Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MUISAMBO WA KULONGA 26

Mushindo awitukuasha kifulo bua kukambila moo

Mushindo awitukuasha kifulo bua kukambila moo

“Yehowa ee naami, ntatshiinyi kintu.”​—MIS. 118:6.

LOONO 105 “Efile Mukulu nyi nkifulo”

KI’ABAKUILA MUANKA *

1. Ngungi moo kinyi w’abakambaa kupeta kui bantu be bungi?

 TUBANDE kunangusheena pabitale ino mianda ipete ba Temue ba Yehowa mu nshalelo yaabo. Nestor na mukashi aaye María, babaadi abakumiina nkafuba mbalo i lukalo lukata lua balungudi. * Bua kulombasha uno mudimo, bibaadi abitungu’shi bashintuule nshalelo aabo. Anka babaadi na moo wa’shi ta mbalombene kuikala na muloo wa binyibinyi, su babeubidisheena na nshalelo a kuikala na makuta apeela. Nsaa ibafikile Biniam bu Temue a Yehowa muiwumbo muabadi bashikue mudimo wa ba Temue, baadi musangane’shi bu biadi umune a ku muilo w’Efile Mukulu, abakamubingabinga. Bino, bibamukalakeeshe. Anka, baadi na moo pabitale mushindo ulombene kukita kifuko kiaye nsaa y’abasangana’shi taadi na luaye lulanguilo lupia. Valérie babaadi bamupime ba mukuata na cancer ke bukopo, anka baadi mukutue kupeta munganga a kumubuka mulombene kuneemeka lulanguilo luaye luimeene mu Bible pabitale mase. Mu binyibinyi, baadi apusha moo wa’shi e kufua.

2. Buakinyi abitungu tuikitshishe ngofu bua kukambila moo wetu?

2 Toodi mupushe naamu uno moo wi bino su? Be bungi ba kuatudi be nao. Su ta tui baukie bia kutaluula moo watudi nao, tui balombene kuata bitshibilo bi bubi bilombene kuikala mpaa na bukitshishi bui bubi ku kipuano kietu na Yehowa. Bino ngi abikumiina Satana’shi tukite. Atompaa dingi kufubisha moo wetu bua’shi tukutue kukookiela miiya ya Yehowa, bino mbitale mpaa na muiya wa kulungula mukandu wibuwa. (Kibaf. 12:17) Satana e bubi, ntomboshi, na e na bukome. Anka we mulombene kuikaluila obe nabene kuadi. Mu mushindo kinyi?

3. Nkinyi akiketukuasha bua kukambila moo wetu?

3 Nsaa yatuikala bashinkamishe’shi Yehowa mmuitufule na kuete kuitukuatshisheena, Satana t’etukuatshisha moo nya. (Mis. 118:6) Bu kileshesho, mufundi a Misambo wa 118 baadi mupete ingi mianda i bukopo. Baadi na beshikuanyi be bungi, mpaa na bangi bantu bakata (verse 9, 10). Ingi nsaa bino bioso bibaadi abimukalakasha ngofu (verse 13). Na dingi baadi mupete dinyooka dikata adifiki kui Yehowa (verse 18). Ngi buakinyi bibaadi bitakule kayimba ka misambo buadia kuyimba’shi: “Tantshiinyi kintu.” Nkinyi kibaadi kimukuashe buadia kuipusha mu bulungantu? Baadi muukie’shi sunga mbibamunyokiele Yehowa, bu biadi Nshaye e muiyilu, mmumufule ngofu. Kayimba ka misambo kabaadi kashinkamishe’shi sunga apeta muanda kinyi, Efile Mukulu aaye sha kifulo e kuanka bua ku mukuasha nsaa yoso.​—Mis. 118:29.

