Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MUISAMBO WA KULONGA 25

LOONO 7 Yehowa, mbukome bwetu

Tentekiesha’shi Yehowa nyi “Efile Mukulu e na mûwa”

Tentekiesha’shi Yehowa nyi “Efile Mukulu e na mûwa”

“Yehowa e na mûwa!”MIS. 18:​46, EEM.

KI’ATUISAMBILA

Abitukuasha ngofu p’atutentekiesha’shi Efile Mukulu atulanguila nyi “Efile Mukulu e na muwa.”

1. Nkinyi kilombene kukuasha muilo wa Yehowa buawudia kutungunuka na kumulanguila sunga mbiawukuete kupeta nkalakashi?

 BIBLE amba’shi: “Tui bashaale mu bipungo bibukopo.” (2 Ti. 3:1) Muilo wa Yehowa ukuete kupeta nkalakashi a yipetaa bantu booso, Anka tukuete kubingua bingua muanda wa’shi atufubila Yehowa. Nkinyi kilombene kuitukuasha buatudia kutungunuka na kulanguila Yehowa sunga mbiatupete ino nkalakashi? Kabingilo kakata katudi nako nka’shi Yehowa etukuasha na atuwuku’shi mmuikale “Efile Mukulu e na mûwa.”—Yel. 10:​10, EEM; 2 Ti. 1:12.

2. Mu mushindo kinyi muikale Yehowa bu Efile Mukulu e na muwa?

2 Yehowa amonaa lukalakashi looso luatupete, na akumiinaa kuitukuasha misuusa yooso. (2 Mya. 16:9; Mis. 23:4) Kumumona Efile Mukulu bu e na muwa, akuitukusha buatudia kunyingiila lukalakashi looso luatudi balombene kufumankana nalo. Tutaluuleyi bibaabidi bu bia binyibinyi kui Nfumu Davide.

3. Davide baadi akiebe kuamba kinyi nsaa ibambile’shi “Yehowa e na muwa”?

3 Davide baadi awuku Yehowa na baadi mumukulupile. Nsaa ibaabalunguile Nfumu Saule kui beshikuanyi naye bua kuipaa Davide, baadi mutekie bukuashi kui Yehowa. (Mis. 18:6) Kunyima kua Yehowa kualuula ku luteko luaye na kumupaasha, Davide bakuile’shi: “Yehowa e na mûwa!” (Mis. 18:​46, EEM) Bino bishima, t’abilesha’shi Davide baadi penda muukie’shi Efile Mukulu e kuanka nya. Ungi mukanda auleesha’shi Davide baadi muleeshe lukulupilo luaye mui Yehowa “bu Efile Mukulu e na mûwa akaluilaa muilo waye.” Eyendo, Davide baadi muukie ku mianda ibaadi muimuene aye nabene’shi Efile Mukulu e na muwa, na kino kishinkamiisho kibaadi kinyingishe kitshibilo kia Davide kia kutungunuka na kufubila Yehowa na kumutumbisha.—Mis. 18:​28, 29, 49.

4. P’atue kumona Yehowa bu Efile Mukulu e na muwa, abitukuasha mushindo kinyi?

4 P’atushinkamisha’shi Yehowa nyi Efile Mukulu e na muwa abitukuasha buatudia kumufubila na kisumi. Abitupa bukome buatudia kunyingiila nkalakashi na kuitutakula buatudia kutungunuka na kufuba ngofu mu mudimo waye. Abinyingisha dingi kitshibilo kietu kia kushaala peepi na Yehowa.

