Mataupu 7

Ua Amata ona Gaoioi Le “Foafoaga Fou”!

1, 2. (a) O le ā le foafoaga, e itiiti ifo i le lua afe tausaga ua mavae, sa sili atu lona matagofie na i lo lea o le tane ma le fafine? (e) E tusa ai ma upu a Iesu i le Luka 24:46-48 ma le Galuega 1:8 o le faauuina o le “foafoaga fou” e mo le ā le fuafuaga?

O LE FOAFOAINA o le uluai tane ma le fafine, ua tusa nei ma le ono afe tausaga ua mavae, o se mea uiga ese. (Kenese 1:26-28) O le fanau mai o le “foafoaga fou,” e lei atoa le lua afe tausaga ua mavae, e sili atu lona uiga ese, ma e sili atu foi lona uigā mo le fanau uma a tagata. O lea fanauina mai na amata i le aso Penetekoso o le 33 T.A. ma le fanauina mai o le faapotopotoga o soo o Keriso, o i latou uma lava sa faauuina i le agaga paia o le Atua mo le faalauiloaina o lona malo faa-Mesia.

² E itiiti ifo i le lua vaiaso a o lei oo i lena aso faitaulia o le Penetekoso, sa fetalai Iesu Keriso toe faatuina mai i ona soo:

“Ua faapea ona tusia, e faapea foi ona tatau ina tiga o le Keriso, ma toe tu nai e ua oti i le aso tolu; ina ia talaʻiina foi le salamo ma le faamagaloina o agasala i nuu uma i lona igoa, e amata mai i Ierusalema. O molimau foi outou i nei mea.”(Luka 24:46-48) “A e maua e outou le mana, pe a afio ifo le Agaga Paia i luga ia te outou, e fai foi outou ma molimau ia te au i Ierusalema ma Iutaia uma lava, ma Samaria, e oo lava i tuluʻiga o le lalolagi.”—Galuega 1:8.

3. O le ā le telē o le oganuu tofia, ma o anafea na amata ona molimau i ai soo ma e mai fea?

³ Pe e mafai ona i ai se tofiga o le oganuu  mo le molimau atu e sili lona tele i lo lenei? Sa aofia le kelope atoa. A e faapefea le ausia o lenei oganuu uma ma le molimau faale-Mesia? E manaomia i lenei mea le taimi, ioe, le faifai pea ma ni taumafaiga malosi. Peitai, a o lei umi lava sa oo mai le agaga paia folafolaina i le aso Penetekoso i a i latou ma sa latou gaoioi e molimau atu i isi i Ierusalema, muamua lava.

4. Sa faapefea ona amata ona tutupu o mea i lena aso o le Penetekoso e pei ona valoia mai i le Ioelu 2:28,29?

⁴ Sa taunuu mea e pei ona muai taʻua e le Ioelu 2:28, 29: na amata ona perofeta soo ua faatumuina i le agaga, e faia foi faavavega, i gagana ese! E faitau afe o Iutaia sa i Ierusalema mo le tausamiga o le Penetekoso na faapotopoto e molimauina lenei mea mataina. Na latou faalogo i le faapotopotoga toaitiiti o soo o Iesu “o loo tautala mai,” e pei o a fa a i latou, “i a tatou lava gagana i vavega a le Atua.”—Galuega 2:11.

5. Sa faapefea ona faaaoga e Peteru le uluai o “ki o le malo o le lagi” i lea aso o le Penetekoso?

⁵ Ina ia faamatalaina le mea ua tupu, sa faaaogaina e le aposetolo o Peteru le uluai “ki” o “ki o le malo o le lagi,” i lona taʻimua lea e tautala atu i le motu o tagata o loo fia iloa. (Mataio 16: 19) Na ia molimau atu e uiga i a Iesu o le Mesia, o le na teea ma fasiotia e taʻitaʻi Iutaia ae na toe faatuina i le aso tolu ma ua faamamaluina nei i le itu taumatau o le Atua. Ona fesili mai lea o Iutaia ua ootia o latou loto fuatia ifo: “Sema e, le au uso e, se a se mea matou te faia?” O le tali a Peteru na faapea: “Ina salamo ia, ma ia taitasi ma papatisoina outou uma i le suafa o Iesu Keriso, mo le faamagaloina o agasala; ona maua lea e outou o le mea foai fua mai, o le Agaga Paia lea. Auā o ia te outou ma a outou fanau le mea ua folafolaina mai [o le Ioelu 2:28,29], atoa ma  e o mamao uma lava, o i latou uma e valaauina e le Alii lo tatou Atua.”—Galuega 2:14-39.

6. O Iutaia salamo na papatisoina sa oo i ai le ā i a i latou, ma mai le ā na faasaoina mai ai i latou?

⁶ O i latou uma na talia Iesu o le Mesia po o Keriso ma le usiusitai sa papatisoina i le vai. O lea i lena aso e tasi sa faaopoopoina ai tagata e tusa ma le tolu afe. Na papatisoina foi i latou e Iesu Keriso faamamaluina i le agaga paia, ma fanaufouina ai o atalii faaleagaga o le Atua. Sa suia mai ai i latou mai lalo o le feagaiga o le Tulafono a Mose, e i lalo o le feagaiga fou lea ua puluvagaina e Iesu Keriso. I lea auala sa latou talia ai le fautuaga faanatinati a Peteru ina ia “faaolaina outou ai lenei tupulaga faapiopio.” I le faia o lea, na latou alofia ai mai i le papatisoina i le afi i le faaumatiaga o Ierusalema i le tausaga e 70 T.A. i lima o tagata Roma i lalo o le Taʻitaʻi au o Tito.—Galuega 2:40; Luka 3:16, 17.

