Kibangilo 31:1-55

  • Yakobo bende mu Kanaana mu bufiefie (1-18)

  • Labane abanga Yakobo (19-35)

  • Yakobo akitshi kilombeno na Labane (36-55)

31  Akupu Yakobo nkupusha’shi, bana ba Labane bakuete kuakula’shi: “Yakobo baata bintu bioso bia nshetu, na bapete buno boso bupeta ku bintu bia nshetu.”  Pabaadi Yakobo atala mpala ya Labane, bamuene’shi tabaadi naye bu bibaadi naye kumpala nya.  Nfundiilo a bioso, Yehowa nkulungula Yakobo’shi: “Alukiila muiumbo dia bamashobe na kui bakuenu, na nakatungunuka na kuikala nobe.”  Akupu Yakobo nkuitanyisha Rashele na Lea ku mapia kui nyema yaye,  na aye nkuibalungula’shi: “Namono’shi muikelo wa nshenu kuandi ubashintuluka, anka Efile Mukulu a nshami e nka nami.  Anuuku binyibinyi anue banabene’shi, nemufubile nshenu na bukome buande boso.  Nshenu mmundimbe na mushintule efuto diande misusa ekumi; anka Efile Mukulu ta mumutaadile bua’shi ankitshine bi bubi.  Pabaadi amba’shi, ‘i na mabashi ayikala efuto diobe,’ paapa lombe loso lubaadi alutanda nyema i na mabashi; kadi pabaadi akula’shi, ‘i na mifunda ayikala efuto diobe,’ paapa lombe loso lubaadi alutanda nyema i na mifunda.  Biabia Efile Mukulu baadi akaasha nyema ya nshenu na eyimpanga. 10  Dingi efuku, pabaadi nyema ayitentamishena, nabuushile meso na namona mu kilotua’shi mbushi ilume ibaadi ayitentamishena na ikashi, ibaadi na mifunda, mabashi na matoba. 11  Akupu muikeyilu a Efile Mukulu a binyibinyi nkundugula mu kilotua’shi, ‘Yakobo!’ ami nkuakula’shi, ‘Nami uno.’ 12  Na aye nkuakula dingi’shi, ‘Buusha namu meso oobe, na omono’shi mbushi yoso ilume ikuete kutentama ikashi, i na mifunda, mabashi na matoba, muanda namono bioso bikuete nkukita Labane. 13  Ne Efile Mukulu a binyibinyi, baadi mukumuenekiele ku Betele, kubodi muele ebue dia kitentekiesho muimu na kubodi mukite mutshipo kuandi. Binobino, ebuee, tuuka mu dino eumbo na walukiile muiumbo diobe dia butandua.’” 14  Rashele na Lea nkumualula’shi: “Tuki na dingi kintu kia kupiana mu nshibo ya nshetu su? 15  Ta kuete kuitumona bu benyi, muanda mmuituudishe na kuete kufubisha makuta abaabadi batuushe buetu su? 16  Bupeta boso bu’ate Efile Mukulu kui nshetu, mbuetu na mbua bana betu. Biabia, kita kioso kibakulungula Efile Mukulu bua kukita.” 17  Akupu Yakobo nkuibua na nkukaamisha bana baye na bakashi baye ku tumelo, 18  Aye nkubanga kuata nyema yaye yoso na bintu bioso bibaadi mupete, aye nkuata nyema ibaadi mupete mu Padane-Arame, bua kuenda kui nshaye Isaake mu nsenga ya Kanaana. 19  Labane baadi muende mu kukuula mikooko yaye buaa, na Rashele nkuiba tu nkishi* tua b’efile ba kifuko tua nshaye. 20  Dingi Yakobo baadi mudimbe Labane muina Arame, muanda tabaadi mumulungule’shi eende. 21  Aye nkusuuka na nkusabuka Muela,* aye na bioso bibaadi nabio. Akupu aye nkuenda mutadiile dia ku miengie ya Gileade. 22  Muifuku dia kasatu, abo nkulungula Labane’shi Yakobo mmusuukie. 