1, 2. O le ā e tatau ona fai ina ia maua ai le finagalo malie o le Atua?

E MASANI ona tatou popole i le auala e mafaufau ai isi iā i tatou. I le avea ai o ni Kerisiano, pe e lē sili atu ona tāua ona tatou popole i le silafaga a Ieova? O le māfuaaga, o Ieova o Lē e Silisili Ese i le aoao o mea, ma o ia foʻi le “puna o le ola.”​—Sala. 36:9.

² Ina ia maua le finagalo malie o le Atua, na faapea mai Peteru e tatau ona tatou faia “amioga paia ma galuega o le faamaoni i le Atua.” (Faitau le 2 Peteru 3:11.) E tatau ona paia a tatou “amioga” i le faaletino ma le faaleagaga. Peitaʻi e sili atu ona tāua le faia o so tatou sao i “galuega o le faamaoni i le Atua.” O lea, o le saʻilia o le finagalo malie o le Atua, e aofia ai a tatou amioga faapea o tatou tagata lilo i totonu. O Ieova o Lē e “suʻesuʻe i le loto,” e na te silafia lelei ai po o mamā a tatou amio, ma e na o Ia o loo tatou tapuaʻia.​—1 Nofo. 29:17.

3. O ā fesili e tatau ona tatou iloiloina?

³ E lē manaʻo Satani e tatou te mauaina le finagalo malie o le Atua. E naunau o ia ina ia tatou lafoaʻia la tatou faiā ma Ieova. E fiafia foʻi o ia e faaaogā faamatalaga pepelo e faasesē ma ʻolegia ai i tatou, ina ia tatou vavaeese mai iā Ieova. (Ioa. 8:44; 2 Kori. 11:13-15) O lea ia tatou fesili ifo: ʻE faapefea ona faasesēina e Satani tagata? E faapefea ona ou puipuia laʻu faiā ma Ieova?’

4. O le ā ua taulaʻi i ai Satani ina ia mafai ona faaleagaina la tatou faiā ma Ieova, ma aiseā?

⁴ Na taʻua e le soo o Iakopo: “Ua faaosoosoina tagata taʻitoʻatasi ona ua tosina ma maileia i ona lava tuʻinanau. Auā a tō le tuʻinanau, ona fanau mai ai  lea o le agasala, a matua le agasala ona fanau mai ai lea o le oti.” (Iako. 1:14, 15) Ua taulaʻi Satani e osofaʻia o tatou loto, le puna o o tatou faanaunauga, ina ia mafai ai ona vavaeesea i tatou mai le Atua.

5, 6. (i) Ua faapefea ona taumafai Satani e taaʻina o tatou loto? (ii) O ā auala ua faaaogā e Satani e maileia ai o tatou loto? (iii) Po o taulau manuia Satani i na auala?

⁵ O ā auala ua taumafai Satani e taaʻina ai o tatou loto? Ua faapea mai le Tusi Paia: “O le lalolagi atoa o loo nofo toʻilalo i le pule a lē o loo leaga.” (1 Ioa. 5:19) O auupega o loo faaaogā e Satani, e aofia ai “mea o loo i le lalolagi.” (Faitau le 1 Ioane 2:15, 16.) Ua faitau afe tausaga o faaaogā ma le poto e Satani le lalolagi e faasesēina ai tagata. O lea, e tāua ai ona tatou mataala i ana togafiti, ona o loo tatou ola ma soifua i lenei lalolagi.​—Ioa. 17:15.

⁶ Ua faaaogā e Satani auala eseese e faaleagaina ai o tatou loto. Na faailoa mai e le aposetolo o Ioane, o na vala e aofia ai: (1) “o tuʻinanauga o le tino,” (2) o “tuʻinanauga o mata,” (3) le “faalialiavale o meafaitino a se tasi.” Ua faaaogā ma le poto e Satani na auala mo le tele o tausaga, ma ua ia iloa lelei auala e maileia ai tagata taʻitoʻatasi. Na faaaogā foʻi e Satani na auala e faaosoosoina ai Iesu i le vaomatua. O lea, a o leʻi iloiloina auala e puipuia ai i tatou, seʻi o tatou vaai pe na faapefea ona faasesēina e Satani Eva. E lē gata i lea, pe na faapefea ona ia lē taulau e faasesēina le Alo o le Atua.

