Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

E Maufaatuatuaina Faamanatuga a Ieova

E Maufaatuatuaina Faamanatuga a Ieova

“E maufaatuatuaina le faamanatuga a Ieova, e atamai ai le tagata e leai se poto masani.”​—SALA. 19:7.

1. (a) O ā mataupu e masani ona tatou suʻesuʻeina? (e) O ā aogā o le toe autaluina o na mataupu?

A O E sauniuni mo le Suʻesuʻega o le Olomatamata, pe sa e taumānatu, ʻNa tatou suʻesuʻeina muamua foʻi lenei mataupu.’ Afai ua loa ona e auai i sauniga, e te mātauina ai nisi o mataupu na talanoaina mai lea taimi i lea taimi. E masani ona tatou suʻesuʻe e faatatau i le Malo o le Atua, le taulaga togiola, le talaʻiga, ma uiga e pei o le alofa ma le faatuatua. O le toe autaluina o nei mataupu, e fesoasoani e faamalosia ai lo tatou faatuatua, ma ʻavea ai ma ē e usiusitaʻi i le upu ae e lē na o le faalogologo.’​—Iako. 1:22.

2. (a) O le ā e masani ona faasino i ai “faamanatuga” a le Atua? (e) E faapefea ona eseese tulafono a le Atua ma tulafono a tagata?

2 I le Tusi Paia, e masani ona faasino atu le upu “faamanatuga,” i tulafono ma faatonuga mai le Atua. O tulafono a tagata, e masani ona toe suia pe faafou. Peitaʻi, e lelei atoatoa tulafono a Ieova. E tatou te talitonu, e tatou te maua aogā pe a usitaʻia. E iai nisi tulafono na aumaia e le Atua i taimi ua mavae e lē o toe manaʻomia ona tatou tausia. Ae e lē faapea ai e lē o toe aogā. Ua taʻua e le faisalamo: “E tonu au faamanatuga i aso uma lava.”​—Sala. 119:144.

3, 4. (a) O le ā se isi mea na aofia i faamanatuga a le Atua? (e) O ā aogā na mafai ona maua e tagata Isaraelu pe ana latou usitaʻia faamanatuga a Ieova?

3 E aofia i faamanatuga a le Atua i nisi taimi ni lapataʻiga. Sa maua e lē aunoa e le nuu o Isaraelu lapataʻiga mai i perofeta a le Atua. O se faataʻitaʻiga, a o leʻi ulu atu tagata Isaraelu i le Nuu Folafolaina, na lapataʻia i latou e Mose: “Ia outou leoleo iā te outou lava ina neʻi faasesēina o outou loto, ma outou liliuese ai ma tapuaʻi atu i isi atua ma ifo atu i ai, ma e matuā toʻasā Ieova iā te outou.” (Teu. 11:16, 17) Ua faailoa mai i le Tusi Paia, na tuuina atu e le Atua le tele o faamanatuga aogā i ona tagata.

4 Na faamanatu pea e Ieova i tagata Isaraelu, e tatau ona matataʻu iā te ia, usiusitaʻi ma faapaiaina lona suafa. (Teu. 4:29-31; 5:28, 29) Na mafai ona latou maua le tele o faamanuiaga, pe ana latou usitaʻia ana faamanatuga.​—Levi. 26:3-6; Teu. 28:1-4.

LE TALI A LE NUU O ISARAELU I FAAMANATUGA A LE ATUA

5. Aiseā na tau ai Ieova mo le tupu o Esekia?

5 A o iai le nuu o Isaraelu i taimi faigatā, na faamaoni pea Ieova i lana folafolaga. O se faataʻitaʻiga, na auina mai e Ieova se agelu ina ua osofaʻia Iuta e Sanerivi le tupu o Asuria, ma faamataʻu atu i le tupu o Esekia. Na faaumatia e le agelu a le Atua “tagata totoa uma” o le ʻautau a Asuria i le pō e tasi, ma toe foʻi ai ma le māsiasi Sanerivi i lona nuu. (2 No. 32:21; 2 Tu. 19:35) Aiseā na tau ai le Atua mo le tupu o Esekia? Talu ai na “pipii pea o ia iā Ieova. E leʻi liliuese o ia mai i le mulimuli atu iā te ia, ae na faaauau ona ia tausia ana poloaʻiga.”​—2 Tu. 18:1, 5, 6.

