Lendá lá ɔwɔmbɔ w'akambo

Lendá lá akambo lá yombasɛ́

Wɛ ongewake?

Wɛ ongewake?

Pusupusu kɛ wopo wɔkɔnge ekfuta k’ose Etiyɔpi ndotakɛndjɛka winá wɔ Filipɛ ndotasɛmɛlaka te nde?

ITEPELA yekadjimwama lɔɔko kɛnɛ ‘pusupusu’ lá Bible—Ekadimwelo k’andja w’oyoyo nkoka nsakisola pusupusu yɛ wepo efula. (Ele. 8:28, 29, 38) Koko, ɛnama etengo pusupusu kɛtakɛndjɛki ose Etiyɔpi kɛsɔ kayalaki ekekete ndeka kaanga pusupusu k’angala kana kɛ yalotaka mbango. Tokolenda donga mɔtshi djetotshinda djɛ ntepela nghɔsɔ.

Ose Etiyɔpi wɔsɔ ndayalaka nde owandji w’ekekete w’onanghisá lɔkɛndɔ l’otale efula. Ndayalaka nde ‘mpame keyalaki l’ekopo k’ekekete laka Kandakɛ, Nkfumi k’omoto k’Etiyɔpi, edjinge mpame kɛkɔ ndeke lolamaki ekfudji wɛnde enkfumɔ.’ (Ele. 8:27) Owila wɔ Soudan wɔ l’etsho wɛso wɛnɛ la etatshi kɛ sidɛ kɛ owila w’Edjipito wɛ etsho wɛnɛ, yayalaká nde l’eteyi k’owila w’Etiyɔpi wɛ ntondo. Kaanga okokawɔ ndjala ente mpame kɛsɔ atapemá pusupusu kɛmɔ toko lá lɔkɛndɔ l’otondo, nde ayalaka ladjɛ ndjala la nkando efula djɛ lɔkɛndɔ l’otale lɔsɔ. Pusupusu imɔtshi yɛ yakambaka la yɛkɔ l’ɛtɛndɔ kɛ ntondo D.D. djɛ mbɛmba anto, idjipamaki má djiko lá todjena t’intasɛki anto, la iyalaki l’ekato enɛyi. Onkanda Actes—Un commentaire exégétique, w’otepela ante: “Pusupusu yɛ nghɔsɔ yayalaki la ndjena djɛ nkekete djɛ ndjila nkando la nkete nkina, yakotshɛki djɛ lɔkɛndɔ mpeta wɔlɔ ipa l’okakasano, la djɛ anto nangha nkɛndɔ y’etale.”

Ekfuta k’ose Etiyɔpi átáwalaki winá wɔ Filipɛ ndotasɛmɛlaká te nde. Ɔkɔndɔ wotepela nghɔnɛ: ‘Filipɛ átalotaki entshupa la pusupusu kɛkɔ, ko nde okaka mpame kɛkɔ átawale afunelo wa ɔprɔfɛtɛ Izaya la djoyi djɛ wolo.’ (Ele. 8:30) Pusupusu yɛ lɔkɛndɔ itananghemaki djɛ nkɛnda lankeke lankeke. Ladjikɛnde pusupusu yɛsɔ yakɛndaki ɔkɔkɛ ɔkɔkɛ, kɛsɔ kɛpɛyɛka ekfuta k’ose Etiyɔpi mbamba kɛ mbala, la kɛpɛyɛka edjinge Filipɛ mbamba kɛ ndowasɛ l’ekolo.

Ose Etiyɔpi ‘alɔmbaka Filipɛ djɛ nde ndjapema la ndjitansɛ esanga la nde.’ (Ele. 8:31) Lá pusupusu inanghemaki djɛ ndota mbango, onto w’otakɛndjɛki ndakokaka ngo nyemala. Koko, lá pusupusu yɛ nkɛndɔ idjena yayalaki yɛ ekfuta k’ose Etiyɔpi la Filipɛ yakoke ndjitansɛ.

Lá nkilika ɔkɔndɔ wɔ Elemo 8 w’ofunamisá má wolo wɔ nyuma k’ekina, la tolembetelo tɔ histwarɛ, enkanda wɛso wɛnyɛka atahete ilá ambɔ, ekfuta k’ose Etiyɔpi apemaka lá pusupusu k’eleka pusupusu kɛ mbandji kana kɛ lowango ekekete.