O se Tusi Mai Aialani

O se Faigāmālōlōga e Sili Ona Manaia!

NA FAAPEA mai oʻu mātua: “E manaʻomia ona e faia se mea manaia e faateʻa ai lou popole i au suʻega. Seʻi o tatou ō e asi nai ou tausoga i Aialani, ma talaʻi i tagata e seāseā ona faalogo i le tala lelei o le Malo.”

Ou te leʻi fiafia i lenā manatu, ona e lē na o aʻu suʻega sa ou popole i ai, ae e faapena foʻi i la matou faigāmalaga ona ou te leʻi alu lava i se isi atunuu e ese mai i Egelani, ma ou te leʻi tiʻetiʻe foʻi i se vaalele. O le a faapefea i se teineitiiti e 17 tausaga e nofo i se nuu pisi i Lonetona, ona faamasani i le olaga faifailemū i le itu i saute i sisifo o Aialani?

E leʻi tatau ona ou popole, auā o le taimi lava na matou taunuu ai i Aialani, sa ou fiafia i le matagofie o le atunuu. Peitaʻi, talu ai sa amata la matou faiga malaga i le vaveao, o lea e leʻi umi ae ou moe a o matou faimalaga i le taavale. E fai lava ma ou ala aʻe ma matamata i nisi o fanua valevalenoa e matagofie i le vaai i nisi o nuu i tua, ia e iloa atu i tua o pā maa o loo puipuia ai le auala vaiti.

I le pō muamua ina ua matou taunuu i le taulaga o Skibbereen, na faalaeiauina ai aʻu i le itu faaleagaga a o matou faiʻaiga faatasi ma se aiga na siitia atu i Aialani, e fesoasoani i le galuega talaʻi o le Malo. Na faia ni a matou taaloga faale-Tusi Paia. E filifili e i matou taʻitoʻatasi mai i se ato se pepa o loo tusia ai le igoa o se tagata o loo i le Tusi Paia, ona taumafai lea e fai mai ni taga o ni mea na tutupu i lenā tagata, a o taumafai isi e mate atu po o ai o ia.

I le aso na sosoo ai, na matou ō ai i se vaa ma oʻu mātua, o loʻu tuagane laʻitiiti, o oʻu tausoga, ma se isi aiga, ma ō atu i le tamaʻi motu o Heir, lea e nonofo ai le pe tusa o le 30 tagata, auā na fetalai Iesu e tatau ona talaʻi atu le tala lelei i atunuu uma o le lalolagi. O lea na matou faaalu ai le aso atoa e talaʻi atu ai i nei tagata agalelei ma talimālō, ni manatu faalaeiau mai i le Tusi Paia, ma matamata i nisi o laufanua matagofie.

Ua susulu mai le lā i se aso maninoa, ma ua faalogoina le manogi manaia o se laau e samasama ona fugālaau, ma e manogi e tai pei o fua o le niu. Ua ufitia foʻi le laufanua i fugālaau. I luga o nofoaga papa maualuluga, o loo tuufua ai manu o le cormonant ma gannet, ma e te vaai mai i lalo i vaifagaloa oneonea. O so o se mea lava e te vaai i ai, e tau atu lau vaai i ni motu lāiti, ma o nisi o na motu e lē ʻainā, ma e faaigoaina lea vaega uma o Roaringwater Bay. Maʻeu lo matou maofa i nei vala uma o le foafoaga matagofie a Ieova!

A o ou iai i Skibbereen, sa ou fiafia ona sa maua ai le tele o aʻu uō i le faapotopotoga o Molimau a Ieova i inā, ma sa ou faataʻitaʻia nisi o mea fou ou te leʻi faia muamua. O se tasi o mea sa ou fiafia ai o le aloina lea o se paopao! E leai se  mea e sili ona manaia nai lo o le alu i le paopao e matamata ai i le talafatai o Aialani. Sa matou ō e fagogota ina ia maua mai ni iʻa mo la matou meaʻai, ae sa muamua ona ʻai e seal na muamua atu iā i matou ia iʻa. Sa faia ni a matou lava taaloga i le matafaga, ma sa ou taumafai foʻi e faataʻitaʻi se siva Aialani.

