Le Finauga e Ao ona Fesagai ma Foafoaga Uma
Mataupu 6
Le Finauga e Ao ona Fesagai ma Foafoaga Uma
1. (a) O le ā le finauga na lagā e Satani i Etena? (e) Ua faapefea ona faailoa mai lena finauga i le mea na ia taʻua?
INA ua mapuna aʻe le fouvalega i Etena sa lagā ai se finauga matuia e aafia ai foafoaga uma. I le faalatalata ane ia Eva, sa faauiga atu ai e Satani faapea ua soona taofiofia fua nisi mea mai ia ia ma lana tane o Atamu. Na ia fesili atu: “E moni ea, na fetalai mai le Atua, lua te le aai i laau uma o le faatoaga?” Sa tali atu Eva faapea, e na o le tasi le laau na fetalai mai ai le Atua: “Aua ma te aai ai, aua foi ma te papai atu i ai, neʻi ma oti.” I inā na molia tuusao ai loa e Satani Ieova ua pepelo, i le taʻua faapea e lē faalagolago le ola o Eva po o Atamu i le usiusitai i le Atua. Sa ia fai atu ua taofiofia e le Atua mai ana foafoaga se mea lelei—o le tomai e fuafua ai a latou lava faatulagaga i le olaga. Na tautino atu e Satani e faapea: “Lua te le oti lava. Auā ua silafia e le Atua, o le aso lua te aai ai, e pupula ai o oulua mata; ona avea ai lea o oulua e pei ni atua o loo iloa le lelei ma le leaga.” (Kene. 3:1-5) Na tatai e Satani Eva ia talitonu faapea o le a sili ona lelei pe afai na te faia ana lava faaiuga. O lona uiga, na ia luia ai le aiā a le Atua e pule ai ma Lana auala tau pulega. O le finauga la na lagā sa aafia moni ai le silisiliese aoao.
2. O le ā sa ono mafai ona malu puipuia ai le uluai ulugalii?
2 Sa ono malu puipuia Eva e le alofa mo Ieova. O le faaaloalo foi mo le tulaga ulu o lana tane semanu e taofia ai o ia mai le mea sese. Peitai e na o mea lava na foliga mai e aogā i lena taimi na ia mafaufau i ai. Sa matagofie i lana vaai le mea na faasaina. Ina ua olegia atoatoa i faamatalaga a Satani, ona ia solia ai lea o le tulafono a le Atua. Ona ia faaaofia ai lea o Atamu. E ui lava sa leʻi olegia i le pepelo a Satani, ae na ia faaalia foi le augapiu o se talisapaia mo le alofa o le Atua. Na ia faaleamanaiaina le tulaga ulu o Ieova ae filifili e auai faatasi ma lana avā fouvale.—Kene. 3:6; 1 Timo. 2:13, 14.
3. (a) O le ā le isi finauga e fesootai vavalalata i le osofaiga a Satani i le pule silisiliese a Ieova? (e) O ai ua aafia ai?
3 E leʻi muta le osofaiga a Satani i le pule silisiliese a Ieova i le mea na tupu i Etena. O le foliga mai ua ia taulau i inā na sosoo ma lona fesiligia o le faamaoni o isi ia Ieova. Ona o lena, na avea lenei mea ma finauga lona lua e fesootai vavalalata i ai. Na faaoo atu lana lui ma aofia ai le fanau a Atamu atoa ma atalii agaga uma o le Atua, e oo i le Alo pele ulumatua a Ieova. I aso o Iopu, na maumauai le finau mai a Satani faapea o ē auauna ia Ieova, ua latou faia e lē ona o so latou alolofa i le Atua ma lana auala tau pulega, ae mo ni mafuaaga manatu faapito. Na ia finau mai faapea, pe a fesagai ma faigata, o le a latou lolo uma atu i tuinanauga manatu faapito. Pe na saʻo o ia?—Iopu 1:6-12; 2:1-6; Faaa. 12:10.