7. Na faapefea ona faaaogā e Satani “tuʻinanauga o le tino” e faaosoosoina ai Eva?

⁷ E tāua i le tagata le mauaina o meaʻai, ma na foafoaina e Ieova le lalolagi ma le fuafuaga ina ia maua ai le anoanoaʻi o meataumafa. E ono faaaogā e Satani le naunau i meaʻai, e taofia ai i tatou mai le auauna atu i le Atua. Seʻi mafaufau i le mea na tupu iā Eva. (Faitau le Kenese 3:1-6.) Na faapea atu Satani iā Eva e lē oti pe a ʻai i le fua o le “laau e iloa ai le lelei ma le leaga.” Ae o le a avea ai o ia e pei o se Atua. (Kene. 2:9) E tai pei na fai atu Satani iā Eva, e lē manaʻomia ona ia usitaʻi i le Atua ina ia ola ai pea. Pagā se pepelo na fatu e Satani. Ina ua totō i le mafaufau o Eva lenā manatu, e lua ni filifiliga sa mafai ona ia faia. A lē o le teena o lenā manatu sesē, po o le faanaunau foʻi e ʻaina le fua o le laau. E ui sa mafai ona ia ʻai i isi laau uma i le faatoʻaga, peitaʻi, sa ia faanaunau i le laau na faamatala i ai e Satani. O le iʻuga, ona ia ʻtago atu lea i le fua ma ʻai ai.’ Na totō e Satani iā te ia le faanaunau atu i se mea na faasā e Ieova.

8. (i) Na faapefea ona taumafai Satani e faaaogā “tuʻinanauga o le tino” e faaosoosoina ai Iesu? (ii) Aiseā na lē taulau ai lenā faaosoosoga?

 ⁸ Na faaaogā foʻi e Satani lenā mailei e faaosoosoina ai Iesu i le vaomatua. Sa taumafai Satani e faaaogā le fia taumafa o Iesu e faaosoosoina ai o ia, auā ua faatoʻā uma lava ona ia anapogi i aso e 40. Na faapea atu Satani iā Iesu: “Afai o oe o se atalii o le Atua, inā fetalai atu ia i lenei maa ia liu falaoa.” (Luka 4:1-3) E lua ni filifiliga sa mafai ona faia e Iesu. Sa mafai ona ia faaaogā lona mana e fai ai se vavega e faamalie ai lona fia taumafa, po o le filifili foʻi e lē faia faapea. Sa silafia e Iesu, e lē tatau ona ia faaaogā lona mana mo se māfuaaga manatu faapito. Sa fia taumafa Iesu, peitaʻi sa sili atu ona tāua iā te ia lana faiā ma Ieova. Na ia tali atu: “Ua tusia, ʻE lē na o meaʻai e ola ai le tagata, ae o afioga uma e tulei mai i le fofoga o Ieova.’”​—Mata. 4:4.

9. (i) O le ā e uiga i ai le faaupuga “tuʻinanauga o mata”? (ii) Na faapefea ona faaaogā e Satani lenā mailei e faaosoosoina ai Eva?

⁹ Na taʻua foʻi e Ioane “tuʻinanauga o mata.” O lenei faaupuga, e faailoa mai ai e mafai ona manaʻonaʻo se tasi i se mea e ala i le vaavaai i ai. I le tulaga o Eva, na faaaogā e Satani lenā tuʻinanauga ina ua ia faapea atu i le fafine: “E pupula ai o oulua mata.” O le umi na vaai ai Eva i le fua o le laau, o lona matuā tosina atu foʻi lenā i ai. Ina ua vaai Eva i le laau ona ia ʻmanaʻo lea i ai auā ua manaia i le vaai.’

10. (i) O le ā le auala na faaaogā ai e Satani “tuʻinanauga o mata” e faaosoosoina ai Iesu? (ii) O le ā le auala na tali atu ai Iesu?