7. I le ā le auala e faaaʻoaʻo ai ē na faauuina i a Iesu Keriso, ma o le faia o le galuega na ia muai folafola sa tatalaina ai le ala i le ā mo e talitonu?

⁷ Mai i lena aso o le Penetekoso agaʻi i luma, sa avea ai le faauuina i le agaga paia ma mea ua tupu pea lava pea i a i latou na talitonu o Iesu le Mesia. Ina ia faia nei le ā? Ona o i latou ua faauuina, e manaomia ona latou faataʻitaʻi i le faaaʻoaʻoga a Iesu Keriso. O le a na ia faia ina ua maea lona faauuina i le Vaitafe o Ioritana? Sa ia femalagaai i le nuu ma talaʻi le malo o le Atua. (Mataio 4:12-17) O le a lē muta le talaʻiga o le malo o le Atua i lona maliu. I ni nai aso a o lei oo i lona maliu faamaturo i Ierusalema, na ia valoia le faaumatiaga o lena aai e Roma ae na ia fetalai a o lei tupu lena mea “e talaʻiina atu foi lenei tala lelei o le malo i le atu laulau uma, e fai ma molimau i nuu uma.” (Mataio 24:14-22) Ina ua oo i le Penetekoso faatasi ai ma le faauuina  i le agaga paia, sa lei toe faamaumauina loa le taimi e ē na faauuina e amata ai le galuega! O lenei talaʻiga o le malo sa tatalaina ai le avanoa mo e talitonu e avea ma suli faatasi ma Iesu Keriso i lona malo faalelagi.

8. Sa faapefea ona taʻitaʻiina le talaʻiga o le Malo i Samaria, ma o ā iʻuga?

⁸ Sa tupu aʻe le sauga tiga. Ua salalau le au soo mai i Ierusalema, Peitai ua avea lenei faasalalauina o le faapotopotoga ma auala o le faalauiloaina o le talaʻiga o le Malo. E pei ona muai taua sa avatua le molimau i le itumalo o Samaria. Ina ua faamalosia ese mai i Ierusalema, sa tepa taulaʻi le soo o Filipo i tagata Samaria. “Ua talitonu i latou ia Filipo o folafola le tala lelei i mea a le malo o le Atua, ma le suafa o Iesu Keriso, ona papatisoina lea o i latou, o tane atoa ma fafine.” Mulimuli ane, i se asiga a Peteru ma Ioane i Samaria, sa maua ai e Samaria papatisoina le agaga paia mai i nei aposetolo.—Galuega 8:1-17.

9. (a) O le ā le faaliliuina mai e lei mafaufauina na tupu i totonu lava o tagata Iutaia? (e) Sa faapefea ona faaaoga e Peteru se isi o “ki o le malo o le lagi”?

⁹ Ona faafuasei lea, o se mea e ofo ai! Ua faaliliuina le taʻitaʻi o ē faasaua ma Kerisiano. Ua liua Saulo o Taso e fai ma Kerisiano. Ua fai nei o ia o se taulamua i le faalauiloaina o le malo o le Atua i aao o Iesu le Mesia. (Galuega 9:1-30) Ua aveesea lona igoa muamua o Saulo, ma ua iloaina o ia o le aposetolo o Paulo. Ina ua mavae lena faaliliuina lauiloa, ona i ai foi lea o se tasi faaliliuina mataiga. O le liliuina lea o le uluai tagata lē peritomeina o Nuu ese po o lē e lē o se Iutaia. Na tupu lenei mea ina ua taʻitaʻia e le agaga paia le aposetolo o Peteru e faaaoga se isi o “ki o le malo o le lagi.” (Mataio 16:19) Sa faia faapea e Peteru i lona talaʻi i le fale o Konelio  le taʻitaʻi Italia o le toaselau i Kaisareia. I le Galuega 10:44-48 tatou te faitau ai:

“Ua tautala atu Peteru i nei upu, a e afio ifo le Agaga Paia ia te i latou uma lava o e ua faalogo i le upu. Ona matua ofo lea e na peritomeina o e faatuatua, o e na o mai ma Peteru, ina ua liligi ifo i nuu ese le alofa o le Agaga Paia. Auā ua latou faalogo atu ia te i latou ua tautala mai i gagana eseese, ma vivii atu i le Atua. Ona fai atu lea o Peteru, E mafai ea e se tasi ona vavao i le vai, ina ia le papatisoina ai i latou nei o e ua maua le Agaga Paia pei o i tatou nei? Ua fai atu foi o ia ia papatisoina i latou i le suafa o le Alii.”