LE AUALA NA LATOU TALI ATU AI I LE FINAUGA
4. Aisea ua lē faasilisilia ai e le toatele o tagata le pule silisiliese a Ieova?
4 Sa leʻi taofia e Ieova le mafai ona faatasi atu o isi i le fouvalega a Satani. O le mea moni, ina ua fofogaina le faamasinoga i Etena, sa taʻua ai e le Atua i latou o ē o le a fai aʻe ai le ‘fanau a le gata.’ (Kene. 3:15) E aofia ia i latou na, Faresaio o ē na taupuleina le maliu o Iesu, ma Iuta le Sekara o lē na faalataina Keriso. E leʻi faapea na latou faia ni laasaga sese a o leʻi iloaina. Sa latou iloa le mea saʻo, e ui i lea na laasia ma le loto i ai se tulaga e feteenai ma Ieova ma ana auauna. Ae peitai, e lē mafaitaulia isi o ē e leʻi liliu atu i mea manaomia a Ieova, ua gaoioi ma le lē iloa.—Galu. 17:29, 30.
5. (a) E lē pei o Eva, sa faapefea i ē faamaoni ia Ieova ona tagai i lana afioga? (e) Na faapefea ona faamaonia e Noa lona faamaoni, ma e mafai faapefea ona aogā lana faaaoaoga ia i tatou?
5 I le eseesega ma nei tagata uma, sa iai tane ma fafine faatuatua o ē sa aʻoaʻoina i latou lava e faatatau i Lē na Foafoaina i latou ma faamaonia lo latou faamaoni ia te ia o le Pule Silisiliese. Sa latou talitonu i le Atua. Na latou iloa e faalagolago o latou ola i le faalogo ma usiusitai ia te ia. O Noa o se tasi o na tane. O lea, ina ua fetalai le Atua ia Noa, “Ua oo mai i oʻu luma le iuga o tagata uma; . . . Ia e faia se vaa mo oe,” sa gauai Noa i le taitaiga a Ieova. O isi tagata i na aso, e ui ina sa avatu i ai se lapataiga, ae sa faia pea a latou faasologa masani o le olaga e pei e leai se mea uigaese o le a tupu. Peitai na fausia e Noa se vaa tele ma tōʻaga pea e talaʻi atu i isi ala amiotonu o Ieova. E pei ona taʻua i le faamaumauga, “Na faia foi e Noa e faapei ona poloai atu ai le Atua ia te ia i mea uma, sa faapea lava ona fai e ia.”—Kene. 6:13-22; tagai foi i le Eperu 11:7 ma 2 Peteru 2:5.
6. (a) O le ā le isi mea ua faavasegaina ai ē tausisi i le faamaoni? (e) Sa faapefea ona folasia e Sara nei uiga, ma i le ā le auala e mafai ai ona tatou maua aogā mai lana faaaoaoga?
6 O le manatu maualuga mo le mataupu silisili o le tulaga ulu, e ō lua ma le alofa totino mo Ieova, ua faapea foi ona matilatila i ē tausia le faamaoni. E lē pei i latou o Eva, o lē na fia muamua i lana tane. Ua lē pei foi o Atamu, o lē na faaleamanaiaina le tulafono a Ieova. O nei uiga matagofie sa faaalia e Sara le avā a Aperaamo. E lē gata i lana tautala, ae i lona loto foi sa avea Aperaamo ma ona “alii.” Ae e lē gata i lea, sa ia alofa moni ia Ieova ma o ia o se fafine o le faatuatua. Faatasi ma Aperaamo, sa ia “faatalitali atu i se aai [le Malo o le Atua] ua faavaeina, o lona mataisau ma le tufuga o le Atua lea.”—1 Pete. 3:5, 6; Epe. 11:10-16.
7. (a) I lalo o ā aiaiga na siitia ai e Mose le pule silisiliese a Ieova? (e) E mafai faapefea ona aogā lana faaaoaoga ia i tatou?
7 E tusa o le 430 tausaga ina ua mavae ona tuua e Aperaamo lona nuu, sa siitia ai e Mose le pule silisiliese a Ieova i le la faafesagaiga ma Farao o Aikupito. E lē ona sa manatu maualuga Mose ia te ia lava. I le tuufaafeagai, sa faaletonu o ia i lona tomai e tautala ai faatamalii. Peitai na usiusitai o ia ia Ieova. Faatasi ma le lagolagosua a Ieova ma le fesoasoani a lona uso o Arona, na faalausosoo ai ona faaooina atu e Mose le afioga a Ieova ia Farao. Sa lotomaaa Farao. E oo foi i nisi o le fanauga a Isaraelu sa latou soona faitioina Mose. Peitai sa faia ma le faamaoni e Mose mea uma na poloaiina ai o ia e Ieova, ma e auala ia te ia na faasaoina ai Isaraelu mai Aikupito.—Eso. 7:6; 12:50, 51.
