1. O le ā le mea e iai sona vaega tāua i la tatou tapuaʻiga?

PE NA iai se taimi na e vaai ai o tusia pe vaneina le suafa o Ieova, i se fale i nofoaga faitele po o se mea o loo teuina i se falemataʻaga? E mautinoa sa e matuā fiafia, auā e iai se vaega tāua o le suafa o le Atua i la tatou tapuaʻiga. Ua taʻua i tatou o Molimau a Ieova. I le lalolagi aoao, e leai se isi vaega o tagata e mafaufau i ai pe a taʻua le suafa o Ieova, nai lo o i tatou. Peitaʻi, ua tatou iloa o le faaeaga o le tauaveina o le suafa o le Atua, ua iai foʻi ma le tiute tauave ia gaoioi i se auala e faamamaluina ai o ia.

2. O le ā lo tatou tiute tauave ua iai, ona o le faaeaga o le tauaveina o le suafa o le Atua?

² E lē lava le tau ina faaaogā o le suafa o Ieova ina ia tatou maua ai lona finagalo malie. E tatau ona tatou ola e tusa ai ma ana tapulaa tau amio. O le māfuaaga lenā ua faamanatu mai ai i le Tusi Paia, e tatau i tagata o Ieova ona “liliuese mai i mea leaga.” (Sala. 34:14) Na manino ona taʻua e le aposetolo o Paulo lenei mataupu silisili ina ua tusi e faapea: “O i latou uma ua taʻua ai le suafa o Ieova, ia lafoaʻi le amiolētonu.” (Faitau le 2 Timoteo 2:19.) I le  avea ai ma Molimau a Ieova, ua lauiloa i tatou i le faalauiloaina atu o le suafa o Ieova. Ae e faapefea ona tatou lafoaʻi pe teena le amiolētonu?

3, 4. O le ā le faaupuga faaoso naunau ua tele tausaga o fia iloa e tagata atamamai o le Tusi Paia le uiga, ma aiseā?

³ I le 2 Timoteo 2:19, o loo taʻua ai e Paulo “ua faataatia e le Atua le faavae e tumau.” E lua faaupuga ua oomi pe vaneina i luga o lenei faavae. Muamua, “Ua silafia e Ieova ona lava tagata,” lea e foliga e maua mai i le Numera 16:5. (Tagaʻi i le mataupu ua mavae.) Lua, “O i latou uma ua taʻua ai le suafa o Ieova, ia lafoaʻi le amiolētonu.” O lenei faaupuga faaoso naunau, ua tele tausaga o fia iloa e tagata atamamai o le Tusi Paia le uiga. Aiseā?

⁴ O upu o loo faaaogā e Paulo atonu na sii mai i se isi vaega o Tusitusiga Paia Eperu. Peitaʻi, e foliga mai e leai se mau i le Tusitusiga Paia Eperu, e tutusa lelei ma upu na sii mai e Paulo. O lea, o le ā sa faasino i ai le aposetolo ina ua ia faapea mai: “O i latou uma ua taʻua ai le suafa o Ieova, ia lafoaʻi le amiolētonu”? O le faaupuga muamua a Paulo sa maua mai i le Numera mataupu e 16, ma e faasino atu i le fouvalega a Koru. Po o le mea foʻi lenā sa faasino atu i ai lana faaupuga lona lua?

5-7. O ā mea na tutupu i aso o Mose sa faasino atu i ai Paulo i le 2 Timoteo 2:19? (Tagaʻi i le ata i luga aʻe o le matua.)

⁵ Ua taʻua i le Tusi Paia sa aufaatasi atu atalii o Eliapo, o Tatano ma Apiramo, iā Koru e avea ma taʻitaʻi o le fouvalega e faasaga iā Mose ma Arona. (Nu. 16:1-5) E latou te leʻi faaaloalo iā Mose, ma teena le pule na tuuina atu e le Atua iā te ia. Sa faaauau ona iai na tagata fouvale faatasi ma tagata o Ieova, ma na lamatia ai le tulaga faaleagaga o ē sa faamaoni. Ina ua oo mai le aso e faaalia ai e Ieova le eseesega o ona tagata tapuaʻi faamaoni mai i ē fouvale, sa ia tuuina mai se poloaʻiga manino.

