Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Tadiila “muiya wa kalolo” ukutakule mu kukita kintu kampanda

Tadiila “muiya wa kalolo” ukutakule mu kukita kintu kampanda

LISA * amba’shi: “Kalolo ka bakuetu balume na bakashi bena Kidishitu, ngi kintu kibaadi na bukitshishi bukata kuandi.” Baadi anangushena’shi ngi kintu kia kumpala kibaadi kimukakie mu bia binyibinyi. Ngi bibaabidi namu’nyi bua Anne bambile’shi: “Kino ngi kintu kia kumpala kibaadi kinkakie ngofu bua kutuela mu bia binyibinyi, ku muanda ba Temue ba Yehowa, be na kalolo kukila na biinyi bi’abalongiesha.” Bano bakuetu booso babidi bakashi, abasangeelaa kubadika Bible na kunangushena ku bi’ababadika, anka kalolo, ngi ke na bukitshishi bukata kuabadi.

Mmushindo kinyi watudi balombene kulesha kalolo akakumu mashimba a baaba booso betuifunyishe? Tubandeyi kuakuila mishindo ibidi: wa ludimi luetu na wa bikitshiino bietu. Atukataluula dingi bantu abatungu’shi tuibaleshe kalolo.

“MUIYA WA KALOLO” KU LUDIMI LOOBE

Mukashi e buwa abadi baleshe mu mukanda wa Nkindji shapitre 31 baadi na “muiya wa kalolo” ku ludimi luaye. (Nki. 31:26) Baadi mutadiile uno “muiya” bua’shi umukunkushe ku ki’akula na mu mushindo w’ekiakula. Baledi abakitshi n’abo kalolo p’abakula na uno “muiya” ku ludimi luabo. Baledi be bungi abauuku’shi kuikadika na ngakuilo e bukopo, nkulombene kuluishiisha bana, na bana ta mbalombene kupusha kiinyi ki’abakula. Nsaa ayakula baledi na kalolo, abiikala bibofuile bana baabo buabadia kuibateemesha na kuibakookiela. Su we muledi sunga’shi tue muledi, mmushindo kinyi oodi mulombene kulonga bia kuakula na kalolo?

Atupete binangu bi mu kipindi kia kumpala kia mukanda wa Nkindji 31:26 awamba’shi: “Abuula mukanua muaye na binangu.” Bino mbitale kusangula kua bishima bietu bi’atuakula, na winyi mushindo w’atuibiakula na binangu. Bi kuitukuasha p’atuiyipusha atue banabene’shi: ‘Bino biankiebe kuakula bi kukuatshisha anteemesha nsungu, su bi kutuesha butaale ku muanda ubatuku?’ (Nki. 15:1) Eyendo, bi na muulo tunangushene kumpala kua kuakula.

Lungi lukindji aluamba’shi: “Myanda ya bwakulakule ngilombêne kutapa muntu bu lupete lwa ngoshi.” (Nki. 12:18, EEM) Nsaa y’atunangushena pabitale mushindo wi bishima bietu na mushindo w’atuibiakula, biabidi bilombene kuikala na bukitshishi kui bangi, mbilombene kuitutakula mu kutaluula kiinyi ki’atuakula. Nsaa y’atuakula bi mu kuipushena na “muiya wa kalolo,” t’atufubisha bishima abitapa bangi sunga kuakula mu mushindo ushi na kalolo nya. (Ef. 4:31, 32) Atupianyikisha binangu bi bubi, na ngakuilo e na bishima bia kalolo abinyingisha na abiakulua bi buwa. Yehowa mmutushe kileshesho pabitale uno muanda, nsaa ibaadi mushinkamiishe mufubi aaye Eliya baadi na moo. Muikeyilu ubaadi aulesha mpala ya Yehowa, ubakuile mu “butaale n’eyi diikie.” (1 Bf. 19:12, NWT) Kuikadika na kalolo, mbikile kuakula na kalolo. Abitungu dingi, tuikadikie na bikitshiino bia kalolo. Tui kuikadika nabio mushindo kinyi?

BIKITSHIINO BIA KALOLO ABITAKULAA BANGI MU KUKITA KINTU KAMPANDA

Atuambula Yehowa, pa kuakulanga bishima bia kalolo na kukita mianda mu mushindo wi buwa. (Ef. 4:32; 5:1, 2) Lisa atatupuile kuteemuna kunundu, mmupatuule kalolo kabadi bamuleshe kui ba Temue ba Yehowa. Amba’shi: “Nsaa ibaabadi bakitshishe kifuko kietu bua kukatuka mu kapindi kapeela, bifuko bibidi bia mu kakongie ketu bibatshile mafuku a kuikisha ku midimo yabo, bua kufika mu kuitukuasha mu kuanya bibuta. Mu kiakia kipungo, ntshinaadi nalongo Bible nya!” Bino bioso bikitshiino bia kalolo, mbitakule Lisa buadia kutaluula bia binyibinyi.

Anne atatupuile kuteemuna kunundu kua uno muisambo, e na lutumbu lukata bua kalolo kabaabadi bamulesha kui ba Temue ba Yehowa. Bambile’shi: “Pa muanda wa bikadikie mu nsenga ishima, nekadikaa na mpaka ikata. Mbingielele bukopo buandia kukulupila mui bantu.” Atungunuka na kuamba’shi: “Nsaa inaadi mufumankane na ba Temue ba Yehowa, naadi muiyipushe kiinyi akibatakulaa bua kuibikita. Naadi muiyipushe ‘buakinyi bakuete kumpasukila?’ Anka mulongieshi ande a Bible, baadi mundeshe kalolo ka binyibinyi kabaadi kantakule bua kumukulupila.” Nkipeta kinyi ki buwa kibatukile? “Kunyima, nabangile kunangushena ngofu pabitale binaadi nalongo.”