10, 11. (a) Mai i le aiga o Konelio, o le ā le mamao na faasalalauina i ai le talaʻiga o le Malo, ma mo le manuia o ai? (e) E ui lava ina sa paeoniaina pe taimua Peteru i le ala i Nuu ese, sa faapefea ma ai se ā na sili ai Paulo i a te ia?

¹⁰ Mai i le aiga o le taʻitaʻi o le toaselau o Nuu ese o Konelio sa oo ina salalau atu le tala lelei i “tuluʻiga o le lalolagi.” O lenei mea e mo e manuia o Nuu ese atoa foi ma Iutaia i la le tino.

¹¹ E ui ina sa paeonia ai e Peteru le auala i le lalolagi o Nuu ese, o le aposetolo o Paulo ua sili atu i isi uma lava i le talaʻia o le Afioga a le Atua i Nuu ese le peritomeina, i ona aso. Sa le maasiasi o ia e taʻua o ia lava o le “aposetolo o nuu ese.” Sa le manatu māmā o ia i lenei mea moni. Sa ia faamamaluina lenei auaunaga ma galue mamafa i ai.—Roma 11:13.

12. O le ā le mea mamao sa manao Paulo e alu e talaʻi i ai, ae peitai o le a le mamao na oo i ai i lona itu ma o le ā foi sa faia e ia i ina?

¹² Sa manao Paulo e ave le tala lelei e oo lava i Sepania, ae peitai o le tala mulimuli ua tatou faalogoina mai i a te ia o le taimi lea sa saisaitia o ia i Roma, i Italia. E uiga i le taofia muamua o ia ma saisaitia i lona lava fale mautotogi, i Roma, tatou te faitau e uiga i a Paulo: “Ua nofo foi Paulo i tausaga atoa e lua i lona fale e totogi, ua na talia uma lava e na ulufale ia te ia, ua talaʻi le malo o le Atua, ma aʻoaʻo atu i mea a  le Alii o Iesu Keriso ma le faamalosi lava, e lei vaoia.”—Galuega 28:30, 31; Roma 15:24, 28.

MOLIMAU I LE LALOLAGI AOAO A O LEI OO I LE 70 T.A.

13. Talu ai sa latou amio aʻi e tusa ma lo latou faauuina, o le ā sa mafai ona tusi atu ai Paulo i Kerisiano i Kolose, ua maea i lea taimi pe tusa o le 60-61 T.A.?

¹³ E toatele Kerisiano sa faaaʻoaʻo i le aposetolo o Paulo ma isi foi aposetolo i le talaʻia lea o le tala lelei o le malo faa-Mesia. O le faapotopotoga fanauagagaina o se “foafoaga fou” sa faauuina e faia lena talaʻiga. (Isaia 61:1-3; 2 Korinito 1:21, 22) Sa faatumuina i latou i le maelega ma faaauau pea ona gaoioi i le faasalalauina o le tala e aupito sili ona lelei i le lalolagi i le toatele e mafai ai. E le o se mea la e ofo tele ai, pe tusa o le tausaga e 60-61 T.A., po o ni tausaga a o lei faaumatia e tagata Roma Ierusalema ma lona malumalu matagofie i le 70 T.A., sa mafai ona tusi e le aposetolo o Paulo mai le fale sa pagota ai o ia i Roma, i Kerisiano i Kolose, i Asia Itiiti, ma faapea mai, ua maea i lena taimi: “Le tala lelei . . . sa talaʻiina atu foi i tagata uma lava i le lalolagi; o aʻu o Paulo ua fai aʻu ma auauna i ai.”—Kolose 1:23.

14. O mea na mafaia e le faapotopotoga o le uluai senituri ua avea ma faaaʻoaʻoga i a te ai o aso nei, i le vaai atu i le ā le avega tauave i a i latou i aso nei?

¹⁴ O lena folafolaina atu o le malo faa-Mesia i le lalolagi uma po o le foafoaga aoao, e le faapotopotoga o le uluai senituri o soo faauuina o Keriso, ua avea lea ma faataʻitaʻiga aoga mo lo tatou lua sefulu senituri. E manaomia e lenei faapotopotoga fanauagagaina, o se “foafoaga fou” a le Atua, ona faauma le talaʻiga i le lalolagi o le malo o le Atua ua faavaeina, a o lei oo le “puapuaga tele” i le lalolagi atoa, ma ua papatisoina ai i le afi o le faaumatiaga o Atunuu Kerisiano faagutugutulua  faatasi ma isi vaega uma o lenei faiga amioleaga o mea.—Mataio 24:14-22; Mareko 13:10.

MOLIMAU A LE AGAGA I LE AVEA MA FANAU (ATALII)

15. O le ā na tusi atu ai Paulo i le faapotopotoga i Roma e tusa i le molimau a le agaga, ma o le ā le fesili ua mapuna aʻe nei mo i latou o faatalitali e o i le lagi?