23  Biabia aye nkuata bakuabo,* abo nkumulonda munda mua mafuku musambo na nkumubanga mu miengie ya Gileade. 24  Akupu Efile Mukulu nkufika kui Labane muina Arame mu kilotua bufuku, na nkumulungula’shi: “Dimuka pabitale ki’olungula Yakobo, biakikala kibuwa sunga kibubi.” 25  Biabia Labane nkuifubuila kui Yakobo, pabaadi Yakobo mushimikie kashibo kaye k’epema mu muengie, na Labane na bakuabo abaadi bashimikie tushibo tuabo tua mapema mu miengie ya Gileade. 26  Akupu Labane nkulungula Yakobo’shi: “Nkinyi kibokitshi? Buakinyi bondimbi na botuala bana bande bu ba mpika babadi baate ku ngoshi? 27  Buakinyi wekeele musuukie mu bufiefie, bondimbi na tue mundungule? Su bodia kuikala mundungule, nadia kukutadiila wenda na muloo na ngono, n’etumba na lusese. 28  Tue muntadiile na fifia bekulu* bande na bana bande. Bokitshi mianda kushi binangu. 29  Ne na matalua a nkukitshina bi bubi, anka Efile Mukulu a nshobe ndunguile bufuku bushale’shi, ‘Dimuka pabitale ki’olungula Yakobo, biakikala ki buwa sunga ki bubi.’ 30  Binobino, buende muanda wekeele na lukalo lukata lua kualukiila ku nshibo ya nshobe, kadi buakinyi boyibi b’efile bande?” 31  Yakobo nkualula Labane’shi: “Mpa muanda n’ekalanga na moo, namonanga’shi, ‘Ongata bana bobe bakashi pa bukopo.’ 32  Muntu oso opete na b’efile bobe, t’ashala na muwa. Kumpala kua bakuetu, taluula biandi nabio, na wate ke bu kobe.” Kadi Yakobo tabaadi auku’shi Rashele baadi muibayibe. 33  Biabia Labane nkutuela mu kashibo k’epema ka Yakobo, mu kashibo k’epema ka Lea na mu kashibo k’epema ka ba mpika bakashi babidi, anka tabaadi mupete b’efile baye. Akupu aye nkutuuka mu kashibo k’epema ka Lea na nkutuela mu kashibo k’epema ka Rashele. 34  Mu yaaya nsaa, Rashele baadi muate tu nkishi tua b’efile ba kifuko, etuela mu kiseele kia ku kishalelo kia kamelo kia bana bakashi, na ashala panka. Biabia Labane nkukimba mu kashibo k’epema koso, kadi tabaadi muitupete. 35  Akupu Rashele nkulungula nshaye’shi: “Nfumuami tofiitanga munda, ntshi bia kuimana kumpala kobe, muanda ne na kiakia akifikilaa bana bakashi.” Biabia Labane nkukimba ngofu, anka tabaadi mupete tu nkishi tua b’efile ba kifuko. 36  Biabia Yakobo nkufiita munda na nkubanga kuamba Labane. Aye nkulungula Labane’shi: “Mmuanda kinyi wibubi wandi mukite, na mbua muluisho kinyi bokuete kundonda na nsungu bino? 37  Binobino, p’obokimbi mu bintu biande bioso, nkintu kinyi kia mu nshibo mobe kibosanga muanka, ekituule pano kumpala kua bakuetu na bakuenu, na baate kitshibilo pankatshi pande nobe. 38  Munda mua bino bipua 20 bia nekeele nobe, mikooko yobe sunga mbushi yobe, tangikatushe mayimi, na kashaa ta ndiile mikooko ilume ya mu lombe lobe. 39  Ta nkutuadiile nyema abadi basasule kui nyema ya kisuku. Naadi namufutu ami nabene. Su bayiba nyema kanya sunga bufuku, bodi onfutshisha anka. 40  Mu kanya naadi nakiengie na kibobo, bufuku na mashika, na naadi nakutua tulo ku meso. 41  Nashala nobe munda mua bipua 20, nakufubila munda mua bipua 14 bua bana bobe bakashi babidi, na bipua bisamombo bua lombe lobe lua nyema, anka b’oshintula efuto diande misusa ekumi. 