Alu i mataupu o loo iai

Alu i le lisi o mataupu

MATAUPU 31

‘Ia Faalatalata Atu i le Atua, Ona Ia Faalatalata Mai Lea’

‘Ia Faalatalata Atu i le Atua, Ona Ia Faalatalata Mai Lea’

1-3. (a) O le ā e mafai ona tatou iloa e faatatau i le tagata, e ala i le mātauina o fefaaalia‘iga o lagona alofa o ni mātua ma sa la pepe? (e) O le ā le tulaga masani e iai pe a alofa mai se tasi iā i tatou, ma o le ā le fesili tāua e tatou te fesili ai?

 O SE fiafiaga i mātua le tilotilo atu o ‘ata‘ata a‘e si a la pepe. E masani ona tuutuu atu o la foliga ia sagatonu lelei i foliga o le tamaitiiti, ona talatalanoa lea i ai i se leo mālū ma ‘ata‘ata atu i ai. Ua la fia iloa lava po o le ā se tali mai a le tamaitiiti. E lē umi ae la vaaia loa—ua oomo alafau o le pepe, ua faamomoo ona gutu, ma aliali mai si ana ‘ata‘ata fiafia. O si ‘ata‘ata lenā a le pepe e faailoa mai ai ona lagona māfana, o le amataga lenā o le gaoioi mai o le pepe e tusa ai ma le alofa o ona mātua.

2 O le ‘ata‘ata a le pepe e tatou te manatua ai se mea e tāua lava i le olaga masani o le tagata. O le tali masani i le alofa, o le toe faaali atu lea o le alofa. O le auala lenā na faia ai i tatou. (Salamo 22:9) A o tatou tutupu a‘e, ua tatou maua fo‘i le tomai faatagata matua e tali atu ai i le alofa. Atonu e te manatua taimi a o e la‘itiiti i le auala sa alofagia ai oe e ou mātua, o ou tauaiga, po o au uō. Na totō ai se lagona māfana i lou loto, na tuputupu a‘e, ma oo ina faatino. Ona e toe faaali atu lea i ai o lou alofa. Po o faapena ea se faagasologa o le lua faiā ma Ieova le Atua?

3 Ua fai mai le Tusi Paia: “O i tatou, ua tatou alolofa, auā na ia mua‘i alofa mai iā te i tatou.” (1 Ioane 4:19) I le Vaega 1 e oo i le Vaega 3 o lenei tusi, sa faamanatu atu ai iā te oe e faapea, o loo faaalia e Ieova le Atua lona mana, o lana faamasinotonu, ma lona atamai, i ni auala alofa o loo e manuia ai. I le Vaega 4, sa e a‘oa‘oina ai, o loo faaalia tuusa‘o mai i ni auala ofoofogia lona alofa i le fanau a tagata—ma oe fo‘i. Ua lāgā ai nei se fesili. O le mea moni, o le fesili tāua e ao ona e fesili ai: ‘O le a faapefea ona ou tali atu i le alofa o Ieova?’

Le Uiga o le Alofa i le Atua

4. Ua faapefea ona fenuminumia‘i tagata e faatatau i le uiga o le alofa atu i le Atua?

4 Ua silafia e Ieova, o le Puna o le alofa, o loo iai i le alofa se malosi uigaese e mafai ona faaalia ai uiga lelei o isi. E ui la i uiga fouvale o tagata lē faamaoni, ae o loo mautinoa pea le talitonuga o Ieova, e iai nisi tagata o le a tali lelei atu i lona alofa. E faitau miliona ua latou faia faapea. Na pau le itu e faanoanoa ai, ona ua faafenumia‘i e lotu a lenei lalolagi leaga mafaufau o tagata, ma latou lē mautonu ai i le uiga moni o le alofa atu i le Atua. E to‘atele tagata ua faapea mai e alolofa i le Atua, ae foliga o loo latou manatu i lenā alofa ua na o se lagona e faaalia i upu. O le auala lenā e mafai ona amata ai le alofa i le Atua, e pei o le alofa o se pepe i ona mātua, lea e amata lava i si ana ‘ata‘ata. Peita‘i, i tagata matutua, e tele atu isi mea e aofia ai.

5. Ua faapefea ona faamatala mai e le Tusi Paia le alofa o le Atua, ma aiseā e tatau ai ona tatou fiafia i lenā faamatalaga?

