1, 2. Aiseā e faaaogā ai e Ieova i isi taimi fesoasoani vaaia e faamatala mai ai upu moni i ana auauna i le lalolagi?

 SEʻI faaata se aiga e iai se fanau lāiti o loo nonofo faataamilo i le laulau ma suʻesuʻe le Tusi Paia. Ua faaali atu e le tamā iā i latou nisi o ata faigofie, ina ia mafai ona latou malamalama i upu moni o le Tusi Paia. O foliga ma faamatalaga fiafia a le fanau, e iloa ai o loo latou malamalama i taumafaiga a le tamā. O lona faaaogāina o ata ua fesoasoani i le fanau e malamalama ai i aʻoaʻoga a Ieova, lea semanū e faigatā ona latou malamalama i ai.

² Ua faapena foʻi ona faaaogā e Ieova fesoasoani vaaia, ina ia malamalama ai lana fanau faaletagata i mea moni e lē vaaia lea e faigatā ona latou malamalama i ai. O se faaaʻoaʻoga, na faaali atu e Ieova iā Esekielu se faaaliga e iai ata mataʻina, ina ia faamatala atu ai upu moni loloto e faatatau iā te ia. Na tatou iloiloina i le mataupu ua mavae se tasi o na ata. Seʻi o tatou taulaʻi atu i se tasi o vala patino o lenā vaaiga ofoofogia, ma vaai pe faapefea i le malamalama i lona uiga ona fesoasoani iā i tatou e mafuta vavalalata atu ai iā Ieova.

3. (a) E tusa ai o le Esekielu 1:4, 5, o le ā na vaaia e Esekielu i le faaaliga? (Tagaʻi i le ata i luga aʻe o le matua.) (e) O le ā e te mātauina i le auala na faamatala ai e Esekielu mea na ia vaaia?

³ Faitau le Esekielu 1:4, 5. Ua faamatala e Esekielu “ua iai i latou e pei o ni foafoaga agaga se toʻafā,” e iai foliga o agelu, tagata, ma manu. Seʻi mātau le auala na faamatala auʻiliʻili ai e Esekielu mea na ia vaaia e ala i le faapea mai, na ia iloa atu ni mea “e pei” o ni foafoaga agaga. A o e faitau i le faaaliga atoa o loo i le Esekielu mataupu 1, e te mātauina ai e tele ina faaaogā e le perofeta faaupuga nei: “e foliga mai,” “na pei,” ma le “e pei.” (Eseki. 1:13, 24, 26) E manino mai, na iloa e Esekielu o mea na ia vaaia ua na o ni ata e faaata mai ai mea moni e lē vaaia i le lagi.

4. (a) Na faapefea ona aafia Esekielu i le faaaliga? (e) O le ā na mautinoa i ai Esekielu e faatatau i kerupi?

⁴ E mautinoa na matuā maofa Esekielu i leo ma vaaiga o le faaaliga. O foliga o foafoaga agaga e toʻafā ua pei o “malala ola o le afi o loo mumū.” O le vave o la latou gaoioi ua pei o “le emo o le uila.” O le leo o le taalili o o latou apaʻau ua “pei o le taalili o vai e tele,” ma pe a latou ō atu “e pei o le pisapisaō o se ʻautau.” (Eseki. 1:13, 14, 24-28; tagaʻi i le pusa “A o Oʻu Vaavaai Pea i Foafoaga Agaga.”) I se isi faaaliga mulimuli ane, na faailoa mai ai e Esekielu o nei foafoaga agaga e toʻafā, o “kerupi” po o agelu malolosi. (Eseki. 10:2) Talu ai na ola aʻe Esekielu i se aiga o ositaulaga, e mautinoa na ia iloa o kerupi o ni auauna a le Atua ma e masani ona latou tutū latalata iā te Ia.—1 No. 28:18; Sala. 18:10.

5. (a) Na faapefea ona faaatagia mai e kerupi ma o latou foliga e fā le silisili ese o le mana ma le mamalu o Ieova? (e) Aiseā ua faamanatu mai ai iā i tatou i lenei vaega o le faaaliga le uiga o le suafa o le Atua? (Tagaʻi i le faamatalaga pito i lalo.)