4. Mmishindo kinyi ya moo yatudi balombene kukambila su tui bakulupile’shi Efile Mukulu mmuitufule?

4 Abitungu tushinkamishe’shi, Yehowa mmuitufule pa bupenka. P’atuikala na kino kishinkamiisho, akiketukuasha buatudia kukambila ino mishindo isatu ya moo, (1) moo wa kukutua mushindo wa kupasukila nkalo ya mu kifuko kietu, (2) moo wa bantu, na (3) moo wa lufu. Bakuetu balume na bakashi batutemunanga mu kikoso kia kumpala, babaadi bakambile ino mishindo ya moo muanda, babaadi bashinkamishe’shi Efile Mukulu mmuibafule.

MOO WA KUKUTUA MUSHINDO WA KUPASUKILA NKALO YA MU KIFUKO KIETU

Mukuetu mulume, na ka nsongualume kaye kulupese, abalobo mishipa bua kudiisha kifuko kiaye (Tala kikoso 5)

5. Mmianda kinyi ilombene kukalakasha mfumu a kifuko? (Tala kifuatulo kia ku kipusu.)

5 Mfumu a kifuko muina Kidishitu ataa mashito aaye a kupasukila nkalo ya bintu bia ku mbidi bia kifuko kiaye na muulo. (1 Tim. 5:8) Su we mfumu kifuko, pangi mu kino kipungo kia Corona-virus, wekeele we kalakasha’shi tala oshimisha mudimo oobe. Pangi wekeele we kalakasha bua kupeta ka kudia, na mushindo wa kufutshila nshibo bua kifuko kiobe. Pangi wekalanga na moo wa’shi su boshimisha mudimo oobe, abikuikeela bukopo boodi mulombene kupeta ungi. Nka bu Nestor na María batatupuile kutemuna, we kunangusheena’shi tue koobesha nshalelo na makuta apeela. Satana moobeshe kuimika bafubi be bungi ba Yehowa, baleka kumufubila nka pa muanda wa uno moo.

6. Satana kuete akiebe’shi tukumiine mianda kinyi?

6 Satana kuete kuitshisha bua’shi atompe kuitukuminyisha’shi Yehowa te tupasukilaa pa bupenka, na’shi ta muitufule na ta mulombene kuitukuasha buatudia kupasukila kifuko kietu. Ngi buakinyi tui balombene kunangusheena’shi, abitungu tukite kioso akitungu bua kulama mudimo wetu. Na tui balombene dingi kukita ingi mianda ilombene kuikala bu masaku ku kipuano kietu n’Efile Mukulu.

7. Yesu etushinkamiisha kinyi?

7 Yesu auku Nshaye kalolo kukila bangi bantu booso, etushinkamiisha’shi Efile Mukulu eetu “awuku kiakia kianudi nakio lukalo, kumpala kwa’shi numutekye kianka.” (Mat. 6:8, Kilombeeno Kipya 2014) Yesu auku’shi Yehowa e kuanka bua kuitupasukila ku nkalo yetu. Bu biatudi bena Kidishitu tui mu kifuko ki’Efile Mukulu. Yehowa Mfumu a kifuko, tui balombene kushinkamiisha’shi akalombasha mu mushindo upuidikie kiakia kiadi mulungule ba mfumu booso ba bifuko bua kukita ki mu 1 Timote 5:8.

Yehowa aketupasukila bua kumona su tui na bintu biatudi nabio lukalo. Na mmulombene kufubisha bakuetu buabadia kuitukuasha (Tala kikoso 8) *

8. (a) Nkinyi akiketukuasha bua kukambila moo wa’shi ta tui na mushindo wa kupasukila kifuko kietu? (Mateo 6:31-33) (b) Tui kuambula uno mulume na mukashi be ku kifuatulo abatatuadila mukuetu mukashi bidibua naminyi?