5 O loo faamatala mai e Ieova le uiga o le alofa atu iā te ia. Ua faapea mai lana Afioga: “O lenei lava le alofa i le Atua, ia tatou tausi i ana poloa‘iga.” O le alofa la i le Atua, e mana‘omia ona faaali atu e ala i gaoioiga. E mautinoa e lē fiafia le to‘atele o tagata i le manatu faapea e tatau ona usiusitai. Peita‘i o loo toe faapea mai atili le fuaiupu lava lenā: “E lē mamafa fo‘i ana poloa‘iga.” (1 Ioane 5:3) Ua fuafuaina tulafono ma mataupu silisili a Ieova ina ia tatou manuia ai, ae lē mafatia ai. (Isaia 48:17, 18) Ua tumu le Afioga a le Atua i mataupu silisili e fesoasoani mai ina ia atili ai ona tatou faalatalata atu iā te ia. E faapefea ona tupu o lenā mea? Se‘i o tatou toe autaluina vala e tolu o loo aofia i la tatou faiā ma le Atua. E aofia ai fesoota‘iga, le tapua‘iga, ma le faata‘ita‘i atu iā te ia.

Ia Fesoota‘i Atu iā Ieova

6-8. (a) E faapefea ona tatou faalogologo atu iā Ieova? (e) E faapefea ona tatou faia ina ia peisea‘ī o loo ola moni le Tusi Paia pe a tatou faitauina?

6 Na amata mai le Mataupu 1 i le fesili lenei, “O le ā sou manatu pe afai o lea o loo lua talanoa ma le Atua?” E lē na o se manatu lenā e tau ina faaata i le mafaufau. O le mea moni, na faia e Mose se talanoaga faapena. Ae faapefea tatou? E lē o toe auina mai e Ieova i nei aso, ana agelu e talanoa i tagata. Peita‘i, e iai se auala e sili ona lelei a Ieova, o loo talanoa mai ai. E faapefea ona tatou faalogologo atu iā Ieova?

7 “O tusi paia uma lava e mai le agaga o le Atua.” O lona uiga la, e mafai ona tatou faalogologo atu iā Ieova, pe a tatou faitauina lana Afioga, le Tusi Paia. (2 Timoteo 3:16) O le māfuaaga lenā na uuna‘ia ai e le faisalamo auauna a Ieova, ina ia faitau le Tusi Paia i le “ao atoa ma le pō.” (Salamo 1:1, 2) E mana‘omia ai ni a tatou taumafaiga se tele, ae o le a alu aogā na taumafaiga uma. I le Mataupu e 18, ua tatou iloa ai, o loo faatusaina le Tusi Paia i se tusi tāua tele mai lo tatou Tamā i le lagi. E lē tatau la ona manatu i le faitauina o le Tusi Paia e pei ua na o se tiute e tatau ona fai. E tatau ona peisea‘ī o loo ola le Tusi Paia i le auala tatou te faitauina ai. E faapefea ona faia lenā mea?

8 A o e faitauina tala o le Tusi Paia, ia faaata i lou mafaufau e peisea‘ī o loo e vaaitino atu lava i ai. Ia taumafai ia vaai i tagata i na tala e pei o loo soifua mai pea. Sa‘ili ina ia malamalama lelei i o latou talaaga, o si‘omaga na ola a‘e ai, ma uuna‘iga o a latou loto. Ona e mafaufau loloto lea i mea o loo e faitauina, e ala i lou fesili ifo i fesili nei: ‘O le ā ua a‘oa‘o mai e lenei tala iā te a‘u e faatatau iā Ieova? O lē fea o Ona uiga o loo faamatilatila mai i lenei tala? O le ā le mataupu silisili lea o loo finagalo Ieova ia ou a‘oa‘oina, ma e faapefea ona ou faatinoina i lo‘u olaga?’ Ia faitau, mafaufau loloto, ma faatatau—o lou faia faapea, o le a ola ai le Afioga a le Atua iā te oe.—Salamo 77:12; Iakopo 1:23-25.