¹⁵ I tua i ina i le uluai senituri T.A., sa leai se faaletonu o tusitala Kerisiano o le Tusi Paia ma a latou uso a soo i la latou faiā ma le Atua atoa ma o latou tiute tauave i a te Ia. Sa latou matuā mautinoa lava o i latou o atalii faaleagaga o le Atua ma sa taulaʻi la latou vaai i se taui faalelagi. O lea, a o lei taitai lava ona taunuu le aposetolo o Paulo i Roma, sa ia mafai, e aunoa ma se faaletonu, ona tusi atu i le faapotopotoga i ina ma fai atu nei upu ma le mautinoa: “Ua outou maua le Agaga o tamafai, tou te valaau atu ai, Ava, le Tamā. O loo molimau mai lea lava Agaga i o tatou agaga, o fanau i tatou a le Atua. Afai foi o fanau i tatou, o suli foi, o suli lava o le Atua, o suli faatasi ma Keriso; pe afai tatou te tiga faatasi ma ia, ina ia faamanuiaina foi i tatou faatasi ma ia.” (Roma 8:15-17) O ai o aso nei, e faapea mai o loo faatalitali e alu i le lagi, pe ua i ai ea se molimau faapena o le agaga o le Atua faatasi ma lona lava agaga?

16. O le ā le gaoioiga autasi i le va o le agaga o le Atua ma le agaga o Kerisiano o le faapotopotoga o le uluai senituri?

¹⁶ O le mea moni e le molimauina e le agaga o le Atua se molimau faapena i se tasi ua taʻu Kerisiano a e le o se suli o le Atua ma o se suli faatasi ma Iesu Keriso. Ma soo se gaoioiga e i ai ni auga tutusa. Ma o auga e mafai ona tali mai pe le tali mai, e tetee. I le Roma 8:15-17, sa tautalagia e le aposetolo o Paulo e uiga i ni auga tali leleia. Sa ia faamatalaina le galulue faatasi i le va o le agaga o le Atua ma le agaga o le  atalii moni faaleagaga o le Atua. O lenei la, sa faapefea ona molimau le agaga o le Atua i agaga o i latou o le faapotopotoga Kerisiano o le uluai senituri, lena “foafoaga fou”?

17. (a) Pe na faatava le faapotopotoga o le uluai senituri i le tautinoga a le agaga o le Atua i a i latou e auala mai i lana auauna faagaeeina? (e) O lea, sa faapefea ona vaaia e le faapotopotoga i Tesalonia le feau e pei ona tuuina atu e Paulo?

¹⁷ Afai e molimau le agaga o le Atua i a i tatou e uiga i lo tatou faailoga Kerisiano ma lo tatou noataga i le Atua ma ana mea foai mo i tatou, e tatau la ona tatou ioe faatasi ma lena agaga ae e le o le finau i ai. O lea la, ina ua maua e Kerisiano o le uluai senituri se tusi faagaeeina mai i se aposetolo faagaeeina po o se soo o Keriso sa faitauina i le faapotopotoga ua avea ai i latou ma tagata papatisoina, sa latou talia soo se mea ua fai mai ai lea tusi i a i latou ma e uiga i lo latou tulaga, avega tauave, lo latou faamoemoe mo le lumanai i fuafuaga a le Atua. Na latou matauina le agaga o le Atua sa galue i na aposetolo pule ma soo ma faapea sa galue ma tusia e nei tagata ua fai ma mea fai galuega. O le tusi a le aposetolo o Paulo i le faapotopotoga Kerisiano o le uluai senituri i Tesalonia, Maketonia, ua fai ma faamaoniga o lena mea. Sa latou iloaina le mea moni ina o tusi atu Paulo: “Auā na talia e outou le afioga a le Atua na outou faalogo mai ai ia i matou, ua le talia e outou o le upu a tagata, a e peitai o le upu a le Atua, (e moni lava lea,) ua matuā galue foi lea i totonu ia te outou o e faatuatua.”—1 Tesalonia 2:13.

18. Ina ia gatusatusa, e faapefea ona tatau ona taliaina e na Kerisiano i Tesalonia upu tusia a Paulo, ma ai se ā na filifilia ai i latou e le Atua, e tusa i upu a Paulo?

¹⁸ O le mea lea ua talafeagai ai mo i latou nei o e talitonu ona talia foi upu tusia a Paulo e pei o le “afioga a le Atua.” I lenei tusi sa tusia e Paulo i e talitonu i Tesalonia e uiga i le ‘filifilia’  o i latou e le Atua. Ai se ā na ‘filifilia ai’ i latou? “Auā e lei oo atu la matou tala lelei ia te outou na o le upu, a o le mana, ma le Agaga Paia, atoa ma le mautinoa lava ina outou faaaʻoaʻo mai foi ia te i matou, atoa ma le Alii, ina ua outou talia le upu i le puapuaga tele, ma le olioli mai le Agaga Paia.”—1 Tesalonia 1:4-6.

19. O le avatuina o mea alofa a le agaga e ala atu i aposetolo, o le a faailogaina ai le ā le faiā ma le Atua a ē ua latou mauaina?

¹⁹ Sa latou iloa, e auala i lona agaga paia, na fetalai le Atua i ona tagata filifilia a o lei aulia le Faa-Kerisiano. E faapea foi la i lo latou lava uluai senituri T.A., sa mafai ona fetalai atu le Atua e auala i lea lava malosi galue i aposetolo faagaeeina o Iesu Keriso. I le ma lea foi, sa faaaogaina e le Atua na lava aposetolo e faaoo atu i e talitonu papatisoina mea alofa eseese o le agaga paia. O le mea moni, o le taliaina o na mea alofa e faaalia ai i e na latou maua ua faia i latou ma fanau faaleagaga o le Atua.—Galuega 8:15-18; 19:2-6.

