Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Ikala na lusa na kalolo kwi “bantu booso”

Ikala na lusa na kalolo kwi “bantu booso”

YESU pabadi alongyesha balongi baye mushindo wa kulungula mukandu wibuwa, badi auku’shi mukandu wibuwa wa Bufumu tabakeusankila kwi bantu boso nya. (Luka 10:3, 5, 6) Mu mudimo wetu wa bulungudi, twi balombene kufumankana na bangi bantu abapele kwituteemesha na kwitutombokyela. Kushi mpaka, bino bikitshino byabo mbilombene kwitukutshishwa kutungunuka na kwikala na lusa na kalolo kwi bantu boso batulungula mukandu wibuwa.

Muntu sha lusa na kalolo amonaa nkalo na myanda i na bangi, ebapushisha lusa, na kukumina kwibakwasha. Byabya su tubabanga kushimisha lusa bwa baba boso batufumankana nabo mu bulungudi, twi balombene dingi kubanga kushimisha mpa na katshintshi na nfubilo etu e buwa. Ku lungi lupese, nsaa yatwikala na lusa, bi nka bu’shi atupwila kaalo—atutungunuka na kulama katshintshi ketu mu mudimo wa bulungudi nka bu kaalo akatembe!—1 Beena-Tesalonika 5:19.

Twi kwikala na lusa na kalolo mpa na mu nsaa yabidi bukopo naminyi? Tubande kutala bileshesho bya bantu basatu batudi balombene kwambula—Yehowa, Yesu, na Mpoolo mutumibwa.

AMBULA LUSA NA KALOLO KA YEHOWA

Munda mwa bipwa binunu na binunu, Yehowa mmunyingiile myanda ibungi yabadi bamudimbiile. Na dingi, e nka “buwa bwa bashi’abatumbulaa na babi.” (Luka 6:35) Lusa na kalolo kaye mmwibileshe kukiila ku lwishinko. Yehowa akumina’shi “bantu booso” bapande. (1 Timote 2:3, 4) Sunga byekala’shi Efile Mukulu mmushikwe bubi, ataa bantu na muulo na takumina’shi muntu su ngumune afwe nya.—2 Mpyeele 3:9.

Yehowa ashinguula byabadi babwikile meeso a bantu bashii bena kukumina kwi Satana. (2 Beena-Kodinda 4:3, 4) Bantu bebungi mbebalongyeshe malongyesha a madimi kubanga ku bukinga bwabo, na bino abibelela bukopo bwabadya kukumina bya binyibinyi. Yehowa e na lukalo lwa kukwasha bano bantu. Atuuku bino naminyi?

Tubande kutala bibabadi abamono bena Niniive ba kala kwi Yehowa. Sunga mbibabadi na mwikelo wa bu ntomboshi, Yehowa balungwile Yoona’shi: “Ami naamu ntshi mulombene kufwila lupata lukata lwa Niniive lusa, mwi bantu bakile pa 120 000, bashi’abauku kutundula yabo ilume na yabo ikashi?” (Yoona 4:11) Yehowa badi amono bena Niniive bu bantu be mu nshalelo a masaku mu kikudi, ngi bwakinyi pa mwanda wa lusa lwaye batumine Yoona bwadya kwenda mu kwibadimusha.

Nka bu Yehowa, natwe namu atwataa bantu na muulo. Twi kumwambula patwe kwikitshisha bwa kukwasha bantu boso balombene kwituteemesha bukidibukidi, sunga bamweneka bu bashi’abakumina kuteemesha.

AMBULA LUSA NA KALOLO KA YESU

Nka bu Nshaye, Yesu namu badi na lusa kwi bantu balanda mu kikudi. “Pa kumona kibumbu kya bantu, aye nkupusha lusa, mwanda babaadi bakookye, na bafwambukye nka bu mikooko ishii na mulami.” (Mateo 9:36) Yesu tabadi amono nka penda abimweneka ku meso kwa muntu nya; badi auku’shi bantu babafikile mu kumuteemesha babadi balongyeshibwe myanda ya madimi na babadi bebalubishe kwi bakata ba bipwilo byabo. Sunga mbibadi auku’shi bebungi mbalombene keleka kumuteemeesha pa mwanda wa nkalakashi, Yesu batungunukile nka na ‘kwibalambukisha bintu bibungi.’—Maako 4:1-9.