8. (a) O le ā ua na faaalia e sili atu nisi mea e aofia i le faamaoni ia Ieova na i lo le faia o mea ua faapitoa ona taʻua e le Atua i tusitusiga? (e) E mafai faapefea ona fesoasoani le talisapaia o lenei ituaiga o faamaoni ia i tatou e faatatauina ai le 1 Ioane 2:15?
8 Sa leʻi manatu i latou o ē na faamaoni ia Ieova faapea na pau le mea sa manaomia o le tausisi i le tusi o le tulafono, ia usiusitai tau o mea ua tusitusia ai e le Atua. Ina ua taumafai le avā a Potifara e faatosinaina Iosefa la te faia le mulilua, sa leʻi iai se poloaiga tusitusia mai le Atua e faasa faapitoa ai le mulilua. Peitai e faavae i mea na iloa e Iosefa i le faatulagaga o le faaipoipoga na amataina e Ieova i Etena, sa ia utagia ai faapea o le faia o feusuaiga faaleituaiga ma le avā a se isi tane o le a lē faafiafiaina ai le Atua. Sa lē manao Iosefa e tofotofo tapulaa o le a faataga ai o ia e le Atua e pei ai o tagata Aikupito. Na ia lagolagoina ala o Ieova i le manatunatu loloto i feutagaiga a le Atua ma tagata ma faatatauina ai ma le loto faamaoni le mea na ia iloa o le finagalo lea o le Atua.—Kene. 39:7-12; faatusatusa i le Salamo 77:11, 12.
9. Ua faapefea ona faamaonia soo le pepelo a le Tiapolo i le tuuaiga na ia lagā i aso o Iopu?
9 E tusa lava foi pe tuuina i tofotofoga matautia, e lē fulitua ai ia Ieova i latou o ē ua iloa moni o ia. Na tuuaia e Satani faapea afai e leiloa mea faitino a Iopu pe faamanuaina faaletino, e tusa pe na saunoa faaviivii Ieova i lena tagata, ae e mafai ona ia tuulafoaia le Atua. Ae na faamaonia e Iopu le pepelo o le Tiapolo, ma na ia faia faapea e ui sa ia leʻi iloa po o le ā le mafuaaga o mala uma na oo ia te ia. (Iopu 2:3, 9, 10) I le taumafai pea e faamaonia lana finauga, na mulimuli ane ai faapogaia e Satani le tupu maemaea o Papelonia e faamataʻu i talavou Eperu e toatolu i le oti i le ogaumu aasa pe afai latou te lē ifo e tapuai i luma o se tupua na faatuina e le tupu. Ina ua faamalosia e filifili i le va o le poloaiga a le tupu po o le tulafono a Ieova i le ifo i tupua, na maumaututu ona latou faailoa atu lo latou auauna ia Ieova ma o ia o lo latou Pule Silisiliese. Sa sili ona tautele ia i latou le faamaoni i le Atua na i lo le ola.—Tani. 3:14-18.
