Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Ba nambutwile—kwashayi bana benu bwabadya kupeta ‘[binangu] abifishanaa ku kipandjilo’

Ba nambutwile—kwashayi bana benu bwabadya kupeta ‘[binangu] abifishanaa ku kipandjilo’

‘Byatshiile ku bukinga bwobe booso, owuku Bifundwe biiselele: bi na matalwa a nkupa [binangu] abifishanaa ku kipandjilo.’​—2 TIMOTE 3:15.

NGONO: 141, 134

1, 2. Bwakinyi bangi ba nambutwile mbalombene kwikalakasha nsaa ayikumina bana baabo kwilambula kwi Yehowa na kubatshibwa?

BALONGI ba Bible bebungi bakwete kwilambula kwi Yehowa na kubatshishibwa. Bebungi ba kwabadi nyi mba nsongwa babadi bakushe mu bya binyibinyi na abakumina kwikala na nshalelo ebuwa. (Misambo 1:1-3) Su we nambutwile mwina Kidishitu, pangi okulupila efuku adikabatshishibwa mwan’obe mulume sunga mukashi.​—Tala byabidi bipushene na 3 Yowano 4.

2 Na dingi, we kwikala wekalakasha munda moobe. Pangi we mumone ba nsongwa bebungi ababatshishibwa, anka kunyima kwa mafuku, ababanga kwialashena na kwiyipusha su kwikala na nshalelo mwipushene na miiya y’Efile Mukulu nyi nshalelo e buwa. Bamo mbatombokyele mpa na bya binyibinyi. Byabya nobe namu we kwikalakasha pa mwanda wa’shi mwan’obe e kubanga kufubila Yehowa, anka, kunyima ashimisha kifulo kyadi nakyo bwa bya binyibinyi. Mwan’obe e kwikala nka bu bamo bena Kidishitu ba mu Efeso ba mu siekele a kumpala. Yesu bebambile’shi: ‘Kifulo kyeenu kya kwibedi, nwibekilekye.’ (Kibafumbwilwe 2:4) We kukwasha mwan’obe bwadya kutungunuka na kwikala na kifulo kibukopo na “kukula mpaa na ku kipandilo” naminyi? (1 Mpyeele 2:2, Kilombeeno kipya 2014) Twi kupeta malongyesha ku kileshesho kya Timote.

“OWUKU BIFUNDWE BIISELELE”

3. (a) Timote bafikile mwina Kidishitu naminyi, na badi akitshi naminyi na myanda ibadi alongo? (b) Mmyanda kinyi isatu ya mu kulonga ibadi Mpoolo muleshe Timote?

3 Mu kipwa kya 47, Mpoolo mutumibwa badi mwende mu kutala kakongye ka ku Listre. Pangi mu ano mafuku ngi mubadi mulongye Timote pabitale malongyesha a Yesu pabadi ki nsongwalume. Aye nkutumikila myanda ibadi mulongye, na dingi kunyima kwa bipwa bibidi babangile kwenda mu nyendo pamune na Mpoolo. Bipwa bifikye ku 16 kunyima kwa paapa, Mpoolo badi mufundile Timote bino: “Shaala munyingiile mu byoodi muyiye, wekale mwibishinkamishe: owuku’shi nnanyi mukulambukishe byanka. Byatshiile ku bukinga bwobe booso, owuku bifundwe biiselele [Bifundwe bya kina Ebelu]: bii na matalwa a nkupa [binangu] abifishanaa ku kipandjilo pa kukumiina mwi Kidishitu Yesu.” (2 Timote 3:14, 15) Lamina’shi Mpoolo bambile’shi Timote badi (1) awuku bifundwe biiselele, (2) badi mushinkamishe myanda ibadi mulongye, na (3) badi mupete binangu abifishanaa ku kipandjilo pa kukumina mwi Kidishitu Yesu.