⁵ Faitau le Esekielu 1:6, 10. Na mātau foʻi e Esekielu e tofu le kerupi ma foliga e fā: o foliga o se tagata, se leona, se povi poʻa, ma se aeto. O le vaaia o nei foliga e fā, na iloa ai e Esekielu le matuā silisili ese o le mana ma le mamalu o Ieova. E faapefea? Talu ai o nei foliga taʻitasi, e patino atu i se meafaiola e faaata mai ai le malualii, malosi, ma le mamana. O le leona o se manu mataʻutia, o le povi poʻa o se manu uigaese, o le aeto o se manulele malosi, ma o le tagata o le palealii o foafoaga vaaia a le Atua ma o ia e pule i isi foafoaga uma i le lalolagi. (Sala. 8:4-6) O nei foafoaga e iai foliga e fā i le faaaliga, o loo i lalo ifo o le nofoālii o Ieova le Pule Silisili Ese o le aoao o mea uma lava. Maʻeu le talafeagai o le auala o loo faataʻitaʻi mai ai, e mafai e Ieova ona faaaogā lana foafoaga e faataunuu ai lona finagalo! * E pei ona faailoa mai e le faisalamo e faatatau iā Ieova, “O lona mamalu e sili lea i le lalolagi ma le lagi.”—Sala. 148:13.

6. O le ā na fesoasoani iā Esekielu e malamalama ai i mea ua faaata mai e foliga e fā?

⁶ Ina ua mavae sina taimi ma ina ua tomānatu Esekielu i mea na ia vaaia, atonu na ia manatua ai auauna a le Atua sa muamua atu iā te ia na latou faaaogāina manu e fai ai faatusatusaga. O se  faataʻitaʻiga, na faatusa e le augātamā o Iakopo lona atalii o Iuta i se leona, ae faatusa lona atalii o Peniamina i se luko. (Kene. 49:9, 27) Aiseā? Talu ai o le leona ma le luko e faaatagia mai ai uiga e matilatila ai nei tane. O le mafaufau la i na faaaʻoaʻoga mai i tusitusiga a Mose, atonu na manatu ai Esekielu o loo faaatagia mai foʻi e foliga o kerupi ni uiga matilatila. O ā na uiga?

7, 8. O ā uiga e masani ona faafesootaʻi atu i foliga e fā o kerupi?

⁷ A o leʻi soifua mai Esekielu, o ā uiga na faafesootaʻi atu e tusitala o le Tusi Paia agaʻi i le leona, le aeto, ma le povi poʻa? Seʻi mātau faamatalaga nei a le Tusi Paia: “[O] le tagata toa o lē e pei lona loto o le loto o le leona.” (2 Samu. 17:10; Faata. 28:1) ʻE lele i luga le aeto’ ma “e vaavaai atu foʻi ona mata i le mea mamao.” (Iopu 39:27, 29) “E tele le seleselega e maua ona o le malosi o le povi poʻa.” (Faata. 14:4) Pe a fua i nei mau, o foliga o le leona e faaata mai ai le lototele e faia le faamasinogatonu; o foliga o le aeto e faaata mai ai le tofā mamao ma le atamai; o foliga o le povi poʻa e faaata mai ai le malosi uigaese e pei ona faamatalaina i a tatou lomiga.

⁸ Ae e faapefea “foliga o le tagata”? (Eseki. 10:14) E talafeagai ona faaatagia mai ai se uiga e lē mafai ona faaalia e manu, ae e mafai ona faaalia e tagata na faia i le faatusa o le Atua. (Kene. 1:27) O lenā uiga e matilatila ai le tagata, lea o loo faamamafa i le poloaʻiga a le Atua, “Ia e alofa atu iā Ieova lou Atua ma lou lotoatoa,” ma “ia e alofa atu i lou uso a tagata e pei o oe lava iā te oe.” (Teu. 6:5; Levi. 19:18) Pe a tatou usitaʻia na poloaʻiga e ala i le faaalia o le alofa lē manatu faapito, ua tatou faaatagia atu ai le alofa o Ieova lava ia. E pei ona tusi le aposetolo o Ioane, “ua tatou alolofa auā na muaʻi alofa mai le Atua iā i tatou.” (1 Ioa. 4:8, 19) O lea, o “foliga o le tagata” e faaatagia mai ai le alofa.

9. O ai e patino atu i ai uiga ia e fesootaʻi atu i foliga o kerupi?

⁹ O ai e patino atu i ai nei uiga? Talu ai o foliga nei o kerupi, o nei la uiga e patino atu i ē uma e faaatagia mai e kerupi i le faaaliga, o le aiga lea o Ieova i le lagi o foafoaga agaga faamaoni. (Faaa. 5:11) Ae e sili atu i lenā, i le avea ai o Ieova ma Puna o le ola o kerupi, o ia foʻi la le Puna o nei uiga. (Sala. 36:9) O lea, o uiga o loo faaatagia mai e foliga o kerupi e patino atu iā Ieova lava ia. (Iopu 37:23; Sala. 99:4; Faata. 2:6; Mika 7:18) O ā nisi o auala ua faaalia mai ai e Ieova nei uiga matilatila?