9. O ai “le pologa faamaoni ma le faautauta,” ma aiseā e tāua ai lo tatou faalogologo lelei atu i lenā “pologa”?

9 O loo fetalai mai fo‘i Ieova iā i tatou e ala mai i “le pologa faamaoni ma le faautauta.” Na valoia e Iesu faapea, e iai se vaega to‘aitiiti o tane Kerisiano faauuina ua tofia e saunia maia ‘mea e ‘ai faaleagaga i ona itu aso,’ a o faagasolo nei taimi faigatā o aso e gata ai. (Mataio 24:45-47) O loo fafagaina i tatou e lenā pologa i mea‘ai faaleagaga. E faapefea? E ala i lo tatou faitauina o lomiga ua saunia ina ia tatou maua ai le poto sa‘o o le Tusi Paia, faapea fo‘i pe a tatou auai atu i sauniga ma tauaofiaga faa-Kerisiano. Talu ai o i latou o le pologa a Keriso, e atamai la ona tatou utagia fetalaiga nei a Iesu: “Ia outou, pe faapefea lo outou faalogo.” (Luka 8:18) E tatou te faalogologo lelei talu ai ua tatou iloa, o lenā pologa, o se tasi lea o auala o loo fetalai mai ai Ieova iā i tatou.

10-12. (a) Aiseā ua avea ai le tatalo o se meaalofa ofoofogia mai iā Ieova? (e) E faapefea ona tatou tatalo i le auala e mālie i le faafofoga a Ieova, ma aiseā tatou te mautinoa ai o loo ia faatāuaina a tatou tatalo?

10 Ae faapefea lo tatou talanoa atu i le Atua? Pe mafai ea ona tatou talanoa atu iā Ieova? O se manatu e matuā faagaeetia ai lava. Afai e te fia talanoa i le tagata o loo pulea lou atunuu, e faatatau i ni ou popolega, po o le a taulau au taumafaiga? I nisi taimi, e telē se lamatiaga e oo i ai! I aso o Eseta ma Moretekai, sa faasalaina i le oti se tagata e alu atu i le tupu o Peresia ae le‘i valaaulia maia e le tupu. (Eseta 4:10, 11) Se‘i mafaufau la i le tula‘i atu i luma o le Alii Pule Silisili Ese i le lagi ma le lalolagi! E oo lava i pule faaletagata e sili ona maualuluga, ua na o ni “sē” i latou pe a faatusatusa atu iā te Ia. (Isaia 40:22) Pe tatau ea la ona tatou matafefefe e faalatalata atu iā te ia? E matuā leai lava!

11 Ua saunia mai e Ieova mo tagata uma, se auala e faalatalata atu ai iā te ia—o le tatalo lea. E oo lava i se tamaitiiti la‘itiiti e mafai ona tatalo atu iā Ieova, e auala atu i le suafa o Iesu. (Ioane 14:6; Eperu 11:6) O le tatalo fo‘i, e mafai ai ona faaoo atu o tatou manatunatuga ma faalogona e sili ona loloto, e tusa lava po o ni manatunatuga tigā e lē o faigofie ona faaleo atu. (Roma 8:26) E leai se aogā o le taumafai e faaofo Ieova i ni faaupuga maotua ma le faaviivii, ma ni tatalo faaumiumi e leai se uiga. (Mataio 6:7, 8) Peita‘i e lē o faatapulaaina e Ieova le umi pe faafia fo‘i ona tatou talanoa atu iā te ia. Ua valaaulia i tatou e lana Afioga ina “ia tatalo e lē aunoa.”—1 Tesalonia 5:17.

12 Ia manatua, e na o Ieova lava ua ta‘ua o le “faafofoga tatalo,” ma e faafofoga moni mai ma lagona tigāalofa. (Salamo 65:2) Po o tau lava ina faafofoga mai o Ia i tatalo a ana auauna faamaoni? E leai, o loo naunau moni lava o ia iā latou tatalo. O loo faatusaina e lana Afioga na tatalo i ni mea manogi o loo mū ma alu a‘e ai le asu o manogi lelei. (Salamo 141:2; Faaaliga 5:8; 8:4) Po ua lē faamāfanafanaloto ea le iloa, o loo faapena fo‘i ona ō a‘e i luga a tatou tatalo faamaoni, ma o loo mālie i le faafofoga a le Alii Pule Silisili Ese? Afai e te fia faalatalata atu iā Ieova, ia e tatalo soo atu ma le lotomaulalo iā te ia, i aso ta‘itasi. Ia sasaa atu iā te ia ou popolega uma; aua lē nanāina se mea. (Salamo 62:8) Ia faailoa atu i lou Tamā i le lagi ou popolega, ou fiafiaga, au faafetai, ma lau viiga. O le i‘uga, o le a atili ai ona mausalī le lua faiā ma ia.