8 Su tuashinkamisha’shi Yehowa mmuitufule, na’shi mmufule kifuko kietu, ta tukekala na mpaka ya kukumiina’shi etupa bintu bioso biatudi nabio lukalo. (Badika Mateo 6:31-33.) Bu biadi Nshetu sha kifulo, sha kalolo na apaanaa buntu, Yehowa akumiina kuitupasukila ku nkalo yeetu! Yehowa pa bapangile nsenga, beyipangile na bingi bintu bi bungi kukaasha penda biabia biatudi nabio lukalo buatudia kuikala na muwa. Na kifulo kioso muushe nsenga na bintu bilombene kuitupa muloo wi bungi. (Kib. 2:9) Su ingi nsaa tui na penda bintu bipeela biatudi nabio lukalo kadi bishi bungi, tui balombene kutentekiesha’shi, su tui na biabia bintu, muanda Yehowa kuete kuitupasukila. Yehowa ta mulombene kukambilua bua kuitulombeesha nkalo yeetu nya. (Mat. 6:11) Abitungu tuikale atutentekiesha’shi biabia bi’abaketupa kui Yehowa bi bungi kukila bintu bioso bia tukuete kutuusha binobino. Na mu mafuku aafiki aketupa muwa wa ikalayika. Bino ngi bifikie Nestor na María mu kutundula.​—Yesh. 65:21, 22.

9. Nkinyi kibolongiela ku kileshesho kia Nestor na María?

9 Nestor na María be na nshibo i buwa binobino na mudimo wi buwa mu Colombie. Abakula’shi, “Tubalongiele pabitale kuikala na nshalelo mupeelepeele mu nshalelo eetu, na bia kutamisha mudimo wetu wa bulungudi. Anka tubaadi na moo muanda ta tubaadi atuuku’shi atukekala na nshalelo e na muloo na makuta apeela nya.” Nkinyi kibebakuashishe bua kukatusha moo wabo? Babaadi batentekieshe misuusa bungi ibaadi Yehowa e bapasukila na kifulo kioso. Bu bibaabadi bashinkamishe’shi mmulombene kuibapasukila nsaa yoso, kushi kunyengakana, babaadi balekie mudimo wabo ubaabadi abebafutu makuta e bungi. Babaudishe nshibo yabo, na abo nkukatuka nkuenda ku kingi kibundi kubaadi lukalo lukata lua balungudi ba Bufumu. Babaadi bapushe naminyi bua kitshibilo kiabo? Nestor amba’shi: “Tui bamone kulombana kua Mateo 6:33. Ta tubaadi atukutua kintu kioso kia ku mbidi nya. Na lelo uno tui na nshalelo a muloo.”

MOO WA BANTU

10. Buakinyi ta mbilombene kuitukaanyisha, nsaa y’atumono bantu abatshinyi bantu naabo?

10 Kashaa nka Adame na Eeva babatombokiele Yehowa, bantu bakuete kukitshina bakuabo nka mianda i bubi. (Mul. 8:9) Bu kileshesho, bantu abafubisha matalua aabo bi bubi bua kukiengiesha bangi, abakitshi mianda ya buntomboshi na ya bibeshi, abatshinyisha, abakaa bena kalasa naabo na kuibatuuka ngoshi. Bangi bantu abakiengiesha bena kifuko naabo. Ta mbilombene kuitukaanyisha nsaa y’atumono bantu abatshinyi bantu naabo! Mmushindo kinyi ukuete kutompa Satana kufubisha moo wa bantu kuatudi?

11-12. Mmushindo kinyi ukuete Satana kutompa kufubisha moo wa bantu kuatudi?

11 Satana kuete atompo kuitupa moo wa bantu bua’shi tuimikie mudimo wa bulungudi. Sunga kuleka kukita mianda y’abetulungula kui Yehowa’shi tuiyikite. Mu bukitshishi bua Satana ma guvernema ngemikie mudimo wetu wa bulungudi na akuete aetukiengiesha. (Luk. 21:12; Kibaf. 2:10) Bintu bi bungi bia mu ndumbuluilo a Satana bikuete kupalakasha mianda ya madimi, abipalakashaa mianda ya madimi pabitale ba Temue ba Yehowa. Bantu bakuete kukumiina ku ino mianda ya madimi, bakuete kuitusepa, sunga kulua neetu ku mbidi. (Mat. 10:36) Ano mayele a Satana aetukaanyisha su? Nya. Baadi muiafubishe mu siekele a kumpala.​—Bik. 5:27, 28, 40.