20. Sa faapefea, e auala i tusi a tusitala Kerisiano o le Tusi Paia, ona molimau atu le agaga paia i le faapotopotoga o le uluai senituri o la latou faiā i le Atua o se mea faapitoa?

²⁰ Pe na faataatia e na aposetolo ma isi foi tusitala o le Tusi Paia i ē talitonu papatisoina se faamoemoe faalelalolagi, se faamoemoe e avea ai i latou o fanau a le Tamā o le Faavavau, o Iesu Keriso, ma ola ai e faavavau i se lalolagi parataiso? E leai! Sa latou faataatia i luma o ē na latou talaʻi atu i ai ma tusi atu i ai le faamoemoe o i latou ua fanaufouina o le fanau a le Atua, o alo o Ieova. (Isaia 9:6, 7) I tusitusiga Kerisiano faagaeeina sa faamautinoa atu ai i soo o na aso o lo latou valaaulia e mo se malo faalelagi ma o lo latou faamoemoe o le avea ma suli faatasi ma Iesu Keriso i lugā. (Kolose 1:13; 1 Korinito 1:26-31;  2 Peteru 1:10,11) E tasi lava le mea na faataatia i o latou luma; e lei tuua i latou i se faaletonu. I lenei auala sa molimau ai le agaga paia i soo o le uluai senituri o i latou o le fanau a le Atua, o suli o le Atua. O lona uiga la, i lea lava taimi, o suli faatasi i latou ma Iesu Keriso faamamaluina.

21. Sa faapefea ona gaoioi le agaga o na Kerisiano o le uluai senituri i le molimau atu o le agaga o le Atua, ma o ā foi auga i a i latou?

²¹ O lo latou faanaunauga mai i totonu, o lo latou lava agaga, sa tali mai ma le autasi i lena valaauina e le agaga paia o le Atua. O le agaga o le Tamā faalelagi sa uunaia ma faamalosia i latou o ona atalii faaleagaga ma suli. Na ia totoina i a i latou e le o se lagona o se fanau i latou i se tamā faalelalolagi, peitai o se faalogona o fanau i latou i lo latou Tamā faalelagi, o se fanau faaleagaga.

22. (a) Na lē toe manatu Iutaia faa-Kerisianoina o i latou o i lalo pea o le ā le feagaiga, ma i le ā le tulaga? (e) I le tali atu i le agaga o le Atua, sa faapefea ona uunaia Kerisiano e lo latou agaga e faaalia o i latou o atalii faaleagaga o le Atua?

²² Sa lē toe faalogoina e Iutaia po o Isaraelu ua avea ma Kerisiano, e faapea o pologa i latou i lalo o le feagaiga tuai o le Tulafono a Mose ma o loo faatali pea mo le Mesia. Na latou faalogoina, na latou iloa, o i latou o atalii faaleagaga o le Atua, ua latou tapuai i ai e tusa ai ma le feagaiga fou. O lo latou lava agaga, le uunaiga malosi mai i o latou fatu, sa faagaoioia i latou e tali lelei atu i gaoioiga o le agaga o le Atua. Ma le naunautai o ni atalii, ua latou valaau atu i le Atua “Ava, le Tamā e!” O poloaiga a lo latou Tamā mo atalii faaleagaga latou te faatatauina i a i latou lava. O lana feau mo ona atalii latou te tauaveina ma le alofa. O ana folafolaga faalelagi mo ona atalii faaleagaga latou te talia ma taumafai e faamaonia ua aoga i latou i le faataunuuina  o ia mea i a i latou. O le faamoemoe faalelagi ua ia taofia mo ona atalii ua latou fiafia i ai, ma ua latou naunau e ola e tusa ma lena faamoemoe. Ua latou puapuaga e aunoa ma se faitio i faiga lē tonu i lima o lenei lalolagi.

23. Mo le ā le faamoemoe ua latou malilie e tiga ai ma Keriso ma ia oti e tusa ai ma lona maliu?

²³ Na latou iloa e avea i latou ma atalii faamamaluina o le Atua faatasi ma Iesu Keriso “pe afai tatou te tiga faatasi ma ia.” (Roma 8:17) O lea ua latou malilie e tiga ona o le ola e tusa ai ma lo latou faamoemoe faalelagi. Ua latou talia le mea moni e tatau ona latou oti e tusa ma le Alo o le Atua, o Iesu Keriso, ina ia faia ai sa latou vaega e tusa ma lona toetu.—Roma 6:5-8.

24. (a) Sa autasi o latou agaga ma le agaga o le Atua i se tautinoga o le ā le mea moni? (e) O latou tatalo ma ola ua o gatasi ma le ā le faamoemoe, e oo lava i le ā le taunuuga mulimuli ane ai?