O faamanatuga a Ieova na uunaʻia ai Iosia e gaoioi mo le lelei o le tapuaʻiga moni (Tagaʻi i le palakalafa 6)

6. Na faapefea ona faaalia e le tupu o Iosia lona faatuatuaina o Ieova?

6 O se isi faataʻitaʻiga o sē na usitaʻia faatonuga a Ieova, o le tupu o Iosia. Ina ua valu ona tausaga, ʻna ia faia mea ua tonu i le silafaga a Ieova. E leʻi liliuese foʻi o ia i le itu taumatau po o le itu tauagavale.’ (2 No. 34:1, 2) Na faatuatuaina foʻi e Iosia Ieova e ala i le aveese o tupua ma toe faafoʻisia le tapuaʻiga moni. O le faia faapea na ia maua ai faamanuiaga, faapea foʻi ma le nuu atoa.​—Faitau le 2 Nofoaiga a Tupu 34:31-33.

7. O le ā le iʻuga o le lē usiusitaʻi o Isaraelu iā Ieova?

7 E leʻi faaauau ona faatuatuaina atoatoa e tagata o le Atua faamanatuga a Ieova. A o faagasolo senituri, o le tele o taimi na latou lē usiusitaʻi ai iā Ieova. Ina ua faasolosolo ina vaivai lo latou faatuatua, sa faigofie ona taaʻina i latou e isi e tapuaʻi i atua sesē. (Efe. 4:13, 14) E pei ona valoia, sa latou selesele iʻuga leaga o le lē faatuatuaina o faamanatuga a le Atua.​—Levi. 26:23-25; Iere. 5:23-25.

8. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le faataʻitaʻiga a Isaraelu?

8 O ā aogā e tatou te maua mai i le faataʻitaʻiga a Isaraelu? O loo maua foʻi e auauna a le Atua i aso nei fautuaga ma aʻoaʻiga mai iā Ieova. (2 Pete. 1:12) Ua avea le Tusi Paia ma faamanatuga iā i tatou, i taimi uma e faitau ai. Ua faataga e Ieova i tatou e filifili pe mulimuli i lana taʻitaʻiga, po o tatou lava manatu. (Faata. 14:12) Seʻi o tatou iloiloina nisi o māfuaaga e tatau ai ona tatou faatuatuaina faamanatuga a Ieova, ma aogā e maua mai le usitaʻia o na faamanatuga.

IA E GAUAʻI ATU I LE ATUA MA MAUA LE OLA

9. Na faapefea ona faamautinoa e Ieova lona lagolagoina o tagata Isaraelu a o iai i le toafa?

9 A o faimalaga tagata Isaraelu mo le 40 tausaga i le toafa, e leʻi tuuina atu e Ieova iā i latou ni faamatalaga patino i le auala e taʻitaʻia, puipuia ma tausia ai i latou. Peitaʻi, e tele auala na faailoa atu ai e Ieova iā i latou, e latou te maua aogā pe a faatuatuaina o ia ma usitaʻia ana faatonuga. O le ao faaniutū i le ao ma le afi i le pō, na faamautinoa atu ai e Ieova iā Isaraelu lona lagolagoina o i latou i se faigāmalaga faigatā. (Eso. 40:36-38; Teu. 1:19) Na ia saunia foʻi mea na latou manaʻomia. “E leai se mea na latou matitiva ai. E leʻi pala o latou ofu, ma e leʻi fulafula foʻi o latou vae.”​—Nee. 9:19-21.

10. Ua faapefea ona taʻitaʻia e Ieova ona tagata i aso nei?

10 Ua tulata atu nei auauna a le Atua i se lalolagi fou amiotonu. Pe e tatou te maufaatuatuaina Ieova e na te saunia mea e tatou te manaʻomia, ina ia sao ai mai i le “puapuaga tele”? (Mata. 24:21, 22; Sala. 119:40, 41) E lē o saunia e Ieova se ao faaniutū po o se afi e taʻitaʻia i tatou i le lalolagi fou. Peitaʻi, o loo ia faaaogāina lana faalapotopotoga e fesoasoani iā i tatou e faaauau ona mataala. O se faataʻitaʻiga, o loo faamamafa mai pea le tāua o le faamalosia o lo tatou itu faaleagaga, e ala i le faitauina o le Tusi Paia, faia o Tapuaʻiga a le Aiga ma auai e lē aunoa i sauniga ma talaʻiga. Po ua tatou faia ni fetuutuunaʻiga ina ia mulimuli i nei faatonuga? O le faia faapea, o le a fesoasoani e atiaʻe ai le faatuatua malosi lea o le a faasaoina ai i tatou i le lalolagi fou.

O le faatatauina o faamanatuga a Ieova e fesoasoani iā i tatou e faatumauina ai le aogā ma le saogalemu o Maota mo Sauniga (Tagaʻi i le palakalafa 11)

11. O ā auala ua faaalia ai e le Atua lona manatu mamafa iā i tatou?

11 Ua tatou maua foʻi taʻiala e fesoasoani i vala masani o le olaga. E aofia ai le iai o se vaaiga paleni i meafaitino, ma faafaigofie pea le vaai ina ia tuuitiitia ai le popole. Ua tatou maua foʻi aogā mai i taʻiala e faatatau i laʻei ma teuga, ma le filifilia o faafiafiaga talafeagai ma aʻoaʻoga e tatou te manaʻomia. E lē gata i lea, o faamanatuga mo le saogalemu i le fale, taavale, Maota mo Sauniga, ma le nofosauni i faalavelave e tutupu faafuaseʻi. O na taʻiala ua faaalia ai le manatu mamafa o le Atua mo lo tatou lelei.