Le Tapua‘ia o Ieova

13, 14. O le ā le uiga o le tapua‘i atu iā Ieova, ma aiseā ua fetaui ai ona tatou faia faapea?

13 Pe a tatou fesoota‘i ma Ieova le Atua, e lē faapea ua na ona tatou faalogologo atu ma talanoa e pei ona faia ma se uō po o se tauaiga. O lea o loo tatou tapua‘i moni atu iā Ieova, o loo tuuina atu i ai le ava ma le faaaloalo lea ua matuā tatau ma onomea iā te ia. Ua aofia lo tatou olaga atoa i la tatou tapua‘iga moni. O le auala lenā e faaleo atu ai iā Ieova lo tatou alofa ma lo tatou tuutoina atu atoatoa iā te ia, ma o le tapua‘iga lenā ua mafai ai ona autasia foafoaga faamaoni uma a Ieova, i le lagi pe i le lalolagi. I se faaaliga na vaaia e le aposetolo o Ioane, sa ia faalogo atu ai a o faalauiloa mai e se agelu le poloa‘iga: “Ia outou ifo i lē na faia le lagi, ma le fanua, ma le sami, atoa ma puna o vai.”—Faaaliga 14:7.

14 Aiseā e tatau ai ona tatou tapua‘i atu iā Ieova? Se‘i mafaufau i uiga o loo talanoaina i lenei tusi, e pei o le paia, le mana, le pulea lelei, le faamasinotonu, le lototele, le alofa mutimutivale, le atamai, le lotomaulalo, le alofa, le alofa fua, le faamaoni, ma le lelei. Ua tatou vaaia le faatino mai e Ieova o nei uiga uma, i se tulaga e silisili ona mata‘ina. Pe afai tatou te taumafai e malamalama i ona uiga uma, o le a tatou iloa ai, e sili atu o ia na i lo sē o loo matuā faaaloalogiaina. E matuā mata‘utia lona mamalu, ma silisili ona maualuga i lo i tatou. (Isaia 55:9) E mautinoa lava, ua tonu le avea o Ieova ma o tatou Pule Silisili Ese, ma ua matuā onomea ona tatou tapua‘ia o ia. Ae e tatau faapefea ona tatou tapua‘i atu iā Ieova?

15. E faapefea ona tatou tapua‘i iā Ieova “i le agaga ma le upu moni,” ma o ā avanoa ua tatou maua i sauniga faa-Kerisiano e faia ai faapea?

15 Na fetalai Iesu: “O le Atua o le Agaga, ma o i latou e tapuaʻi atu iā te ia, e tatau ona tapuaʻi atu e tusa ai ma le agaga ma le upu moni.” (Ioane 4:24, NWT) O le tapua‘i i le Atua “e tusa ai ma le agaga,” o lona uiga e tatau ona iā i tatou lona agaga ma ta‘ita‘ia ai i tatou. E tatau fo‘i ona ōgatusa la tatou tapua‘iga ma le upu moni, o le poto sa‘o lea o loo i le Afioga a le Atua. Ua iā i tatou se avanoa matagofie e tapua‘i atu ai iā Ieova “i le agaga ma le upu moni” i so o se mea tatou te faapotopoto ai ma o tatou uso talitonu. (Eperu 10:24, 25) O lo tatou pepese atu o viiga iā Ieova, le autasi i le tatalo iā te ia, le faalogologo ma faia se sao i le talanoaina o lana Afioga, o auala na tatou te faaali atu ai le alofa mo ia i le tapua‘iga mamā.

O sauniga faa-Kerisiano, o taimi fiafia na e tapua‘i atu ai iā Ieova

16. O le ā se tasi o poloa‘iga sili na tuuina mai mo Kerisiano moni, ma aiseā tatou te naunau ai e usitaia lenā poloa‘iga?

