Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Bwakinyi abitungu kupa Yawa sha bintu byoso?

Bwakinyi abitungu kupa Yawa sha bintu byoso?

“[Ô] Efile Mukulu eetu, atukutumbula, naa atusamuna nkumo y’Eshina dyoobe.”​—1 MYANDA 29:13.

NGONO: 80, 50

1, 2. Yehowa mmwituleshe kalolo kaaye naminyi?

YEHOWA nyi Efile Mukulu sha kalolo. Aye ngi mwitupe bintu byoso byatudi nabyo. Aye ngi sha bintu byoso bibuwa bi pa nsenga, na ebifubisha bwa kulongamisha nshalelo eetu. (Misambo 104:13-15; Angai 2:8) Mu Bible, atulongo mishindo ibabadi bafubishe bintu bya muulo mu kipaso kya kukaanya kwi Yehowa bwadya kulombasha nkalo ya mwilo waye.

2 Bu kileshesho, Yehowa badi mupe mwilo wa Isaleele Mana na mema nsaa ibabadi mu kabaaka munda mwa bipwa 40. (Efilu 16:35) Pa mwanda wa byabya, abadi bapete bintu byoso bibabadi nabyo lukalo. (Neemiya 9:20, 21) Kunyima, Yehowa bapeele mutemuki Elisha bukome bwa kufimisha tu ndambo tupeela twa mwimu twa mukashi kilele badi na lukumino. Kino kya buntu ky’Efile Mukulu kibamukwashishe bwadya kufuta mabasa aaye na kupeta makuta abadi amukwashe aye na mwan’aye mulume bwabadya kushala na muwa. (2 Banfumu 4:1-7) Na dingi, ku bukwashi bwa Yehowa, Yesu badi mupe bantu bya kudya mu kilengyeleshi mpa na kutusha makuta mu nsaa ibabadi nao lukalo.​—Mateo 15:35-38; 17:27.

3. Mu uno mwisambo atukesambila kinyi?

3 Yehowa mulombene kufubisha kintu kyoso kyakumina bwa kukwatshishena bipangwa byaye. Anka, atekye bafubi baye bwabadya kutusha bintu byoso byabadi nabyo muyile ngobesha yabo bwa kukwatshishena mudimo wa ndumbulwilo aaye. (Efilu 36:3-7; badika Nkindji 3:9.) Bwakinyi Yehowa etutekye bwatudya kumwalwisha bintu byetu bya muulo? Bafubi ba Yehowa ba kala babadi baleshe mu Bible abadi bakwatshishene mufubo waye naminyi? Ndumbulwilo eetu kwete kufuba na makuta atutuusha naminyi? Uno mwisambo aukaluula ino nkonko.

BWAKINYI ABITUNGU TUPE YEHOWA BINTU BYETU?

4. Nsaa yatukwatshishena mudimo wa Yehowa atumulesha kinyi?

4 Atupeyaa Yehowa bintu byetu mwanda twi bamufule na etusankishaa. Nsaa yatunangushena ku myanda yoso yabadi betukitshine kwi Yehowa, abitukumu ku mashimba ngofu. Nfumu Daavide badi mupushe bino nsaa ibadi mupatuule bintu abitungu bwa kwibaka ntempelo. Daavide bambile’shi, bintu byoso byatudi nabyo abifiki kwi Yehowa na’shi kintu kyoso kyatupa Yehowa atwikyata ku bintu byadi mubadile kwitupa.​—Badika 1 Myanda 29:11-14.