⁶ Ua taʻua i le Numera 16:23-27 e faapea: “Ona fetalai mai lea o Ieova iā Mose: ʻIa e fai atu i le faapotopotoga e faapea, “Ia ō ese mai i autafa o faleʻie o Koru, Tatano, ma Apiramo!”’ Mulimuli ane ona ō atu lea o Mose ma toeaina o Isaraelu iā Tatano ma Apiramo. Ua ia fai atu i le faapotopotoga e faapea: ʻFaamolemole ia outou ō ese mai i luma o faleʻie o ia tane leaga ma aua tou te fetagofi i so o sa latou mea, ina neʻi faaumatia outou ona [o] a latou agasala uma.’ Ua latou ō ese loa mai i itu uma o faleʻie o Koru, Tatano, ma Apiramo.” Ina ua uma, ona faaumatia lea e Ieova i latou uma na fouvale. Peitaʻi, sa faasaoina ona tagata tapuaʻi faamaoni, o ē na “lafoaʻi le amiolētonu” e ala i le vavaeese mai i ē fouvale.

⁷ Ina ua faapea mai Paulo i le 2 Timoteo 2:19: “Ua silafia e Ieova ona lava tagata,” e foliga mai sa sii mai i le Numera 16:5. Ina ua ia faapea mai: “O i latou uma ua taʻua ai le suafa o Ieova, ia lafoaʻi le amiolētonu,” atonu sa ia faasino atu i mea na tutupu o loo i le Numera 16:23-27. O lea, e foliga mai e talafeagai ona faapea atu o nei faaupuga uma e lua, e tutusa mea na tutupu o loo faasino atu i ai. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i nei faaupuga? Ua tatou iloa mai ai, e silafia e Ieova loto o tagata. E na te silafia ana auauna faamaoni, ma e na te faatalitalia i latou ia vavaeese mai i ē amiolētonu.

8. Aiseā e lē lava ai le tau ina faaaogā o le suafa o Ieova, po o le iai i le faapotopotoga Kerisiano?

⁸ Sa faaaogā foʻi e Paulo mea na tutupu i aso o Mose e faamanatu atu ai iā Timoteo, e tatau ona ia faia ni gaoioiga maumauaʻi ina ia puipuia ai le la faiā tautele ma Ieova. E tele  mea sa tatau ona faia e auauna faamaoni a Ieova i aso o Mose, nai lo o le tau ina faaaogā o le suafa o Ieova. E faapena foʻi i Kerisiano i aso nei, e lē lava le tau ina iai i le faapotopotoga. E tatau i auauna faamaoni a Ieova ona maumauaʻi e lafoaʻi le amiolētonu. O le ā sa uiga i ai lenei manatu mo Timoteo? O ā ni lesona e tatou te aʻoaʻoina mai i le fautuaga a Paulo?

9. Na faapefea i “fesili valea e leai se uiga” ona aafia ai le uluaʻi faapotopotoga Kerisiano?

⁹ Ua aumaia i le Afioga a le Atua ni fautuaga maʻoti, e tusa ai o ituaiga amiolētonu e tatau i Kerisiano ona lafoaʻi pe teena. O se faaaʻoaʻoga, i isi fuaiupu o loo siʻomia ai le 2 Timoteo 2:19, na faapea atu ai Paulo iā Timoteo e “aua le finau i upu,” ma ia “teena lauga lē aogā.” (Faitau le 2 Timoteo 2:14, 16, 23.) O nisi tagata o le faapotopotoga sa latou faaauiluma aʻoaʻoga a ē ua liliuese mai i le upu moni. E foliga mai foʻi o isi sa latou faasalalau atu aʻoaʻoga na faapogaia ai fefinauaʻiga. O nisi o nei manatu e leʻi faapea na matuā feteenaʻi ma aʻoaʻoga a le Tusi Paia, peitaʻi na lamatia ai le autasi o le faapotopotoga. O le māfuaaga lenā na faalaeiau ai e Paulo Timoteo, ia ʻalofia finauga po o “fesili valea e leai se uiga.”