16 Ua tatou tapua‘i fo‘i iā Ieova pe a tatou talanoa atu i isi e uiga iā te ia, ma viiviia o ia i luma o le lautele. (Eperu 13:15) O le mea moni, o le tala‘ia o le tala lelei o le Malo o Ieova, o se tasi lea o poloa‘iga sili na tuuina mai mo Kerisiano moni. (Mataio 24:14) Ua tatou naunau e usiusitai ona o lo tatou alofa iā Ieova. Ua faatauasoina e Satani, “le atua o le lalolagi nei” manatu o tagata lē talitonu, e ala i le fatuina o ni pepelo inosia e faatatau iā Ieova. Ona o lenei tulaga pe e lē oso a‘e i tatou se faanaunauga ina ia auauna o ni Molimau a lo tatou Atua, ma faasa‘oina ai na pepelo taufaaleaga? (2 Korinito 4:4; Isaia 43:10-12) A o tatou mafaufau loloto fo‘i i uiga matalasi o Ieova, pe tatou te lē manana‘o e ta‘uta‘u atu i isi se faamatalaga e uiga iā te Ia? E mautinoa, e leai se isi faaeaga e sili atu na i lo le fesoasoani i isi ia latou iloa lo tatou Tamā i le lagi, ma alolofa iā te Ia e pei fo‘i ona tatou faia.

17. O ā mea o loo aofia i la tatou tapua‘iga iā Ieova, ma aiseā e ao ai ona tatou tapua‘i ma le faamaoni?

17 E iai fo‘i isi mea e aofia i la tatou tapua‘iga iā Ieova. E aafia ai vala uma o lo tatou olaga. (Kolose 3:23) Pe afai tatou te talia moni Ieova e avea ma o tatou Alii Pule Silisili Ese, o le a tatou sa‘ili ai e faia lona finagalo i mea uma lava—i o tatou olaga faaleaiga, i a tatou galuega totogi, i a tatou feutaga‘iga ma isi, i taimi o a tatou mālōlōga ma faafiafiaga. O le a tatou taumafai e auauna faamaoni atu iā Ieova “ma le loto atoa.” (1 Nofoaiga a Tupu 28:9) O le ituaiga o tapua‘iga lenā e lē faatagaina ai se faalotolotolua po o se olaga uigalua—o le faatagāfoliga lea o loo auauna iā Ieova, ae o loo faia faalilolilo pea se agasala matuiā. O le faamaoni o le a lē faatagaina ai lenā uiga pepelo; e matuā inosia e le alofa lenā uiga. E faapena fo‘i pe a iai le mata‘u i le Atua. O loo faafesoota‘i atu e le Tusi Paia lenā uiga migao, i la tatou faiā vavalalata ma Ieova.—Salamo 25:14.

Le Faata‘ita‘i Atu iā Ieova

18, 19. Aiseā e talafeagai ai ona manatu e mafai e tagata lē lelei atoatoa ona faaa‘oa‘o atu iā Ieova le Atua?

18 E faai‘u vaega ta‘itasi o lenei tusi, i se mataupu o loo talanoa i le auala e mafai ona ‘faaa‘oa‘o atu ai i le Atua, faapei o le fanau pele.’ (Efeso 5:1) E tāua ona manatua, e ui i lo tatou tulaga lē lelei atoatoa, ae mafai ona tatou matuā faaa‘oa‘o i le auala lelei atoatoa o loo faaaogā ai e Ieova lona mana, faamasinotonu, lona atamai, ma le alofa. E faapefea ona tatou iloa, e mafai moni ona faaa‘oa‘o atu i Lē e Ona le Malosi Uma Lava? Manatua, o le uiga o le suafa o Ieova ua ta‘u mai ai iā i tatou, e mafai ona avea o ia ma so o se mea ua ia filifilia, ina ia faataunuu ai ana fuafuaga. Ua tonu ai la lo tatou maofa i lenā tomai. Peita‘i, po ua lē mafai ai ea la ona tatou faaa‘oa‘o atu iā Ieova? E leai, e mafai lava.

19 Na faia i tatou i le faatusa o le Atua. (Kenese 1:26) Ua ese ai la tagata mai isi mea uma na foafoaina o loo iai i le lalolagi. E le‘i mua‘i faapolokalameina a tatou gaoioiga. Ua foa‘i mai e Ieova iā i tatou se meaalofa tautele—o le filifiliga sa‘oloto. E ui i o tatou vaivaiga ma tulaga lē lelei atoatoa, ae o loo iā i tatou le sa‘olotoga e filifili ai o tatou lava olaga. E lē gata i lea, ia manatua o le isi uiga o le suafa o le Atua, e mafai ona ia faapogaia ona tagata tapuaʻi e avea ma so o se mea ua ia filifilia. Pe fia avea oe o se tagata e alofa, e atamai, e faimea tonu, o lē e faatino ma le tonu lana pule? O le fesoasoani mai a le agaga o Ieova, lea ua mafai ai ona e faatinoina ma le tonu na uiga! Se‘i manatu i mea lelei o le a e ausiaina.