²⁴ I lena auala sa aufaatasi ai le agaga o atalii faaleagaga o le Atua o le uluai senituri ma lona agaga paia i se tautinoga aufaatasi o i latou o le fanau a le Atua, i le toe fanauina ma se tofi ua taofia mo i latou i le lagi. I lea auala ua avea ai lo latou lava agaga o se malosi e uunaia o latou olaga ina ia talafeagai a latou tatalo i lo latou Tamā faalelagi ia o gatasi atoatoa ma le molimau ua faia e Lona agaga i a i latou ae e le faasagatau i ai. Latou te faaaoga Mau e faasino i lo latou tofi faalelagi i a latou talosaga i le Atua. Ua avea na talosaga ma mea e pupula atili ai lo latou faamoemoe e ulu atu i lo latou tofi i le lagi. Sa latou ola ai, mafaufau, tautala ma galulue e tusa ai ma a latou tatalo ma lo latou faamoemoe. Sa faamalosia i latou e a latou talosaga e tumau i tofotofoga ma sauaga ina ia latou maua se tulaga tali leleia i le Atua, ma ua latou iloa o lenei tulaga tali leleia i a te Ia e ati aʻe ai  se faamoemoe o le a le faaletonu. Sa latou iloa, ina ia taulau le faamoemoe faalelagi e manaomia ona faamaoni i latou “seia oo i le oti.”—Roma 5:3-5; Faaaliga 2:10.

25. Ai se ā e avea ai mea ua tuanai atu e fai ma faasino ala i se Kerisiano tuuina atu ma papatisoina, i le iloiloina o lana faiā i le Atua, ae maise lava talu mai le tau e totogo ai mea o le 1935 T.A.?

²⁵ O mea uma lava ua tusia i luga e tatau ona avea ma faasino ala i aso nei mo Kerisiano tuuina atu papatisoina, i le iloiloina po o le molimau faatasi o latou agaga ma le agaga o le Atua o i latou o Lana fanau faaleagaga ma ona suli, o suli faatasi foi ma Iesu Keriso i lona malo faalelagi. E tatau lenei mea, ae maise lava talu mai le tau e totogo ai mea o le 1935 T.A. Ai se ā talu mai lea taimi? Auā o i ina na faamatalaina ai le “motu o tagata e toatele” ua taʻua i le Faaaliga 7:9-17 o se vasega mo le lalolagi e lē “toe fanau.” Na i lo lea, ua faataatia mo i latou le faamoemoe e faasaoina ai mai i le “puapuaga tele” o le lalolagi o loo lumanai ma ulu atu ai i le faiga fou amiotonu a le Atua, e olioli ai i ina i se parataiso faalelaueleele i lalo o le malo faalelagi o Iesu Keriso ma lana 144,000 o suli faatasi ma ia. (Luka 23:43) I lo latou usiusitai i le Malo ma i le faaalia o lo latou tuutoina i le pule aoao o le vateatea a Ieova le Atua i lalo o le tofotofoga mulimuli, latou te le manaomia ona oti i la le tino mai i luga o le fogaeleele. O i latou o “isi mamoe” o e na tautalagia e le Leoleo Mamoe Lelei o Iesu Keriso i le Ioane 10:16.

AGAGA PAIA O SE FAUTUA

26. E tusa ai ma le Roma 8:23-27, o le ā le isi gaoioiga a le agaga paia e faia mo le “au paia”?

²⁶ E le gata ina avea o se molimau i atalii faaleagaga o le Atua, ae e i ai foi se isi matafaioi a lenei malosi galue paia. Na faasino mai e le  aposetolo o Paulo lenei matafaioi i lana tusi sa tusia i le faapotopotoga i Roma, e pei ona fai mai Paulo, ua fausia aʻe i Kerisiano ua “valaauina e fai ma tagata paia,” o i latou foi o “suli lava o le Atua, o suli faatasi ma Keriso.” (Roma 1:7; 8:16, 17) Sa tusi atu Paulo:

“E le gata foi i lea, a o i tatou lava ua i ai mea faapolopolo a le Agaga, tatou te feoi, o i tatou lava i totonu ia te i tatou, o loo faatalitali atu ia avea ma tamafai, o le faaolaina lea o tatou tino. Auā e faaolaina i tatou i le faamoemoe; a o le faamoemoe ua vaaia, e le o le faamoemoe lea; auā pe faapefea ona toe faamoemoe se tasi i le mea ua vaaia? A e peitai a tatou faamoemoe i le mea ua le vaaia, tatou te faatalitali atu i ai ma le onosai.

“E faapea foi le Agaga ona fesoasoani mai i lo tatou vaivai; auā tatou te le iloa mea tatou te ola atu ai ma le tusa, a e peitai o le Agaga, e fautua o ia mo i tatou i le oi e le mafai ona talatalaina. A o lē suesue i loto, ua silafia e ia le finagalo o le agaga; auā o loo fautua o ia mo le au paia e tusa ma le finagalo o le Atua.”—Roma 8:23-27.