Sunga bakuetu ba mu kifuko betushikua, tui balombene kukulupila mu kifulo kia Yehowa (Tala kikoso 12-14) *

12 Moo wa kubinguabingua aufiki kui mbulamatadi wa bakuete kufubisha kui Satana, ta ngi nka penda kina ngoshi kimune nya. Bangi be na moo wa bilombene kunangusheena bena kifuko naabo nsaa yabafiki ba Temue ba Yehowa, ingi nsaa abatshinyi ngofu’shi tala bebakitshina mianda i bubi. Bu biabadi bafule bakuabo ba mu kifuko ngofu, abakumiina’shi na bakuabo naamu beukie Yehowa na bamufule. Abapushaa bi bubi nsaa y’abapusha bakuabo ba mu kifuko abakula bi bubi kushi kaneemo bua bia binyibinyi bi’Efile Mukulu na balanguidi baaye. Ingi nsaa bena kifuko abatombokielaa bia binyibinyi, ngi abafikaa mu kuibikumiina kunyima. Biabia, bi kuikala naminyi su muina kifuko neetu bepeelena neetu pa muanda wa lulanguilo luetu lupia? Atukitshi naminyi?

13. Mu mushindo kinyi mwatudi balombene kushinkamiisha’shi, kifulo kia Yehowa ki kuitukuasha sunga kifuko kietu kietusumbusheena? (Misambo 27:10)

13 Tui balombene kunyingishibua ngofu na bino bia binyibinyi bi buwa ngofu biatupete mu Misambo 27:10. (Badika.) Nsaa y’atutentekiesha nka penda mushindo witufule Yehowa, atuipusha mu bulami p’abetubingabinga. Na tui bashinkamiishe’shi Yehowa etupa efuto bua kunyingiila kuetu. Yehowa etupasukila ku nkalo yetu ya ku mbidi, ya mu binangu, na ya mu kikudi biabashi balombene kuitukitshina kui ungi muntu su ngumune! Bino ngi bifikie mu nkatundula Biniam atupuile kutemuna kunundu.

14. Nkinyi kiodi mulombene kulongiela ku kileshesho kia Biniam?

14 Biniam baadi mufikie Temue a Yehowa sunga mbibaadi muukie’shi mmulombene kupeta kubinguabingua kui bukopo. Tutaluuleyi mushindo ubaadi uukie Biniam’shi Yehowa mmumufule, bibaabidi bimukuashe bua kukambila moo wa bantu. Akula’shi: “Kubinguabingua kubaadi bukopo kukila binaadi napuandikisha, anka kukatusha moo wa kutshina Guvernema, naadi atshiinyi kubinguabingua akutuukila ku kifuko kiande. Naadi na moo wa kitshibilo kiande kia kuikala bu Temue a Yehowa muanda kibaadi kilombene kubofusha nshami shii mulanguidi a Yehowa, na kifuko kiande kibaadi kilombene kunangusheena’shi nakutua kia kukita.” Anka Biniam baadi mushinkammishe’shi Yehowa misuusa yoso apasukilaa baaba booso baadi mufule. Biniam apatuula’shi: “Naadi munangusheene ku mushindo umune ubaadi Yehowa mukuashe bangi buabadia kunyingiila lukalakashi lua kukutua makuta, lua ntondo na buntomboshi. Naadi muukie’shi su nashaala mulamate kui Yehowa, mmulombene kungielela miabi i bungi. Pa babaadi abankuata misuusa na misuusa na kunkiengiesha, naadi mumone ami nabeene’shi Yehowa misuusa yoso apasukilaa nkalo yeetu nsaa yatushaala na lulamato kuadi.” Yehowa mmufikie bu Nshe bana a binyibinyi kui Biniam, na muilo waye naamu nguleeshe’shi nyi nkifuko kia binyibinyi kuadi.