20. O ā mea lelei e mafai ona tatou ausia a o faata‘ita‘i atu iā Ieova?

20 O le a e faamalieina ma faafiafia le finagalo o lou Tamā i le lagi. (Faataoto 27:11) E mafai fo‘i ona e ‘faafiafiaina’ atoatoa Ieova, auā e malamalama lelei o ia i mea e gata mai ai lou mafai. (Kolose 1:9, 10) O le a faamanuiaina oe i se faaeaga silisili, a o e ati a‘e pea uiga lelei i le faaa‘oa‘o atu i lou Tamā alofa. E ui lava la i le pouliuli o lenei lalolagi o loo vavae ese mai le Atua, ae o le a avea pea oe ma sē e faasusuluina atu le malamalama. (Mataio 5:1, 2, 14) O le a faia ai sau vaega i le faailoa atu i le lalolagi uma o sina vaega o le mamalu o Ieova. Ma‘eu se faaeaga matagofie!

‘Ia Faalatalata Atu i le Atua, Ona Ia Faalatalata Mai Lea’

Tau ina ia e faalatalata atu pea iā Ieova

21, 22. O le ā le faigāmalaga e lē muta mai lea o loo saunia mai mo i latou o ē alolofa iā Ieova?

21 O le tima‘iga faigofie o loo tusia i le Iakopo 4:8, ua lē na o se sini e ao ona ausia. Ua pei o se faigāmalaga. Pe afai lava tatou te tutumau i le faamaoni, e faapena fo‘i ona lē muta mai lenā faigāmalaga. O le a lē taitai ona taofia lo tatou faalatalata atu pea iā Ieova. O loo tele isi mea o le a a‘oa‘oina e uiga iā te ia. E lē tatau ona tatou faapea, o lea ua ta‘u mai e lenei tusi mea uma e ao ona tatou a‘oa‘oina e uiga iā Ieova. O le mea moni lava, e le‘i taitai oo la tatou talanoaga i isi mea uma o loo ta‘ua i le Tusi Paia e faatatau i lo tatou Atua! E oo fo‘i i le Tusi Paia, e lē o ta‘u maia ai mea uma e uiga iā Ieova. O le taofi o le aposetolo o Ioane, afai e tusia uma mea sa faia e Iesu a o faagasolo lana faiva i le lalolagi, “e lē mafai ona ofi i le lalolagi ia tusi pe a tusia.” (Ioane 21:25) Afai e moni lenā faamatalaga e faatatau i le Alo, e sili atu ai la ona moni e faatatau i le Tamā!

22 E oo lava i le ola e faavavau, e lē muta mai ai lo tatou a‘oa‘oina o mea e uiga iā Ieova. (Failauga 3:11) Se‘i manatu la, i le faamoemoe ua saunia mai iā i tatou. Pe afai o le a tatou ola mo le faitau selau, faitau afe, faitau miliona, e oo atu lava i le faitau piliona tausaga, o lona uiga, o le a faateleina pea mea tatou te a‘oa‘oina e uiga iā Ieova le Atua, na i lo le taimi nei. Peita‘i, o le a tatou lagona pea le lē mafaitaulia o isi mea ofoofogia e tatau ona a‘oa‘oina fo‘i. O le a tatou naunau e fia iloa atili, auā o le a iā i tatou pea māfuaaga e manatu ai e pei o le faisalamo, o lē na pese mai: “Ou te faalatalata atu i le Atua ou te lelei ai.” (Salamo 73:28) O le a matuā uigā ma matalasi le ola e faavavau, ae o le faamanuiaga sili o le a iai o le faalatalata atili atu lea iā Ieova.

23. O le ā ua faalaeiauina oe e fai?

23 Tau ina ia e tali atu nei i le alofa o Ieova, e ala i lou alofa atu iā te ia ma lou loto atoa, lou agaga atoa, lou mafaufau atoa, ma lou malosi atoa. (Mareko 12:29, 30) Ia faamaoni ma mautū lou alofa. Ia atagia atu i so o se filifiliga e te faia i aso ta‘itasi, le ta‘iala sili lenei—o le a e filifili pea e te ola i se olaga e atili ai ona malosi ma mausalī la oulua faiā ma lou Tamā i le lagi. Ae o le ute o na mea uma, ia e faalatalata atu pea iā Ieova, ma tau ina ia faalatalata mai pea o Ia iā te oe, se‘ia oo lava i le faavavau!