Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MUISAMBO WA KULONGA 46

Bena Dibaka bapia ikashayi kufubila Yehowa—bu kintu ki na muulo ukata mu nshalelo eenu

Bena Dibaka bapia ikashayi kufubila Yehowa—bu kintu ki na muulo ukata mu nshalelo eenu

‘Yehowa nyi mbukome bwande . . . Eshimba dyande ndikulupile mwadi.’​—MIS. 28:7.

LOONO 131 ‘Kyakya kibungibwe n’Efile’

KI’ABAKUILA MUANKA *

1-2. (a) Buakinyi abitungu bena dibaka bapia bakulupile mui Yehowa? (Misambo 37:3, 4) (b) Nkinyi kiatukesambila mu uno muisambo?

OKIEBE kuibakila su okiokatuka mu kuibakila? Su mbiabia okuete otengiela kuikala na nshalelo a muloo na muntu odi mufule bikata. Biabia nshalelo a mu eyibakishi ta mubofule efuku dioso nya, na dingi mui bitshibilo bi na muulo ukata abitungu kuata. Bianukitshi nsaa yanupete nkalakashi na bitshibilo bianuata, abikala na bukitshishi ku muloo wenu boso babidi munda mua bipua bibungi. Su nubakulupila mui Yehowa, anukaata bitshibilo bibuwa na eyibakishi dienu adikekela dinyingie, na anukekala na muloo. Su nubakutua kutumikila malango a Yehowa, anukafumankana na nkalakashi, ino nkalakashi ayikenufuishisha bilumbu muiyibakishi na dingi anukakutua kuikala na muloo.​—Badika Misambo 37:3, 4.

2 Sunga uno muisambo aukamba kwisambila bua bena dibaka bapia, awisambila dingi nkalakashi yooso ayifumankana nayo bantu bapue kuibakila. Aukashimika kasele ku kiatudi balombene kulongiela ku bileshesho biabadi betulekiele kui bana balume na bakashi basha lulamato ba mu Bible. Bino bileshesho bia mu Bible bioso, abitupa malongiesha atudi balombene kutumikila mu nshalelo ilekenelekene mpaa na muiyibakishi. Atukamono dingi kiatudi balombene kulongiela ku mianda yabadi bamone kui bangi bena dibaka ba ano etu mafuku.

NKALAKASHI KINYI ILOMBENE KUPETA BENA DIBAKA BAPIA?

Mbitshibilo kinyi bilombene kukutshishua bena dibaka bapia buabadia kutamisha mudimo wabo bua Yehowa? (Tala kikoso 3-4)

3-4. Bena dibaka bapia be kupeta nkalakashi kinyi?

3 Bangi bantu be kunyingisha bena dibaka bapia buabadia kuikala na nshalelo abetanyina lelo uno bu nshalelo ebuwa. Baledi baabo sunga bena kifuko, be kutakula bena dibaka bapia buabadia kutanda bana pakuki nsaa. Sunga’shi bakuuku baabo na bangi bena kifuko bekunyingisha bena dibaka bapia buabadia kuula nshibo na bintu bibungi bibuwa buashi bekale na nshalelo abetanyina bu ebuwa lelo uno.

4 Su ntabadimukie bena dibaka bapia be kuata kitshibilo akikebatuesha mu mabaasa ebungi. Dingi boso babidi mulume na mukashi, be kubanga kufuba nsaa ibungi bua’shi bamone bia kufuta ano mabaasa oso. Wawa mudimo wa ku mbidi wi kubanga kuata mpaa na saa yabadi balombene kukisha bua kuibadikila Bible na kukita lulanguilo lua mu kifuko mpaa na kuenda mu bulungudi. Mulume na mukashi be kubanga kukutua mpaa na bisangilo, bua kubanga kutumika mpaa na mu nsaa ishi ya mudimo bua’shi bapete makuta ebungi, na buashi tala bashimisha mudimo wabo. Bu kipeta abashimisha muloo na mushindo wa kufubila Yehowa.