EFILE MUKULU E NA MUWA AKAKUNYINGISHA

5. Tui kupeta kishinkamiisho kinyi nsaa y’atupete nkalakashi? (Bena Fidipe 4:13)

5 Atukekala na mushindo wa kunyingiila lukalashi looso lualua, lukata sunga lupeela, nka su tubatentekiesha’shi Yehowa e na muwa na’shi e kudi bua kuitukuasha misuusa yooso. E kuitukuasha mu lukalakashi looso luatudi balombene kupeta, muanda ta kui lukalakashi su ndumune lui bukopo kuadi nya. Mmuikale Efule a bukome booso, na e kuitupa bukome buatudia kunyingiila. (Badika Bena Fidipe 4:13.) Tuno tubingilo tooso atuitupa kishinkamiisho nsaa y’atupete nkalakashi. P’atuimuena atue banabene abitukuasha Yehowa patudi na nkalakashi ipeela, abitushinkamiisha’shi Yehowa aketukuasha dingi p’atukapete nkalakashi ikata.

6. Mmianda kinyi ibaadi Davide mumone pa baadi ki muana mukinga inyingishe lukulupilo luaye mui Yehowa?

6 Tutaluuleyi mianda ibidi ibabamuene kui Davide itamishe lukulupilo luaye mui Yehowa. Davide pa baadi ki muana mukinga alama mikooko, nyema a Urse na a Ntambue ibafikile bua kukuata mikooko ya nshaye. Mu ino misuusa yooso ibidi, Davide balesheshe eshimba dinyingie p’aye kulonda ino nyema na kuiyinyenga mikooko ibayidi ikuate. Anka ta baadi munangushene’shi bakitshi bino mu bukome buaye’ye nabene nya. Baadi awuku’shi Yehowa ngi baadi mumupe bukome bua kuibikita. (1 Sam. 17:​34-37) Davide ta baadi mulube ino mianda ibaadi mumone aye nabene nya. P’aye kunangushena ku ino mianda, baadi mukulupile dingi’shi Efile Mukulu e na muwa akamupa bukome mu mafuku aafiki.

7. Davide baadi mutuule binangu biaye ku kinyi na buakinyi bino bibakitshine bibaadi bimukuashe buadia kulua na Goliate?

7 Kunyima kua mafuku, pabafikile Davide bu nsongualume, baadi akatembe dia mu camp ka bena Isalele. Davide bamuene’shi basalayi ba bena Isalele babaadi na moo ukile muanda kipambue kia bena Filistine kibaabadi abetanyina bu Goliate bafikile bua “koolomona basalayi ba bena Isalele ku kiluilo kiabo.” (1 Sam. 17:​10, 11) Basalayi ba bena Isalele babaadi na moo ukile muanda babaadi batuule binangu biabo nka ku bukata na bula bubaadi Goliate na ku bibaadi ebakula. (1 Sam. 17:​24, 25) Anka, Davide, bamuene muanda bilekeene na baaba basalayi ba bena Isalele. Biabia, Davide bamuene lualua lukalakashi bu lushi lua ngoshi ya kiluilo kia bena Isalele, kadi bu ngoshi ya kiluilo “ki’Efile Mukulu e na muwa.” (1 Sam. 17:26) Davide baadi munangushene pabitale Yehowa musuusa umune. Davide baadi mukulupile’shi nka bi baadi Efile Mukulu mumukuashe pa baadi alama mikooko, mmulombene kumukuasha dingi mu uno muanda. Mu binyibinyi, ku bukuashi bu’Efile Mukulu Davide baluile na Goliate na aye nkumutshokola!—1 Sam. 17:​45-51.

