Kibangilo 41:1-57

  • Yosefe apatuula bilotua bia Faraone (1-36)

  • Faraone akaamisha Yosefe muasu (37-46a)

  • Yosefe atala mianda ya bidibua (46b-57)

41  Ku nfudiilo kua bipua bibidi bishima, Faraone balotele mmuimane ku bukunkula bua Muela wa Nile.  Na ngombe musambo ibuwa kumona na imuimu nkutuuka mu muela wa Nile na nkubanga kudia lubishi lua ku bukunkula bua Muela.  Kubaadi ingi ngombe musambo ibubi kumona na inyane ibatuukile kunyima kuayo mu muela wa Nile, na yemana ku lupese lua ngombe imuimu ku kiese kia Nile.  Akupu ngombe ibubi kumona na inyane, nkubanga kudia ngombe musambo ibuwa kumona na imuimu. Nyi Faraone nkubuuka.  Akupu balukiile dingi mu tulo na aye nkulota kilotua kia kabidi. Kubaadi miepu musambo ikata na ibuwa ibaadi ayituuku ku kinkolua kimune.  Akupu miepu musambo inyane na itaate na lupapi lua kutunduka nguba nkumena kunyima kuayo.  Na miepu inyane nkubanga kumina miepu musambo ikata na ibuwa. Faraone nkubuuka na nkumona’shi kibaadi kilotua.  Ku namashika baadi mukalakashue mu binangu. Biabia aye nkuitanyisha ba tshite muakuidi boso ba sha malenganyi na bantu boso ba sha binangu ba mu Ejipitu. Faraone nkuibalondela bilotua biaye, anka ta kubaadi muntu akumupatuluila bianka.  Nyi mukata a bedi ba maalua nkulungula Faraone’shi: “Natondo miluisho yande lelo uno. 10  Faraone baadi mufiitshile bafubi baye munda. Biabia aye nkungielesha mu lukano lua nshibo ya mukata a balami ba nfumu, ami na mukata a bantu abakitaa mikate. 11  Kunyima kua biabia, oso a kuatudi nkulota kilotua mu bufuku bumune. Kilotua kioso kibaadi na kiakio kipatuluilo. 12  Tubaadi muanka na mungi nsongualume muina Ebelu, mufubi a mukata a balami ba nfumu. Patubaadi bamulungule bianka, baadi muitupe kipatuluilo kia kilotua kioso. 13  Bibaadi bikitshikie nka bibaadi muitupatuluile. Ami abaadi bangalushe ku mufubo wande, anka yawa mungi muntu abaadi bamupudikie.” 14  Biabia Faraone nkutuma bantu bua’shi bafikie na Yosefe, abo nkumutuusha bukidibukidi mu lukano. Aye nkukuula miefu, nkushintuula bilamba, na nkuenda kui Faraone. 15  Faraone nkulungula Yosefe’shi: “Ne mulote kilotua, anka takui muntu akuikimpatuluila. Kadi nemupushe’shi su abakulondela kilotua, we mulombene kuikipatuula.” 16  Yosefe nkualula Faraone’shi: “Ta nami nya, Efile Mukulu nyi alungula Faraone muanda wibuwa umutale.” 17  Faraone nkulungula Yosefe’shi: “Mu kilotua kiande, nekeele muimane ku kiese kia muela wa Nile. 18  Na ngombe musambo ibuwa kumona na imuimu nkutuuka mu muela wa Nile na nkubanga kudia lubishi lua ku bukunkula bua Muela. 19  Kubaadi ingi ngombe musambo ishi bukome ibubi kumona, na inyane ibatuukile kunyima kuayo. Kashaa ntamuene ngombe ibubi kumona biabia muiumbo dioso dia Ejipitu. 20  Ngombe inyane na ibubi nkubanga kudia ngombe musambo imuimu ya kumpala. 21  Anka payibapuile kuiyidia, muntu su ngumune tabaadi mulombene kuuka’shi ibaadi iyidie, muanda ibaadi ayimueneka bubi nka bibaayidi ku mbangilo. Nyi ami nkubuuka. 