I TAUSAGA mulimuli e lima o le soifuaga o le tuagane matua o le tinā o loʻu tinā o Nikolai Dubovinsky, na ia tuufaatasia ai faamaumauga o taimi fiafia ma faigatā o lana auaunaga iā Ieova, aemaise lava i taimi o faasāsāaga a le Soviet Union. E ui i luʻi ma toʻatugā, ae na ia tumau pea i le faamaoni ma fiafia i le tele o taimi. E masani ona faapea mai Nikolai e manaʻo e faalogo talavou i lana tala. O lea, o le a ou faamatalaina atu nisi o mea mataʻina na tutupu. Na fanau mai o ia i le 1926 i se aiga mativa i le nuu o Podvirivka i le itumalo o Chernivtsi i Ukraine.

Ua faapea mai Nikolai: “I se tasi o aso i le 1941, na sau ai loʻu uso matua o Ivan ma tusi o le The Harp of God ma le The Divine Plan of the Ages, o mekasini o Le Olomatamata ma tamaʻitusi. Na ou faitau uma i ai. Na faateʻia aʻu ina ua ou aʻoaʻoina o le Tiapolo le pogai o faafitauli i le lalolagi ae lē o le Atua. E lē gata i lomiga, ae na ou faitauina foʻi tusi a Evagelia ma ou iloa ai ua ou mauaina le upu moni. Sa ou naunau e faailoa atu i isi loʻu faamoemoe i le Malo. A o suʻesuʻeina nei lomiga, na faatuputeleina loʻu malamalama i le upu moni, ma faamalosia loʻu faanaunauga e avea ma auauna a Ieova.

“Na ou iloa o le a ou mafatia ona o oʻu talitonuga. O le taimi lea o le taua, ma ou te leʻi manaʻo e fasiotia se tagata. O lea, ina ia sauniuni mo tofotofoga, na ou taumafai ai e tauloto mau o le Tusi Paia e pei o le Mataio 10:28 ma le Mataio 26:52. Na ou maumauaʻi e faamaoni iā Ieova, e tusa pe e uma ai loʻu ola.

“Na atoa le 18 o oʻu tausaga i le 1944 ma na valaauina aʻu mo galuega i vaegaʻau. O le taimi muamua lea na ou faatasi ai ma uso talitonu, lea na matou iai faatasi ai ma uso talavou i le nofoaga e tusia ai igoa mo auaunaga faavaegāʻau. Sa matou maumauaʻi e faailoa atu i pulega e matou te lē auai i le taua. Sa latou faamataʻu mai o le a lē fafagaina i matou, faamalosia i matou e eli ʻautu, po o le tafanaina foʻi o i matou. Peitaʻi, sa matou tali atu ma le lē fefefe: ʻE pule outou. Ae e tusa po o le ā e tou te faia iā i matou, e matou te lē solia le faatonuga a le Atua: “Aua e te fasioti tagata.”’​—Eso. 20:13.

“O le iʻuga, na auina atu aʻu ma isi uso e toʻalua i Belarus e galulue i faatoʻaga ma faaleleia fale na faaleagaina. Ou te manatua pea aafiaga leaga o le taua i le taufaasiʻusiʻuga o Minsk. Sa taatitia solo laau i luga o auala. Sa taatitia solo foʻi tino oti o tagata ma solofanua ua mamate i ʻautu ma le vaomatua. Sa vaaia foʻi taavale toso ma fana tetele ua lafoaʻia, faapea se vaalele na paʻū. Na ou vaaitino  i āuga leaga o le lē usitaʻia o faatonuga a le Atua.

“Na māeʻa le taua i le 1945, ae na aumai lo matou faasalaga e falepuipui mo le sefulu tausaga ona o le lē auai i le taua. I uluaʻi tausaga e tolu, e matou te leʻi maua ni faatasiga ma uso ma ni lomiga faale-Tusi Paia. Sa mafai ona matou fesootaʻi ma nisi o tuafāfine e ala i tusi, ma o lo latou faasalaga e tatau ona falepuipui mo le 25 tausaga i nofoaga o faasalaga.

“Na vave ona faasaʻoloto i matou i le 1950 ma matou toe foʻi ai i aiga. A o oʻu iai i le falepuipui, sa avea loʻu tinā ma loʻu tuafafine laʻitiiti o Maria ma Molimau a Ieova. E leʻi avea oʻu uso matutua ma Molimau a Ieova ae sa latou suʻesuʻeina le Tusi Paia. O loʻu maelega i le talaʻiga, na saʻili ai aʻu e vaega a le Soviet Union ina ia toe ave aʻu i le falepuipui. O lea, na talosaga mai ai uso na vaaia le galuega pe e mafai ona ou fesoasoani e saunia faalilolilo lomiga. O le taimi lenā ua 24 oʻu tausaga.”

“Sa masani ona fai e Molimau le faaupuga lenei: ʻPe a faasā le galuega o le Malo i luga o le laueleele, o le a faaauau i nofoaga i lalo o le palapala.’ (Faata. 28:28) I lenā taimi, o le tele o mea na lolomi sa faia i nofoaga i lalo o le palapala. O le nofoaga muamua sa ou galue ai o se potu i lalo o le palapala i le fale sa nofo ai loʻu uso o Dmitry. O nisi taimi ou te leʻi alu ese mai i lenei potu mo le lua vaiaso. Pe a tau pē laʻu molī karasini ona ua tau leai se ʻea, ona ou taoto lea i lalo seʻia oo ina faatumulia le potu i le ʻea.