8. Nkinyi kilombene kunyingisha lukulupilo luetu mui Yehowa nsaa y’atupete nkalakashi? (Tala dingi kifuatulo.)

8 N’atue namu tui koobesha kunyingiila nkalakashi y’atupete, nka su tubatentekiesha’shi Efile Mukulu e na muwa ekudi bua kuitukuasha. (Mis. 118:6) Tui kunyingisha lukulupilo luetu mui Yehowa p’atutentekiesha biadi mupue kuitukitshina kala. Badika mianda ya mu Bible ayikutentekiesha mushindo ubaadi Yehowa mupaashe balanguidi baye. (Yesh. 37:​17, 33-37) Dingi, badika mikanda sunga kubandila ma video e mu site eetu a jw.org, aalesha mushindo ukuete Yehowa kukuasha bakuetu balume na bakashi ba ano mafuku eetu. Kintu ki na muulo ngofu, nkutentekiesha kipungo kibaadi Yehowa mukukitshine mianda obe nabene. Tu’enyongolanga su t’omono mianda ya kukaanya mu nshalelo oobe, bu kulua na nyema a Urse sunga na Ntambue. Buakinyi tokuinyongola? Muanda wi’shi, Yehowa mmupue nkukitshina mianda i bungi mu nshalelo oobe! Mmukukakie kuadi bua’shi wekale naye mu kipuano. (Yo. 6:44) Mpenda pa muanda wa’shi kuete akukuasha, ngi bioki’otungunuka na kumufubila mpaa na binobino. Teka Yehowa bua’shi akukuashe otentekieshe nsaa ibaadi mualuulo ku nteko yobe, nsaa ibaadi mukupe kiakia ki boodi nakio lukalo, sunga pa baadi mukukuashe mu kipungo kia nkalakashi. Kunangushena ku ino mianda akukanyingisha kishinkamiisho kiobe kia’shi Yehowa akatungunuka na nkukitshina mianda.

Atubanga kumona nkalakashi yetu bu muanda ukata (Tala kikoso 8-9)


9. Tui kumona nkalakashi yetu mushindo kinyi? (Nkindji 27:11)

9 Kumona Yehowa bu muntu e na muwa, akuitukuasha buatudia kuikala na mmueneno e buwa nsaa y’atupete nkalakashi. Mmushindo kinyi? Atubanga kumona nkalakashi yetu bu muanda ukata wi pankatshi pa Yehowa na Satana. Diabulu ambaa’shi nsaa y’atukiengie ngofu atusumbushena Yehowa. (Yob. 1:​10, 11; badika Nkindji 27:11.) Anka nsaa y’atushaala na lulamato kui Yehowa, sunga patudi mu nkalakashi, atulesha kifulo kietu bua Yehowa na kulesha’shi Diabulu nsha madimi. Pangi mbalo yodi mushaale mbulamatadi mmukandikie mudimo wa Tumonyi tua Yehowa, kukutua kua makuta, sunga’shi bantu bolambukisha mukandu wi buwa t’abeutambula, sunga kupeta nkalakashi ya ungi mushindo. Su mbiabia, tentekiesha’shi lukalakashi namu alukupa mushindo odia kusankisha eshimba dia Yehowa. Tentekiesha dingi’shi, Yehowa t’anakulekiele bua’shi otompibue bioshi mulombene kunyingiila. (1 Ko. 10:13) Akakupa bukome bua kunyingiila.

EFILE MUKULU E NA MUWA AKAKUFUTU

10. Efile Mukulu e na muwa akakitshi kinyi bua baaba booso abamulanguila?

10 Yehowa afutaa baaba booso abamulanguila. (Eb. 11:6) Etupa butaale na kusanka na biatudinabio kubanga binobino na aketupa muwa wa losoo mu mafuku aafiki. Tutuule lukulupilo luetu mui Yehowa, bashinkamishe’shi e na bioso bibidi lukalo na bukome bua kuitufuta. Na’shi kino kishinkamiisho akitutakula bua kukita bi bungi mu lulanguilo luetu, nka bu bibaakidi kitakule bafubi b’Efile Mukulu ba sha lulamato mu mafuku a kala. Bino ngi bibakitshine Timote mu siekele a kumpala.—Eb. 6:​10-12.