5. Nkinyi ki banulongiela ku kileshesho kia Klaus na Marisa?

5 Mianda yabadi bamone ayilesha’shi kutuula nshalelo etu bua kukimba bintu bia ku mbidi, takufuishaa muloo. Tubandeyi kutala malongiesha abapetele uno mulume na mukashi Klaus na Marisa pabitale uno muanda. * Ku mbangilo ku’eyibakishi diabo, babaadi abafubu kushi kuikisha bua’shi bapete bintu bibungi bia ku mbidi na nfwalanga ibungi. Sunga mbiabia, tambapete muloo wa binyibinyi nya. Klaus amba’shi: “Tubaadi na lukalo lua kuikala na bintu bia ku mbidi bibungi, anka mu kikudi tatubaadi na kepatshila su nkamune. Bua kuakula kua kalolo, nshalelo etu baadi muluile na muule na tuinyongoshi.” Pangi noobe namu wemusangane’shi kutuula nka binangu mu kukimba kua bintu bia ku mbidi nta kukupe muloo wa binyibinyi. Su mbiabia, totshobolokanga, kutaluula bileshesho bibuwa bia bangi nkulombene nkukuasha mu uno muanda. Kia kumpala tutaleyi kilombene balume kulongiela ku kileshesho kiabadi balekie kui mfumu Yehoshafate.

NKA BU MFUMU YEHOSHAFATE, KULUPILA MUI YEHOWA

6. Mu kuipushena na elango dibuwa diatusangana mu Nkindji 3:5, 6, mushindo kinyi ubaadi mfumu Yehoshafate mukambile lukalakashi lukata?

6 Balume, nukuete kupusha ingi nsaa bunue banemenue na mashito eenu su? Su mbiabia, kileshesho kia mfumu Yehoshafate akinukuasha. Pabaadi mfumu Yehoshafate na mashito a kupaasha muilo oso ushima, mushindo kinyi ubaadi mufikie mu kulombasha buno bushito bukata bubaadi nabo? Yehoshafate baadi mukite muyile ngobesha yaye bua kukaluila muilo. Baadi munyingishe midimba ya kibundi kia Yunda, aye nkukongola bungi bua basalayi bakile pa 1 160 000. (2 Mya. 17:12-19) Kunyima Yehoshafate bapetele lukalakashi lukata. Kisaka kikata kia basalayi ba bena Amone, bena Moabe, na bana balume babaadi bashale mu miengie ya Seir, babamutuukile ngoshi, aye na kifuko kiaye na muilo waye. (2 Mya. 20:1, 2) Yehoshafate bakitshine kinyi? Batekiele bukuashi na bukome kui Yehowa. Uno muanda ubaadi mu kuipusheena na elango dibuwa diatusangana mu Nkindji 3:5, 6. (Badika.) Luteko lua kuiyisha lua Yehoshafate luatusangana mu 2 Myanda 20:5-12, alulesha mushindo ubaadi mukulupile mui nshaye a kifulo e muiyilu. Yehowa baadi mualuule ku luteko lua Yehoshafate mushindo kinyi?

7. Yehowa baadi mualule ku luteko lua Yehoshafate mushindo kinyi?

7 Yehowa bakuile na Yehoshafate kukiila kui muina Leevi abetanyina bu Yehaziele. Yehowa bambile’shi: “Nukemane kuanka, akanumono kipaso kiankenupaasha, biabia tanuikalanga na moo ta nusuusanga.” (2 Mya. 20:13-17EEM) Kushi mpaka, ino ngoshi ibaadi ilekeene na mangoshi oso ababadi abalu muanda buludiki boso tabubaadi abufiki kui bantu nya, bubaadi abufiki kui Yehowa. Bu bibaadi Yehoshafate mutuule lukulupilo luaye loso mui Efile Mukulu aye, bakitshine nka kioso kibamulunguile Efile Mukulu. Nsaa ibabayile na muilo waye mu kulua ngoshi na beshikuanyi, babaadi mutuule ku mbalo ya ngoshi, nta baaba basalayi be bukome bua ngoshi nya, kadi baadi mutuule penda batuyimba bashi na ma mputu. Yehowa tabaadi mulekiele Yehoshafate bua’shi apone mu maasa a beshikuanyi nya, kadi Batshokuele beshikuanyi ba Yehoshafate.​—2 Mya. 20:18-23.

