Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

‘Akulombêshe byoso by’opwandjikisha kukita’

‘Akulombêshe byoso by’opwandjikisha kukita’

“Kimba mulô ôbe mwi Yehowa, ê namu akakupa byabya byodi nabyo lukalo mwishimba dyobe.”​—MISAMBO 37:4, EEM.

NGONO: 89, 140

1. Abitungu ba nsongwa basangule kinyi pabitale nshalelo aabo a mafuku aafiki? Nkinyi ki bya kwibakwasha bwa kupela kwinyongola bikilekile? (Tala kifwatulo ki ku mbangilo.)

ANWE ba nsongwa, pangi nwi kukumina’shi kumpala kwa kwenda mu lwendo, abitungu osangule mbalo yodya kwenda. Nshalelo eetu e nka bu lwendo, na pano poki nsongwa ngi nsaa yodi mulombene kusangula mbalo yokumina kwenda. Byabya, ta mbibofule bwa kusangula nya. Ungi nsongwakashi abetanyina bu Heather bambile’shi: “Abikwatshisha moo. Mwanda abitungu osangule kyokumina kukita mu muwa oobe.” Su n’obe namu opusha bino, tentekyesha ano mayi a Yehowa: “Twekalanga na katshim’a-munda, mwanda nee Efile Mukulu oobe. Naakupa bukome; oolo, naakukwasha, naakukankamika.”​—Yeeshaya 41:10.

2. Ouku naminyi’shi Yehowa akumina wate mpàngo ayikupetesha muloo mu mafuku aafiki?

2 Yehowa akukankamika bodya kwata mpàngo na binangu bwa myanda ya kukita mu mafuku aafiki. (Mulungudi 12:1; Mateo 6:20) Akumina’shi wekale na muloo. Obe nabene oshinkamisha bino nsaa yomono, yopusha, na yotompo bintu byadi mupangye. Yehowa etupasukila mu ingi mishindo. Kwete kwitupa malango na kwitulongyesha mushindo watudya kwikala na nshalelo ebuwa. Byabya enyongolaa nsaa ayipele bantu kutumikila malango aaye a binangu. Alungula bantu boso abapele kulonda bukunkushi bwaye’shi: “Nwi bakite bubi ku meeso ande. . . . [Talayi,] bafubi bande abakekala na muloo, anka anwe anupete buufu. Bafubi bande abeele tukundakunda bwa muloo awikala mu mashimba aabo.” (Yeeshaya 65:12-14) Su tubata mpàngo ya kukita myanda ibuwa mu muwa wetu, atutumbisha Yehowa.​—Nkindji 27:11.

MPÀNGO AYIKAKWIKASHA NA MULOO

3. Yehowa akutekye bodya kukita kinyi?

3 Yehowa akukankamika bodya kwata mpàngo kinyi? Bodya kwikala na muloo, abitungu oukye Yehowa na omufubile. Bino ngi byabadi bapangye bantu kwi Yehowa. (Misambo 128:1; Mateo 5:3) Nyema ayiuku nka penda kudya, kutoma, na kwitandena. Anka Yehowa akumina’shi wate mpàngo ayikupetesha nshalelo e buwa na a muloo. Mupangi oobe nyi “Efile Mukulu a kifulo,” “Efile Mukulu a muloo,” bapangile bantu “kwifwanyiko dyaye.” (2 Beena-Kodinda 13:11; 1 Timote 1:11, Kilombeeno kipya 2014; Kibangilo 1:27) Su bwambula Efile Mukulu eetu sha kifulo, wekala na muloo. Bible akula’shi: “Mwabi wa mu kupaana ngukile wa mu kupeebwa.” (Bikitshino 20:35) Tobandjile kupusha bino su? Uno mwanda ngwa binyibinyi mu nshalelo a muntu. Ngi bwakinyi Yehowa akumina’shi wate mpàngo ya mu mafuku aafiki ayilesha’shi we mumufule na’shi we mufule bangi bantu.​—Badika Mateo 22:36-39.

4, 5. Nkinyi kibadi kikashe Yesu na muloo?