NA AOGĀ FAAMANATUGA I ULUAʻI KERISIANO E TUMAU AI I LE FAAMAONI

12. (a) O le ā na aʻoaʻo ai e Iesu ona soo? (e) O le ā le gaoioiga o le lotomaulalo e leʻi galo iā Peteru, ma e faapefea ona aafia ai i tatou?

12 Na maua e lē aunoa e auauna a le Atua faamanatuga i le uluaʻi senituri. Na aʻoaʻo e Iesu ona soo i le tele o taimi e faatatau i le tāua o le lotomaulalo. Na ia faaalia foʻi le uiga moni o le lotomaulalo, e ala i ana faaaʻoaʻoga. I le aso mulimuli o Iesu i le lalolagi, na ia faapotopotoina ai ona aposetolo mo le Paseka. A o latou aai, na tulaʻi Iesu ma mulumulu o latou vae, o se gaoioiga sa masani ona faia e se auauna. (Ioa. 13:1-17) E leʻi galo iā i latou lenā gaoioiga lotomaulalo. Ina ua mavae le pe ā ma le 30 tausaga, na avatu ai e Peteru o lē sa iai i lenā tausamiga, ni fautuaga i le ʻauuso e faatatau i le lotomaulalo. (1 Pete. 5:5) E tatau ona uunaʻia i tatou uma i le faaaʻoaʻoga a Iesu, ina ia faaalia le lotomaulalo i a tatou feutagaʻiga ma isi.​—Fili. 2:5-8.

13. O le ā le uiga na faamanatu atu e Iesu i ona soo e tatau ona atiaʻe?

13 Sa masani foʻi ona talanoa Iesu i ona soo, i le tāua o le iai o se faatuatua malosi. Ina ua lē mafai ona latou tuliesea se temoni mai i se tamaitiiti, na latou fesili atu ai iā Iesu: “Aiseā na lē mafai ai ona matou tulia le temoni?” Na tali atu Iesu: ʻOna o le itiiti o lo outou faatuatua. Auā e moni ou te fai atu iā te outou, Afai e pei lo outou faatuatua o le fatu o le sinapi, e leai se mea tou te lē mafaia.’ (Mata. 17:14-20) A o faagasolo le faiva a Iesu, na ia aʻoaʻoina ona soo i le tāua o le faatuatua. (Faitau le Mataio 21:18-22.) Po o tatou auai i tauaofiaga, fonotaga ma sauniga ina ia faamalosia lo tatou faatuatua? O nei faatasiga e lē gata e maua ai le fiafia, ae e faaalia ai foʻi lo tatou faatuatuaina o Ieova.

14. Aiseā e tāua ai ona faaalia le alofa lē manatu faapito i aso nei?

14 O loo iai i Tusitusiga Paia Eleni le tele o faamanatuga mo i tatou ina ia fealofani. Na taʻua e Iesu o le poloaʻiga sili lona lua, o le “alofa atu i lou tuaoi e pei o oe lava iā te oe.” (Mata. 22:39) Na taʻua e Iakopo le ʻafa uso o Iesu, o le alofa o le “tulafono silisili.” (Iako. 2:8) Na tusi le aposetolo o Ioane: ʻLe ʻaupele e, ua ou tusi atu iā te outou e lē o se poloaʻiga fou, a o le poloaʻiga tuai lea na iā te outou mai i le amataga. Ae ou te toe tusi atu se poloaʻiga fou iā te outou.’ (1 Ioa. 2:7, 8) O le ā na uiga iai Ioane ina ua ia taʻua le “poloaʻiga tuai”? Na faasino atu i le faatonuga ia faaalia le alofa. Na avea o se “poloaʻiga tuai,” auā na taʻua e Iesu “i le amataga,” po o le tele o tausaga ua mavae. Ae sa avea foʻi o se “poloaʻiga fou,” ona ua manaʻomia ona faaalia e uso le alofa, e ala i le faataulaga o i latou pe a tulaʻi mai tulaga eseese. E tatou te lotofaafetai ona ua tatou maua lapataʻiga e puipuia ai i tatou, mai le uiga manatu faapito o le lalolagi. O lea, ia tatou faaalia le alofa lē manatu faapito.