11. Nkinyi kibaadi kitakule Timote buadia kufuba ngofu mu kakongie? (1 Timote 4:10)

11 Badika 1 Timote 4:10. Timote baadi mutuule lukulupilo luaye mui Efile Mukulu e na muwa. Ngi buakinyi, baadi mufube ngofu bua Yehowa na bua bangi. Mu mishindo kinyi? Mpoolo mutumibua baadi mumunyingishe buadia kuikala mulongieshi e buwa mu bulungudi na mu kakongie. Timote baadi mulekiele balanguidi naye bakinga nsunga bakulu kileshesho ki buwa. Na baadi akitshi midimo i bukopo, bu kupa bantu elango dibaabadi nadio lukalo pa butooka kadi na kifulo. (1 Ti. 4:​11-16; 2 Ti. 4:​1-5) Sunga bibaadi Timote ingi nsaa auuku’shi bangi bantu t’abamutumbula bua mudimo ubaadi akitshi, anka baadi auuku’shi Yehowa ngi amufutu.—Lom. 2:​6, 7.

12. Nkinyi kilombene kutakula bakulu buabadia kuikala na bi bungi bia kukita mu kakongie? (Tala dingi kifuatulo.)

12 Na bakulu namu lelo uno, mbalombene kushinkamisha’shi Yehowa kuete kumona na aata mudimo w’abakitshi na muulo. Kukatusha mudimo wa kulama mikooko, wa kulongiesha na wa kulungula mukandu wi buwa, bakulu be bungi bakuete kukuatshishena midimo ya luibako ya teokrasi na ya kukuasha bantu abapete masaku aatukila ku bintu bipangibue. Bangi abafubaa mu Komite a kuisamba na bamunganga. Bakulu mbakumiine kukita ino midimo ayimueneka mu kakongie, muanda wa’shi mpango ya Yehowa kushi bu mpango ya bantu. Bu kipeta, bakulu abafubaa n’eshimba diabo dioso bakulupile’shi Yehowa akebafutu bua mudimo w’abakitshi.—Kol. 3:​23, 24.

Efile Mukulu e na muwa, akakufutu bu bi’okuete okitshi bi bungi mu kakongie (Tala kikoso 12-13)


13. Yehowa kuete apusha naminyi bua bia tukuete kuikitshisha pa bupenka mu mudimo waye?

13 Ta mbantu booso balombene kuikala bu bakulu mu kakongie nya. Anka atue booso tui na kintu kampanda kiatudi balombene kupa Yehowa. Efile eetu asankaa nsaa y’atuikitshisha bua kumufubila. Amonaa p’atutuusha bia buntu bua kukuatshishena mudimo wa mu nsenga ishima, sunga ta tui na mushindo wa kumupa bi bungi. Asankaa ngofu nsaa y’atuibuesha maboko eetu bua kutuusha ngaluulo mu bisangilo, na p’atuikitshisha bua kukambila buufu na nsaa y’atufuila baaba abetukokosha lusa. Sunga opusha’shi biabia bi’okitshi mbipeela, kulupila’shi Yehowa kuete kuibiata na muulo. Mmukufule bua biabia bi’okitshi na akakufutu.—Luk. 21:​1-4.

SHAALA PEEPI N’EFILE MUKULU E NA MUWA

14. Kuikala mu kipuano ki bukopo na Yehowa akuitukuasha buatudia kushaala na lulamato kuadi naminyi? (Tala dingi kifuatulo.)

14 Su tuekala mu kipuano na Yehowa, abikala bitubofuile buatudia kushaala na lulamato kuadi. Bino ngi bibakitshine Yosefe. Baadi mupele kutambuka lusandi n’eshimba diaye dioso muanda baadi mu kipuano ki buwa n’Efile Mukulu, na ta baadi akumiina kumuinyongosha nya. (Kib. 39:9) Bua’shi Yehowa ekale bu muntu a binyibinyi kuatudi, abitungu tuate nsaa ya kumuteka na kuilongiela Eyi diaye. Kipuano kietu naye akikanyiisha kutama ngofu. Nsaa y’atuikala bu Yosefe, atuikala mu kipuano ki buwa na Yehowa, na t’atukakumiina’shi tukite kintu su nkimune kia kumuinyongosha.—Yak. 4:8.