Bena dibaka bapia mbalombene koobesha nshalelo abo nsaa yabafubila Yehowa pakuikala abele nteko, kuilongiela Eyi diaye (Tala kikoso kia 8, 10)

8. Balume mbalombene kulongiela kinyi ku kileshesho kia Yehoshafate?

8 Balume nui balombene kupetela dilongiesha ku kileshesho kia Yehoshafate. Nui na mashito akupasukila bifuko bienu, biabia nukuete kutumika ngofu bua kuibikaluila na kuibikuatshisheena. Biabia nsaa yanupete nkalakashi nui balombene kupusha’shi nui na mushindo wa kupudisha ino mianda anue banabene, biabia katushayi binangu bia kukulupila mu bukome buenu anue banabene. Mu kuilekeena na biabia, teka Yehowa bukuashi nsaa yodi bupenka. Kukatusha biabia teka pamune na mukashi oobe. Tekayi buludiki abufiki kui Yehowa pa kuilongiela Bible, mikanda yabatuusha kui ndumbuluilo a Efile Mukulu na kutumikila malongo oso anuimupete. Bangi be kukutua kusangeela bitshibilo bianuata bimeene mu Bible, na mbalombene kuinumona bunue babashimisha binangu. Mbalombene kuakula’shi kukimba makuta ebungi na kuula bintu bibungi bia ku mbidi nkulombene kukaluila kifuko kienu. Anka tentekieshayi kileshesho kia Yehoshafate. Baadi mukulupile mui Yehowa na baadi muleshe bino ku bikitshino biaye. Yehowa ta musumbushene uno muntu sha lulamato nya, nanue namu ta kenusumbushena nya. (Mis. 37:28; Eb. 13:5) Bena dibaka mbalombene kukita kinyi bua kushinkamisha’shi bena muloo mu kifuko?

NKA BU YEESHAYA NA MUKASHI AYE, ATAYI KUFUBILA YEHOWA NA MUULO UKATA MU NSHALELO EENU

9. Nkinyi kiatudi balombene kuakula pabitale Yeeshaya na mukashi aye?

9 Yeeshaya na mukashi aye babadi batuule nshalelo abo oso mu kufubila Yehowa. Yeeshaya baadi mutemuki, mbilombene kumueneka’shi na mukashi aye namu baadi na mudimo wa butemuki muanda babadi abamuitanyina’shi “mutemuki mukashi.” (Yesh. 8:1-4) Yeeshaya na mukashi aye babadi batuule lulanguilo lua Yehowa pa mbalo ya kumpala mu nshalelo aabo abo boso pamune. Nkileshesho ki buwa bukile kiabadi balekiele bena dibaka lelo uno!

10. Kuilongiela matemuki a mu Bible kui kukuasha bena dibaka buabadia kuata kitshibilo kia kukita bibungi mu mudimo wa Yehowa naminyi?

10 Bena dibaka lelo uno mbalombene kuambula Yeeshaya na mukashi aye, p’aabo kukita kioso akitungu bua kufubila Yehowa. Mbalombene kinyingisha lukulupilo luabo mui Yehowa, pakuibadikila matemuki a Bible pamune na kumona mushindo waende na kulombana. * (Tt. 1:2) Mbalombene kunangusheena pabitale kiabadi balombene kukita bua kukuasha mu kulombana kua angi matemuki a mu Bible. Bu kileshesho, mbalombene kukuasha mu kulombasha kua butemuki bua Yesu pabitale kulungula mukandu wibuwa mu nsenga yoso ishima ishadibue kumpala kua’shi nfudilo ifikie. (Mat. 24:14) Nsaa ayikala ishinkamishe bena dibaka’shi matemuki a mu Bible akuete kuenda na kulombana, abatamisha namu lukalo luabo na kuata kitshibilo kia kukita bibungi mu mudimo wa Yehowa.