10, 11. O ā nisi o auala ua tatou maua ai aogā i le faaalia mai o uiga autū e fā o Ieova?

¹⁰ Faamasinotonu. “E lē faailoga tagata” Ieova ona ʻe fiafia o ia i le faamasinogatonu.’ (Sala. 37:28; Teu. 10:17) O lea, e tusa po o ā o tatou tulaga ma talaaga, ae e mafai e i tatou uma lava  ona avea ma ana auauna ma maua ana faamanuiaga e faavavau. Atamai. Talu ai o Ieova o se Atua e “atamai lona finagalo,” ua ia saunia ai se tusi e tumu i le “atamai aogā.” (Iopu 9:4; Faata. 2:7) O le faatatauina o fautuaga atamai o le Tusi Paia, e mafai ai ona tatou fesagaʻia luʻi i aso taʻitasi ma mauaina ni olaga faamalieloto. Malosi. Talu ai o Ieova o le Atua “e tele lona mana,” ua ia faaaogā ai lona agaga paia e foaʻi mai iā i tatou “le mana lea e sili atu i le malosi o tagata.” O lenei mea, e mafai ona faamalosia ai i tatou e taulima so o se tofotofoga faigatā ma tigā e tatou te fesagaʻia.—Nau. 1:3; 2 Kori. 4:7; Sala. 46:1.

¹¹ Alofa. E lē tuulafoaʻia e Ieova ona tagata tapuaʻi faamaoni, ona o ia o le Atua “e tele lona alofa faamaoni.” (Sala. 103:8; 2 Samu. 22:26) O lea, pe a tatou lotovaivai ona ua lē mafai ona toe faia le tele o mea sa faia i le auaunaga iā Ieova ona o maʻi ma le soifua matua, e faamāfanafanaina i tatou i le iloa e manatua pea e Ieova a tatou galuega sa faia mo ia ona o le alofa. (Epe. 6:10) Ioe, e tele aogā ua tatou mauaina mai i le faamasinotonu, atamai, malosi ma le alofa o Ieova, ma o le a faaauau ona tatou mauaina aogā mai i na uiga autū e fā.

12. O le ā le tele e mafai ona tatou malamalama ai i uiga o Ieova?

¹² Peitaʻi, ia tatou manatua o mea ua mafai ona tatou malamalama ai e faatatau i uiga o Ieova, ua “na o ni vaega itiiti nei o ana galuega.” (Iopu 26:14) “E lē mafai ona tatou malamalama i mea uma e faatatau i Lē e ona le malosi uma lava” auā ʻe lē masuʻesuʻeina lona silisili ese.’ (Iopu 37:23; Sala. 145:3) O lea, ua tatou iloa e lē mafaitaulia uiga o Ieova, ma e lē mafai ona faaeseese le tasi mai i le isi. (Faitau le Roma 11:33, 34.) O le mea moni, ua iloa mai i le faaaliga a Esekielu, e lē faatapulaa le aofaʻi o uiga o le Atua pe e iai se mea e gata mai ai. (Sala. 139:17, 18) O le ā le vaega o le faaaliga e faamatilatila ai lenā upu moni tāua?

13, 14. O le ā ua faaatagia mai e foliga e fā o kerupi, ma aiseā ua tatou faapea atu ai?

¹³ Na vaaia e Esekielu i le faaaliga, o nei kerupi uma e lē taʻitasi ae e taʻifā o latou foliga. O le ā ua faaalia mai ai? Ia manatua, o le numera fā i le Tusi Paia e masani ona faaatagia mai ai le atoatoa o se mea, pe e aofia ai mea uma. (Isa. 11:12; Mata. 24:31; Faaa. 7:1) Ae o le mea e mataʻina ai lenei vaega o le faaaliga, e pe ā ma le 11 taimi na taʻua ai e Esekielu le numera fā. (Eseki. 1:5-18) O le ā e tatou te aʻoaʻoina mai ai? E pei lava ona faaatagia mai e kerupi e fā foafoaga agaga uma faamaoni, e faapena foʻi foliga e fā o kerupi pe a tuufaatasi, e faaatagia mai ai uiga uma o Ieova. *

