i le taimi ua tuanaʻi? O le a fesoasoani le faaaʻoaʻoga a le aposetolo o Paulo iā i tatou ina ia faia ai faapea.

³ E lē gata na faia e Paulo mea sesē matuiā i lona olaga, ae sa ia faia foʻi ni filifiliga atamai. Na oo iā te ia faalogona nofosala ona o ana mea sesē. Peitaʻi, na ia taumafai e uaʻi atu e faia le mea sili i lana auaunaga. O lea, seʻi o tatou iloiloina lana faaaʻoaʻoga.

4. O ā mea na faia e Paulo na toe salamō ai?

⁴ A o avea Paulo ma Faresaio, na ia faia ai ni gaoioiga na mulimuli ane toe salamō ai. O se faataʻitaʻiga, na ia matuā sauāina soo o Keriso. Ua faapea mai le Tusi Paia ina ua mavae le fasiotia  o Setefano, ona ʻsoona sauā lea o Saulo i le faapotopotoga, ua osofaʻi atu i lea fale ma lea fale, ma fetoso mai tane ma fafine, ua ia tuuina atu i latou i le falepuipui.’ (Galu. 8:3) Ua faamatala mai e se faitofā e suafa iā Barnes e faapea, o le upu Eleni i inei ua faaliliuina i le “soona sauā” o se faaupuga malosi, e faaalia ai le maelega ma le lotoa o Saulo i le taimi lea na ia faia ai sauāga. Sa matuā ita Saulo i le ekalesia “e pei o se manu feʻai.” O le maelega o Saulo i le lotu Iutaia, na ia talitonu ai na finagalo le Atua e tafiesea le faapotopotoga Kerisiano. O le māfuaaga lea na ia ʻfaamataʻu atu pea ma matuā naunau e fasiotia i latou uma o tane ma fafine.’​—Galu. 9:1, 2; 22:4. *

5. Faamatala le auala na suia ai Saulo mai sē sauāina Kerisiano, ae avea ma se tasi e talaʻi e faatatau iā Keriso.

⁵ Na malaga mulimuli ane Saulo i Tamaseko ina ia aveesea Kerisiano mai i o latou aiga, ma avatu i Ierusalema ina ia faasalaina i le faamasinoga maualuga a Iutaia. Peitaʻi, na taofia o ia e Iesu, le Ulu o le faapotopotoga Kerisiano. (Efe. 5:23) Na faaali mai Iesu iā Saulo a o ia malaga atu i Tamaseko, ma faatauasoina ai o ia i se malamalama mai le lagi. Na auina atu e Iesu o ia i Tamaseko e faatali ai mo isi faatonuga, ma ua tatou iloa le mea na tupu ai.​—Galu. 9:3-22.

6, 7. E faapefea ona iloa na amanaʻia e Paulo ana mea sesē na fai?

⁶ Ina ua iloa e Paulo e sesē lana mea na fai, ona ia lē toe sauāina lea o Kerisiano ae amata loa ona ia talaʻia ma le maelega le tala lelei e faatatau iā Keriso. E ui i lea, e leʻi faapea na lē amanaʻia ai e Paulo mea sesē na ia faia. Na ia tusi e faatatau iā te ia lava e faapea: “O le mea moni, na outou faalogo muamua i laʻu amio a o ou iai i le lotu Iutaia, sa ou matuā sauā pea i le faapotopotoga a le Atua ma faataugā i ai.” (Kala. 1:13) Na ia toe taʻua foʻi lenā mea ina ua ia tusi atu iā Timoteo, faapea faapotopotoga i Korinito ma Filipi. (Faitau le 1 Korinito 15:9; 1 Timo. 1:13; Fili. 3:6) Na māsiasi Paulo i mea na tutupu. E ui i lea, e leʻi faapea ai na sologa lelei mea uma iā te ia, auā na ia iloa le matuiā o mea sesē na ia faia.​—Galu. 26:9-11.