42  Su Efile Mukulu a nshami, Efile Mukulu a Abalahama na Yawa abakuete kutshina kui Isaake, tabaadia kuikala ku lupese luande, bodia kuikala mungalushe ku maasa bisumanga. Efile Mukulu bamono dikienga diande, na mufubo wi bukopo wa maasa ande, nyi buakinyi ekeele mukudimushe bufuku bushale.” 43  Labane nkualula Yakobo’shi: “Bano bana bakashi, bana bande, bano bana mbekulu bande, luno lombe nduande, na bintu bioso bi’omono, biande na bana bande bakashi.’ Muanda kinyi wibubi wandia kuibakitshina lelo uno na bana babo babadi batande? 44  Binobino, fika tukite kilombeno, obe n’ami na akikala bu kamonyi pankatshi petu.” 45  Biabia Yakobo nkuata ebue na nkuidituula bu ebue dia kitentekiesho. 46  Akupu Yakobo nkulungula bakuabo’shi: “Sangulayi mabue!” Abo nkuata mabue, nkuiabunga mututo. Akupu abo nkudiila paapa pa mututo wa mabue. 47  Labane nkubanga kuiwitanyina bu Yegare-sahaduta,* anka Yakobo nkuiwitanyina bu Galede.* 48  Labane nkuakula’shi: “Uno mututo wa mabue nyi kamonyi pankatshi pande nobe lelo uno.” Nyi buakinyi baadi muiwitanyine bu Galede, 49  na bu Kitenta kia mulami, muanda bambile’shi: “Yehowa ekale etutala nsaa yatush’atuimonena. 50  Su okiengiesha bana bande bakashi na obanga kuibakila bangi bana bakashi kukatusha bana bande bakashi, sunga’shi takui ungi muntu e n’etu, tentekiesha’shi Efile Mukulu ekala kamonyi pankatshi pande nobe.” 51  Labane nkulungula Yakobo’shi: “Mututo wa mabue biaudi’bi, na ebue dia kitentekiesho di natuulu pankatshi pande nobe biadidi’bi. 52  Uno mututo wa mabue nyi nkamonyi, na dino ebue dia kitentekiesho nyi nkintu akituusha bukamonyi’shi, ta nkasambuka uno mututo wa mabue bua nkukitshina muanda wibubi na obe t’okasambuka uno mututo wa mabue na dino ebue dia kitentekiesho bua nkukitshina muanda wibubi. 53  Efile Mukulu a Abalahama na Efile Mukulu a Naore, Efile Mukulu a ba mashabo atshibe kiimu pankatshi petu.” Na Yakobo nkuitshipa muishina dia yawa abatshinaa* kui nshaye Isaake. 54  Kunyima kua biabia Yakobo nkulambula mulambu ku muengie na nkuitanyisha bakuabo buabadia kudia mikate. Biabia abo nkudia na nkulala ku muengie. 55  Labane nkubuuka namashika buee, na nkufifia bekulu* baye na bana baye bakashi, na aye nkuibelela miabi. Akupu, Labane nkukatuka, na nkualukiila ku nshibo yaye.

Mayi e mushi mwesaki

Kish ku kish. “terafime.”
Nkuamba’shi, “Efrate.”
Sunga “bena kifuko.”
Kish ku kish. “bana.”
Nkishima kia mu kina Arameya akipushisha’shi “mututo wa bu kamonyi.”
Nkishima kia mu kina Ebelu akipushisha’shi “mututo wa bu kamonyi.”
Kish ku kish. “ku kutshina kua nshaye Isaake.”
Kish ku kish. “bana.”