10. E mafai faapefea mo i tatou o tagata lē lelei atoatoa ona faamaonia lo tatou faamaoni aʻiaʻi ia Ieova?
10 Po o le a tatou faaiua ai ea mai lenei mea faapea e ao i se tagata ona lelei atoatoa ina ia faamaoni ai ia Ieova, ma o sē ua faia se mea sese ua matuā lē taulau? E matuā leai lava! Ua taʻu patino mai e le Tusi Paia ia i tatou taimi na sese ai Mose. Sa lē fiafia Ieova, peitai na te leʻi teena ai Mose. E ui foi ina tele mea na avea ai le au aposetolo ma faaaoaoga lelei, ae na iai o latou vaivaiga. O le faamaoni e manaomia ai le usiusitai faifai pea mai le loto. Peitai, i le silafiaina o lo tatou lē lelei atoatoa tuufaasolo, ua finagalo malie Ieova pe afai tatou te lē faagaloina ma le loto i ai lona finagalo i so o se itu. Afai tatou te aafia i se mea sese ona o vaivaiga, e tāua ona tatou salamō moni ma aua neʻi faia ma masani. O lea tatou te faaalia ai lo tatou alolofa moni lava i mea ua fetalai i ai Ieova e lelei, ae inoino i mea ua ia faaalia e leaga. O lo tatou faatuatua i le tāua o le taulaga a Iesu e togiolaina ai agasala, e mafai ai ona tatou olioli i se tulaga mamā i luma o le Atua.—Amo. 5:15; Galu. 3:19; Epe. 9:14.
11. (a) O ai i le lotolotoi o tagata, na tausisia le tuutoina faaleatua lelei atoatoa, ma o le ā na faamaonia e lenei mea? (e) Ua faapefea ona fesoasoania i tatou i le mea na ia faia?
11 Ae e ui i lea, faamata o le a lē mafai e tagata ona fai se amioatua e lelei atoatoa? Pe ā ma le 4,000 tausaga sa avea le tali i lenei fesili o se “mea lilo paia.” (1 Timo. 3:16, NW) E ui lava sa lelei atoatoa le foafoaina o Atamu, ae na te leʻi faataatiaina se faaaoaoga lelei atoatoa o le tuutoina faaleatua. O ai na ia mafaia? E mautinoa e lē o se tasi o lana fanau agasala. E na o Iesu Keriso lava le tagata na ia mafaia. O le mea na faataunuuina e Iesu na faamaonia ai sa ono mafai e Atamu, o lē sa sili atu ona matagofie ona siomaga, ona tumau i le faamaoni lelei atoatoa pe a na ia loto i ai. E lē o se sese i galuega faalefoafoaga a le Atua. O le mea lea o Iesu Keriso o le faaaoao tatou te saili e faataitai i ai i le faaalia e lē gata i le usiusitai i le tulafono mai le Atua ae atoa foi ma le tuutoina totino ia Ieova, le Pule Silisiliese Aoao.
O LE Ā LA TATOU TALI TOTINO?
12. Aisea e tatau ai ona tatou mataala pea i o tatou uiga agaʻi i le pule silisiliese a Ieova?
12 E ao ia i tatou uma taitoatasi i aso nei ona fesagai ma le finauga i le aoao o mea. E lē mafai ona tatou alofia lea mea. Afai tatou te tautino i lumamea faapea o loo tatou i le itu a Ieova, o le a fai la i tatou ma taulaiga autū a Satani. Na te aumaia omiga mai so o se itulagi ma o le a ia faaauau ona faia faapea e oo i le iuga o lana faiga amioleaga o mea. E lē tatau la ona faapalupe le faiga o lo tatou puipuiga. (1 Pete. 5:8) E faaalia e a tatou amio po o fea o loo tatou tutū ai i le sootaga ma le finauga i le aoao o mea.
13. (a) O le ā e uiga i le amataga o le pepelo ma le gaoi e tatau ai ona tatou alofia ia faiga? (e) Ia taitasi ona tali fesili o loo i le faaiuga o lenei palakalafa, i tulaga ua lolo atu ai nisi tagata i nei faiga sese.
13 E lē tatau ona tatou manatu faatalale i amioga lē faamaoni ona e faapea o loo taatele i le lalolagi. O le tausisi i le faamaoni e manaomia ai ona tatou faatatauina ala amiotonu o Ieova i mataupu uma o le olaga. Ina ia faataitaia, iloilo manatu o loo mulimuli mai:
(1) Sa faaaogā e Satani se pepelo e taitaia ai o tatou uluai mātua i le agasala. Na avea ai o ia ma “tamā o le pepelo.” (Ioa. 8:44)
I lalo o ā aiaiga ua lē taulau ai talavou i nisi taimi e faamaoni atu i o latou mātua? Aisea e tāua ai i talavou Kerisiano ona alofia lenei mea? (Faata. 6:16-19)
O ā faiga faapisinisi e ono faailogaina faatasi ai se tagata ma le “tamā o le pepelo” na i lo le Atua o le upu moni? (Mika 6:11, 12)
Afai tatou te faia ni faamatalaga e tauleleia ai i tatou e sili atu i lo le mea moni, faamata e sese pe afai e lē faatiga ai i se isi? (Sala. 119:163; faatusatusa i le Galuega 5:1-11.)
