Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

Mai Aikupito e Oo i le Nuu Folafolaina

Mai Aikupito e Oo i le Nuu Folafolaina

Mai Aikupito e Oo i le Nuu Folafolaina

UA LAUSILAFIA e tagata uma le tala i le tuua e Isaraelu o Aikupito. Peitaʻi, o le ā na tupu iā Mose ma tagata o le Atua i le isi itu o le Sami Ulaula? O fea na latou agaʻi atu i ai, ma na faapefea ona oo i le vaitafe o Ioritana ina ia ulu atu ai i le Nuu Folafolaina?

Na latou fia oo i le nuu o Kanana, ae e leʻi uia e Mose le auala ʻalo, pe tusa e 250 maila [400 kilomita] i le talafatai, lea e tau tonu lava i Filisitia, le nuu sa faasagatau ane. E leʻi ui atu foʻi i le ogatotonu telē o le tolotolo o Sinai, lea e iai maamaa ma papa papaʻe mafolafola ma maualuga, e aasa tele i le vevela o le lā. Ae na taʻitaʻi atu e Mose tagata i le itu i saute i le fanua vaiti lafulafuā i le talafatai o le Sami Metitirani. O le mea na tolauapi muamua ai, o Mara, le nofoaga na liua ai e Ieova le vai oona i le vai magalo. * Na muimui tagata i meaʻai ina ua latou tuua Ailima, ona auina mai lea e le Atua o salu ma le manai. I Refiti, na toe muimui ai foʻi Isaraelu ona o vai, na fāsia ai ʻau na osofaʻi ane a sa Amalekā, na timaʻi atu ai foʻi le tamā o le avā a Mose iā te ia, ina ia tofia nisi o tane agavaa e fesoasoani iā te ia.—Eso, mata. 15-18.

Ona taʻitaʻiina atu lea e Mose o Isaraelu agaʻi i mauga e mamao i le itu i toga, ma tolauapi ai i le Mauga o Sinai. O i inā na talia ai e tagata o le Atua le Tulafono, fausia le fale fetafaʻi ma fai ai taulaga. I le tausaga lona lua, na latou agaʻi atu ai i le “vao e tele ma le mataʻutia,” o le malaga agaʻi i Katesa (Katesapanea) e foliga mai e 11 aso le umi. (Te 1:1, 2, 19; 8:15) Ona o le soona popole i tala lē lelei mai i sipai e toʻasefulu, na taasē ai le nuu mo le 38 tausaga. (Nu 13:1–14:34) O nisi o nuu na tolauapi ai, o Aperona ma Esiokape, ona latou toe foʻi ai lea i Katesa.—Nu 33:33-36.

Ina ua lalata atu Isaraelu i le Nuu Folafolaina, latou te leʻi malaga saʻo atu loa i mātū. O le auala na ui ai, e faataamilo i eleele ogatotonu o Etoma ma agaʻi atu i mātū i “le ala tele o le tupu,” le Aualatele o le Tupu. (Nu 21:22; Te 2:1-8) Sa lē faigofie mo se nuu atoa—e iai tamaiti, o meaola, o faleʻie—ona feaveaʻi i lea ala. Na latou faaifo i ala fepiʻopiʻoaʻi ma toe aʻea mato maualuluga ma le faigatā o Sareta ma Arinona [pe ā ma le 1,700 futu, po o le 520 mita le maulalō].—Te 2:13, 14, 24.

Mulimuli ane, ona taunuu lea o tagata Isaraelu i le Mauga o Nepo. Na maliu Miriama i Katesa, a o Arona na maliu i le mauga o Horo. O Mose, na maliu i le mea na ia iloa mamao atu ai le nuu sa ia manaʻo e oo atu i ai. (Te 32:48-52; 34:1-5) Na tuu ai loa iā Iosua le avega tauave o le taʻitaʻiina atu o Isaraelu agaʻi i le Nuu Folafolaina, ma muta ai le malaga e 40 tausaga talu ona amata.—Ioa 1:1-4.

[Faaopoopoga i lalo]

^ pala. 3 E lē o iloa tonu mea na iai le tele o nofoaga e tolauapi ai.

[Pusa i le itulau 8]

O TUSI O LE TUSI PAIA MAI LEA VAITAIMI:

Kenese

Esoto

Levitiko

Numera

Teuteronome

Iopu

Salamo (se vaega)

[Faafanua i le itulau 9]

(Tagaʻi i le lomiga mo le ata atoa)

Exodus Route

O Auala na Uia e Isaraelu

A7 AIKUPITO

A5 Ramese?

E5 Sukota?

I5 Etama?

I5 Peairota

O6 Mara

O6 Ailima

U6 VAO O SINA

U7 Tapeka

F8 Refiti

F8 Mauga o Sinai (Horepa)

F8 VAO O SINAI

F7 Kiperota-atava

G7 Haserota

G6 Rimoni-paresa

G5 Risa

G3 Katesa

G3 Peneakana

G5 Horokikata

L5 Iatepata

L5 Aperona

L6 Esiokape

G3 Katesa

G3 VAO O TISINA

L3 Mauga o Horo

L3 Salemoni

M3 Pinono

M3 Ieaperima

M2 MOAPI

M1 Tipona

M1 Alemoni- tipelata

L1 Ieriko

[O isi nofoaga]

A3 KOSENA

A4 Onu

A5 Mafi (Nafi)

E3 Soana

E3 Tapenesa

I5 Mekatala

O3 SURA

O5 VAO O ETAMA

F5 VAO O PARANA

G1 FILISITIA

G1 Asetota

G2 Kasa

G3 Peresepa

G3 Asemoni

G3 ITU I TOGA

L1 Ierusalema

L1 Heperona (Kiriata-arapa)

L2 Arata (Le sa Kananā)

L4 SEIRA

L4 ETOMA

M7 MITIANA

O Aualatele

Le Ala i le Nuu o Filisitia

Le Ala i Sura

M4 Alatele o le Tupu

Auala na ui ai Kamela

Auala o le Ele Hai

[Mauga]

F8 Mauga o Sinai (Horepa)

L3 Mauga o Horo

M1 Mauga o Nepo

[Vai]

U2 Sami Metitirani (Sami Tele)

O7/G7 Sami Ulaula

M1 Sami Oona

[Vaitafe ma ālia]

A6 Vaitafe o le Naila

F3 Ālia o Aikupito

M2 Arinona

M3 Sareta

[Ata i le itulau 8]

O kamela a o uia le Tolotolo i Sinai

[Ata i le itulau 8]

Sa tolauapi Isaraelu i luma o le mauga o Sinai

[Ata i le itulau 9]

Na maua vai mai i vaipuna i Katesa po o nofoaga lata ane

[Ata i le itulau 9]

Na uia e le nuu atoa o Isaraelu le Arinona