Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MIISAMBO YA MBANGILO | BWAKINYI ABITUNGU KWIKALA NA KULULAMA?

Kululama takukii dingi na muulo su?

Kululama takukii dingi na muulo su?

Hitoshi baadi afubu mu biro bya kubadika makuta mu Japon. Pabaadi ataluula myanda ya makuta na mukata aaye, bamulungwile’shi akulupilanga bwadya kukita lwapoolo lwa madimi. Hitoshi baadi mumupatulwile’shi kondo kaaye k’eshimba takabaadi kalombeene kumutadiila bwadya kufuba na kukutwa kululama nya. Pa mwanda wa byabya, mukata a Hitoshi bamubingile aye nkushimisha mudimo waye.

Mu myeshi ibalondele, Hitoshi bakookyele kukimba ungi mudimo wa kufuba. Pabaadi bamwipushe ku ungi mudimo bwakinyi, Hitoshi bambile’shi ta mulombeene kufuba midimo ishii na kulalama. Muntu baadi mumwipushe bambile’shi: “We na binangu bipatakane!” Kifuko na ba kuuku ba Hitoshi abaadi bamunyingishe bwa kushaala mulamate ku kitshibilo kyaye kya kwikala mululame mwanda babangile kwialasheena. Nyi bwakinyi bambile’shi: “Naadi neyipusha su kushaala mululame pa mwanda wa lukumiino lwande kubaadi buwa.”

Uno mwanda wa Hitoshi autapa kwishimba auleesha’shi ta mbantu booso abakumiinaa kululama. Nyi bwakinyi bangi be bya kumona muntu mululame bu e na myanda ibukopo, bikishekishe ku midimo. Ungi mwana mukashi afubaa mu Afrique du Sud akula’shi: “Ne munkatshi mwa bantu bashii balulame, ingi nsaa napushaa bya kulonda mwikeelo wabo.”

Umune wa ku mishindo ya kukutwa kululama upalakane lelo mu nsenga ishima nyi nkudimba kwa madimi. Mu bipwa bishaale, ungi mulongyeshi a ku Kilongyelo kikata (Massachusetts Amherst) mulongye myanda itale binangu abetamina bu Robert S. Feldman bamwene’shi bantu bakulu 60 pa lukama abadimbaa musango su ngumune munda mwa minite ekumi su bakwete kwakula. Akula’shi: “Bibaadi bimukaanyishe bikata. Tabitungu’shi kudimba kwikale bu mwanda wa mu nshaleelo eetu a efuku dyooso nya.” Tabitukaanyisha pa kuuka’shi bantu bebungi mbashikwe kudimbibwa sunga mu tu myanda tupeela su?

Bwakinyi madimi, kwiba, na ingi mishindo ya kukutwa kululama ngipalakane mwi bantu lelo uno? Bwakinyi kukutwa kwa kululama kwi mu nsenga ishima? Ungi mwanda wi na muulo ngwa kwiyipusha’shi, mushindo kinyi watudi balombeene kupela kukakiibwa mu myanda ishii ilulame?