Lendá lá ɔwɔmbɔ w'akambo

Has the Bible Been Changed or Tampered With?

Has the Bible Been Changed or Tampered With?

 Lako. Winá wɔ iyɛdjɛ afunelo wa lɛwɔ wafunamisá ntondo wɛnaka ambɔ Bible apakokaki ntshikitanyemá kaanga yombosangola mbala miliyɔ lá nkete ntshitanaká.

Kɛsɔ nsakisolaka ente nkɔmɔ djɛ ofunelo ntananghemamá lotshinda?

 W’isolaka nunu djɛ afunelo wa ntondo wa Bible. Afunelo amɔtshi l’anteyi kɛwɔ walekɔ l’etshikitano, kɛsɔ ndeke l’ɛnyɛ ente nkɔmɔ djalaka winá wɔ iyasangolaka. Efula kɛ nkɔmɔ djɛsɔ dekɔ djɛ daambi edjinge djepatshikitanyɛ kɛnɛ k’otepelama. Koko, w’isolaka ndambo kɛ etshikitano ɛmɔtshi wɛ ntshina efula, ɛmɔtshi oyɛwɔ nde anto ndeke lonanghaki l’onkonda djɛ ntshikitanyɛ losango lɔ Bible. Kolenda ndjɔmbɔmba ipe yɛnɛ:

  1.  1 Djɔanɛ 5:7, Bible imɔtshi yɛ ntondo ilekɔ l’etepela wɛnɛ: ‘l’olongo, Papa, Otepela, la Nyuma k’Ekina: ko asato wa wasɔ walekɔ onto ɔmɔ.’ Koko, Afunelo wa lɛwɔ wa wa nsɔsɔlɔ wa shikikɛ ambɔ wetayala lá Afunelo wa lɛwɔ wa ntondo ntondo. Wayɛka ndakfɛ m’ɔkɔmgɔ. a Lasɔ, Bible yɛ nsɔsɔlɔ yɛ etsho wɛnɛ ambila edjinge nkɔmɔ djɛsɔ l’eteyi.

  2.   Djiina djɛ Ndjambe djɛnamaki mbala nunu la nunu lá Afunelo wa lɛwɔ wa ntondo ntondo wa Bible. Koko, nkadjimwelo yɛ Bible efula wambohɛnghanyɛ djiina djɛsɔ má nkombo etengo “Nkfumi” kana “Ndjambe.”

Wopo wɔkɔnge oyɛso l’eshikikelo ente lako nkɔmɔ efula djekoka ndjisolamá lonkona?

 Lá nkambo djɛsɔ, w’isolaka Afunelo wa lɛwɔ wa ntondo efula ko amboyala wɔdju ndjisola nkɔmɔ. b wopo wɔ iyɛdjɛ afunelo wasɔ ɛnyɛwɔ nge la wopo wɔ Bible oyɛnde djɔ?

  •   Ondjewi w’onkanka ɔmɔtshi wetawɔ ambɔ William H. Green atepelaka djɛ Afunelo welá Hebero (w’etawɔ ambɔ “Daka djɛ Ntondo”) ante : “Tokoka ntepela ipa la ndjimbama ente lako kaanga onkanda ɔmɔ wɔ etsho wɛ ntondo w’ofunamisá la djɔ dj’efula.”

  •   Lá kɛnɛ kelendana lá Afunelo welá Grɛkɛ wel’Akristo, kana “Daka djɛ Bango,” ondjewi wɔ Bible w’eyawɔ F. F. Bruce afunaka ante: “Ilembete yɛ afunelo waso wa Daka djɛ Bango ileka tolembetelo efula tɔ afunelo wa amfunyi wa etsho wɛnɛ, ntepela ente ilembetelo yɛ nsɔsɔlɔ yɛ lako kaanga onto ɔmɔ w’okoka nyanghana.”

