Ia Faamalosia Lou Aiga i “Upu e Faafiafia Aʻi”

O SE faataʻitaʻiga lenei o se mea e masani ona tupu i aiga. O loo faatali Tavita i le taavale mo lana avā o Tina, ua matuā lē fiafia lava i lona tuai mai. Ina ua savali mai i fafo Tina ma le fale, na oso aʻe lona ita tele iā te ia.

Na ia ʻeʻē atu: “E leai ma sou mafaufau mai iā te aʻu lea ou te faatali atu. Fai soo lau amio lenā o le tuai! Ae ā pe a iai se taimi seʻi e vave mai ai.”

Na matuā faateʻia Tina, ma tagi loa ma toe savali i totonu o le fale. O le taimi lava lenā na lagona ai e Tavita lona sesē, ona ua avea lona ita ma tulaga ua faalētonu ai lo la va ma lana avā. O le ā nei le mea o le a fai? Na ia oso i fafo ma le taavale, ma savali atu loa e vaai Tina.

Pe e lē moni o le mea lenā e masani ona tupu? Pe na e lagona le salamō i au upu na lafo atu? E masani ona tatou fai atu upu e toe salamō mulimuli ane ai, pe a lē manatunatu muamua. Ua talafeagai ai le faapea mai o le Tusi Paia: “E manatunatu le loto o lē amiotonu, ina ia fai se tali.”—Faataoto 15:28.

Peitaʻi ane, e fai lava si faigatā o le manatunatu muamua a o leʻi fai atu se tala, aemaise pe a ita, fefe pe tigā le loto. A o faamatala atu o tatou manatu, e faigofie lava ona fai atu upu tautuuaʻi ma faitio i se isi, aemaise lava i tagata o o tatou aiga. Ona oo ai lea ina tigā le loto ma fai ai ni taugāupu.

O le ā la e ao ona fai ina ia faaleleia ai lea tulaga? E faapefea ona pulea o tatou faalogona? O loo iai ni fautuaga aogā mai iā Solomona, o se tasi o tusitala o le Tusi Paia.

Manatunatu Muamua i Upu ma le Auala e Fai Ai

Na tusia e Solomona le tusi o Failauga e faamatala ai ona manatu i le faatauvaa o le olaga, ma e manatu mamafa o ia i lea mataupu. Na ia faapea mai, ‘Na ou ʻinoʻino i le olaga nei.’ Ma e iai foʻi se taimi na ia faapea mai ai, “e faatauvaa mea uma lava.” (Failauga 2:17; 12:8) Ae lē faapea ai ua na o mea e lē fiafia ai Solomona o loo tusia i le Failauga. E leʻi manatu o ia e taʻu mai na o vala lē lelei o le olaga. Ae i le faaiʻuga o lana tusi, na ia faaalia ai e faapea, sa ia ‘saʻilia ia maua upu e faafiafia aʻi; o mea ua tusia foʻi e tonu ia, o upu moni lava.’—Failauga 12:10.

Sa iloa lelei e Solomona e tatau ona pulea ona faalogona. E peiseaʻī ua ia fesili ifo iā te ia lava: ‘Pe e saʻo ma tonu aʻu tala ia o le a  fai? Pe faamata o le a fiafia i ai isi ma latou talia?’ O le manatunatu muamua i “upu e faafiafia aʻi,” o upu e moni, na taofiofia ai o ia mai le faia o faamatalaga e toe salamō ai.

O ana taumafaiga, e lē gata na avea ai le tusi o Failauga ma tusitusiga mataʻina, ae o le puna foʻi o le atamai faagaeeina mai le Atua e tusa ai o le uiga o le olaga. (2 Timoteo 3:16, 17) Pe e mafai ona aogā iā i tatou upu a Solomona e faatatau i se mataupu faigatā, i le auala e tatou te talanoa ai ma ē pele iā i tatou? Seʻi fai se faataʻitaʻiga.