Afai ua aafia se tasi i se sese matuia, aisea e tāua ai ona aua le ufiufiina i le faia o faamatalaga sese? (Faata. 28:13)
(2) Ina ua gaoioi Eva ma Atamu i le uunaiga a Satani e faia a laua lava faaiuga i le lelei ma le leaga, o le mea muamua lava na la faia, o le avea lea o se mea e lē tau ia i laua. Sa avea ai i laua ma gaoi.
Pe solofua se gaoi pe afai o se mea ua mativa ai se tagata, pe faapea foi o lē e ana mea ia ua ave o loo tele ana mea? (Faata. 6:30, 31; 1 Pete. 4:15)
Pe faaitiitia ai lona leaga pe afai o se gaoioiga masani i le mea o loo tatou nonofo ai pe faapea foi e itiiti le mea ua gaoia? (Roma 12:2; Efe. 4:28; Luka 16:10)
14, 15. (a) I le iʻuga o le Afe Tausaga o le Pulega a Keriso, o le ā le tofotofoga o le a oo mai i le fanau uma a tagata? (e) O le a faapefea i mea o tatou faia nei ona afaina ai le taunuuga mo i tatou i lena taimi?
14 I le Afe Tausaga o le Pulega a Keriso, o le a tuuina ai Satani ma ana temoni i le to e lē gata, e lē toe mafai ai ona taaʻina tagata. Maeu se mapusaga o le a iai! Ae mulimuli ane i le afe tausaga, o le a toe tatalaina i latou mo se taimi puupuu. O le a aumaia e Satani ma i latou uma o ē mulimuli ia te ia omiga i le “au paia,” i latou ia o tagata toe faafoisia o ē o loo tausisi i lo latou faamaoni. O le a ia agaʻi mai e pei ona faia i tafā o taua e faasagatau i “le aai ua faapelepeleina,” le Ierusalema Fou faalelagi, i lona taumafai lea e tafiesea le amiotonu ua ia faavaeina i le lalolagi.—Faaa. 20:7-10.
15 E tau ātaāta mai faapea, e pei o le taimi ua mavae, o le a faaaogā e Satani le taufaasese, faatasi ma faatosinaga i le manatu faapito ma le faamaualuga, e tatai ai tagata e faia gaoioiga o le lē faamaoni ia Ieova. Afai o lo tatou faaeaga le ola i inā, o le a faapefea la ona tatou tali atu totino? O fea o le a tatou iai e tusa ma le finauga i le aoao o mea? Talu ai o le a lelei atoatoa uma tagata i lena taimi, so o se gaoioiga lē faamaoni la o le a faia, e mafua ona ua loto i ai ma o le a iu i le faaumatiaga e faavavau. O lea ina ia mafai ona tatou faamaoni i lena taimi, maeu le matuā tāua ona tatou galueaiina i le taimi nei le masani o le sauni e tali atu ma le maumauai i so o se taitaiga e aumaia e Ieova ia i tatou, pe mai lana Afioga po o lana faalapotopotoga! O le faia faapea, ua tatou faaalia ai lo tatou tuutoina moni ia te ia o le Pule Silisiliese Aoao.
Talanoaga Autalu
● O le ā le finauga sili ua fesagai ma foafoaga uma? Ua faapefea ona aafia ai i tatou?
● O le ā ua matilatila e faatatau i auala na faamaonia ai le faamaoni ia Ieova o tane ma fafine taitoatasi o loo faaalia i le itulau e 49?
● Aisea e matuā tāua ai ona tatou faaeteete i aso taitasi ina ia viia Ieova i a tatou amio?
[Fesili mo le Suʻesuʻega]
[Ata i le itulau 49]
NA LATOU SIITIA LE SILISILIESE O IEOVA
Noa
Sara
Mose
Iosefa
Iopu
E Faapefea ona Tatou Maua Aogā Mai i a Latou Faaaoaoga?