10. O le ā e tatou te faia pe a fesagaʻi ma ē ua liliuese mai i le upu moni, po o a latou aʻoaʻoga?

¹⁰ I aso nei, e lē masani ona iai pea i le faapotopotoga ni tagata ua liliuese mai i le upu moni. Peitaʻi, e tatou te ono feagai ma ni manatu e feteenaʻi ma aʻoaʻoga a le Tusi Paia. E tusa po o fea e faavae mai ai nei manatu, e tatau ona tatou maumauaʻi e teena. E lē o se mea atamai lo tatou finau pe fesootaʻi ma ē ua liliuese mai i le upu moni, a lē i se auala tuusaʻo, i a latou tuatusi o faamatalaga i le Initaneti, pe i se isi lava auala. E tusa po o le faanaunauga ia fesoasoani i se tasi o i latou, ae o lenā talanoaga ua tatou lē usiusitaʻi ai i le Atua. Ua ia poloaʻia i tatou ia teena pe ia matuā ʻalofia manatu ma aʻoaʻoga, a ē ua liliuese mai i le upu moni.

11. O le ā e ono faapogaia ai finauga po o “fesili valea e leai se uiga,” ma e faapefea i toeaina Kerisiano ona faataatia se faaaʻoaʻoga lelei?

¹¹ E ese mai i ē ua liliuese mai i le upu moni, e iai nisi mea e mafai ona saveʻu ai le filemu i totonu o le faapotopotoga. O se faaaʻoaʻoga, o le eseese o manatu e faatatau i faafiafiaga, e iʻu ai i finauga po o “fesili valea e leai se uiga.” Ae faapefea pe afai e iai se tasi i le faapotopotoga, o loo auai i faafiafiaga e solia ai tapulaa tau amio a Ieova? E lē tatau i toeaina ona manatu māmā i lenei amioga, ona e faapea ina ia ʻalofia ai se finauga. (Sala. 11:5; Efe. 5:3-5) Peitaʻi, e tatau i toeaina ona faaeteete ia aua neʻi faaali atu ni o latou lava manatu. Nai lo o lea, ia mulimuli i le fautuaga a le Tusi Paia e faapea: ʻIa leoleo i le lafu mamoe a le Atua o loo outou tausia. Aua le fia pule i tagata o le Atua, a ia avea ma faaaʻoaʻoga lelei i le lafu mamoe.’​—1 Pete. 5:2, 3; faitau le 2 Korinito 1:24.

12, 13. (a) O le ā le tulaga o Molimau a Ieova e tusa ai o filifiliga i faafiafiaga, ma o ā mataupu silisili o le Tusi Paia e faatatau i ai? (e) E faapefea i mataupu silisili na talanoaina i le palakalafa e 12, ona faatatauina i mataupu eseese e fitoitonu i le tagata lava ia?

¹² E lē muaʻi iloiloina e la tatou faalapotopotoga ia ata tifaga, taaloga vitiō, tusi po o pese, ona taʻu mai lea o mea e tatau ona tatou ʻalofia. Aiseā? O loo faalaeiau mai le Tusi Paia iā i tatou taʻitoʻatasi, ia ʻfaaaogā o tatou mafaufau e iloa le mea saʻo ma le mea sesē.’ (Epe. 5:14) O loo iai i le Tusi Paia mataupu silisili e ao i se Kerisiano ona iloilo pe a filifilia ni faafiafiaga. I vala uma lava o le olaga, e tatau ona fai ma o tatou sini le “faamautinoa pea po o ā mea e fiafia i ai le Alii.” (Efe. 5:10) O loo aʻoaʻo mai foʻi i le Tusi Paia ua iai i ulu o aiga le tulaga pule. O lea, e iai nisi o faafiafiaga  e latou te ono filifili e tatau ona ʻalofia e o latou aiga. *​—1 Kori. 11:3; Efe. 6:1-4.