“I se tasi aso, na fesili mai ai se uso sa  maʻua galulue, ʻNikolai, ua e papatiso?’ E ui ua 11 tausaga talu ona ou auauna iā Ieova, ae ou te leʻi papatiso. O lea sa ma talanoa ai i lenā pō, ma ou papatiso ai i se vaitafe ina ua 26 oʻu tausaga. I le tolu tausaga mulimuli ane, na ou maua ai se tiute tauave faaopoopo ina ua avea aʻu ma sui o le Komiti o le Atunuu. I lenā taimi, o uso sa saʻoloto na tofia e suitulaga iā i latou ua falepuipui, ma faaauau ai le galuega o le Malo.”

“Sa sili atu ona faigatā le faia o galuega lomitusi i lalo o le palapala nai lo o le falepuipui. Sa ou lafi solo mai i leoleo nanā mo le fitu tausaga. Sa lē mafai ona ou auai i sauniga faa-Kerisiano, ma sa ou tausia loʻu lava itu faaleagaga. E seāseā ona ou asiasi i loʻu aiga. E ui i lea, na latou malamalama ma na faalaeiauina ai aʻu. O loʻu popole ma taumafai e mataala i taimi uma na aveesea ai loʻu malosi. Sa tatau ona matou nofosauni mo so o se mea. O se faaaʻoaʻoga, i se tasi afiafi na ō mai ai ni leoleo se toʻalua i le fale sa ou nofo ai. Na ou oso i fafo ma le faamalama ma ou tamoʻe loa i le togāvao. Sa ou faalogoina le pāpā o fana. Sa tuli mai aʻu e se tasi o leoleo i le solofanua ma tafana mai aʻu seʻia oo ina uma ana pulufana. O se tasi o pulufana na lavea ai loʻu lima. E tolu maila (5 km) le mamao o la matou tuliga, ma na ou lafi i le vaomatua. Mulimuli ane, i le taimi o le faamasinoga, na latou taʻua ai e faatolu sefulu lua ona latou tafanaina aʻu.

“Talu ai sa tele ina ou nofo i lalo o le palapala, na matuā sesega lava loʻu tino. O oʻu foliga vaaia na iloa ai e tagata ituaiga galuega sa ou faia. O lea, o le tele o taimi na ou alu i fafo i le lā. O le olaga foʻi i lalo o le palapala na aafia ai loʻu ola mālōlōina. I se tasi o taimi, na lē mafai ona ou auai ai i se fono tāua ma nisi o uso, ona sa sau le toto mai i loʻu isu ma loʻu gutu.”

“Sa taofia aʻu i le falepuipui iā Ianuari 26, 1957. I le ono masina mulimuli ane, na faasilasila mai ai e le Faamasinoga Maualuga a Ukraine loʻu faasalaga. Na faailoa mai e faasala aʻu i le oti, e ala i le tafanaina o aʻu. Peitaʻi, e leʻi faia loʻu faasalaga oti ona ua faasā i le atunuu nei faasalaga. O lea, na suia ai loʻu faasalaga i le 25 tausaga i le falepuipui. E toʻavalu i matou na faasala mo le tuufaatasiga  e 130 tausaga i nofoaga mo faasalaga. Sa aauina atu i matou i nofoaga mo faasalaga i Mordvinia, lea na iai le pe ā ma le 500 Molimau. Sa matou feiloaʻi faalilolilo i vaega lāiti e suʻesuʻe Le Olomatamata. Pe a māeʻa ona iloiloina nisi o a matou mekasini, ona faapea mai lea o le leoleo na vaaia i matou: ʻO le a faamalosia a outou talitonuga, pe a faaauau ona outou faitau i ai.’ E matou te faamaoni i a matou galuega i aso taʻitasi, ma faia galuega e sili atu. E ui i lea, e faapea mai lē na vaaia le nofoaga: ʻE lē tāua le galuega o loo outou faia i inei. E pau le mea e matou te manaʻomia o lo outou faamaoni mai iā i matou.’”

Na fesoasoani Nikolai e faatulaga faapotopotoga i Estonia ma St. Petersburg i Rusia, ina ua faasaʻoloto o ia mai i nofoaga o faasalaga i le 1967. I le amataga o le 1991, na faalēaogāina ai e le faamasinoga le faaiʻuga na aumaia i le 1957, ona o le lē lava o faamaoniga. A o faagasolo lenā taimi, na taʻumamāina le toʻatele o Molimau na mafatia i faasalaga mamafa. I le 1996, na siitia atu ai Nikolai i le aai o Velikiye Luki i le itumalo o Pskov, lea e pe ā ma le 300 maila (500 km) le mamao mai i St. Petersburg. Sa ia faatauina se fale laʻitiiti i inā, ma o le 2003 na fausia ai se Maota o le Malo i lona fanua. I aso nei, e lua faapotopotoga malolosi o loo feiloaʻi ai i inā.

O loo maʻua auauna ma laʻu tane i le ofisa o le lālā o Molimau a Ieova i Rusia. Iā Mati i le 2011, a o toe o ni masina maliu Nikolai, na ia asiasi mai ai mo le taimi mulimuli. Na matuā pāʻia o maʻua loto a o ia faapea mai ma le fiafia: “E tusa ma mea na tutupu, ou te mautinoa ua amata le aso lona fitu o le savaliga i Ieriko.” (Iosua 6:15) Ua 85 ona tausaga i lenā taimi. E ui e leʻi faigofie lona olaga ae na ia faapea mai: “Maʻeu loʻu fiafia ona sa ou filifili e auauna iā Ieova a o oʻu laʻitiiti. Ou te leʻi salamō i laʻu filifiliga!”