NKA BU PRISILA NA AKILA TUTULEYI MIANDA YA BUFUMU PA MBALO YA KUMPALA

11. Akila na Prisila babadi na mushindo wa kukita kinyi, na buakinyi?

11 Bena dibaka bapia mbalombene kulongiela kui Prisila na Akila bena Yunda babadi bashaale ku Looma. Babadi bapushe mukandu wibuwa pabitale Yesu na abo nkufika bena Kidishitu. Babaadi na muloo muyile nshalelo ababadi naaye. Nshalelo abo bashintulukile nsaa ibatumine Amperere Claude eyi kui bena Yunda boso babaadi mu Looma’shi bakatukie. Tutaleyi ki’abileesha bua Prisila na Akila. Babadi balekie kibundi kibabadi bapue kuubila abo nkapeta ingi mbalo na kubanga ungi mushindo upia wa kutela mapema aabo. Ino nkalakashi ibabadi bapete mu nshalelo aabo ibaadi ibakutshishue kutula mianda ya mu kikudi pa mbalo ya kumpala? Pangi wena lualulo ku luno lukonko. Mu nshibo yabo ipia ku kodinda, Akila na Prisila ababangile kukuasha mu kakongie ka mu kodinda na abo nkubanga kufuba pamune na Mpoolo bua kunyingisha bakuabo. Kunyima babakatukile mu kiakia kibundi benda ku mbalo ibaadi lukalo lukata lua balungudi. (Bik. 18:18-21; Lom. 16:3-5) Babaadi na bia kukita bibungi mu nshalelo aabo na babadi na muloo!

12. Buakinyi bena dibaka mbalombene kuata bipatshila bia mu kikudi?

12 Bena dibaka ba ano etu mafuku mbalombene kuambula Prisila na Akila pa kutuula mianda ya mu kikudi pa mbalo ya kumpala. Nsaa ibuwa ayitungu’shi bena dibaka bakule pabitale bipatshila bia mu nshalelo, nkumpala kuabo kuiyibakisheena. Nsaa i bena dibaka abaata bitshibilo pamune na kuikitshisha bua kulombasha bipatshila bia mu kikudi, mbalombene kupeta mishindo ibungi bua kumona abifubaa kikudi kia Yehowa mu nshalelo aabo. (Mul. 4:9, 12) Tubande kutala mianda ibaadi ipete Russell na Elizabeth. Russell akula’shi: “Kumpala kua kuiyibakisheena tubaadi besambile pabitale bipatshila bietu bia mu kikudi.” Elizabeth namu akula’shi: “Tubesambile pabitale uno muanda bua’shi kunyima kua mafuku nsaa yatukapete bingi bitshibilo bilekeene, tuikale bashinkamishe’shi ta bitukutshishua kulombasha bipatshila bietu.” Nshalelo a Russell na Elizabeth bebapeele mushindo wa kukatuka mu Micronesie buabadia kuenda mu kukuasha mbalo i lukalo lukata lua balungudi.

Bena dibaka bapia mbalombene koobesha nshalelo abo nsaa yabafubila Yehowa na, kuiatshila bipatshila bia mu kikudi (Tala kikoso kia 13)

13. Muyile Misambo 28:7, nkinyi kilombene kukitshika nsaa yatukulupila mui Yehowa?

13 Nka bu Russell na Elizabeth, bena dibaka bebungi mbalekie ingi midimo, baata kitshibilo kia kukisha nsaa ibungi mu mudimo wa bulungudi na kulongiesha. Nsaa i bena dibaka abaata bipatshila bia kukita muabo moso bua kufubila Yehowa, na kutumika pamune bua kuibilombasha, abapete bipeta bibungi bibuwa. Abomono Yehowa bi’ebapasukila, na lukulupilo luabo muadi alunyisha kutama na abakekala na muloo wibungi.​—Badika Misambo 28:7.