¹⁰ Ae faapefea le tulaga o Iesu? Ua faapea mai le Tusi Paia, ona ʻfaaali mai loa lea iā Iesu malo uma o le lalolagi e pei o le emo o le mata.’ Ona faapea atu lea o le Tiapolo iā te ia: “Ou te avatua iā te oe nei malo uma ma o latou mamalu.” (Luka 4:5, 6, fpl.) E leʻi mafai ona vaai moni Iesu i malo uma o le lalolagi, pe afai e pei o le emo o le mata le faaaliina atu e Satani o malo iā te ia. Peitaʻi, na manatu Satani e mafai ona tosina Iesu pe a ia vaai i se faaaliga o le mamalu o ia malo. O le fiasili o Satani na ia faapea atu ai iā Iesu: “Tau lava ina e faapaʻū ma tapuaʻi mai iā te aʻu, ona fai lea mo oe o nei malo uma.” (Luka 4:7) E leʻi mafai e Satani ona faasesēina Iesu. Peitaʻi na ia tali atu: “Ua tusia, ʻE tatau ona e tapuaʻi iā Ieova lou Atua, ma e na o ia foʻi e tatau ona e avatu i ai le auaunaga paia.’”​—Luka 4:8.

11. Na faapefea ona faaosoosoina e Satani Eva?

¹¹ Na taʻua foʻi e Ioane le “faalialiavale  o meafaitino a se tasi.” Atonu e leʻi mafai ona faalialiavale meafaitino a Atamu ma Eva auā sa na o laʻua na iai i le lalolagi. Peitaʻi, sa la faaalia le faamaualuga. Ina ua faaosoosoina e Satani Eva, e tai pei na ia faapea atu iā Eva e iai se mea matagofie o loo taofia e le Atua mai iā te ia. Na faapea atu le Tiapolo, o le aso lava e ʻai ai i le “laau e iloa ai le lelei ma le leaga,” ona avea ai lea o ia e ʻpei o le Atua e iloa le lelei ma le leaga.’ (Kene. 2:17; 3:5) Na faailoa atu e Satani iā Eva e mafai ona ia tutoʻatasi mai i le Atua. O le faamaualuga o Eva na ia talitonu ai i lenā pepelo. Sa ia ʻai i le fua o le laau, ma lona manatu o le a lē oti ai. Pagā le valea o le gaoioiga sa ia faia.

12. O le ā se tasi o auala na taumafai Satani e faaosooso ai Iesu, ae o le ā le auala na ia tali atu ai?

¹² Na matuā eseese Iesu ma Eva, auā na ia faataatia se faaaʻoaʻoga lelei o le lotomaulalo. Na faaosoosoina e Satani Iesu i se isi auala. Peitaʻi, na ia teena le faia o so o se gaoioiga faalialiavale ma faamaualuga, e tofotofo ai i le Atua. Nai lo o lea, na manino lana tali ina ua ia faapea mai: “Ua fai mai le upu, ʻAua e te faia se mea e tofotofo ai iā Ieova lou Atua.’”​—Faitau le Luka 4:9-12.

13, 14. Faamatala le auala ua faaaogā ai e Satani ana mailei i aso nei.

¹³ O loo faaaogā foʻi e Satani i aso nei mailei na ia faaosoosoina ai Eva ma Iesu. Ua faaaogā e Satani le lalolagi e faalauiloa ai faiga lē mamā, le inu tele ma le ʻai tele, auā o ʻtuʻinanauga ia o le tino.’ Ua ia faaaogā foʻi ata ma faiga matagā tau feusuaʻiga aemaise lava i luga o le Initaneti, e puʻea faamanu i ofaga ai tagata e lē mataala ma aafia ai i “tuʻinanauga o le tino.” Ua aafia foʻi tagata faamaualuluga ma fia faalialiavale i le mailei o le matapeʻapeʻa, fia maua o le pule ma le fia taʻutaʻua.

¹⁴ “O mea o iai i le lalolagi,” e tai pei o ni maunu a se tagata faifaiva. E ono tosina le iʻa i le maunu, peitaʻi e mafai ona lāvea ai i le mātau. I se tulaga talitutusa, ua faaaogā e Satani le tausia o manaʻoga o tagata i aso faisoo, ina ia uunaʻia ai i latou e solia tulafono a le Atua. O na mailei iloagatā, ua fuafuaina e faasesē ai o  tatou faanaunauga ma faaleagaina ai o tatou loto. Ua taumafai foʻi Satani e faatalitonu i tatou e sili atu ona tāua le tausia o o tatou manaʻoga nai lo o le faia o le finagalo o Ieova. Po o tatou aafia i lenā mailei?