5. Bible etulongyesha naminyi’shi kwitushisha bya buntu byetu nyi mwanda wi na muulo mu lulangwilo lwa binyibinyi?

5 Na dingi, atupeyaa Yehowa bintu mwanda uno nyi mushindo wa kumulangwila. Mu kimonwa, Yowano mutumibwa bapushishe bafubi ba Yehowa be mwiyilu abakula’shi: “Yehowa Efile eetu, we mulombene kupeta ntumbo, kinemo na bukome, mwanda obe ngi bapangile bintu byooso; bokyebeele’shi bikale panka, abyo nkupangibwa.” (Kibafumbwilwe 4:11) Kushi mpaka, Yehowa mmulombene kupeta ntumbo na kinemo, ngi bwakiniyi atukumina kumupa bintu byetu bya muulo. Ku bukwashi bwa Moyiise, Yehowa badi mwelele mwilo wa Isaleele mwiya wa kwibunga na kukita misangeelo misusa isatu ku kipwa. Kutusha bintu bwa kupa Yehowa kubadi bu kipindji kya lulangwilo lwabo nsaa ibabadi ku ino misangeelo. Babalungwile bantu’shi, ta mbalombene “kwenda mu kumona lukyebo lwa Yehowa ku masa [bisumanga].” (Miiya Ikituulwe 16:16) Na lelo uno namu, kutusha bya buntu nyi mwanda wi na muulo mu lulangwilo lwetu. Mu uno mushindo, atulesha’shi atwata mudimo wa ndumbulwilo a Yehowa na muulo na atumukwatshishena.

6. Bwakinyi bi na muulo bwa’shi twikale atupaana? (Tala kifwatulo ki ku mbangilo.)

6 Bi na muulo bwa’shi twikale atupaana na kalolo koso kushi penda kutambula. (Badika Nkindji 29:21.) Banda kunangushena’shi abapa mwana mukinga ndambo y’ekuta bwa kumukwasha kadi, yawa mwana baata kipindji kya ku aa makuta bwa kwenda mu kuudila bamutande kya buntu. Bamutande mbalombene kupusha naminyi bwa kino kya buntu kyaye? Sunga’shi pwandikisha’shi mbala-mashinda ki nsongwa e mu nshibo ya bamutande kadi atuusha ndambo y’ekuta bwa kukwasha bamutande bwabadya kufuta sunga kuula bya kudya bwa kifuko kyabo. Bamutande tambalombene kumuteka bwadya kukita bino nya, kadi abekala na muloo wa kutambula kya buntu kyaye. Bwakinyi? Mwanda nyi mushindo waye wa kulesha’shi asankila byoso byabamukitshina. Mu mushindo umune, Yehowa auku’shi bibuwa twikale atutuusha bintu byetu bya muulo.

BAFUBI B’EFILE MUKULU BA KALA BABADI ABAMUPA BINTU NAMINYI?

7, 8. Mushindo kinyi wabadi betulekyele kileshesho kibuwa kwi mwilo wa Yehowa wa mu mafuku a kala nsaa ibabadi batushe bya buntu (a) bwa kukwatshishena midimo wi pabwao? (b) bwa kukwatshishena mudimo waye?

7 Mu Bible, atubadika’shi bafubi ba Yehowa ba kala abadi abatuusha bya buntu bwa kukwatshishena mudimo waye. Ingi misusa, babadi abebitusha bwa mudimo wi pabwao. Bu kileshesho, Moyiise badi mukankamikye bena Isaleele bwabadya kutusha bya buntu bwa kukwatshishena lwibako lwa tabernakele. Kunyima, Nfumu Daavide badi mukite nka bino bibakitshine Moyiise bwa lwibako lwa ntempelo. (Efilu 35:5; 1 Myanda 29:5-9) Mu mafuku a kumunana kwa Nfumu Yowase, ba tshite-mwakwidi babadi bafubishe makuta ababadi batushe kwi mwilo bwa kulumbuula ntempelo. (2 Banfumu 12:4, 5) Mu siekele a kumpala, bena Kidishitu babapushishe’shi mu Yuuda mwi kipupa kya nsala na’shi bakwetu be mwanka be na lukalo lwa bukwashi. Pa mwanda wa byabya mwina Kidishitu ooso batshile kitshibilo kya kutusha bya buntu byaye bwa kukwasha bakwabo ba mu kino kibundji.​—Bikitshino 11:27-30.

8 Mwilo wa Yehowa ubadi utushe dingi makuta bwa kukwasha bantu babadi abakunkusha mudimo waye. Bu kileshesho, mu Miiya ya Moyiise, bena Levi tababadi na bupyanyi mu nsenga ya mulayilo bu bibadi bingi bisamba nya. Byabya, bangi bena Isaleele boso babadi abatuusha ky’ekumi kya bintu byabo bwa kwibipa bena Levi. Bino bibadi abikwasha bena Levi bwabadya kwipana ku mudimo ubabadi abafubu ku tabernakele. (Mbadiko 18:21) Mu mushindo umune, bana bakashi basha kalolo abadi bafube na bintu byabo bwa kukwasha Yesu na batumibwa baye.​—Luka 8:1-3.