Taumafai e Pulea Ou Faalogona

Seʻi faapea ua sau nei se tamaitiiti mai le aʻoga ua faanoanoa lava ona o lona lipoti. Ua tilotilo nei tamā i le lipoti ma iloa ai le paʻū o togi o se tasi o mataupu. Na oso aʻe le ita o le tamā, ona ua ia manatua le paiē o le tama e fai ana meaaʻoga. Na toetoe a fai atu o ia: “E ese lou paiē! Ailoga a maua sau mea aogā.”

A o leʻi faapā atu lona ita, e lelei i le tamā ona fesili ifo e faapea, ‘Pe e saʻo mea ia ou te mafaufau i ai?’ O le a aogā lenā iā te ia e pulea ai ona faalogona ma fuafua ai ana faamatalaga. (Faataoto 17:27) Pe e moni o le a lē maua se mea aogā a le tama ona ua lē pasi sana mataupu e tasi? Pe faamata ua lē faia ana meaaʻoga ona o le paiē, pe ona o le faigatā o le mataupu iā te ia? O loo faamamafa mai pea e le Tusi Paia le tāua o le faaalia o le magafagafa. (Tito 3:2; Iakopo 3:17) Ina ia faalaeiau se tamaitiiti, e manaʻomia e mātua ona faaaogā ‘upu tonu.’

Saʻili Upu Lelei

Pe a iloa e le tamā le manatu e fai atu, ona fesili ifo lea e faapea, ‘⁠O le ā le auala o le a ou fai atu ai ina ia talia ma fiafia mai loʻu atalii i aʻu upu?’ O le mea moni e lē faigofie ona maua ni upu e talafeagai. Ae e ao ona manatua e mātua, o le manatu o talavou, a lē lelei ona latou faia se mea, ua leai so latou aogā. Atonu e latou te manatu i se mea ua lē taulau ai, e faapea o la latou masani lava lenā. A vave la ona ita le matua, o le a atili ai ona lagona e le tamaitiiti lona lē taulau. O loo taʻua i le Kolose 3:21 e faapea: “Aua le faaonoono i a outou fanau, ina neʻi lotovaivai i latou.”

Pe a fai atu se matua i lana tama, “E lē mafai ona e lelei,” o le a mou atu le fiafia o le tamaitiiti. O lea la, e lē aogā ona faia faaupuga e ono faatelē ai le faafitauli. Pe afai e tatou te faaaogā pea faaupuga faapena e faitioina ai se tamaitiiti, atonu o le a ia manatu o mea uma e na te faia, e lē lelei. Ae o na faaupuga, e lē gata ina faavaivaia ai, ae e lē moni foʻi.

E sili atu pe a faatāua ni vala lelei o se mea o loo tupu. O le tamā lea o loo taʻua i la tatou faataʻitaʻiga, e mafai ona fai atu i lona atalii e faapea: “Talofa e, ua ou vaai atu lava i lou faanoanoa ona o lou lipoti. Ou te iloa e masani ona e toʻaga e fai au meaaʻoga. Ae lelei pe a ta talanoa i lau mataupu lea e faalētonu, po o le ā se auala e faaleleia ai.” E lelei foʻi pe a fesilisili le tamā i lona atalii, po o le ā tonu lava le māfuaaga ua faigatā ai lea mataupu iā te ia.

O le a sili atu ona aogā faaupuga sa manatunatu lelei i ai, nai lo faaupuga e fai atu ona o le ita. Ua faapea mai le Tusi Paia: ‘⁠O upu matagofie, e suamalie i le loto, ma le mea e mālōlō ai ivi.’ (Faataoto 16:24) O tamaiti, faapea foʻi ma isi tagata uma o le aiga, e ola fiafia pe a iai se siʻomaga filemu ma alofa.

“O le Tele o Mea i le Loto”

O e manatua Tavita lea na taʻua i le amataga o le mataupu? E sili ona lelei pe ana mafaufau muamua i “upu e faafiafia aʻi,” o upu tonu nai lo le faapā atu o lona ita i lana avā. O se tane e oo i se tulaga faapea, e ao ona  mafaufau ifo e faapea: ‘E ui o se mea e tatau i loʻu toʻalua le faamasani i le tausi o le taimi, ae pe e moni o lana lava lea masani o le tuai? Po o fetaui le taimi lea o loo oʻu tautala atu ai? Pe faamata o le a ia lagona le fia taumafai e faaleleia le faafitauli pe afai e te tautala atu ma le ita, pe faitio? O le a aogā iā i tatou le toe manatunatu muamua i nei fesili, e ʻalofia ai le faatigā i ē pele iā i tatou.—Faataoto 29:11.