4 Yesu Kidishitu badi mwinulekyele anwe ba nsongwa kileshesho kipwidikye. Pabadi ki mwana mukinga, badi aasha maasha na kusangala. Nka bu abyakula Eyi dy’Efile Mukulu, kwi “kipungo bwa kusepa” na “kipungo bwa kusha masha.” (Mulungudi 3:4) Na dingi Yesu badi efubwila peepi na Yehowa pa kwilongyelanga Bifundwe. Pabadi na bipwa 12, balongyeshi ba mu ntempelo abadi bakeme ngofu pa mwanda wa “kinangu kyaaye na bwa myaaluulo ibatuushanga.”​—Luka 2:42, 46, 47.

5 Yesu pabafikile muntu mukulu, badi asankila kukita kikyebe ky’eshimba dy’Efile Mukulu. Bu kileshesho, Efile Mukulu badi mukumine bwadya: “kuwukisha balanda mukandu wibuwa,” na “kuwukisha bampofu’shi tabadi pa kumona.” (Luka 4:18) Mukanda wa Misambo 40:8 aulesha bibadi abipusha Yesu pabitale uno mudimo. Bambile’shi: “Efile Mukulu ande nakyebe kukita akikulongamina.” Yesu badi na muloo wa kulongyesha bantu bwabadya kuuka Nshaye. (Badika Luka 10:21.) Ungi mususa, pabadi esamba na ungi mwana mukashi pabitale lulangwilo lwa binyibinyi, Yesu balungwile balongi baye’shi: “Kya kudya kyande nyi nkukita akikyebe muntume na kukumbasha mufubo waye.” (Yowano 4:31-34) Yesu badi na muloo mwanda badi muleshe’shi mmufule Efile Mukulu na bangi bantu. Su bomwambula, nobe namu wekala na muloo.

6. Bwakinyi bi na muulo kulungula bangi bantu myanda yokyebe kukita mu mafuku aafiki?

6 Bena Kidishitu bebungi mbabangye mudimo wa bu mbala-mashinda abo bakii bakinga, na bino mbibekashe na muloo wibungi. We kulungula bamo ba kwabadi myanda yokyebe kukita mu muwa oobe su? “Mifubo ayilwilaa bwa kukutwa kwa kwipeeshena binangu; pakudi basha binangu bebungi, byooso abilumbulukaa.” (Nkindji 15:22) Bano bakwetu balume na bakashi be nkulungula’shi bu mbala-mashinda nyi mudimo aukulambukisha myanda ayikakukwasha mu nshalelo oobe oso mushima. Yesu badi mulongye myanda ibungi kwi Nshaye pabadi mwiyilu. Akupu, batungunukile na kulonga ingi myanda mu mudimo waye wa pano pa nsenga. Badi mupete muloo pabadi alungula bangi bantu mukandu wibuwa na kulama lulamato lwaye kumpala kwa bitompwanga. (Badika Yeeshaya 50:4; Beena-Ebelu 5:8; 12:2) Tubandeyi kutala bwakinyi mudimo wa nsaa yooso ngulombene nkwikasha na muloo.

BWAKINYI KWIKASHA BANTU BU BALONGI NYI MUDIMO UKILE BUWA?

7. Bwakinyi ba nsongwa bebungi be na muloo wa kwikasha bantu bu balongi?

7 Yesu betulungwile bwatudya ‘kwikasha bantu bu balongi’ na kwibalongyesha. (Mateo 28:19, 20) Su okumina kutula uno mudimo pa mbalo ya kumpala mu muwa oobe, wekala na nshalelo akupa muloo na atumbisha Efile Mukulu. Nka bu ingi midimo yoso, we na lukalo na nsaa bodya kufika na kiukilo kibungi mu uno mudimo. Ungi mukwetu abetanyina bu Timothy babangile bu mbala-mashinda pabadi na bipwa ekumi na bungi, bambile’shi: “Nakumina kufubila Yehowa mudimo wa nsaa yoso mwanda nyi kipaso kyandji mulombene kumulesha’shi ne mumufule. Ku mbangilo ntshinadi na mushindo wa kubanga kulonga Bible na bantu, anka kunyima kwa mafuku nakatukile nenda ku mbalo i kula, panafikile kwakwa, mu mweshi umune bisumanga nabangile kulonga Bible na bantu bebungi. Umune a ku balongi bande babangile kufika mu bisangilo ku Nshibo ya Bufumu. Kunyima kwa’mi kutwela mu Kalasa ka Bible bwa balume bashi bayibakile, abantumine mu ingi mbalo. Panafikile kwanka, nabangile kulonga Bible na bantu bananka. Nakuminaa kulongyesha bantu, na kumona abibashintuula kikudi ki selele.” *​—1 Beena-Tesalonika 2:19.