¹³ E lē na o faafiafiaga e faatatau i ai mataupu silisili o le Tusi Paia na taʻua i luga. E ono aliaʻe ni feeseeseaʻiga ona o le eseese o manatu e faatatau i laʻei ma teuga, soifua mālōlōina ma taumafa paleni, ma isi mataupu e fitoitonu i le tagata lava ia. Ae afai e lē o solia ai se mataupu silisili o le Tusi Paia, e leai la se māfuaaga e finau ai e faatatau i le mea e tatau ona fai e Kerisiano taʻitoʻatasi. Ua taʻua i le 2 Timoteo 2:24, “e lē manaʻomia ona faamisa se pologa a le Alii, ae e tatau ona agamalu i tagata uma.”

14. O le ā le talafaatusa na faaaogā e Paulo e faamatilatila ai le manatu ia ʻalofia aumea leaga?

¹⁴ I le avea ai ma auauna a Ieova, o le ā le isi auala e tatou te ʻlafoaʻia ai le amiolētonu’? E ala i le ʻalofia o aumea leaga. Na faapefea ona faataʻitaʻi mai e Paulo lenei vala? Ina ua uma ona taʻua e faapea na “faataatia e le Atua le faavae e tumau,” ona ia tusi lea e faatatau i “se fale tele.” I totonu o lenei fale o loo ʻiai ni ipu auro ma ipu siliva, e iai foʻi ma ipu laau ma ipu omea, o nisi mo fuafuaga mamalu a o isi mo fuafuaga e lē mamalu.’ (2 Timo. 2:20, 21) Ina ua uma, sa ia apoapoaʻia Kerisiano ia “faamamao ese,” pe ia vavaeese mai i ipu sa iai mo fuafuaga “e lē mamalu.”

15, 16. O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai i le talafaatusa e faatatau i le “fale tele”?

¹⁵ O le ā le uiga o lenei talafaatusa? E mafai ona faatusa le “fale tele” i le faapotopotoga Kerisiano, ae o “ipu” o loo iai i le fale e mafai ona faatusa i sui taʻitasi o le faapotopotoga. O nisi ipu o loo iai, atonu ua faaleagaina i ni mea e lē mamā. Pe afai e tupu lenei mea, e tatau i lē e ona le fale ona tuu ese ipu ua faaleagaina, mai i ipu mamā e pei o ipu e faaaogā mo le kukaina o meaʻai.

 ¹⁶ E faapena foʻi i tagata o Ieova i aso nei. Pe afai e tatou te mananaʻo ia mamā i vala uma o le olaga, e tatau ona tatou vavaeese mai i tagata o le faapotopotoga o loo faaauau ona lē usitaʻia mataupu silisili a Ieova. (Faitau le 1 Korinito 15:33.) Pe afai e tatau ona tatou ʻalofia aumea leaga i totonu o le faapotopotoga, e sili atu la ona tatau ona ʻalofia aumea i fafo atu o le faapotopotoga. O le toʻatele o ē e lē o iai i le faapotopotoga ʻe mananaʻo tele i tupe, o ē e lē usiusitaʻi i mātua, o ē e lē faamaoni, o ē e faia tala taufaaleaga, o ē e sauā, o ē e lē fiafia i mea lelei, o ē e faalata, ma ē e pupū i mea faafiafia nai lo o le alolofa i le Atua.’​—2 Timo. 3:1-5.