Ae faapefea pe a masani ona tauʻupu tagata o o tatou aiga? Atonu e lelei pe a iloa po o ā lagona ua ala ai ona fai upu faatigā. E masani lava o a tatou upu e fai atu, aemaise pe a tatou mafatia, e iloa ai o tatou lagona. Na fetalai Iesu: “O le tele o mea i le loto e tautala mai ai le gutu.” (Mataio 12:34) O lona uiga, o mea e tatou te tautatala atu ai, e iloa ai o tatou manatu, faanaunauga, ma uiga.

Afai e iā i tatou se vaaiga saʻo ma fiafia i le olaga, e iloa lea tulaga i a tatou faamatalaga. Ae afai e tatou te faitio ma vaavaai masei, o a tatou faamatalaga ma le auala e fai ai, o le a lagona ai e isi le lotovaivai. Atonu e tatou te lē o iloa e lē o saʻo o tatou manatu ma faamatalaga, ma e tatou te manatu e saʻo le auala o loo vaai ai i mea. Ae ia faaeteete i le taufaaʻoleʻole o lou loto.—Faataoto 14:12.

O le mea e lelei ai, o loo iā i tatou le Afioga a le Atua, e fesoasoani e toe iloilo ai o tatou manatu, ma faasaʻosaʻo ai manatu o loo faalētonu. (Eperu 4:12; Iakopo 1:25) Po o ā lava o tatou vaivaiga ma uiga na fananau mai ai, e mafai ona faia se suiga i o tatou manatunatuga ma mea e fai, pe a tatou mananaʻo ai.—Efeso 4:23, 24.

E lē gata i le faaaogāina o le Tusi Paia, ae ao foʻi ona fai se taumafaiga e iloilo ai po o lelei le auala o loo e tautala atu ai i isi o le aiga. O se faataʻitaʻiga, fai i lau avā po o lau fanau foʻi, e taʻu saʻo atu lava po o e lelei, pe lē lelei foʻi i lea tulaga. Fai i sau uō lelei, o lē e tautala saʻo mai iā te oe. E ao ona e lotomaulalo e talia a latou tala, ma fai ni suiga o loo manaʻomia ona e faia.

Manatunatu Muamua a o Leʻi Tautala

O le mea moni lava, afai tatou te lē fia faia ni faamatalaga e faatigā ai i isi, e ao ona fai le mea o loo taʻua i le Faataoto 16:23 e faapea: “O le loto o lē ua poto, e poto ai lona gutu; e faaopoopoina ai foʻi le poto i ona laugutu.” E lē faigofie i taimi uma ona pulea o tatou faalogona, ae afai tatou te taumafai e malamalama i se mataupu, ae aua le faitio ma faatigā i isi, o le a sili atu ona faigofie ona tatou maua upu lelei e tautala atu ai.

Ioe, o i tatou uma lava e lē lelei atoatoa. (Iakopo 3:2) O nisi taimi, e tatou te tautatala e aunoa ma le mafaufau muamua. (Faataoto 12:18) Ae o le a fesoasoani mai le Afioga a le Atua ina ia tatou mafaufau muamua a o leʻi tautala atu, ma manatu mamafa i faalogona ma mea e lelei ai isi. (Filipi 2:4) Ia tatou filigā e saʻili “upu e faafiafia aʻi,” o upu tonu, aemaise lava pe a tautala atu i o tatou aiga. Ona avea ai lea o a tatou faamatalaga ma mea e faalaeiau ai ē tatou te alolofa i ai, ae o lē a lē faatigā ma faalotovaivaia ai i latou.—Roma 14:19.

[Ata i le itulau 12]

O le ā le auala e ʻalofia ai lou fai atu o se tala e mulimuli ane e toe salamō ai?