MOO WA LUFU

15. Buakinyi bi buwa kuikala na moo wa lufu?

15 Bible apatuula’shi lufu mmuishikuanyi. (1 Kod. 15:25, 26) Tui balombene kuinyongola nsaa y’atunangushena bua lufu, bikishekishe nsaa yatufuisha mukuetu atudi bafule ngofu. Buakinyi atupushaa moo wa lufu? Muanda Yehowa betupangile na lukalo lua kusankila muwa wa losoo. (Mul. 3:11) Kuikala na moo wi na nkatshinkatshi, nkulombene kuitukuasha bua ku kaluila muwa wetu. Bu kileshesho, mbilombene kuitutakula bua kuata bitshibilo bi buwa pabitale bidibua, kalashishi ketu ka mbidi ka pa kiubishi, na tui kukimba munganga mulombene kuitukuasha na manga su bi na muulo na kuleka kutuula muwa mu masaku.

16. Satana atompaa kufubisha moo wetu wa lufu mushindo kinyi?

16 Satana auku’shi tui bafule muwa wetu. Apuandikisha’shi, tui balombene kuleka bioso, na kipuano kietu na Yehowa bua kukaluila muwa wetu. (Yob. 2:4, 5) Satana e bubi ngofu! Na dingi, aye ngi muikale na “matalwa a lufu,” satana kuete kutompa kufubisha moo wa lufu watudi nao bua’shi tusumbusheene Yehowa. (Eb. 2:14, 15) Misuusa i bungi, bantu ba Satana bakuete kuipaa balanguidi ba Yehowa, muanda bakuete kupela kuleka lukumiino luabo. Mu ingi mianda, mmulombene kukimba bia kuitobesha nsaa yatukiebe kubukibua bikishekishe su tui na mukumbo wa lufu, akiebe’shi atue tulekie kukookiela abiamba Yehowa. Munganga sunga mungi muina kifuko shii mulanguidi a Yehowa, mmulombene kuitukitshisha pa bukopo buatudia kukumiina’shi betuele mase, aku bino nkuipa muiya w’Efile Mukulu. Mungi muntu, mmulombene kutompa kuitukuminyisha ungi mushindo wa kubukiibua wi kutuene na mayi a kulonda a mu Bible.

17. Muyile Bena-Looma 8:37-39, buakinyi ta tui balombene kuikala na moo wa lufu?

17 Sunga biatusha atukumiinaa lufu, atuuku’shi Yehowa t’analekie kuitufula nya sunga tuafua. (Badika Bena-Looma 8:37-39.) Nsaa ayifu bakuuku ba Yehowa, abashaalaa mu binangu biaye nka bu bakii na muwa. (Luk. 20:37, 38) Akumiina kebabusha dingi bua kuibapa muwa. (Yob. 14:15) Yehowa baadi mutuushe kintu ki na muulo ukata bua’shi tuikale “na muwa wa iikalayika.” (Yo. 3:16) Atuuku mushindo wi bukata bui kifulo kia Yehowa kuatudi na bi’etupasukilaa. Pamutue pa kusumbusheena Yehowa nsaa yatudi na mukumbo sunga yabakiebe kuituipaa, tui balombene kukulupila kuadi buatudia kupeta kunyingishibua, binangu, na bukome. Bino ngi bibakitshine Valérie na mulume aaye.​—Mis. 41:3.