⁷ Na tusi se faitofā o le Tusi Paia e suafa iā Frederic W. Farrar, i le vaegafai a Paulo i “sauāga sili ona matagā” na faia i Kerisiano. E mafai ona tatou malamalama ai i le ootia o faalogona o Paulo, faapea faitioga na ono faia e tagata e faatatau iā te ia. Ina ua asiasi atu Paulo i le tele o faapotopotoga, atonu na faapea ane nisi, ʻo oe lea o Paulo na sauāina i matou.’​—Galu. 9:21.

8. (i) O ā faalogona o Paulo i le agalelei faifua na faaalia e le Atua iā te ia? (ii) O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai le faaaʻoaʻoga a Paulo?

⁸ Na iloa e Paulo, pe ana lē faaalia e le Atua le agalelei faifua iā te ia, e lē mafai ona avea o ia ma aposetolo. E silia ma le 90 taimi na talanoaina ai le agalelei faifua o le Atua, i ana tusi e 14. (Faitau le 1 Korinito 15:10.) Na talisapaia e Paulo le agalelei na faaalia atu e le Atua iā te ia. O le māfuaaga lea na sili ai lona galue mamafa i le auaunaga i le Atua, nai lo o isi aposetolo. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai le faaaʻoaʻoga a Paulo? E nofosauni Ieova e faamagaloina i tatou, pe a tatou  faatuatua i le taulaga a Iesu, faailoa atu a tatou mea sesē, ma ʻalofia le faia pea o na mea sesē. O lea, ia manatua le faaaʻoaʻoga a Paulo, pe a tatou mafaufau e lē mafai ona faamagaloina a tatou agasala. (Faitau le 1 Timoteo 1:15, 16.) E ui ina sauāina e Paulo soo o Iesu, ae na ia tusi: ʻO le Alo o le Atua, na alofa mai iā te aʻu ma foaʻiina mai lona ola mo aʻu.’ (Kala. 2:20; Galu. 9:5) Na aʻoaʻoina e Paulo, e tatau ona ia faia le mea sili i le auaunaga iā Ieova, ina ia tuuitiitia ai ona faalogona nofosala. Pe e lē o se faaaʻoaʻoga lelei ea lea mo i tatou?

9, 10. (i) Aiseā e oo ai iā i tatou lagona nofosala? (ii) Aiseā e lē tatau ai ona tatou popole pea i mea sesē na tatou faia i le taimi ua tuanaʻi?

⁹ Pe na e faia se gaoioiga ua e toe lagona ai le salamō i le taimi lenei? Pe e te mafaufau e leʻi faaaluina lou taimi ma lou malosi e faia ai mea e sili ona tāua i le taimi ua teʻa? Pe na e faia se gaoioiga e faatigā ai i isi? Po o le ā lava le māfuaaga, e tāua tele le fesili ifo: O le ā e tatau ona ou faia pe a oo faalogona faapena iā te aʻu?

¹⁰ E faapopoleina tagata i le mafaufau pea i mea sesē na latou faia i le taimi ua mavae. Pe e mafai e le popole ona foʻia se faafitauli? E leai. Seʻi faapea o loo e faaaogāina se upega masaesae i sau faiva. E alu uma ai lou malosi, ae lē maua mai ai ni iʻa. I se tulaga talitutusa, e lē tatau ona tatou popole, ae ia faia taumafaiga e foʻia le faafitauli. Ia faatoese atu i lē na e faatigā i ai, ma taumafai e maua le nofo lelei. Ia faia au taumafaiga ina ia aua neʻi e toe faia lenā mea sesē i se taimi o i luma. Atonu i nisi taimi, e sili atu le taumafai e fesagaʻia āuga o a tatou mea sesē. Peitaʻi, o le soona popole, o le a  faigatā ai ona e faia le mea sili i le auaunaga.