Sa matou faaalu le taimi e aʻoaʻoina ai nisi o mea e uiga i le taulaga o Skibbereen. Ina ua lē ola lelei pateta i Aialani i le vaitausaga o le 1840, na matuā aafia lava lenei taulaga ma isi vaipanoa e lata ane. Na maliliu le faitau afe ona o le fia aai, ma e tusa ma le 9,000 o ē na maliliu na tanuina i se lua telē. E faamāfanafanaina i matou i le iloa, e lē o toe umi ona pule mai lea o le Malo o le Atua, ma o le a lē toe iai ni oge, ma o le a toetutū mai le toʻatele o ē ua maliliu, i se lalolagi parataiso.

Na matou ō faatasi ma Molimau a Ieova i lenā vaipanoa e asia tagata e seāseā ona oo iai le talaʻiga a le faapotopotoga. Na matou ui atu i se auala tū e vaiti, ina ia asia aiga o loo lata i le taufaasiʻusiʻuga o se nofoaga e papa ma maualuga, lea e iloa atu ai le sami o Aialani. Na matou feiloaʻi foʻi i inā ma ni tagata e faaleuō o latou uiga ma na faafeiloaʻia lelei i matou. E pei ona matou faia i le motu o Heir, sa matou faailoa atu i nei tagata o loo matou ō atu e tafafao, ma o loo matou faaaluina le taimi e taʻu atu ai i isi se feʻau faamāfanafana loto mai i le Tusi Paia.

Na talanoa loʻu tinā i se fafine na fiafia e talia a matou lomiga o Le Olomatamata ma le Ala Mai! Mulimuli ane ina ua matou toe feiloaʻi, sa ia faailoa mai lona fiafia tele e faitau i lomiga.

Na ʻaiʻoi mai o ia: “Faamolemole toe asiasi mai ma aumai nisi lomiga, ma seʻi o tatou toe talanoa.” Na matou taʻu atu iā te ia, o lea o le a matou toe foʻi i lo matou atunuu, ae o le a suʻe se tasi e asiasi mai iā te ia.

Ona tali mai lea o ia: “Ia pe afai la e tou toe asiasi mai, ona tou ō mai lea e asi mai aʻu faamolemole. E lē taitai ona galo i tagata Aialani foliga o se tagata!”

I le aso mulimuli o la matou tafaoga, na matou ō ai i le matafaga ma isi uso ma tuafāfine mai i le faapotopotoga i Skibbereen. Sa tunu a matou meaʻai i luga o fafie ma maa, faapea ma maso na maua mai i le sami. Sa matuā ou fiafia lava i taimi uma na ou iai i Aialani, o se atunuu e ese mai i le mea ou te sau ai!

Ou te manatu i le taimi na ou iai i Aialani o se faigāmālōlōga e sili ona manaia. E lē gata sa mafai ona ou tafao ai, ae na ou maua foʻi le faamalieina ona sa ou faia se mea e finagalo malie i ai Ieova ma e viia ai o ia. Ou te fiafia e auauna i lo tatou Atua, ma e sili atu foʻi le fiafia pe afai e iai ni uō lelei ma se aiga, o ē e manatu foʻi faapena ma e matou te galulue faatasi. Ina ua ou toe foʻi i loʻu atunuu, na ou faafetai iā Ieova ona o le foaʻiina mai iā te aʻu o le tele o uō e alolofa ma fiafia i mea faaleagaga, aemaise nisi o mea matagofie na tutupu, ia o le a ou manatuaina pea e faavavau.

[Ē Ana le Ata i le itulau 25]

An Post, Aialani