15. E faapefea ona tatou faataʻitaʻi iā Iesu i le teena o faaosoosoga a Satani?

¹⁵ E ui na lolo atu Eva i faaosoosoga a Satani, peitaʻi na taulau manuia ai Iesu. I taimi uma na faaosoosoina ai Iesu, na ia avatu ni tali faale-Tusi Paia e ala i le faapea atu: “Ua tusia” pe faapea foʻi, “Ua fai mai le upu.” Pe a tatou suʻesuʻeina ma le maelega le Tusi Paia, e mafai ona tatou manatua ai ni mau e fesoasoani iā i tatou pe a feagai ma faaosoosoga. (Sala. 1:1, 2) O le manatuaina o faaaʻoaʻoga faale-Tusi Paia o ē na faamaoni iā Ieova, e mafai foʻi ona tatou faataʻitaʻi i ai. (Roma 15:4) E mafai ona puipuia i tatou, pe a tatou faaaloalo iā Ieova ma pipii i le lelei ae ʻinoʻino i mea e inosia e Ia.​—Sala. 97:10.

16, 17. O le ā le aafiaga o le “mafaufau lelei” iā i tatou?

¹⁶ Ua faalaeiauina i tatou e Paulo ina ia faaaogā lo tatou “mafaufau lelei,” ina ia tutusa o tatou manatu ma le finagalo o Ieova, ae lē o manatu o le lalolagi. (Roma 12:1, 2) Ina ia faamamafa le tāua o mea e tatou te mafaufau ai, na faapea mai Paulo: “Ua matou faatoʻilaloina manatu sesē ma mea maualuluga uma e tetee i le poto i le Atua; ma ua matou faatoʻilaloina manatu uma ina ia usiusitaʻi i le Keriso.” (2 Kori. 10:5) O o tatou mafaufauga e telē sona aafiaga iā i tatou. O lea, e tāua ai ona ʻfaaauau ona tatou mafaufau’ i mea e atiaʻe ai.​—Fili. 4:8.

¹⁷ E lē mafai ona avea i tatou ma tagata paia pe afai e fafagaina pea i tatou i mafaufauga ma faanaunauga leaga. E tatau ona tatou alolofa iā Ieova ma o tatou “lotomamā.” (1 Timo. 1:5) Peitaʻi, e faaoleole o tatou loto, ma e faigatā ona tatou iloa ooooga o le auala e tatou te aafia ai i ʻmea o le lalolagi.’ (Iere. 17:9) O lea, ʻia tofotofo pea iā i tatou po o tatou iai i le faatuatua, ia suʻesuʻe ifo pea i tatou’ e tusa ma mea ua tatou aʻoaʻoina mai le Tusi Paia.​—2 Kori. 13:5.

18, 19. Aiseā e tatau ai ona tatou maumauaʻi e avea i tatou ma ituaiga tagata e fiafia i ai Ieova?

¹⁸ O se tasi o vala e fesoasoani iā i tatou e teena ai ʻmea o le lalolagi,’ o le tāmau i mafaufau o upu nei a Ioane: “E mavae atu foʻi le lalolagi faapea ma ona tuʻinanauga, a o lē e faia le finagalo o le Atua e tumau e faavavau.” (1 Ioa. 2:17) E foliga mai e tumau le faiga o mea a Satani. Peitaʻi, ua toe o se aga ona mou atu lea. O le a lē faasesēina i tatou i faaosoosoga a le Tiapolo, pe a tatou manatua e leai se mea o le lalolagi lenei e tumau.

¹⁹ Ua uunaʻia e le aposetolo o Peteru i tatou ina ia avea ma tagata e finagalo malie i ai Ieova, “a o faatalitali ma tāmau i mafaufau le oo mai o le aso o Ieova, lea o le a mavae atu ai le lagi ina ua mū, ma liusuavai ai foʻi mea o loo fai aʻe ai ona o le aasa tele.” (2 Pete. 3:12) Ua lata le taimi e faaumatia ai vaega uma o le lalolagi a Satani. Peitaʻi, o loo faaaogā pea e Satani ʻmea o le lalolagi’ e faaosooso ai i tatou e pei ona ia faia iā Eva ma Iesu. E lē tatau ona tatou pei o Eva i le faamalie o o tatou lava manaʻoga. O le faia faapea, e tai pei ai ua avea Satani ma o tatou atua. Ae ia tatou faataʻitaʻi iā Iesu ma teena faaosoosoga, e tusa lava po o le a le faatosina mai. O lea, seʻi o tatou maumauaʻi pea e avea i tatou ma ituaiga tagata e finagalo i ai Ieova.