4. Nkinyi kyodi mufube nakyo bwa kulongyesha bana bobe? (Tala kifwatulo ki ku mbangilo.)

4 Anwe ba nambutwile bena Kidishitu, anukuminaa’shi bana benu baukye bifundwe biselele, lelo uno mu byanka mwi Bifundwe bya kina Ebelu na Bifundwe bya bena Kidishitu bya kina Greke. Mpa na bana bakinga mbalombene kulonga pabitale bantu na myanda i mu Bible. Ndumbulwilo a Yehowa mmutushe mikanda ibungi, ma broshire, na ma video alombene kukwasha ba nambutwile bwabadya kulongyesha bana babo. Mbintu kinyi bya ku bino bibatutemuna bi kwanka mu ludimi lwenu? Abitungu mwan’obe aukye myanda ya mu Bible bwa’shi amone bya kwikala na kipwano kibukopo na Yehowa.

‘EKALE MWIBISHINKAMISHE’

5. (a) Kwikala “mushinkamishe” akupushisha kinyi? (b) Atuuku naminyi’shi Timote badi mushinkamishe bwa kukumina mukandu wibuwa wa Yesu?

5 Kulongyesha bana pabitale bantu na myanda ya mu Bible ta nkupwa kwa mwanda nya. Tentekyesha’shi Timote badi “mushinkamishe” myanda ibadi mulongye. Mwaku wa mu kina Greke wabadi bafubishe pano kwi Mpoolo aupushisha “kuuka mwanda kalolo sunga kwikala mukumine na mushinkamishe’shi mwanda kampanda ngwa binyibinyi.” Timote badi auku Bifundwe bya kina Ebelu “kubanga ku bukinga,” kwamba’shi kubanga mu mafuku abadi ki mukinga ngofu. Kunyima kwa mafuku, badi mushinkamishe’shi Yesu nyi Mesiya. Lukumino lwa Timote lubadi lunyingye mu kipaso kibadi mpa na mubatshishibwe na kufuba pamune na Mpoolo bu misionere.

6. We kukwasha bana bobe bwabadya kwikala na lukumino mu Eyi dy’Efile Mukulu naminyi?

6 We kukwasha bana bobe bwabadya kwikala na lukumino lunyingye bu lwa Timote bwa’shi nabo namu bekale “bebishinkamishe” naminyi? Kya kumpala, ikala na lwishinko. Bwa kwikala na lukumino lwi bukopo abitungu kukile mafuku ebungi. Su obe we mukumine mwanda kampanda, bino tabilesha’shi na bana bobe namu abeukumina nka musango umune nya. Abitungu mwana ooso afubishe ‘ngobesha yaye ya kunangushena’ bwadya kwikala na lukumino mu myanda i mu Bible. (Badika Beena-Looma 12:1.) Obe nambutwile we kukita myanda ibungi ilombene kukwasha bana bobe bwabadya kunyingisha lukumino lwabo, bikishekishe nsaa yabakwele nkonko. Tubandeyi kutala myanda yatudi balombene kulongyela ku kileshesho kya ungi nshe bana.

7, 8. (a) Ungi nshe bana mwina Kidishitu aleshaa lwishinko naminyi nsaa yalongyesha mwan’aye mukashi? (b) Nsaa kinyi yodi mulombene kwikala na lwishinko kwi mwan’obe?

7 Thomas, e na mwana mukashi e na bipwa 11, akula’shi ingi nsaa amwipushaa nkonko bu ino: “Yehowa badi mufube na kwituukila kwa bintu bwa kutuusha bintu bi na muwa pa nsenga su?” Sunga’shi “Bwakinyi tatutwelakanaa mu myanda ya politike, bu kileshesho, mu kusangula ba nfumu, sunga kukita bukopo bwa kushintuula myanda?” Ingi nsaa, apelaa kumukuminyisha myanda pa bukopo kadi amulungulaa myanda ibuwa yadi mulombene kukumina. Thomas auku’shi twe mulombene kukuminyisha muntu bya binyibinyi pa kumulesha mwanda umune ukata, anka we kumukuminyisha pa kumulesha tu myanda tupeela tupeela atumushinkamisha’shi mbya binyibinyi.