Kuikala peepi n’Efile Mukulu e na muwa akukakukuasha bodia kushaala na lulamato (Tala kikoso 14-15)


15. Tubapete dilongiesha kinyi ku kibaadi kifikile bena Isalele pa baabadi mu kabaaka? (Bena Ebelu 3:12)

15 Bua bano booso abalubu’shi Yehowa nyi Efile Mukulu e na muwa, mbibofule buabadia kukita mianda ish’ayimusankisha. Tutaluleyi kibaadi kikitshikile bena Isalele pa baabadi mu kabaaka. Babalubile’shi Yehowa e kuanka, na abo nkubanga kuikala na mpaka’shi te bia kuibapasukila ku nkalo yabo. Ngi buakinyi babaadi beyipushe’shi: “Yehowa e munkatshi muetu su te muanka?” (Efi. 17:​2, 7) Bino bibaadi bibatakule mu kutombokiela Efile Mukulu. Mu binyibinyi, ta tulondanga kileshesho kiabo kia kupela kukookiela, na kino kileshesho kiabo akitudimusha buatudia kushaala bapasukie.—Badika Bena Ebelu 3:12.

16. Nkinyi kilombene kutompa lukumiino luetu?

16 Uno ndumbuluilo mmuituikeeshe mianda bukopo bua’shi etukutshishue kushaala mu kipuano na Yehowa. Be bungi bakuete kupela kinangu kia’shi Efile Mukulu e kuanka. Ke bungi, baaba bantu bakuete kupela ki’abetutekie kui Efile Mukulu ngi be na nshalelo e buwa. P’atumono nshalelo aabo e buwa, lukumiino luetu lui kutompimbua. Su ta tui bakumiine’shi Efile Mukulu e kuanka, tui kubanga kuiyipusha su e bia kuitupasukila. Kayimba ka Misambo 73, bapushiishe nka bino ingi nsaa. Bamuene bantu babaadi bamuifunyishe bash’abaneemeka miya y’Efile Mukulu be nka na nshalelo a muloo. P’aye kumona bino, babangile kuiyipusha su bi na muulo kufubila Efile Mukulu.—Mis. 73:​11-13.

17. Nkinyi akiketukuasha buatudia kushaala na lulamato kui Yehowa?

17 Nkinyi kibakuashiishe kayimba ka misambo buadia kushintula binangu biaye? Baadi munangushene kilombene kukitshikila baaba booso abalekie kukulupila Yehowa. (Mis. 73:​18, 19, 27) Baadi dingi ataluula miabi ayifikaa mu kufubila ku’Efile Mukulu. (Mis. 73:24) N’atue namu abitungu tunangushe ku miabi ya bakuete kuituelela kui Yehowa. Banda kunangushena kuilekeena kui pankatshi pa nshalelo abatudi naye kumpala kua kufubila Yehowa, na atudi naye pa tukuete kumufubila. Su tubatentekiesha buakinyi bi buwa tufubile Yehowa, abiketukuasha buatudia kushaala na lulamato kuadi. Na dingi nka bu kayimba ka misambo, atukakula’shi: ‘Ank’ami, kwikala pepi n’Efile Mukulu nkukile bûwa.’—Mis. 73:​28, EEM.

18. Buakinyi t’abitungu tutshine mafuku aafiki?

18 Tui balombene kupeta nkalakashi mu kino kipungo kia mafuku a ku nfudiilo muanda’shi tui “bampika b’Efile Mukulu e na muwa na a binyibinyi.” (1 Te. 1:9) Efile Mukulu eetu nyi muntu a binyibinyi apasukilaa baaba booso abamulanguila. Mmuleshe bibaadi na bafubi baye ba kala na ngi biadi netu lelo uno. Mukapindi kapeela’mu atukapete mpombo ikata ishakitshikile dingi pano pa nsenga. Anka t’atukekala bupenka nya, Yehowa akekala netu. (Yesh. 41:10) Atue booso tui “kuakula n’eshimba dinyingie’shi: ‘Yehowa mmukuashi ande; ntankatshinyi kintu.’”—Eb. 13:​5, 6.

LOONO 3 Bukome, lukulupilo, na lukumiino lwetu