22  “Kunyima kua biabia namuene mu kilotua kiande, miepu musambo ikata na ibuwa ibaadi ayituuku ku kinkolua kimune. 23  Kunyima kuayo kubamenene miepu musambo, yuume, inyane na itaate na lupapi lua kutunduka nguba. 24  Miepu inyane nkubanga kumina miepu musambo ibuwa. Biabia nekalanga mulungule ba tshite muakuidi ba sha malenganyi, anka ta kuikeele su ngumune mulombene kumpatuluila bianka.” 25  Yosefe nkulungula Faraone’shi: “Bilotua bia Faraone bi na kipatuluilo kimune. Efile Mukulu a binyibinyi balungula Faraone ki’akakitshi. 26  Ngombe musambo ibuwa, nyi mbipua musambo. Mu mushindo umune, miepu musambo ibuwa, nyi mbipua musambo. Bilotua bi na kipatuluilo kimune. 27  Ngombe musambo inyane na ibubi ikeele ituukie kunyima kuayo, nyi mbipua musambo, na miepu musambo ibisumanga, itaate na lupapi lua kutunduka nguba, ayikala bipua musambo bia nsala. 28  Bino, bi’nka bu binakatuka mu kulungula Faraone: Efile Mukulu a binyibinyi bakitshi bia’shi Faraone amone ki’akakitshi. 29  “Akuikala bipua musambo bia bidibua bibungi muiumbo dioso dia Ejipitu. 30  Anka bipua musambo bia nsala abikafiki binyibinyi kunyima kuabio, na bantu abakalubu bungi boso bua bidibua bibaadi muiumbo dia Ejipitu, na nsala ayikaluisha eumbo. 31  Na bantu t’abakatentekiesha bungi bua bidibua bibaadi kumpala muiumbo, muanda nsala ayikekala ikile bukopo. 32  Kilotua nkipebue Faraone misusa ibidi, muanda Efile Mukulu a binyibinyi mmuate kitishibilo ki bukopo kia kuibilombasha, na Efile Mukulu a binyibinyi ebilombasha mu mafuku apeela’mu. 33  “Binobino, Faraone akimbe muntu mupatulukie na sha binangu, na amupe matalua panundu p’eumbo dia Ejipitu. 34  Faraone atuule bakunkushi muiumbo na akongole kia bitano kia biumbuluanga bia mu Ejipitu munda mua bipua musambo bia bidibua bibungi. 35  Bakongole bidibua bioso munda mua bipua bi buwa abifiki, na babungie ntete ku matalua a Faraone, bu bidibua bia kulamibua kalolo mu bibundi. 36  Bino bidibua abikekala bu bidibua bu’eumbo munda mua bipua musambo bia nsala ayikekala muiumbo dia Ejipitu, bua’shi bantu na nyema tabafuanga na nsala.” 37  Bino binangu bibaadi bimuenekie bi buwa kui Faraone na kui bafubi baye boso. 38  Biabia Faraone nkulungula bafubi baye’shi: “Kuikupetekua ungi muntu bu uno e na kikudi ki’Efile Mukulu su?” 39  Akupu Faraone nkulungula Yosefe’shi: “Bu biabidi’shi Efile Mukulu bakuukisha ino mianda yoso, takui ungi muntu mupatulukie na e na binangu bu obe. 40  Okekala na matalua panundu pa nshibo yande, na muilo wande oso aukakukokiela mu mianda yoso. Nakakukidi bukata nka penda muanda’shi ne nfumu.”* 41  Faraone nkulungula dingi Yosefe’shi: “Tala, nakupa matalua panundu p’eumbo dioso dia Ejipitu.” 42  Akupu Faraone nkufuula kakano kaye ka kuela nako kitampi ku munue* waye, aye nkuikafuadika ku munue wa Yosefe, aye nkumufuadika bilamba bia lin ebuwa na nkumufuadika kikano kia ôlo mu nshingo. 