8. Bangi ba nsongwa mbakite kinyi bwa kulungula mukandu wibuwa kwi bantu bebungi?

8 Bamo ba nsongwa mbalongye lungi ludimi. Bu kileshesho, Jacob, ungi mukwetu a mu Amérique du Nord bafundile’shi: “Panadi na bipwa musambobidi, bena kalasa nami bebungi babadi abakula ludimi lwa bena Vietname. Nadi nakumina kwibalungula mukandu wibuwa pabitale Yehowa, ngi bwakinyi kunyima natshile mpàngo ya kulonga ludimi lwabo lwa butandwa. Mafuku ebungi, nadi nalongo pa kupwandjikisha myanda yabadi bafunde mu Kitenta kya Mulami kya ludimi lwa Anglais na kya ludimi lwa bena Vietname. Na dingi napetele bakuuku ba mu kakongye ka ludimi lwa bena Vietname kabadi peepi netu. Panadi na bipwa 18, nabangile kukita mudimo wa bu mbala-mashinda. Kunyima, nadi mutwele mu Kalasa ka Bible bwa balume bashi bayibakile. Bino mbinkwashe mu ino mbalo ipya mwandi bu mbala-mashinda mu kisaka kya ludimi lwa bena Vietname mwandi nka penda’mi bu mukulu. Bantu bebungi ba mu Vietname abakeme pabamono’shi nawuku ludimi lwabo. Abangitanyina kwabo bwa kulonga nabo Bible. Bangi bakwete kuyididila kumpala mpa na ku lubatshisho.”​—Tala byabidi bipushene na Bikitshino 2:7, 8.

9. Mudimo wa kwikasha bantu bu balongi awitulongyesha kinyi?

9 Mudimo wa kwikasha bantu bu balondji aukulongyesha myanda ibuwa. Bu kileshesho, awitulongyesha mushindo wibuwa wa kufuba, wa kwisamba na bantu, kulama myanda ifwame, na kwikala na bukalanga. (Nkindji 21:5; 2 Timote 2:24) Byabya, uno mudimo awitupa muloo wi pabwao mwanda, aukulongyesha bya kulesha lukumino loobe alutukila mu Bifundwe. Aukulongyesha dingi mushindo wa kufuba pamune na Yehowa.​—1 Beena-Kodinda 3:9.

10. We kupeta muloo mu mudimo wa kwikasha bantu bu balongi sunga wekala mu mbalo i bantu bashi’abakumina kulonga naminyi?

10 We kupeta muloo mu mudimo wa kwikasha bantu bu balongi sunga mu mbalo yodi mwekala penda bantu bapeela abakumina kulonga Bible. Kwikasha bantu bu balongi nyi mudimo wa bena kakongye boso wabakitshi mu kisaka. Sunga byekala’shi nka penda mukwetu umune ngi mulombene kupeta muntu mulombene kufika mulongi, boso bwetu atwikalaa na muloo mwanda boso bwetu tukwete kukimba bantu. Bu kileshesho, Brandon, badi mufube bu mbala-mashinda munda mwa bipwa kitema mu mbalo mubadi nka penda bantu bapeela abakumina kulonga Bible. Akula’shi: “Nakuminaa kulungula mukandu wibuwa mwanda Yehowa ngi mwitutume bwa kukita uno mudimo. Nadi mubangye mudimo wa bu mbala-mashinda mafuku apeela kunyima kwa kupudisha kalasa. Nakuminaa kukankamika bakwetu ba nsongwa ba mu kakongye ketu na kumona byabende kumpala mu kikudi. Kunyima kwa’mi kutwela mu Kalasa ka Bible bwa balume bashi bayibakile, abadi bantume mu kufuba bu mbala-mashinda mu ingi mbalo. Sunga byekala’shi ntshi mupete muntu su ngumune mu uno teritware badi mukumine kwenda kumpala na kubatshishibwa, anka bangi bantu mbende kumpala. Ne na muloo wibungi pa’mi kwata mpàngo ya kufuba ngofu mu mudimo wa kwikasha bantu bu balongi.”​—Mulungudi 11:6.