15. O le ā le galuega autū sa faia e Iesu i le lalolagi?

15 Na faaalia e Iesu le naunau moni i tagata. E faamaonia lona manatu mamafa i le faamālōlōina o tagata mamaʻi, ma toe faatutū ē na maliliu. Peitaʻi, e lē o le galuega autū lenā a Iesu. O lana talaʻiga ma le aʻoaʻo atu sa iai se aogā tumau i olaga o tagata. I le ā le itu? O se faataʻitaʻiga, o i latou na faamālōlōina ma faatutū e Iesu i le uluaʻi senituri, na faasolo ina matutua ma toe feoti. A o ē na talileleia le feʻau na ia talaʻia, na latou maua le avanoa mo le ola e faavavau.​—Ioa. 11:25, 26.

16. O le ā le tele ua oo iai le galuega talaʻi ma le faia o soo i aso nei?

16 O le galuega talaʻi sa faia e Iesu i le uluaʻi senituri, ua iai se faataunuuga tele i aso nei. Na faatonuina e Iesu ona soo: “O le mea lea, ia outou ō atu e fai tagata o nuu uma lava ma soo.” (Mata. 28:19) Na latou faia isi ma soo e pei foʻi o i tatou. E silia i le fitu miliona Molimau a Ieova ua maelega e folafola atu le Malo o le Atua i le silia i le 230 atunuu. O loo latou faia foʻi e lē aunoa ni suʻesuʻega faale-Tusi Paia ma le faitau miliona o tagata. O le galuega talaʻi, ua faamaonia ai o loo tatou ola i aso e gata ai.

IA E FAATUATUAINA IEOVA

17. O le ā le fautuaga na aumaia e Paulo ma Peteru?

17 Na fesoasoani faamanatuga i uluaʻi Kerisiano ina ia tutumau ai i le faatuatua. A o faafalepuipui Paulo i Roma, na ia faapea atu iā Timoteo: “Ia e taofimau pea i le faaaʻoaʻoga o upu aogā na e faalogo ai mai iā te aʻu.” (2 Timo. 1:13) O na upu na faalaeiauina ai Timoteo. Ina ua uma ona faalaeiauina Kerisiano e atiaʻe uiga e pei o le tumau, alofa faaleuso ma le amio pulea, ona faapea mai lea o Peteru: “Ou te nofosauni ai pea e faamanatu atu nei mea iā te outou, e ui lava ua outou iloa ma ua outou tutū mausalī i le upu moni.”​—2 Pete. 1:5-8, 12.

18. O le ā le vaaiga a Kerisiano i le uluaʻi senituri i faamanatuga?

18 I tusi a Paulo ma Peteru, o loo iai “upu na fai mai ai muamua le ʻauperofeta paia.” (2 Pete. 3:2) Pe na lē fiafia uso i le uluaʻi senituri ina ua maua na taʻiala? E leai. O le faaaliga o le alofa o le Atua, na fesoasoani iā i latou “ia tuputupu pea i le agalelei faifua ma le poto, e faatatau i lo tatou Alii ma le Faaola o Iesu Keriso.”​—2 Pete. 3:18.

19, 20. Aiseā e tatau ai ona tatou faatuatuaina faamanatuga a Ieova, ma o ā aogā e maua mai ai?

19 I aso nei, e tele māfuaaga e manaʻomia ai ona tatou faatuatuaina faamanatuga a Ieova o loo i le Tusi Paia. (Faitau le Iosua 23:14.) E tatou te faitau ai i feutagaʻiga a le Atua ma tagata lē lelei atoatoa i le faitau afe o tausaga ua mavae. Na faamauina nei faamatalaga ina ia tatou maua ai aogā. (Roma 15:4; 1 Kori. 10:11) Ua tatou vaaia faataunuuga o valoaga o le Tusi Paia. E pei valoaga o ni faamanatuga e muaʻi faailoa mai a o leʻi faataunuuina. O se faataʻitaʻiga, e faitau miliona ua auai i le tapuaʻiga mamā a Ieova, e pei ona valoia o le a tupu i “aso e gata ai.” (Isa. 2:2, 3) Ua faataunuu foʻi le valoaga e faatatau i le faateteleina o le leaga o le lalolagi. Aemaise o le tele ua oo i ai le talaʻiga i aso nei o le faataunuuga lea o upu a Iesu i le Mataio 24:14.

20 Ua saunia e Lē na Foafoaina i tatou le tele o faamaoniga e tatau ai ona tatou faatuatuaina o ia. Po o tatou maua ni aogā mai ana faamanatuga? Na faapea mai Rosellen: “Ina ua amata ona ou faatuatuaina atoatoa Ieova, na ou mautinoa ai i lona alofa lea ua faamalosia ai aʻu ma tumau ai.” Tau ina ia tatou maua foʻi aogā mai i le usitaʻia o faamanatuga a Ieova.