E te Silafia?
O le ā le matafaioi a se taʻitaʻiʻau i le ʻautau a Roma?
O loo taʻua i Tusitusiga Paia Eleni ia taʻitaʻiʻau a Roma. O le fitafita lea na vaavaaia le fasiotiga o Iesu, o Konelio le uluaʻi tagata o Nuu Ese na liliu i le faa-Kerisiano, o le fitafita lea na vaavaaia le sasaina o le aposetolo o Paulo, ma Iulio lea na malaga faatasi ma Paulo i Roma, o i latou uma o ni taʻitaʻiʻau.—Mareko 15:39; Galuega 10:1; 22:25; 27:1.
O le taʻitaʻiʻau, o ia lea e masani ona taʻitaʻia se ʻautau e toʻaselau, lea e aofia ai le 50 i le 100 fitafita e savavali. O lana matafaioi e aofia ai le toleniina ma le aʻoaʻoina o ana fitafita, asiasia o o latou lavalava ma meatau, ma faatonutonu i latou a o sauni e tau.
O le taʻitaʻiʻau o le tulaga aupito i maualuga lea e mafai ona ausia e se fitafita. O i latou na ausia lenei tulaga, o ni fitafita sa tuu atoa o latou olaga i lenei galuega, ma sa tatau ona avea o ni taʻitaʻi lelei. Sa faalagolago le maopoopo ma le malosi o le ʻautau a Roma iā i latou. Ua taʻua i se puna o faamatalaga, o taʻitaʻiʻau “e masani lava o tagata ia o le vaegaʻau e aupito i tele le poto masani ma atamamai.”
O le ā le eseesega o faata i taimi o le Tusi Paia ma faata i aso nei?
E ese mai i faata i aso nei, o faata i vaitaimi o le Tusi Paia sa faia mai i uʻamea ua uma ona faaiila, e pei o le apamemea, atonu foʻi o le kopa, siliva, auro, po o uʻamea e fefiloi ma le auro ma le siliva. O le taimi muamua na taʻua ai faata i le Tusi Paia, o le taimi na fausia ai le faleʻie paia, o le uluaʻi nofoaga mo tapuaʻiga a Isaraelu. Sa foaʻi atu e fafine faata ina ia fai ai le faatanoa paia ma lona tulaga. (Esoto 38:8) Atonu sa faaliu suāvai faata mo lenā fuafuaga.
O faata na maua mai i toega o mea na eli i Isaraelu ma nuu latalata ane, e masani ona maua faatasi ai ma mama, tautaliga, taulima ma isi mea mo teuga a tamaʻitaʻi. E masani lava e lapotopoto foliga o nei faata, ae e iai se ʻau e fai mai i laupapa, uʻamea, po o nifo elefane, ma e tai pei o le ata o le fuaitino o se tamaʻitaʻi. O le isi itu o le faata e leʻi faaiilaina, ma sa tuu ai pea faapena.
E sili atu ona manino faaata tioata i aso nei nai lo o faata i aso anamua. Atonu o le mea lenā sa uiga i ai le aposetolo o Paulo ina ua faapea mai: “O loo tatou vaavaai atu i se faata nenefu.”—1 Korinito 13:12.