27. I lalo o ā tulaga e manaomia ai e Kerisiano le agaga paia o se fautua?

²⁷ I lenei sootaga ua fetaui lelei ai upu a le Faataoto 13:12: “O le faamoemoe ua tuai ona taunuu e faanoanoa ai le loto.” I totonu o lenei foafoaga o tagata pagatia, o loo faamoemoe Kerisiano o ē o atalii faaleagaga o le Atua mo le faasaolotoina mai i le tino tagata lē lelei atoatoa ma le ulu atu i lo latou tofi faalelagi. O nisi taimi e avea lea o se faafitauli mo i latou e faaupu a latou talosaga ia manino lelei i le Atua, ona o le lē mautinoa po o le ā e tatalo atu ai i taimi o faigata. I lea taimi latou te manaomia ai se fautua, o lona uiga o le agaga paia o le Atua, o sē e ole atu mo i latou.

28, 29. (a) I le tulaga o tusitala o Tusitusiga Eperu, ai se ā sa pei ai lava o le agaga paia sa tusitusi ma tautala? (e) E faapefea ona faatusatusa tusitala o le Tusi Paia Eperu ma tagata o le faapotopotoga Kerisiano e uiga i faalogona ootia ma vaivaiga?

 ²⁸ Ua fai mai le aposetolo o Paulo o “i tatou lava,” o Paulo lea ma ona uso Kerisiano o e ua fanauina e le agaga o le Atua, o “mea faapolopolo a le Agaga.” (Roma 8:23) O le uiga a Paulo i inei o le mauaina o le malosi galue paia le vaaia o le Atua. O lenei malosi galue ua faagaeeina tagata e tautala ma tusia i lalo mea sa tautalagia. Ua pei lava o loo tusia ma tautala le agaga lava ia. Ina ia talafeagai ma lenei mea moni, tatou te faitau ai: “Ua leai se valoaga o i le Tusi e faamatalafuaina. Auā e le o le loto o tagata na tuu mai ai le valoaga anamua, a o tagata paia o le Atua na talatalaina mai ina ua osofia mai e le Agaga Paia.” (2 Peteru 1:20, 21) O Tusi Eperu faagaeeina na sii mai e Paulo e lagolagoina ai le Faa-Kerisiano sa tusia e tagata. Sa i a i latou faalogona ootia ma vaivaiga o le tino ua i ai foi i tagata taitoatasi o le faapotopotoga. O lea e mafai ona tatou maua ai se faalogona e tutusa ma i latou i na mea.

²⁹ “O tagata lava i maua nei e tutusa ma outou.” Ua faapea ona fai atu ai le aposetolo o Paulo ma lana aumea misionare o Panapa i tagata tapuai faapaupau o e na manatu sese o i laua o ni tagata mamana, o ni atua ua liutino tagata.—Galuega 14:15.

30. (a) O tusitusiga o le Tusi Paia o ni faamatalaga a le ā le malosi, ma o lea, o le ā le aoga? (e) O tulaga ma mea na tutupu i tagata o le Tusi Paia sa aafia ai ā itu na manaomia ai se fesoasoani e sili atu na i lo lea mai tagata?

³⁰ O Tusitusiga Paia faagaeeina o le mea moni o ni faamatalaga a le agaga paia o le Atua. Ona o lea o na tusitusiga faagaeeina “e aoga foi ia e aʻoaʻo ai, e aoai ai, e faatonu ai, e faapoto ai  foi i le amiotonu, ina ia atoatoa ona lelei ai o le tagata o le Atua, ia saunia lava ia i galuega lelei uma lava.” (2 Timoteo 3:16, 17) E aofia ai i na tusitusiga “aoga” o ni tatalo na ofoina atu i le Atua, e le na o e e na tusia le Tusi Paia, ae peitai o isi foi sa tuutoina atu i a Ieova le Atua. Sa ofoina atu na talosaga i le Atua i lalo o tulaga eseese. Sa faalogoina e na lava tagata vaivaiga taatele i tagata uma ma omiga o mea tutupu faapitoa ma tulaga tau faamataʻu mai sa i ai. O lo latou tulaga manaomia sa mafai ona fesuisuiai ua talafeagai lelei ma tulaga ua feagai ma Kerisiano moni i aso nei. Ua avea ia ma tulaga e manaomia ai se fesoasoani e sili atu na i lo lea mai tagata. E faapefea la, ona tatou tatalo?

31, 32. (a) O le ā le tele o le lē iloa e Kerisiano pe faapefea ona tatalo? (e) E faapefea la ona fautua le agaga na faagaeeina le tusia o le Tusi Paia mo Kerisiano, ma e faapefea ona malamalama i ai le Atua ma tali mai?

³¹ I lo tatou fememeai ma le faaletonu “tatou te feoi o i tatou lava i totonu ia te i tatou.” (Roma 8:23) Tatou te le iloa lava pe faapefea ona tatou ole pe faatoga atu i le Atua i upu ma manatu e tatau ai i lo tatou Fesoasoani faalelagi. Ae peitai, ua silafia e le Atua lo tatou tulaga ma iloa tonu po o a o tatou naunau ma le faamaoni e manaomia ai.