MPÀNGO YOBE NGILOMBENE NKUTWALA KUNYI?

11. Mmishindo kinyi ya kufubila Yehowa yabadi basangule kwi ba nsongwa bebungi?

11 Kwi mishindo ibungi ya kufubila Yehowa. Bu kileshesho, ba nsongwa bebungi bakwete kufuba mu mudimo wa kwibaka. Kwi lukalo lwa kwibaka Mashibo a Bufumu nkama na nkama. Ano mashibo aatumbisha Yehowa, ngi bwakinkyi we kupeta muloo su bokwatshishena uno mudimo wa lwibako. N’obe namu we kupeta muloo wa kufuba pamune na bakwenu bakashi na balume. Na dingi we mulombene kulonga myanda ibungi, bu kuuka bya kufuba midimo kalolo mu mushindo wibuwa na kipaso kya kufuba pamune na bakwetu abakunkusha mudimo.

Bantu abaata mudimo wa nsaa yoso abakapete myabi ibungi (Tala kikoso kya 11-13)

12. Mudimo wa bu mbala-mashinda awitupetesha ingi myabi mushindo kinyi?

12 Mukwetu mulume abetanyina bu Kevin akula’shi: “Kubanga nka panadi kana kakinga, nadi na lukalo lwa kufubila Yehowa mu mudimo wa nsaa yoso sunga munda mwa mafuku apeela. Nabangile mudimo wa bu mbala-mashinda panadi na bipwa 19. Nadi nakimbi ekuta dya kulombasha nkalo yande’mi nabene pa kufuba bu boyi-maso mu mafuku apela ku lubingo. Nalongyele bya kutunga mashibo, kwela madidishi, na kwela bibi ku mashibo. Kunyima kwa mafuku, nafubile mu kisaka kya bantu abayile mu kukwasha mu mbalo mubadi mukitshikye kipapi kibukopo, tubadi bafube munda mwa bipwa bibidi mu kwibakuula Mashibo a Bufumu na mashibo a bakwetu. Panapushishe’shi kwi lukalo lwa bantu ba kukwatshishena lwibako mu Afrique du Sud, natekyele abo nkuntuma mwanka. Panafikile mu Afrique du Sud, ku lubingo loso nadi nende mu ma mbalo elekene abakwete kwibaka Mashibo a Bufumu. Kisaka kya bakwetu batufubaa nabo be nka bu bakwetu ba mu kifuko. Twi bashale mbalo imune, atulongaa Bible pamune, na kufuba pamune. Nekalaa dingi na muloo wa kulungula mukandu wibuwa na bakwetu ba mu dino eumbo lubingo loso. Mpàngo inadi mwate ku bukinga bwande ngimpeteshe muloo mu kipaso kyanshii mupwandikishe kumpala.”

13. Bwakinyi ba nsongwa bebungi be na muloo wa kufubila Yehowa ku Betele?

13 Bamo bantu abadi ba mbala-mashinda, binobino bakwete kufuba ku Betele. Mudimo wa ku Betele aukwasha bantu bwa kwikala na muloo mwanda myanda yoso yabakitshi kwanka nyi mifubo ya Yehowa. Bena kifuko kya Betele abakwasha mu kutusha ma Bible na mikanda ayikwasha bantu bwabadya kulonga bya binyibinyi. Ungi mwina Betele abetanyina bu Dustin amba’shi: “Nadi na kepatshila ka kufuba mudimo wa nsaa yoso panadi na bipwa kitema, ngi bwakinyi natshile mudimo wa bu mbala-mashinda ami bapu kalasa. Kunyima kwa kipwa kimune na kipindji, abadi bangitanyine ku Betele. Ku Betele abadi bandongyeshe bya kufuba na byamo bya kutusha mikanda na bya kufubisha ma ordinatere. Pandi ku Betele, nekalaa na muloo wa kupusha abyende mudimo wa kukita balongi kumpala mu nsenga ishima. Ne mufule kwikufuba mwanda myanda yatukitshi ku Betele ayikwasha bantu bwabadya kwifubwila peepi na Yehowa.”

MPÀNGO KINYI YODI MWATE BWA MAFUKU AAFIKI?