18. Kileshesho kia Valérie nkilombene nkulongiesha kinyi?

18 Valérie pa baadi na bipua 35, babamukuatshile na maladi e bukupo a cancer. Tutaluuleyi mushindo ubaadi kifulo kikuashe Valérie buadia kukambila moo wa lufu. Akula’shi: “Nsaa inaukile’shi ne na cancer, bibaadi bitutape ku mashimba ngofu ami na mulume ande. Bi baadi abitungu bambaale buandia kupanda. Naadi muipushe ba munganga be bungi, anka bano booso babaadi bapele kumbaala kushi kuela mase. Naadi na moo ukata, anka muyile muiya w’Efile Mukulu, ntshi naadi mulombene kukumiina’shi ba mbukie ba ngiele mase nya! Yehowa mundeeshe mu nshalelo ande’shi mmufule ngofu. Binobino ne na mushindo wa ku muleesha naamu’shi ne mumufule. Nsaa yoso yandi mulombene kupeta mukandu wi bubi, abinkuashaa buandia kuikala na kitshibilo kiandia kuikasha Yehowa na nfiedi, na kupela kuleka bua’shi Satana t’atshokolanga. Babaadi boobeshe kumbaala kushi mase, abio nkukila kalolo kakile. Sunga bianki’ampusha nkalakashi ikiayitungunuka, misuusa yoso Yehowa kuete kumpa bukuashi buandi nabo lukalo. Bu kileshesho, kumpala kuabadia kunkuata na uno mukumbo tu baadi batuele mu bisangilo bia kakongie bia ku lubingo, atue nkulonga muisambo awamba’shi: ‘Affrontons les difficultés de la vie avec courage. * Uno muisambo ubaadi witunyingishe ngofu. Atuiubadikaa misuusa na misuusa. Miisambo bu ino na kiubishi ki buwa kia mianda ya mu kikudi, nkitupe butaale bua mu binangu ami na mulume ande, kietukuasha bua kuikala na nkatshinkatshi na bua kuata bitshibilo bi buwa.”

BIA KUKAMBILA MOO WETU

19. Nkinyi akikakitshika binobino?

19 Ku bukuashi bua Yehowa, bena Kidishitu be mu nsenga ishima, mboobeshe kukambila nkalakashi mu mianda i bungi, na dingi mboobeshe kukambila mushikua wa Diabulu. (1 Mp. 5:8, 9) Noobe namu we koobesha. Kubashaala mafuku apeela Yehowa atume Yesu na baaba bakunkusha n’abo pamune buabadia ‘kubutula mifubo ya Diabulu.’ (1 Yo. 3:8, Kilombeeno Kipya 2014) Kunyima kua biabia, bafubi b’Efile Mukulu abamufubila pa nsenga t’abakekala “dimo na moo wa kintu sunga nkimune.” (Yesh. 54:14; Mik. 4:4) Ngi buakinyi, abitungu tuikitshishe ngofu bua kukambila moo wetu.

20. Nkinyi akiketukuasha bua kukambila moo wetu?

20 Abitungu tutungunukie na kunyingisha lukulupilo luetu’shi Yehowa mmuitufule na akaluilaa bafubi baaye. Bino abiketukuasha, nsaa y’atunangusheena na kuakula pabitale mushindo ubaadi Yehowa mukaluile bafubi baye ba kala. Na dingi, tui balombene kutentekiesha mushindo ubaadi witukuashe Yehowa pa bupeenka buatudia kukambila mianda ibaadi ilombene kuituinyongosha. Ku bukuashi bua Yehowa, tui balombene kukambila moo wetu!​—Mis. 34:4.

LOONO 129 Tushaleyi banyingye

^ Moo wi buwa kuikala nao, muanda awitukaluila ku masaku. Anka ingi nsaa ta bi buwa tuekala na moo nya. Buakinyi atuamba biabia? Satana afubishaa moo kuatudi bua’shi tuate bitshibilo bia kukita mianda i bubi. Mu binyibinyi abitungu tukite muetu mooso bua kutaluula wawa moo watudi nao. Nkinyi akiketukuasha? Nka bu bi’atukebimono mu uno muisambo, nsaa y’atushinkamisha’shi Yehowa e ku lupese luetu na’shi mmuitufule tui balombene kukambila moo ooso wawa.

^ Angi mashina mbeashintule.

^ BI MU BIFWATULO: Ungi mulume na mukashi ba mu kakongie, abatuadila mungi mukuetu mukashi afubu ngofu na kifuko kiaye bidibua.

^ BI MU BIFWATULO: Baledi ba mukuetu mulume ki nsongua, abapele afubila Yehowa, anka e na lukulupilo’shi Efile Mukulu amukuatshisheena.