³² Afai e le mafai e i tatou ona faaupu tatalo, ia, ua i ai talosaga ua uma ona faaupuina mo i tatou. I fea? I Tusitusiga Paia faavaloaga na faagaeeina e le agaga paia o le Atua. Ua masani lava le Atua i tatalo ua faamauina i lana Afioga. Ua ia silafia o latou “uiga.” Na te silafia tatalo e aoga mo i tatou ua mananao e tatalo atu i le auala saʻo. O lea e manatu ai le Atua i tatalo ua fetaui lelei o faamauina e pei lava ua ofoina atu e Kerisiano o loo feoi. O na tatalo e lei faaupuina e Kerisiano ua manaomia se fesoasoani, peitai ua  faafofogaina e le Atua e pei lava o faatoga atu le agaga paia i a te ia e tusa ai ma tatalo faagaeeina a le agaga i le Tusi Paia. E le taumate e tali mai o ia i se auala e tutusa ma le taliina o tatalo o taimi ua mavae, i taimi o le Tusi Paia.

33. O lea e faapefea la ona au mai le agaga ma mo se fesoasoani, i o tatou vaivaiga, ma o le ā foi le aoga?

³³ Ona o le agaga paia na faagaeeina le faamauina o uluai tatalo o loo fautua ai i le Atua, e mafai ona faapea atu “o loo fautua o ia mo le au paia e tusa ma le finagalo o le Atua.” Ma i lea uiga “e faapea foi le Agaga ona fesoasoani mai i lo tatou vaivai.” (Roma 8:26, 27) E mautinoa o le a tali mai le Atua i na aioiga a lona agaga paia pei o se fautua.

34. O le ā tatou te mauaina e uiga i tatalo ua faamauina i le Tusi Paia, ma ai se ā ua lē avea ai lo tatou “oi e le mafai ona talatalaina” ma mea e lē taulau?

³⁴ O lea la e le o se mea uiga ese, pe a iloiloina e Kerisiano tatalo faagaeeina ua faamauina i Salamo ma isi vaega o Tusitusiga Paia, o le a latou maua ai tatalo ua faaupuina e tusa ma o latou lava faalogona, tatalo ua taʻua ai mea o latou mananao e ole atu ai i le Atua mo i latou lava po o le aofiaga o le faapotopotoga Kerisiano. Ua faagaoioia i latou mai i le taele o o latou fatu i le mauaina o na tatalo sa uunaia e le agaga paia e faaupu mea i se tulaga fetaui lelei. O o latou lava “oi e le mafai ona talatalaina” ua le faia fua, ua le mafai ona le malamalama ma faaleamanaia. Ona o lea, mai i le Tusi Paia ua faagaeeina e le agaga ua latou iloa mai ai upu fetaui ma manino ua faaaoga e le “Agaga” e fautua ai i le Atua mo i latou. Ua faamalosia ai i latou lava i le talitonuga sa faaalia e le aposetolo o Paulo i lona faapea mai: “Ua tatou iloa foi e galulue faatasi mea uma e lelei ai i latou e ua alofa atu i le Atua.”—Roma 8:28.

35, 36. (a) O le ā le mana galue malosi ua gaoioi a o faia e le Atua ana galuega uma ia aufaatasi mo ē e alolofa i a te ia? (e) O le ā le faasaolotoina ua latalata mai mo le “foafoaga fou,” ma o le ā ua faailoa mai e lenei mea mo le fanau a tagata o loo feoi?

 ³⁵ Ma le malosi tele o loo galue ai lona agaga paia mo le aufaatasia o galuega uma a le Atua mo le lelei e faavavau o e alolofa i le Atua. Maeu le lelei lava o lenei sauniuniga o lenei malosi galue paia mai le Atua! O le agaga o le Atua, ua faailoa mai o ia ma le malosi tele e auala mai i le Tusi Paia faagaeeina, ua silisili atu lona aoga i lo soo se uili tatalo faapaupau po o se tusi tatalo ua faia e le au failotu o Atunuu Kerisiano ua i ai tatalo ua faaupuina e faapitoa mo mea faamamaluina, mea tutupu, pe mo tagata faapito.

³⁶ Ua le o i ai i le foafoaga tuai o le fanau a tagata lenei agaga, ma o lenei luasefulu o senituri o loo feoi e lē pei ona i ai muamua, a o taumafai i soo se auala ina ia saoloto mai i le noataga leaga o lenei faiga tuai o mea. Ae i le sefulu iva senituri ua mavae sa amata ai ona ola le “foafoaga fou” a le Atua ma galue. Sa faia lea i lalo o le malosi galue o le Atua le agaga paia, o lea sa amata ona liligi ifo i le aso o le tausamiga o le Penetekoso i le 33 T.A. Ua iʻu vale taumafaiga uma a le toatele o le foafoaga tuai a tagata e faaumatia le “foafoaga fou” a le Atua, le faapotopotoga Kerisiano fanauagagaina. I aso nei, ua tau lata atu lena “foafoaga fou” i le taimi e tuu saoloto mai ai i le tino iʻuvale faalelalolagi. O le tau lata mai o le faasaolotoina faamamaluina o se tala fiafia faailogaina mo le fanau uma a tagata. E faailogaina ai o le faasaolotoina o le fanau a tagata o feoi ua latalata mai. E faailogaina ai ua toe o se aga le faiga fou amiotonu ua lagolagoina e le agaga paia o le Atua.

[Fesili mo le Suʻesuʻega]