11. (i) O le ā e tatau ona tatou faia ina ia faaalia mai ai le alofa ma le agalelei o Ieova? (ii) E faapefea ona aveesea o tatou faalogona nofosala ona o mea sesē na faia i le taimi ua teʻa?

¹¹ E manatu nisi tagata e lē talafeagai ona latou mauaina le agalelei faifua o le Atua, pe a mafaufau i a latou mea sesē na fai. Peitaʻi, e mafai lava ona faailoa atu a latou agasala, fai suiga i o latou olaga, ma tatalo mo le faamagaloga, e tusa po o ā a latou mea sesē sa faia i le taimi ua teʻa. (Galu. 3:19) E faaalia e Ieova le alofa ma le agalelei iā i latou, e pei ona ia faia i isi tagata. E na te faamagaloina i latou e faaalia le lotomaulalo, faamaoni, ma salamō mai a latou agasala. O se faataʻitaʻiga, na faamagaloina e Ieova Iopu ina ua ia salamō mai ana mea sesē. (Iopu 42:6) Ua faapea mai le Tusi Paia: “O lē ua ufiufi i ana solitulafono e lē taulau manuia o ia, a o lē e taʻutino atu ma lafoaʻi ia mea, o le a faaalia i ai le alofa mutimutivale.” O le auala lenā e aveesea ai faalogona nofosala, ma maua ai le filemu o le mafaufau. (Faata. 28:13; Iako. 5:14-16) E manaʻomia ona faailoa atu a tatou agasala i le Atua, tatalo mo lana faamagaloga, ma faaalia le salamō moni. (2 Kori. 7:10, 11) O le faia faapea, e faaalia mai ai le agalelei o Ieova iā i tatou.​—Isa. 55:7.

12. (i) E faapefea ona tatou faaaʻoaʻo iā Tavita pe a ōia o tatou lotofuatiaifo? (ii) Aiseā ua faapea mai ai le Tusi Paia na “faanoanoa” Ieova, ma e faapefea ona fesoasoani lenā manatu iā i tatou? (Tagaʻi i le pusa.)

¹² O le tatalo o se tasi o auala sili e fesoasoani mai ai Ieova. I se tasi o salamo, na faaalia ai e Tavita lona faatuatua e taliina e Ieova ana tatalo. (Faitau le Salamo 32:1-5.) A o leʻi faailoa atu e Tavita ana agasala, na ōia lona lotofuatiaifo. Na ia lagona le popole, maʻi ma lofitūina i faalogona nofosala. Na faamagaloina Tavita, ma toʻafilemu lona mafaufau ina ua faailoa atu ana agasala iā Ieova. Na talia e Ieova lana tatalo, faaleleia ona faalogona, ma fesoasoani iā te ia ina ia faia pea le mea saʻo. Pe a tatou nofosala foʻi ona o a tatou mea sesē, ia tatalo atu mo le faamagaloga a Ieova, ma taumafai e suia o tatou ala. Ia tatou mautinoa e faafofoga mai Ieova i a tatou tatalo ma faamagaloina i tatou.​—Sala. 86:5.

13, 14. (i) O le ā e tatau ona tatou taulaʻi i ai? (ii) O ā fesili e tatau ona tatou mafaufau ai i le taimi lenei?

¹³ E tatou te aʻoaʻoina ni lesona mai mea ua tutupu. Peitaʻi, e lē tatau ona  tatou soona popole i ai. Ia taulaʻi e lē gata o le taimi lenei, ae faapea foʻi le lumanaʻi. Ia fesili ifo iā te oe lava: ʻPo o oʻu faamaoni i le auaunaga iā Ieova i le taimi lenei, ma lē faia ai se gaoioiga ou te toe salamō ai i le lumanaʻi? Po o le a ou toe salamō mulimuli ane ona o aʻu filifiliga o loo faia i le taimi lenei?’