14. We kukita kinyi kubanga binobino bwa kwilumbuula bodya kutwela mu mudimo wa nsaa yoso?

14 We kwilumbuula naminyi bodya kutwela mu mudimo wa nsaa yoso? Bodya kufubila Yehowa mu mushindo wibuwa, abitungu wekale na ngikashi ya bwina Kidishitu. Ikala welongyela Eyi dy’Efile Mukulu efuku dyoso, onangushene ngofu pa myanda yobadika, na kwikitshisha bwa kulesha bi lukumino lobe mu bisangilo. Mu bipwa byodi ku kalasa, we kwikitshisha bwa kulumbuula ngobesha yobe ya kulungula mukangu wibuwa. Ikala olesha’shi we mufule bantu pa kwibayipushanga na bukalanga boso bi mweneno aabo na kwibateemeshanga nsaa yabakwalula. Na dingi, we kwipana ku midimo ya mu kakongye, bu kusuula na kulumbuula ku Nshibo ya Bufumu. Yehowa e na muloo wa kufuba na bantu be na kwiyisha na abakumina kumufubila. (Badika Misambo 110:3; Bikitshino 6:1-3) Mpoolo mutumibwa bayitanyine Timote bwadya kufuba naye mudimo wa bu misionere mwanda “badi na nkumo ibuwa munkashi mwa bakwetu.”​—Bikitshino 16:1-5.

15. We kukita naminyi bwa kupeta mudimo wi bya nkukwasha bwa kufuba bu mbala-mashinda?

15 Bafubi ba nsaa yoso bebungi be na lukalo lwa kupeta midimo. (Bikitshino 18:2, 3) Pangi we kulonga kalasa ka bipwa bipela akakukwasha bwa kupeta mudimo wa kufuba munda mwa mafuku apela ku lubingo mu kibundji kyanudi bashale. Esambe na mukunkushi a kifunda na bangi ba mbala-mashinda webalungule bi mpàngo yobe, na webatekye malango. Akupu, nka bu abilesha Bible, “lubwila Yehowa byokyebe kukita, byabya byodi mupwandjikishe, abikumbana.”​—Nkindji 16:3; 20:18.

16. Mudimo wa nsaa yoso wi nkukwasha bodya kusemuna angi mashito mu mafuku aafiki naminyi?

16 Ikala mushinkamishe’shi Yehowa akumina ‘okwatshiile’ ku miloo ya mu mafuku aafiki. (Badika 1 Timote 6:18, 19.) Mudimo wa nsaa yoso aukukwasha bwa kwikala mwina Kidishitu munyingye, mwanda wekala ofubu pamune na bangi bafubi ba nsaa yoso. Na dingi, bantu bebungi mbasangane’shi kwikala mufubi a nsaa yoso pabakii ba nsongwa, nkwibakwashe kunyima mu mayibakishi aabo. Misusa ibungi, bantu babadi bafube bu ba mbala-mashinda kumpala kwa kutwela mwiyibakishi abatungunukaa na kufuba bu ba mbala-mashinda pamune na balume sunga bakashi babo.​—Beena-Looma 16:3, 4.

17, 18. Kwata mpàngo nkutale eshimba dyobe naminyi?

17 Mukanda wa Misambo 20:5 (EEM) awamba bino pabitale Yehowa: “Akupe byabya abikyebe eshimba dyobe, na kukulombêsha byoso by’opwandjikisha kukita.” Nsaa ywata mpàngo bwa myanda ya kukita mu mafuku aafiki, nangushena pabitale myanda yokumina kukita binyibinyi mu muwa oobe. Nangushena pa myanda yabakwete kukita kwi Yehowa mu ano mafuku eetu, onangushene dingi ku byodi mulombene kukita mu mudimo waye. Kunyima, wate mpàngo ya kukita myanda ayimusankisha.

18 Nsaa yofubila Yehowa n’eshimba dimune, na kumutumbisha mu muwa oobe, okapete miloo ibugi. Okapete “mulô ôbe mwi Yehowa, ê namu akakupa byabya byodi nabyo lukalo mwishimba dyobe.”—Misambo 37:4, EEM.

^ par. 7 Kano kalasa mbekapyanyishe na Kalasa ka balungudi ba Bufumu.