17. E faapefea ona iloa sa matuā maumauaʻi tagata faamaoni o Isaraelu e “lafoaʻi le amiolētonu”?

¹⁷ Ina ua poloaʻia e Ieova tagata faamaoni o Isaraelu “ia ō ese mai i autafa o faleʻie o Koru, Tatano, ma Apiramo,” sa “latou ō ese loa.” (Nu. 16:24, 27) E latou te leʻi faimeatuu pe faatuai ona vavaeese mai i ē fouvale, ma sa latou mautinoa ua tatau ona faia faapea. Sa latou ʻō ese mai i itu uma.’ Sa maumauaʻi ē faamaoni e usiusitaʻi ma o latou lotoatoa. Sa latou faailoa atu ma le manino e latou te lagolagoina Ieova ae teena le amiolētonu. O ā lesona e tatou te aʻoaʻoina mai i lenei faaaʻoaʻoga?

18. O le ā le agaga sa iai i upu a Paulo ina ua apoapoaʻi atu iā Timoteo, ia “sola ese mai i tuʻinanauga masani o talavou”?

¹⁸ E tāua tele iā i tatou la tatou faiā ma Ieova. O lea, e tatau ona tatou vave gaoioi ma maumauaʻi e puipuia lenā faiā. O le agaga lenā sa iai i upu a Paulo ina ua apoapoaʻi atu iā Timoteo, ia “sola ese mai i tuʻinanauga masani o talavou.” (2 Timo. 2:22) O le taimi lenā atonu ua silia teisi i le 30 tausaga o Timoteo. Peitaʻi, e oo lava i tagata matutua e mafai ona faasesēina i “tuʻinanauga masani o talavou.” Ina ua fesagaʻi Timoteo ma na faanaunauga, sa tatau ona ia “sola ese” mai ai. I nisi faaupuga, sa tatau ona ia “lafoaʻi le amiolētonu.” E tai faapena foʻi le feʻau na taʻua e Iesu ina ua fetalai e faapea: “Afai foʻi e te tausuai ona o lou mata, ia sali ese ma lafoaʻi.” (Mata. 18:9) O Kerisiano e mananaʻo e usitaʻia lenei fautuaga ma puipuia la latou faauōga ma Ieova, e tatau ona vave gaoioi ma ia maumauaʻi.

19. Ua faapefea ona puipuia e nisi la latou faauōga ma Ieova?

¹⁹ O nisi sa avea le ʻava malosi ma o latou faafitauli a o leʻi avea ma Molimau a Ieova, ua latou filifili e lē toe inu ʻava malosi. O isi sa iai ni o latou vaivaiga, ua latou ʻalofia so o se ituaiga o faafiafiaga e ono toe faaosofia ai ni tuʻinanauga sesē. (Sala. 101:3) O se faaaʻoaʻoga, a o leʻi avea se tasi uso ma Molimau a Ieova, sa masani ona fiafia e alu i patī siva sa faia ai amioga lē mamā. Ae ina ua ia aʻoaʻoina le upu moni, sa filifili loa e lē toe siva, e oo lava i faatasiga ma uso ma tuafāfine, ona e lē manaʻo e toe oso aʻe ni tuʻinanauga lē mamā sa iai i taimi ua mavae. E lē uiga ai e faapea, e iai se tulafono e tatau i Kerisiano uma ona matuā ʻalofia le ʻava malosi, siva, po o isi mea ia e manatu i ai e lē sesē. Peitaʻi, o i tatou uma lava e tatau ona faaeteete ma maumauaʻi e puipuia la tatou faiā ma Ieova.

20. E ui e lē o taimi uma e faigofie ai ona “lafoaʻi le amiolētonu,” ae o le ā ua faamāfanafanaina ai i tatou?

²⁰ O se faaeaga le taʻua o se tasi o se Molimau a Ieova. Ae o lenei faaeaga e aofia ai ma se tiute tauave. E tatau ona tatou “lafoaʻi le amiolētonu” ma “liliuese mai i mea leaga.” (Sala. 34:14) E lē o taimi uma e faigofie ai ona faia faapea. Peitaʻi, o se faamāfanafanaga le iloaina, o le a faaauau ona alofa Ieova i “ona lava tagata,” ma ē e usiusitaʻi i ona ala amiotonu.​—2 Timo. 2:19; faitau le 2 Nofoaiga a Tupu 16:9a.