¹⁴ Ua lalata mai le puapuaga tele. O lea, ia mafaufau i fesili nei: ʻPe e mafai ona ou faia ni mea e sili atu i le auaunaga i le Atua? Pe e mafai ona ou paeonia? O le ā o loo taofiofia aʻu mai le avea ma auauna o le faiva? Po o oʻu faia ni taumafaiga ina ia suia oʻu uiga? Po o aʻu o sē e finagalo Ieova e ola i le lalolagi fou?’ Nai lo o le tau ina popole i mea e leʻi tutupu, ia uaʻi atu i mea o loo e faia i le taimi lenei, ma faamautinoa e te faia le mea sili i le auaunaga iā Ieova. Ia faia filifiliga e te lē toe salamō ai i le lumanaʻi.​—2 Timo. 2:15.

15, 16. (i) O ā faataulaga na faia e isi ina ia faamuamua ai le auaunaga iā Ieova? (ii) Aiseā e lē tatau ai ona tatou salamō ona o faataulaga na tatou faia?

¹⁵ Pe na e faia ni faataulaga ina ia auai ai i le auaunaga faataimi atoa? Atonu na e tuua se olaga taulau manuia, ina ia mafai ona e faia mea sili i le auaunaga iā Ieova. Pe atonu foʻi na e filifili e te lē faaipoipo, pe e lē faia ni fanau ina ia mafai ona auauna ai i Peteli, auai i galuega faufale i le lalolagi aoao, auauna o se ovasia femalagaaʻi, po o se misionare. Pe o le a e toe salamō i na filifiliga a o faasolo ina avea oe ma tagata matua? Po o le a e mafaufau foʻi e sesē le taimi na e faia ai na filifiliga, ma e leai sona tāua? E mautinoa e leai.

¹⁶ O lou alofa iā Ieova na e faia ai na filifiliga, faatasi ai ma lou naunau e fesoasoani i isi e auauna iā te ia. E lē tatau ona e mafaufau o le a sili atu lou manuia, pe ana e filifilia se isi ituaiga o olaga. Nai lo o lea, ia e fiafia i filifiliga na e faia. Na e filifilia le auala sili e auauna ai iā Ieova, ma o le a ia lē faagaloina na faataulaga. I le ola moni i le lumanaʻi, o le a faamanuia oe e Ieova i faamanuiaga e te leʻi mafaufauina.​—Sala. 145:16; 1 Timo. 6:19.

17, 18. (i) O le ā na faia e Paulo ina ia ʻalofia ai faalogona nofosala? (ii) E faapefea ona tatou mulimuli i le faaaʻoaʻoga a Paulo?

¹⁷ O le ā na faia e Paulo ina ia ʻalofia ai faalogona nofosala? Na ia taʻua, e leʻi faaauau ona ia popole i mea ua tuanaʻi, peitaʻi na ia galue punouaʻi mo lona taui i le lumanaʻi. (Faitau le Filipi 3:13, 14.) E leʻi mafaufau pea Paulo i mea sesē na ia faia a o auai i le lotu Iutaia. Nai lo o lea, na ia faaaogā lona malosi atoa e tumau faamaoni ai, ina ia maua ai lona taui o le ola e faavavau.

¹⁸ O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai iā Paulo? E lē tatau ona tatou popole i mea ua tuanaʻi, auā e lē mafai ona tatou suia. Nai lo o lea, ia tatou taulaʻi i mea e mafai ona faia i le taimi lenei, ina ia maua ai faamanuiaga i le lumanaʻi. Atonu e lē mafai ona faagalo atoatoa a tatou mea sesē i le taimi ua teʻa. Peitaʻi, e lē tatau ona oo ai iā i tatou faalogona nofosala. E lē tatau foʻi ona tatou popole i mea ua tuanaʻi. Nai lo o lea, ia tatou faia le mea sili i le auaunaga iā Ieova, ma taulaʻi atu i lo tatou lumanaʻi matagofie.