9. Mu mafuku a kala bya buntu bibadi abituukila kunyi?

9 Bino bya buntu bibadi abituuku mu ma mbalo eelekene. Bena Isaleele abadi batushe bya buntu bwa kukwatshishena lwibako lwa tabernakele abadi balombene kutusha bintu bya muulo bibabafikile nabyo mu Ejiipitu. (Efilu 3:21, 22; 35:22-24) Mu siekele a kumpala, bamo bena Kidishitu abadi baudishe bintu byabo, bu mafuba sunga mashibo, na kutwala makuta kwi batumibwa. Kunyima, batumibwa abafubile na ano makuta bwa kukwasha bakwetu balume na bakashi abadi na lukalo lwa bukwashi. (Bikitshino 4:34, 35) Bangi bena Kidishitu babadi abatuulu ndambo ya makuta ku lupese bwa’shi bamone bya kwiatusha bwa kukwatshishena mudimo. (1 Beena-Kodinda 16:2) Ngi bwakinyi ba mpeta na balanda boso, abadi na mushindo wa kutusha bya buntu.​—Luka 21:1-4.

MUSHINDO WATUMUPA BINTU LELO UNO

10, 11. (a) Twi kwambula bafubi ba Yehowa basha kalolo ba mu mafuku a kala naminyi? (b) Opusha naminyi pabitale kukwatshishena mudimo wa Bufumu?

10 Lelo uno, n’atwe namu mbalombene kwituteka bwa kutusha bya buntu bwa mwanda kampanda. Pangi pa mwanda wa’shi kakongye kenu ke na mpango ya kulumbuula Nshibo ya Bufumu sunga kwibaka ingi ipya. Sunga’shi abakyebe kulumbuula biro byenu bya filiale. Na dingi twi kupeta mushindo wa kutusha makuta a kukitshisha nao kikongeno. Sunga pa mwanda wa’shi bakwetu be mu ingi mbalo mbapete masaku na be na lukalo lwa’shi twibakwashe. Na dingi, bya buntu byetu abikwashaa ba misionere, ba mbala-mashinda ba nsaa yoso, bakunkushi ba bifunda, na bakwetu abafubu ku biro byetu bikata bya nsenga ishima na ma biro a ma filiale e mu nsenga ishima. Kakongye kenu nkalombene kutuma bino bya buntu bwa kukwatshishena lwibako lwa Mashibo a bikongeno na Mashibo a Bufumu bwa bakwetu be mu bingi bipindji bya nsenga.

11 Boso bwetu twi balombene kutusha bya buntu bwa kukwatshishena mudimo wabakitshi kwi ndumbulwilo a Yehowa mu ano mafuku a nfudilo. Bantu bebungi abatusha bya buntu kushi kufunda mashina aabo. Nsaa yatwele makuta mu kashete ka bya buntu ke ku Nshibo ya Bufumu sunga kutusha bya buntu ku bukwashi bwa Internete mu jw.org, tatukitaa bya’shi bangi bantu baukye bungi bubatutusha nya. Kadi we kukita naminyi su opusha’shi bya buntu byobe mbikambe bupeela? Mwanda wa binyibinyi wi’shi, bya buntu bibungi byabatambula kwi ndumbulwilo, abifiki kwi bantu bebungi abatusha tu makuta tupeela, tabifiki kwi bantu bapeela abatusha makuta ebungi nya. Mpa na bakwetu be na makuta apeela ngofu bakwete kwambula bena Kidishitu ba kumpala ba mu Masedwane. Babadi na “bulanda” anka babadi abasendeela bwa’shi bapete nabo mushindo wa kutusha bya buntu na kunyima abadi batushishe na kalolo koso.​—2 Beena-Kodinda 8:1-4.