8 Thomas auku dingi’shi abitungu ekale na lwishinko bwadya kukuma eshimba dya mwan’aye mukashi. Mu binyibinyi, bena Kidishitu boso be na lukalo lwa kwikala na lwishinko. (Beena-Kolose 3:12) Thomas mmufikye mu kushinguula’shi abitungu nsaa ibungi na kwisamba misusa ibungi bwa kukwasha mwan’aye bwadya kwikala na lukumino. Abitungu anangushene naye pabitale myanda yabalongo mu Bible. Thomas akula’shi: “Mwanda wi na muulo ngofu, ami na mukashi’ande atukuminaa kuuka su mwan’etu mmukumine binyibinyi myanda yakwete kulonga na su eyipusha kalolo. Su beele nkonko, nyi mwanda wibuwa. Mu kwakula kwa binyibinyi, nekalakashaa ngofu su bakumina mwanda bisumanga kushi kwela nkonko.”

9. We kukwasha bana bobe bwabadya kukumina myanda i mu Eyi dy’Efile Mukulu naminyi?

9 Nsaa i ba nambutwile abalongyesha bana babo na lwishinko, kunyima kwa mafuku bana babo abakabanga kupusha “bwipi, bukata, bula bwa mwiyilu, na bwa muushi” pabitale lukumino. (Beena-Efeso 3:18) Twi kwibalongyesha myanda ipushene na kipimo kyabo na mpushisho aabo. Su lukumino lwabo lubanyingi ngofu mu myanda yabalongo, abikekala bipelepele bwabadya kulesha bi lukumino lwabo kwi bangi bantu, mpa na kwi bena kalasa nabo. (1 Mpyeele 3:15) Bu kileshesho, bana bobe mbalombene kufuba na Bible bwa kupatuula akikitshikaa kunyima kwa lufu su? Abapushaa kalolo myanda yabadi bapatuule mu Bible su? * Tentekyesha’shi abitungu wekale na lwishinko bwa kukwasha mwan’obe bwadya kunyingisha lukumino mu Eyi dy’Efile Mukulu, anka kukita bino ta nkukisha kwa nsaa nya.​—Miiya Ikituulwe 6:6, 7.

10. Nkintu kinyi ki na muulo ukata mu kulongyesha koobe?

10 Byabya, kileshesho kyobe’be nabene ki na muulo ukata bwa kukwasha bana bobe bwabadya kwikala na lukumino. Stephanie, nyinaye na bana basatu akula’shi: “Kubanga nka pabadi bana bande baki bakinga ngofu, nadi neyipusha’shi, ‘Nkwete kulungula bana bande bwakinyi ne mushinkamisheshi Yehowa e kwanka, e na kifulo na’shi mashinda aaye ooso ngalulame su? Bana bande mbalombene kumona kalolo’shi ne mufule Yehowa binyibinyi su?’ Ntshi mulombene kukulupila’shi bana bande bekale bashinkamishe myanda yabalongo su ami nabene ntshi mwiyishinkamishe nya.”

‘[BINANGU] ABIFISHANAA KU KIPANDJILO’

11, 12. Binangu nkinyi, na atuuku naminyi’shi binangu tabilondaa muyile bukulu bwa muntu?

11 Tubakatuka mu kulonga’shi Timote badi na (1) kiukilo kya Bifundwe na (2) badi mushinkamishe myanda ibadi mulongye. Kadi Mpoolo badi akyebe kwamba naminyi nsaa ibambile’shi bifundwe biselele mbilombene kwikasha Timote na “binangu abifishanaa ku kipandjilo”?

12 Mukanda wa Étude perspicace des Écritures Volume 2, aupatuula’shi mu Bible, kishima binangu akilesha kwikala na “ngobesha ya kufubisha kiukilo na kapatupatu bwa kupudisha myanda, kwikumba masaku, kulombasha bingi bipatshila, sunga kukwasha bangi bwabadya kobesha myanda. Bino mbilekeene na kwikala mupatakane.” Bible akula’shi, “kupatakana akwikalâ mwi mwana ese.” (Nkindji 22:15, EEM) Bu bikale’shi binangu mbilekeene na kupatakana, binangu nyi kitundwilo akilesha kwikala muntu munyingye. Muntu mulombene kutama mu kikudi nsaa yatshinyi Yehowa na yakumina kumukookyela, ta nsaa yakulu kumbidi nya.​—Badika Misambo 111:10.