43  Dingi, aye nkumukaamisha muitempu dia kabidi dia kinemo dibaadi nadio, na babaadi abele misaase kumpala kuaye’shi “Avreke!”* Biabia aye nkumupa matalua panundu p’eumbo dioso dia Ejipitu. 44  Faraone nkulungula dingi Yosefe’shi: “Ami ne Faraone, anka takui muntu akitshi muanda* su ngumune muiumbo dioso dia Ejipitu koshi mumupe matalua.” 45  Akupu Faraone nkupa Yosefe eshina dia bu Safenate-panea, na nkumupa Asenate muana mukashi a Potifera tshite muakuidi a ku One* bu mukashi. Na Yosefe nkubanga kutala* eumbo dia Ejipitu. 46  Yosefe baadi na bipua 30 pabemene kumpala* kua Faraone nfumu a Ejipitu. Akupu Yosefe nkutuuka kumpala kua Faraone na nkuenda na kuifunya muiumbo dioso dia Ejipitu. 47  Na munda mua bipua musambo bia bidibua bibungi, nsenga ibatuushishe bidibua bibungi. 48  Baadi atungunuka na kukongola bidibua bioso bia bipua musambo bia muiumbo dia Ejipitu, na baadi abungu bidibua mu bibundi. Mu kibundi kioso baadi abungu bidibua bia mu mafuba ekifunyishe. 49  Yosefe batungunukile na kubunga ntete ibungi bukile, nka bu lusenga lua ku kalunga ka mema, mpa na pababalekiele kuiyipima, muanda takubaadi dingi mushindo wa kuiyipima. 50  Kumpala kua’shi kipua kia kumpala kia nsala kifikie, Asenate muana mukashi a Potifera tshite muakuidi a ku One,* batandiile Yosefe bana balume babidi. 51  Yosefe nkuudika muan’aye mbedi bu Manasee,* muanda bambile’shi: “Efile Mukulu bakitshi bia’shi ndube makienga ande oso na nshibo yoso ya nshami.” 52  Na aye nkuudika a kabidi bu Efraime,* muanda bambile’shi: “Efile Mukulu bakitshi bia’shi nfuime muiumbo dia dikienga diande.” 53  Akupu bipua musambo bia bidibua bibungi muiumbo dia Ejipitu nkupua, 54  na bipua musambo bia nsala nkubanga nka bu bibaadi Yosefe muakule. Nsala nkutuela mu maumbo oso, anka muiumbo dioso dia Ejipitu mubaadi bidibua. 55  Nfudiilo a bioso, eumbo dioso dia Ejipitu nkukienga na nsala, na bantu nkubanga kuela misaase kui Faraone bua kuteka bidibua.* Akupu Faraone nkulungula bena Ejipitu boso’shi: “Ndayi kui Yosefe, na nukite kioso ki’enulungula.” 56  Nsala ibatungunukile pa nsenga yoso ishima. Na Yosefe nkubanga kufungula ma mbalo oso a kulamina ntete abaadi munkatshi muabo, na nkupaana kui bena Ejipitu, bu bibaadi nsala ibukopo bukile muiumbo dia Ejipitu. 57  Dingi, bantu ba pa nsenga ishima babaadi abafiki mu Ejipitu bua kuula bidibua* kui Yosefe, muanda nsala ibaadi bukopo bukile pa nsenga.

Mayi e mushi mwesaki

Sunga “nka penda ku lupuna nsulu.”
Kish ku kish. “eyasa.”
Abimueneka bu kishima akitekie bua kulesha kaneemo na kineemo.
Kish ku kish. “kuibuesha eyasa diaye, sunga luao luaye.”
Nkuamba’shi, Eliopolise.
Sunga “kuenda na kuifunya.”
Sunga “pababangile kufubila.”
Nkuamba’shi, Eliopolise.
Adipushisha “yawa akitshi bia’shi muntu alube.”
Adipushisha “kufuimisha misusa ibidi.”
Kish ku kish. “mukate.”
Kish ku kish. “mukate.”