12. Ndumbulwilo eetu kwete kufubisha bya buntu mu mushindo wibuwa naminyi?

12 Kasaka ka Bakunkushi Bakulu ke na budimu na nkapatulukye mu mushindo wakakwete kufubisha bya buntu. (Mateo 24:45) Bakwetu be mu kano kasaka abakitaa nteko bwa’shi bamone bya kwata bitshibilo bibuwa, na dingi abekalaa na budimu bwibungi nsaa yabata mpango ya mushindo wa kufubisha makuta. (Luka 14:28) Mu mafuku a kala, bantu basha lukumino babadi abakunkusha bya buntu bibabadi abatusha babadi abakitshi bukopo bwa’shi bino bya buntu bebifubishe nka bwa lulangwilo lwa Yehowa. Bu kileshesho, Esela balukile mu Yeelusaleme na bya buntu bibabatushishe kwi nfumu a bena Perse, mwanka mubadi oolo, kyamo ky’ebaakanyi, na bingi bintu bya muulo bibadi bilombene kupanyibwa lelo uno ku muulo wa dollards ya mu États-Unis midiyo 100. Esela badi amono bino bintu bu kya buntu kyabadi bape Yehowa. Ngi bwakinyi badi mutushe mayi a kulonda abadi aakwasha bwa kulama bino bintu nsaa ibabadi abakidi nabyo mu maumbo mwi ba ngifi. (Esela 8:24-34) Kunyima kwa bipwa bibungi, Mpoolo mutumibwa badi mukongole makuta abadi alombene kukwasha bakwetu babadi na bulanda mu Yuuda. Badi mushinkamishe kalolo’shi baba babayile mu kutula makuta abealama “bibuwa, ta nka penda ku meso kw’Efile Mukulu, anka na a bantu.” (Badika 2 Beena-Kodinda 8:18-21.) Lelo uno, ndumbulwilo eetu kwete kwambula kileshesho kya Esela na kya Mpoolo pa kufubisha bya buntu kalolo.

13. Mu mafuku ashale ndumbulwilo mushintuule myanda naminyi?

13 Bena kifuko mbalombene kushintuula myanda mu mushindo wabafubu na makuta aabo bwa’shi tabatushanga makuta akile abatwesha. Sunga’shi mbalombene kukimba mishindo ya kwikala na nshalelo mupelepele bwa’shi bamone bya kufubila Yehowa ngofu. Mpa na ndumbulwilo a Yehowa namu akitaa bino. Mu mafuku ashale, akwikalanga mifubo ibuwa ibungi, na ingi nsaa atutuushanga makuta e bungi kukila atutweshanga. Ngi bwakinyi ndumbulwilo eetu, nka bu bena kifuko, kwete kukimba mishindo ya kulama makuta na kupeelesha mudimo, bwa’shi amone bya kufubisha bya buntu byenu byanutusha kalolo.

MYABI YOPETELA KU BYA BUNTU BYOBE

Bya buntu byobe abikwasha bwa kufubisha mudimo wa mu nsenga ishima (Tala kikoso kya 14-16)

14-16. (a) Bya buntu byobe bikwete kufubisha midimo kinyi? (b) Ino midimo ngikukwashe obe pa bupenka naminyi?

14 Bantu bapwe kushala mu ndumbulwilo munda mwa bipwa bibungi abakula’shi, binobino tukwete kupeta bya buntu bibungi byabetupa kwi ndumbulwilo kukila bibadi etupa kumpala. Binobino twi na jw.org na televizion a JW. Twi na Bible a Les Saintes Écritures. Traduction du monde nouveau mu ndimi ibungi ngofu. Mu kipwa kya 2014/2015, nkukitshikye kikongeno kya maumbo ebungi ki na mutwe wa mwanda awamba’shi: “Kimbayi Bufumu bw’Efile Mukulu kumpala!” Kino kikongeno nkikitshikye mu bipalwe bikata bya mu maumbo 14 a mu nsenga ishima. Muntu ooso ekele mutwele mwanka ekeele na muloo wibungi!

15 Bantu bebungi bapushishe muloo pa kulesha lutumbu lwabo bwa kino kya buntu kyabadi bebape kwi ndumbulwilo a Yehowa. Bu kileshesho, ungi mulume na mukashi abafubaa mu Asie abafundile’shi: “Mbetutume mu kufuba mu ka kibundji kapeela. Pa mwanda wa byabya, ingi nsaa atupushaa bu’twe be bupenka, na atulubaa bi bukata bwa mudimo wa Yehowa. Anka patubandila ma programe a televizion a JW, atutentekyesha’shi twi mu kifuko kya bakwetu be mu nsenga ishima. Bakwetu ba mu ino mbalo yatudi be na muloo wibungi wa kubandjila televizion a JW. Misusa ibungi, atwibapusha kwabakula’shi, kunyima kwa kubandjila programe a uno mweshi, abepusha bu be pepi na bena Kasaka ka Bakunkushi Bakulu. Binobino be na nfyedi ya kwikala mu ndumbulwilo a Efile Mukulu kukila byabekalanga kumpala.”