13. Ba nsongwa be kulesha naminyi’shi be na binangu abifishanaa ku kipandjilo?

13 Ba nsongwa abapu kunyinga mu kikudi mu mushindo upwandikile ‘tabakumbakashwaa aku na aku’ na malaka aabo sunga kwi bangi ba nsongwa nabo nya. (Beena-Efeso 4:14) Anka, abalondaa “binangu” byabo bilongyeshibwe “bwabidya kushinguula kibuwa na kibubi.” (Beena-Ebelu 5:14, Kilombeeno kipya 2014) Ngi bwakinyi abataa bitshibilo bya binangu, mpa na nsaa yabashi’abebamono kwi bebatande sunga bangi bantu bakulu. (Beena-Fidipe 2:12) Kino kinangu ngi kilombene kupetesha muntu kipandjilo. (Badika Nkindji 24:14.) We kukwasha bana bobe bwabadya kwikala na bino binangu naminyi? Abitungu oshinguule’shi abauku myanda yodi mwate na muulo. Mu ngakwilo na mu bikitshino byobe, abitungu bamone’shi okwete kwikitshisha bwa kwikala na nshalelo mwipushene na miya ya mu Bible.​—Beena-Looma 2:21-23.

Bwakinyi kwikitshisha kwa ba nambutwile kushi kukoka kwi na muulo? (Tala kikoso kya 14-18)

14, 15. (a) Abitugu nsongwa akyebe kubatshishibwa anangushene ku myanda kinyi? (b) We kukwasha bana bobe bwabadya kwikala abanangushena ku myabi yabapetela ku kukookyela miya y’Efile Mukulu naminyi?

14 Byabya, bwa kukwasha bana bobe bwa’shi bekale na lukumino, kwibalungula kibuwa na kibubi ta nkupwa kwa mwanda nya. Abitungu webakwashe dingi bwabadya kwikala abanangushena ku nkonko bu ino: ‘Bwakinyi Bible mmukandjikye bintu abimweneka bu abisangasha bantu? Ne kwikala mushinkamishe’shi miya ya mu Bible i buwa kwandji mu myanda yooso naminyi?’​—Yeeshaya 48:17, 18.

15 Su mwan’obe akumina kubatshishibwa, mukwashe dingi bwadya kunangushena ngofu pa mashito aapete su babatshishibwa. Apusha naminyi pabitale ano mashito? Mmyabi kinyi yadi mulombene kupeta? Nkalakashi kinyi yadi mulombene kufumankana nayo? Bwakinyi myabi yadi mulombene kupeta ibungi kukila nkalakashi? (Maako 10:29, 30) Bi na muulo ukata kunangushena ku ino myanda kalolo kumpala kwa kubatshishibwa. Kwasha mwan’obe bwadya kwikala anangushena pa myabi ya kukookyela na bipeta bibubi byadi mulombene kupeta su bakutwa kukookyela. Kunyima, mulombene kunyisha kukumina’shi kutumikila miya ya mu Bible akwikala akumupetesha myanda ibuwa nsaa yoso.​—Miiya Ikituulwe 30:19, 20.

SU NSONGWA MUBATSHISHIBWE BABANGA KWELA MPAKA PABITALE LUKUMINO LWAYE

16. Abitungu ba nambutwile bakite kinyi su mwan’abo mupwe kubatshishibwa babofula mu lukumino?

16 We kukita naminyi su mwan’obe babanga kwikala na mpaka pabitale bya binyibinyi kunyima kwa’ye kubatshishibwa? Bu kileshesho, mwan’obe e kubanga kusankila bintu bya mu uno ndumbulwilo. Sunga’shi mwan’obe e kubanga kwela mpaka na kwiyipusha su kutumikila mayi a kulonda a mu Bible akumupetesha nshalelo ebuwa. (Misambo 73:1-3, 12, 13) Byokitshi mbilombene kumutakula bwa kutungunuka na kuufubila Yehowa sunga kumubofusha. Twekakenanga na mwan’obe pa uno mwanda nya, by’ekala mukinga ngofu sunga’shi taadi nsongwa. Pamutwe pa byabya, kita bya’shi aukye’shi we mumufule na okumina kumukwasha.