  •   Sir Frederic Kenyon, ɛnaka wolo wɔ afunelo wa Bible, atepelaka ante: Onto “nkoka ndɔsa Bible otondo lá nkatshi ko ntepela ipa la wɔma kana okakando ante akota otepela wɔ nsɔsɔlɔ wɔ Ndjambe, ndapɛyɛ má isɔkɛ tá isɔkɔ ipa akambo efula ntshɔ l’ilá kɛ ndɔnga la ndɔnga.”

Donga nkina djɛkɔnge djetoshikikɛ́ ente Bible mpɛyɛmaka la djɔ dj’efula?

  •   Ansangodji w’ase Juda la Akristo walamaka ɛkɔndɔ wɛnyɛ evunga wɛ nkekete wenanghaki enkambi wɛ Ndjambe. c (Ewadji 20:12; 2 Samwɛlɛ 11:2-4; Ngalatiya 2:11-14) Wopo wɔk’ɔmɔ, iwɔ walamaka avɛrse watona mpendo yɛ owila wɔ Isariyɛlɛ la ɛnyɛ nkfumbo djɛ wana w’anto. (Ozeya 4:2; Malaki 2:8, 9; Mateo 23:8, 9; 1 Djɔanɛ 5:21) Má nsangola ɛkɔndɔ wɛsɔ ngo djɔ, ansangodji wɛnyɛka wopo w’ɛlamawɔ ndawela oloko la wopo wɔ iyɔsaká la nɛmɔ dj’efula Otepela wɔ ekina wɔ Ndjambe.

  •   Ape alekɔ ekanedji kɛ wɔlɔ ntepela ente Ndjambe, nkanga lotshindisá anto má wolo wɔ nyuma kɛnde djɛ mfuna Bible, ananghaka djɛ nde mfunama ngo djɔ? d (Izaya 40:8; 1 Pɛtɛlɔ 1:24, 25) Lá djiko dj’akambo ankfumɔ, nde akɔpaka djɛ ape ngo ase deko djɛ ntondo ndeke lowaki wapɔ, koko ole iso lɔɔko kɛnɛ. (1 Kɔrɛtɔ 10:11) Lá nsɔsɔlɔ, ‘akambo ankfumɔ wafunamisá lá nshi yɛ ntondo wafunamaka djɛ ntɔpɛyɛ olakanyelo, ladjikɛnde má okfumedji wɔso la má esambelo k’imá Afunelo, dj’iso ndjala la nkongi.’​—Ɔrɔma 15:4.

  •   Yeso nya ambeki wande walumolaki Afunelo welá Hebero ipa nyɛnyɛ kaanga okiyano ɔmɔ la kɛnɛ kelendana la afunelo wa ntondo wasɔ.​—Luka 4:16-21; Elemo 17:1-3.

a Etepela wɛsɔ wepatanema lá enkanda wɛnɛ: Codex Sinaiticus, le Codex Alexandrin, le Manuscrit du Vatican 1209, la Vulgate latine originale, le Philoxenian-Harclean version syriaque, ou la Peshitta syriaque.

b Ndjɔmbɔmba, wisolaka afunelo wa lɛwɔ wa afunelo wa Grɛkɛ, ndekana 5 000 w’etawɔ ambɔ Daka djɛ bango, kana Afunelo welá Grɛkɛ wɛ Akristo.

c Bible apɛnyɛ djɛ anto wa Ndjambe ndakambaka la wɔ lanɛ lá looko etengo anto wapananghaka evunga. Nde ndjewaka lá nsɔsɔlɔ ante: ‘Lako onto w’opananghaka ovunga.’​—1 Nkfumi yɛ Nkanga 8:46.

d Bible ntepelaka ante kaanga Ndjambe ndotashimelaká anto nkambo mɔ mɔ djɛ iwɔ mfuna, nde alɛndjɛka tokanyi tɔ anto w’amfunaki.​—2 Timɔte 3:16, 17; 2 Pɛtɛlɔ 1:21.