16 Mu nsenga ishima, mwi Mashibo a Bufumu 2 500 akwete kwibakibwa sunga akwete kulumbuulwa. Bakwetu ba mu kangi kakongye ka mu Honduras abambile’shi, mwanda wa kupeta Nshibo ya Bufumu awikalaa nka bu kilootwa kwabadi, anka binobino kino kilootwa nkifikye bu mwanda wa binyinyi. Abafundile’shi: “Twi na muloo wibungi wa kwikala mu kifuko kya Yehowa ki mu nsenga ishima na wa kwikala na bakwetu be mu nsenga ishima.” Bantu bebungi mbakule myanda i mumune na ino nsaa yabapete Bible na ingi mikanda mu ludimi lwabo lwa butandwa, nsaa yabebakwasha kwi bakwetu kunyima kwa’bo kupeta masaku, sunga nsaa yabamono bipeta abituuku ku mudimo wetu ukata wa bulungudi mu teritware aabo.

17. Atuuku naminyi’shi Yehowa ngi kwete kukwatshishena ndumbulwilo aaye lelo uno?

17 Bantu bebungi bashii ba Temwe ba Yehowa ta mbalombene kupusha mushindo watukwete kukita ino myanda yooso penda ku bukwashi bwa bya buntu nya. Mukata a ungi kompanyi bayiile mu kutala imune ya ku ma mbalo atutushishaa mikanda yetu. Badi mukeme ngofu pa kuuka’shi uno mudimo bakwete kwiukita kwi bakwetu betuukile abo banabene, ku bukwashi bwa bya buntu, na myanda ilumbuulwe mu mushindo ushi bya kutusha makuta akile bungi. Bakwile’shi tukwete kukita myanda ishi bya kukitshika. Atukumina bino bibakwile! Atuuku’shi abikitshika nka pa mwanda wa’shi Yehowa ngi kwete kukwatshishena mudimo wetu.​—Yoobo 42:2.

YEHOWA ETWELELA MYABI NSAA YATUMWALWISHA BINTU

18. (a) Mmyabi kinyi yatupete nsaa yatutusha bya buntu bwa kukwatshishena mudimo wa Bufumu? (b) Twi kulongyesha bana betu na bantu bapya bwabadya kwitwambula naminyi?

18 Yehowa mmwitupe kinemo na mushindo watudya kukwatshishena mudimo ukata wa Bufumu. Etulungula’shi su tubakitshi bino, etwelela myabi. (Malakii 3:10) Yehowa mwitulee’shi su tubekala atupaana na kalolo koso, myanda ayiketuyila kalolo. (Badika Nkindji 11:24, 25.) Etulungula dingi’shi atukekala na muloo nsaa yatupana, mwanda “mwabi wa mu kupaana ngukile wa mu kupeebwa.” (Bikitshino 20:35) Ku myanda yatwakula na yatukitshi, twi kulongyesha bana betu na bantu bapya bwa’shi nabo namu bekale abatusha bya buntu bwa kukwatshishena uno mudimo na kupeta myabi ibungi.

19. Uno mwisambo ubakunyingisha naminyi?

19 Bintu byoso byatudi nabyo abifiki kwi Yehowa. Nsaa yatumwalwisha bintu, atulesha’shi twi bamufule na’shi atwata bintu byoso byadi mwitukitshine na muulo. (1 Myanda 29:17) Pabadi bena Isaleele batushe bya buntu bwa kwibaka ntempelo, mwilo oso ushima “ubasangeele bwa bintu bibabatushile ku kalolo kaabo, mwanda babaadi bebilambule Yehowa n’eshimba dimune.” (1 Myanda 29:9) N’atwe namu tutungunukyeyi na kwikala na muloo na kusangala nsaa yatwalwisha Yehowa bintu byadi mubadiile kwitupa.