 ¹⁴ O foliga e fā o kerupi e tele atu uiga e aofia ai nai lo o uiga autū e fā. Ina ia faataʻitaʻi lenā manatu, seʻi mafaufau i uili e fā ia na taʻua i lenei faaaliga. E mataʻina nei uili taʻitasi, ae pe a tuufaatasi nei uili e fā ona faia aʻe ai lea o se isi mea e sili atu ona mataʻina, o le faavae lea e tiʻetiʻe ai i luga le kariota. I se tulaga talitutusa, pe a tuufaatasi foliga e fā e tele atu mea e aofia ai nai lo o uiga autū e fā, o le faavae lea o uiga ofoofogia o Ieova.

15. O le ā se upu moni faamāfanafanaloto na aʻoaʻoina e Esekielu mai i le faaaliga muamua na ia vaaia?

¹⁵ I lenei faaaliga muamua, na aʻoaʻoina ai e Esekielu se upu moni tāua ma faamāfanafanaloto e faatatau i lana faiā ma Ieova. E faailoa mai lenei upu moni i upu amata o le tusi a le perofeta. Na taʻua e Esekielu na iai o ia i “le nuu o tagata Kaletaia.” Na sosoo ai ma lona faamatalaina o le mea na tupu iā te ia: “O i inā na oo mai ai i ona luga le aao o Ieova.” (Eseki. 1:3) Ia mātau, na taʻua e Esekielu na ia maua le faaaliga i inā i Papelonia ae lē o Ierusalema. * O lea, o le ā na aʻoaʻoina e Esekielu mai i lenā mea? E ui i lona tulaga maulalo o sē ua ave faapagota ma ua vavaeesea  mai i Ierusalema ma lona malumalu, ae e leʻi vavaeesea ai o ia mai iā Ieova ma Lana tapuaʻiga. O le faaali atu o Ieova iā Esekielu i Papelonia, ua faaalia ai e lē faalagolago le faia o le tapuaʻiga mamā i le Atua i se nofoaga po o se tulaga. Nai lo o lea, sa faalagolago i le loto o Esekielu ma lona faanaunauga e auauna iā Ieova.

16. (a) O le ā se faamautinoaga faamāfanafanaloto e tatou te aʻoaʻoina mai i le faaaliga a Esekielu? (e) O le ā ua uunaʻia ai oe e auauna iā Ieova ma le lotoatoa?

¹⁶ Aiseā e matuā faamāfanafanaina ai i tatou i le upu moni na aʻoaʻoina e Esekielu? Ua faamautinoa mai ai, pe a tatou auauna ma le lotoatoa iā Ieova, e vavalalata mai o ia iā i tatou e tusa lava po o fea e tatou te nonofo ai, e tusa foʻi po o ā o tatou faalogona atuatuvale, po o tulaga e tatou te fesagaʻia i le olaga. (Sala. 25:14; Galu. 17:27) O le tele o le alofa faamaoni o Ieova mo ana auauna taʻitoʻatasi, e lē fiugofie ai o ia iā i tatou. (Eso. 34:6) O lea, e lē teʻa ese le alofa faamaoni o Ieova mai iā i tatou. (Sala. 100:5; Roma 8:35-39) E lē gata i lea, o lenei faaaliga mataʻina o le tulaga paia ma le silisili ese o Ieova, ua faamanatu mai ai o Ieova e tatau ona avatu i ai la tatou tapuaʻiga. (Faaa. 4:9-11) Maʻeu lo tatou lotofaafetai i le faaaogāina e Ieova o na fesoasoani vaaia, ina ia tatou malamalama ai i nisi o upu moni tāua e faatatau iā te ia ma ona uiga! O le malamalama lelei i uiga matagofie o Ieova, ua tatou mafuta vavalalata atu ai iā te ia, ma uunaʻia ai i tatou e vivii ma auauna iā te ia ma o tatou lotoatoa ma le malosi atoa.—Luka 10:27.

17. O ā fesili o le a iloiloina i mataupu o loo mulimuli mai?

¹⁷ Ae o le mea e faanoanoa ai, na faaleagaina le tapuaʻiga mamā i aso o Esekielu. Na faapefea ona tupu lenā mea? Na faapefea ona tali mai Ieova? O le ā le tāua o na mea na tutupu i aso anamua iā i tatou i aso nei? O le a taliina na fesili i mataupu o loo mulimuli mai.