17, 18. Su mwana taadi nsongwa babanga kwikala na mpaka, bamutande be kumukwasha naminyi?

17 Nsongwa mubatshishibwe mmwilambule kwi Yehowa. Uno nyi mutshipo wadi mukite bwa kumufula na kumufubila kukila kingi kintu kyoso. (Badika Maako 12:30.) Yehowa ataa kuno kwilambula bu mulayilo wi na muulo ukata, ngi bwakinyi abitungu na’twe namu twiwate na muulo. (Mulungudi 5:4, 5) Tentekyesha mwan’obe uno mwanda. Anka, kya kumpala, mubadikile na olongye naye mikanda ya ndumbulwilo a Yehowa yabadi batushishe ba nambutwile. Kunyima, kimba mushindo na nsaa ibuwa, leesha mwan’obe patooka’shi kitshibilo kyaye kya kwilambula kwi Yehowa na kubatshishibwa nyi nkitshibilo kikata kadi akikamupetesha myabi ibungi.

18 Bu kileshesho, we kupeta malango ebuwa mu apandise amba’shi “Les parents s’interrogent,” e ku nfudiilo kwa mukanda wa Les jeunes s’interrogent​—Réponses pratiques, volume 1. Muno abalungula ba nambutwile’shi tabitungu bekale na bukidi bwa kunangushena’shi mwan’abo batombokyela bya binyibinyi, anka abitungu bakimbe bya kuuka mwanda wi na mwana. Bi kwikala’shi akitshi bino pa mwanda wa moo wa bangi bantu sunga pa mwanda wa’shi epusha bupenka. Pangi mwana e kupusha’shi bangi bana naye bakwete kukita myanda ibungi mu mudimo wa Yehowa kukila byakwete kukita. Mu uno apandise abalesha dingi’shi su mwan’obe bakitshi bino tabilesha’shi batombokyela malongyesha eenu nya. E kukita bino pa mwanda wa ingi nkalakashi yakwete kufumankana nayo. Akupu abalesha mwanka mushindo ulombene ba nambutwile kukwasha bana babo be na mpaka pa mwanda wa bya binyibinyi.

19. Ba nambutwile be kukwasha bana babo bwabadya kwikala na “binangu abifishanaa ku kipandjilo” naminyi?

19 Anwe ba nambutwile, nwi na bushito bukata na mwabi wa kukusha bana benu pa “kwibalongyesha na kwibanyooka muyile abikyebe Yehowa.” (Beena-Efeso 6:4, EEM) Nka bu bibatukatuka mu kulonga, bino abipushisha’shi abitungu nulongyeshe bana benu akyakula Bible na kwibakwasha bwabadya kwikala bashinkamishe myanda yabalongo. Su babekala na lukumino lunyingye, bino abikebatakula bwabadya kwilambula kwi Yehowa na kumupa bintu byabo bya muulo. Eyi dya Yehowa, kikudi kyaye, na kwikitshisha kwenu abikwasha bana benu bwabadya kwikala na “binangu abifishanaa ku kipandjilo.”

^ par. 9 Mapupwa a nkonko aakwasha bwa kulonga mukanda wa “A nkinyi akilongyesha namu Bible?” nyi mbina mufubo bibuwa abikwasha ba nsongwa mpa na bantu bakulu bwabadya kupusha na kupatuula bya binyibinyi bya mu Bible. We kwiapeta mu jw.org mu ndimi ibungi. Tala pa mbalo ifunde’shi MALONGYESHA A MU BIBLE > BINTU BYA KULONGA NABYO BIBLE.