NKA BU MPYELE MUTUMIBUA NA MUKASHI AYE, KULUPILAYI MU MILAYILO YA YEHOWA

14. Mushindo kinyi ubaadi Mpyele na mukashi aye baleshe’shi babadi bakulupile mu mulayilo watupete mu Mateo 6:25, 31-34?

14 Bena dibaka mbalombene dingi kulongiela ku kileshesho kiabadi balekie kui Mpyele mutumibua na mukashi aye. Kintu ki peepi kipua kishima kunyima kuabo kuimonena bua musango wa kumpala na Yesu, Mpyele mutumibua baadi muate kitshibilo ki na muulo ukata. Mudimo ubaadi aukuasha Mpyele buadia kupasukila kifuko kiaye nkuloba. Yesu pabayitanyine Mpyele bua’shi amulonde mu mudimo wa nsaa yoso, Mpyele babandile kunangushena pabitale mukashi aye nsaa yakuata kitshibilo. (Luk. 5:1-11) Mpyele basanguile bua kuenda na Yesu mu mudimo wa bulungudi. Kitshibilo kiaye kibaadi buwa bukile! Tuina kabingilo kebuwa ka kuakula’shi mukashi a Mpyele baadi mukuatshishene kitshibilo kia mulume aye. Bible alesha’shi kunyima kua Yesu kusanguka, mukashi a Mpyele bayile mu luendo na Mpyele munda mua mafuku apeela. (1 Kod. 9:5) Kushi mpaka kileshesho kiaye kibuwa kia bu mukashi muina Kidishitu, kibapeele Mpyele bulungantu buadia kutuusha malango mu mayi ayokielue pabitale balume na bakashi bena Kidishitu. (1 Mp. 3:1-7) Ngi buakinyi abo boso babidi Mpyele na mukashi aye, babadi bakulupile mu milayilo ya Yehowa’shi, akebapuila nkalo yabo su batuula mianda ya mu kikudi pa mbalo ya kumpala mu nshalelo abo.​—Badika Mateo 6:25, 31-34.

15. Mianda yabadi bamone kui Tiago na Esther ibenulongiesha kinyi?

15 Su binobino nuina bipua bipeela muiyibakishi, mushindo kinyi wanudi balombene kutungunuka na kuikala na lukalo lua kutamisha mudimo wenu wa bulungudi? Mushindo umune mpa kulongiela ku mianda yabadi bamone kui bangi bena dibaka. Bu kileshesho, we kubadika miisambo pa mbalo ifunde’shi: “Mbelambule abo banabene.” Yaaya misambo ibaadi ikuashe Tiago na Esther mulume na mukashi ba mu Brezile buabadia kutamisha lukalo luabo lua kuenda mu kufuba mbalo i lukalo lukata lua balungudi. Tiago apatuula’shi: “Pabatubadikile mianda yabadi bamone kui bangi, ayilesha mushindo aupasukila Yehowa bafubi baaye ba ano etu mafuku, natue namu tubadi bakumiine kupusha Yehowa bietukunkusha na bietupasukila.” Kubanga mu 2014, babayile ku Paraguay mu kukuasha mu terituare muabakula ludimi lua ki Portugais. Esther akula’shi: “Kifundue kimune kiatudi bafule atue boso babidi ngofu, kia Bena-Efeso 3:20. Misusa ibungi atumonaa ano mayi pa alombana mu mudimo wetu bua Yehowa.” Mu wawa mukanda wa Bena-Efeso Mpoolo baadi mulee’shi Yehowa mulombene kuitukitshina mianda ibungi kukila yatumutekie. Uno mulayilo ukuete kulombananga nsaa ibungi!

