Mala Faalenatura—Aiseā ua Faatuputeleina ai?

E FOLIGA mai ua tele ina faalogoina i tala fou faamatalaga e uiga i mala. Ua sili atu ona toʻatele tagata ua aafia i mala nai lo o se isi lava taimi. Na lipotia e le The Centre for Research on the Epidemiology of Disasters i Peleseuma e faapea, e 373 mala na aafia ai le atunuu i le tausaga 2010, ma a itiiti mai e 296,000 tagata na maliliu ai.

Ua mātauina foʻi le faatupulaʻia o mala ua lipotia mai i le faitau sefulu o tausaga ua mavae. O se faataʻitaʻiga, i le va o le 1975 ma le 1999, e itiiti ifo i le 300 mala na faamauina i tausaga taʻitasi. Peitaʻi, i le va o le 2000 ma le 2010, o le fua faatatau e toeitiiti 400 mala i le tausaga e tasi. Atonu o oe o se tasi o ē o loo taumānatu, ʻAiseā ua faatuputeleina ai mala i aso nei?’

E ui lava e masani ona manatu tagata o nei mala o “galuega a le Atua,” ae e lē saʻo lenā faamatalaga. E lē o faapogaia e le Atua mala o loo aafia ai le toʻatele o tagata i aso nei. O le mea moni, na valoia i le Tusi Paia o le a iai mala i o tatou taimi. O se faataʻitaʻiga, e tatou te faitau i le fetalaiga a Iesu i le Mataio 24:7, 8 e faapea: “O le a iai foʻi oge ma mafuiʻe i lea mea ma lea mea. O le amataga ia o le tigā o puapuaga.” Aiseā na valoia ai e Iesu nei mea, ma o le ā le uiga iā i tatou?

Na tali atu Iesu, le Alo o le Atua, ina ua fesiligia o ia: “O le ā foʻi le faailoga o . . . le taufaaiʻuiʻuga o le faiga o mea a le lalolagi?” (Mataio 24:3) Na ia taʻua le tele o mea o le a tutupu e aofia ai ma mala e pei ona taʻua i luga. Ina ua uma, ona ia faia lea o se faamatalaga mataʻina e faapea: “Pe a outou vāai ua tutupu nei mea, ia outou iloa ua latalata mai le malo o le Atua.” (Luka 21:31) O lea la, e iai se uiga tāua o na mala faalenatura iā i tatou. O loo faasino atu nei mala i se taimi lata mai, lea o le a iai ni suiga mataʻina.

Māfuaaga o Mala

O le mea moni, o loo tuufesili pea nisi, Pe afai e lē o faapogaia e le Atua mala, o ai la o loo faapogaia? E mafai ona tatou malamalama i le tali pe afai e tatou te iloa se tasi o upu moni  tāua i le Tusi Paia: “O le lalolagi atoa o loo nofo toʻilalo i le pule a lē o loo leaga.” (1 Ioane 5:19) Ua faaalia mai i lenei fuaiupu, e lē o faapogaia e le Atua tulaga faigatā o loo i le lalolagi, ae o lona fili, o “lē o loo leaga”—lea e taʻua i le Tusi Paia o “le Tiapolo.”—Faaaliga 12:9, 12.

Ua vaai faatauvaa lenei fili o le Atua i tagata ona o lona manatu faapito. Talu ai o loo ia pulea le lalolagi uma, o lea ua ia uunaʻia ai tagata ina ia iai lenā lava uiga. O le mea moni, o loo faasino atu le Tusi Paia i lenā mea e ala i le valoiaina e faapea “o aso e gata ai,” o le a avea ai tagata ma “ē e alolofa iā i latou lava, o ē e mananaʻo tele i tupe, o ē e fia tagata, o ē e faamaualuluga.” (2 Timoteo 3:1, 2) O lea la, e lē o se mea e faateʻia ai ona ua faapogaia e le Tiapolo le lalolagi o tagata, ina ia matuā fiafia i na uiga ma isi uiga e lē mai i le Atua. Ua ia faaauilumaina le manatu faapito ma faiga matapeʻapeʻa lea ua oo ai tagata i le tele o puapuaga.

O ā auala ua faatuputeleina ai mala ona o faiga matapeʻapeʻa i aso nei? O loo taʻua i se lipoti a le Malo Aufaatasi e faatatau i mala i le lalolagi atoa e faapea: “E toʻatele tagata o loo nonofo i vaipanoa e lē saogalemu e pei o nofoaga e faigofie ona aafia i lologa. E lē gata i lea, o le faaleagaina o le vaomatua ma nofoaga faataufusi, ua lē mafai ai e le siʻosiʻomaga ona tatalia mala pe a oo mai. E sili atu i na mea uma, ua iai suiga mataʻutia i le tau ma le siisii maualuga o le suāsami, ona o le faatupulaʻia o kasa vevela . . . lea e māfua mai i gaoioiga a tagata.” E ui o loo faapea mai, o “gaoioiga a tagata” e mo le faaleleia o le tamaoaiga, ae o le mea moni, o nei mea uma o galuega manatu faapito a le Tiapolo lea ua taatele i le lalolagi.

Ua iloa e le toʻatele o tagata atamamai, ua matuā faateteleina aafiaga matuiā o mala o loo tutupu, ona o gaoioiga manatu faapito a tagata. O le mea moni, ua lagolago e tagata auala a le Tiapolo ia ua faateteleina ai mala o loo latou mafatia ai.

O lea ua tatou iloa nei, o le tele o mala e māfua mai i gaoioiga manatu faapito a tagata. O le mea moni, atonu foʻi e māfua ona matuā leaga iʻuga o nisi mala, ona o le tulaga e iai le vaipanoa. I le tele o vaega o le lalolagi, ua sili atu ona leaga aafiaga o mala ona o gaoioiga a tagata leaga, pe ona ua faamalosia le toʻatele o tagata ina ia nonofo i vaipanoa e aafiagofie i mala, talu ai le leaga o le tamaoaiga. O nisi o tagata o loo mafatia i mala, e lē māfua mai i le sesē po o le faatamala o se tagata e toʻatasi, ae ona “e tutupu faafuaseʻi mea iā i latou uma i le taimi e leʻi faatalitalia.”—Failauga 9:11.

E tusa lava po o le ā le māfuaaga, ae o le a faapefea ona e fesagaʻia nei mala faalenatura pe afai e te aafia ai? Seʻi o tatou vāai i mea e mafai ona fai e faaitiitia ai aafiaga o mala pe a tulaʻi mai.

[Ata i le itulau 5]

Feomaʻi

[Ata i le itulau 5]

Tātuu i lalo le vaomatua

[Ata i le itulau 5]

Faaleagaina o le ʻea, vai, ma le laueleele

[Ata i le itulau 5]

Itu agavale: © Mark Henley/Panos Pictures

Ata i le ogatotonu: © Jeroen Oerlemans/Panos Pictures