B’omono’shi Lisa na Anne, babaadi bakumibue ku mashimba ngofu na kifulo, na bikitshiino bia kalolo bibaabadi bebaleshe kui bantu ba mu kakongie, na bino mbibakuashe buabadia kukumiina kulonga bia binyibinyi. Kalolo ka bantu ba mu kakongie kabaabadi bebaleshe, nkebakuashe buabadia kubanga kukulupila mui Yehowa na mui muilo waye.

LONGA BIA KULESHA BANGI KALOLO K’EFILE MUKULU

Pa muanda wa mushindo wabadi bakule sunga wa mbalo yabadi bashaale, abibofuilaa bangi bua kufumbisha bishima bia kalolo na tusepo. Bi buwa bua bangi bantu, abakitaa mianda na bukalanga pa muanda wa’shi nyi nkipikua kiabo sunga’shi ngi biabo biabadi. Anka su atukitaa penda muanda wa’shi nkipikua kietu, sunga’shi ngi biatudi, ta tui balombene kuamba’shi tukuete kuambula kalolo k’Efile Mukulu nya.​—Puandikisha na Bikitshino 28:2.

Mu binyibinyi, kalolo k’Efile Mukulu nyi nkipindi kia ku kikuba kia kikudi kiselele ki’Efile Mukulu. (Nga. 5:22, 23) Biabia, kuikadika na kalolo, akulesha’shi tui na lukalo lua’shi kikudi ki’Efile Mukulu kitukuashe. Bino, bi mu kuipushena na lukalo luetu lua kuambula Yehowa na Yesu. Na, bu biatudi bena Kidishitu, abitungu bitutakule mu kupasukila bangi. Kia kumpala, kui mianda ibidi ayitutakula bua kuibikita: Nyi nkifulo bua Yehowa Efile Mukulu na kifulo bua bena Kidishitu netu. Kalolo ketu, akafiki eyikashi di bukopo aditukila muishimba, na di’abakumiina kui Efile Mukulu.

MBANTU KINYI BATUDIA KULESHA KALOLO?

Bi kuikala bibofule bua kulesha kalolo kui baaba booso benetu kalolo sunga kui baaba batuuku. (2 Sam. 2:6) Umune wa ku mishindo, nyi nkuibatumbula. (Kol. 3:15) Anka tui kuipusha naminyi su muntu kampanda t’etulesha kalolo?

Tubande kutala uno muanda: Yehowa mmutushe kileshesho kikile buwa kia kulesha bangi kalolo, na Eyi diaye difundibue aditulongiesha, malongiesha e na muulo pabitale bia kulesha dino eyikashi. Kino kishima “kulesha kua kalolo” mbekifubishe misuusa ikile bungi mu mafuku a kala a Bifundue bia kina Greke bia bena Kidishitu. Efile Mukulu etuleshaa kalolo naminyi?

Banda kunangushena pabitale midiyo na midiyo ya bantu, babaleshaa kalolo kui Yehowa pa kuibapa kiabadi nakio lukalo bua’shi batungunukie na kuikadika na muwa. (Mat. 5:45) Sunga kumpala kua’shi bantu beuukie Yehowa, baadi ebalesha nka kalolo. (Ef. 2:4, 5, 8) Bu kileshesho, mmutushe kia buntu kikile buwa, Muana aaye a eleka bua bantu booso. Mpoolo mutumibua bafundile’shi: “Yehowa mmutushe kuulo muyiile mapeta a buuntu bwaye.” (Ef. 1:7, Kilombeeno Kipya 2014) Dingi, sunga tuakita muluisho, tuenyongamisha Yehowa, aye atungunuka nka na kuitukunkusha na kuitulongiesha. Miya yaye na Mayi aaye binka bu ‘mpeshi asasala.’ (Miy. 32:2) Atuiwuku kalolo’shi bi kuituikeela bukopo, bua kumulesha kalolo ka kuete etulesha. Na atuiwuku’shi su Yehowa nta muituleshe kalolo, ta tubadia kuikala na lukulupilo luatudi nalo bua mafuku aafiki nya.​—Puandikisha na 1 Mpyeele 1:13.

Kushi mpaka, kalolo ka Yehowa ke na lulamato na aketutakulaa mu kukita kintu kampanda. Bu kipeta, sunga mbiatukuete kulesha kalolo kui bantu bapeela, abitungu tuikitshishe muetu mooso bua kuambula Yehowa, pa kuleshanga kalolo kuifuku n’efuku dia mu nshalelo eetu. (1 Tes. 5:15) Nsaa y’atulesha kalolo misuusa yoso, atuikadika nka bu kaalo muifuku di mashika. Na dingi, atuikala atunyingisha bena kifuko kietu, balanguidi netu, bena mudimo netu, bena kalasa netu, na bankungishanyi netu.

Su b’onangushena kui baaba booso ba mu kifuko kiobe sunga ba mu kakongie kenu, abikakukuasha pa muanda wa bishima biobe bi na kalolo, na bikitshiino biobe bia kalolo. Kui kuikadika muntu kampanda mu kakongie kenu e na lukalo na bukuashi, bua kumulumbuluila nshibo sunga kumulumbuluila mu lupango, sunga kumukitshiina tungi tu midimo bu kuenda mu kisalue. Kukatusha biabia, nsaa y’ofumankana na muntu kampanda mu bulungudi, b’omono’shi e na lukalo na bukuashi, tue mulombene namu kumukuasha mu mushindo kampanda?

Mu kuambula kua Yehowa, pangi ngakuilo eetu na bikitshiino bietu, abikadika nka nsaa yoso, abikunkushibua na “muiya wa kalolo.”

^ Angi mashina mbeashintule.