Bena dibaka bapia mbalombene koobesha nshalelo abo nsaa yabafubila Yehowa na kukimba malango kui bantu babobe mu kikudi (Tala kikoso kia 16)

16. Bena dibaka bapia mbalombene kukimba elango kinyi pa banangushena pabitale bipatshila bia mu nshalelo?

16 Bena dibaka bapia lelo uno mbalombene kupetela miabi ku mianda yabadi bamone kui bangi babaadi balongie bia kukulupila mui Yehowa. Bangi bena eyibakishi bekuikala bapue kukisha bipua bibungi mu mudimo wa nsaa yoso. Su anunangushena bua kuiatshila bipatshila, buakinyi tanuibalombene kuibateka elango? Uno nyi ngungi mushindo wa kulesha’shi nuibakulupile mui Yehowa. (Nki. 22:17, 19) Na bakulu namu mbalombene kukuasha bena dibaka bapia buabadia kuiatshila na kulombasha bipatshila bia mu kikudi.

17. Nkinyi kibaadi kifikile Klaus na Merisa, na mianda yabadi bamone ayitulongiesha kinyi?

17 Ingi nsaa bitshibilo bietu bia kukieba kutamisha mudimo wetu wa bulungudi, bi kukutua kukitshika bu biatutengielanga. Tala kileshesho kia Klaus na Merisa kiatudi bapue kutemuna kunundu. Kunyima kuabo abapu kukita bipua bibidi muiyibakishi, babakatukile ku nshibo kuabo benda bu bakuashi ku mudimo wa luibako ku Filiale a filande. Biabia babaadi baukie’shi tambalombene kushala kuakua mieshi ikile pa isamombo. Ku mbangilo abaadi batshobolokie. Anka mianda ibaadi ishintulukie, mafuku apeela kunyima babaadi bebetanyine bua’shi bakalongie ludimi lua Arabe, na binobino bena muloo wa kufuba mu mbalo yabakula ludimi lua Arabe mu dingi eumbo. Merisa panangushena mianda ibabamuene amba’shi: “Nadi na moo wakukita mianda yashinadi mulombene kukita kumpala na nadi mukulupile mui Yehowa n’eshimba diande dioso. Anka tubamuene mushindo ubaadi Yehowa etukuasha mu mushindo watushibaadi atukulupila. Kunyima kua kumona ino mianda, lukulupilo luande mui Yehowa ndunyishe kutama ngofu.” Nka bu abilesha kino kileshesho, we mulombene kushinkamisha’shi Yehowa ekala akuelela miabi su okulupila muadi n’eshimba diobe dioso.

18. Bena dibaka mbalombene kukita kinyi buabadia kutungunuka na kukulupila mui Yehowa?

18 Dibaka nkia buuntu akifiki kui Yehowa. (Mat. 19:5, 6) Akumina’shi beyibakishene bekale na muloo ku kino kia buuntu. (Nki. 5:18) Bena dibaka bapia taluulayi mushindo aukekala nshalelo enu! Anukumiina kukita kioso akitungu bua kulesha Yehowa’shi anusankila kia buuntu kiadi muinupe su? Ebilunguleyi Yehowa mu luteko. Kimbayi mayi a kulonda mu Eyi dyaye anudia kutumikila mu mianda yenu. Dingi londayi malango abenupa kui Yehowa. Nui balombene kushinkamisha’shi anukekala na muloo na kupeta efuto mu muwa wenu, su dibaka dienu ndimeene mu kufubila Yehowa!

LOONO 132 Tatudi muntu umune

^ par. 5 Bingi bitshibilo biatuataa mbilombene kuata nsaa ibungi na bukome buetu bua kufubila nabo Yehowa. Bena dibaka bapia be kuata bingi bitshibilo bilombene kuikala na bukitshishi bua mafuku e bungi mu nshalelo aabo. Uno muisambo aukebakuasha buabadia kuata bitshibilo bibuwa abibakunkusha ku muloo na ku nshalelo ebuwa.

^ par. 5 Angi mashina mbeashintuule.