Tofitanga munda su muntu bapele nkuteemesha mususa wa kumpala

Nshalelo a bantu ashintulukaa, mpa na binangu bya muntu pabitale bya binyibinyi namu mbilombene kushintuluka

Nsaa i bantu abapele kuteemesha mukandu wetu, abitungu tumone ingi myanda kushi kwimena penda ku abimweneka ku meeso na kwiyipusha bwakinyi babakitshi byabya. Bangi bantu mbalombene kwikala na binangu bibubi nsaa yatwibalungula mukandu wa mu Bible sunga pabitale bwina Kidishitu pa mwanda wa bileshesho bibubi bwa bantu abeyitanyina bu bena Kidishitu. Pangi namu babadi bebalungule myanda ya madimi pabitale lulangwilo lwetu. Bangi namu mbalombene kwibasepa kwi bantu babadi bashale nabo pamune sunga bena kifuko pa mwanda wa’shi babetutambula kalolo.

Bangi bantu batufumankana nabo mu bulungudi mbalombene kupela kwituteemesha pa mwanda wa myanda ibukopo ayibakalakasha mu mashimba. Ungi mukwetu mukashi misionere abetanyinaa bu Kim akula’shi: “Mu bingi bipindji bya mu teritware eetu, bantu bebungi mbakyengyeshibwe pa mwanda wa ngoshi ibashimishe bintu byabo. Ta be na lukulupilo lwibuwa bwa mafuku aafiki nya. Be na nsungu na be na moo wibungi. Mu ino mbalo, tukwete kufumankana na bantu bebungi bakwete kupela kutemesha mukandu wetu. Ungi mususa, babadi bambingye kwi ba ntomboshi panadi mu bulungudi.”

Kim mmulame lusa na kalolo kaye sunga mbyadi mufumankane na ino nkalakashi naminyi? Akula’shi: “Nsaa yabankitshina mwanda wibubi, nekitshishaa bwa kutentekyesha mukanda wa Nkindji 19:11, awamba’shi: ‘Kinangu akipeyaa muntu lwishinko, dingi apete nkumo palenguula kukayiibwa.’ Kutentekyesha bi nshalelo abadi bakudile kwi bantu ba mu uno teritware akunkwasha bwandya kwikala na lusa na kalolo kwabadi. Na dingi ta mbantu boso batufumankana nabo abapelaa kwituteemesha nya. Mu kino kipindji kya nsenga kimune, atwendaa mu kutala bangi bantu betutambulanga kalolo kakile.”

Twi kwiyipusha’shi, ‘Nadya kukita naminyi pababadya kundungula uno mukandu wa Bufumu su ne mu nshalelo bu a bano bantu batulungula?’ Bu kileshesho, bibadya kwikala naminyi su babadya kwikala bapwe kundungula myanda ya madimi ibungi pabitale ba Temwe ba Yehowa? Yaya nsaa pangi natwe namu tubadya kupela kuteemesha na kwikala na lukalo lwa’shi betuleshe lusa na kalolo. Nsaa yatutentekyesha mwiya wa Yesu wa kukitshina bangi myanda yatukumina’shi betukitshine, atukekala na lukalo lwa kukitshina bangi myanda na lusa na kalolo sunga byekala bukopo bwa kwibikita.—Mateo 7:12.

AMBULA LUSA NA KALOLO KA MPOOLO

Mpoolo mutumibwa badi muleshe lusa na kalolo mpa na kwi bantu babadi bamushikwe na babadi abamutombokyela. Bwakinyi? Mwanda tabadi mulube myanda ibadi imukitshikile kumpala nya. Bambile’shi: “Ami winyi badi kwibedi na kasaabu ka biin’Efile byooso, mulwishi, naa sha-kifita. Anka banfwidiile lusa, mwanda nadi ebikitshiina kuushiwuuka, mwikale shii-na-lukumiino.” (1 Timote 1:13) Badi auku’shi Yehowa na Yesu babadi bamuleshe kalolo na lusa lukata. Mu mushindo umune, badi amono nshalelo aaye a mu mafuku ashale bu e mumune na a bantu babadi alungula mukandu wibuwa.

Ingi misusa, Mpoolo badi mufumankane na bantu be na malongyesha a madimi ashimate ngofu mwabadi. Bakitshine naminyi? Mukanda wa Bikitshino 17:16 aulesha’shi pabadi Mpoolo ku Ateene, “badi na kinyongwa kikata pa kumona bibaadi luno lupata luule na nkishi.” Sunga mbyabya, Mpoolo badi mufube na uno mwanda ubadi umufiitshishe munda bwa kutuula bu kamonyi. (Bikitshino 17:22, 23) Badi mulumbule mayele aaye a kulongyesha bwa’shi ekale epushene na shalelo a bantu belekene bwa’shi amone mushindo wa “kupaasha bamo.”—1 Beena-Kodinda 9:20-23.

Twi kwambula Mpoolo pa kushinguula binangu bibubi bi na bantu sunga malongyesha aabo e bubi atufumankana nao mu bulungudi na kwibalungula “mukandu wa mwabi” na mayele. (Yeeshaya 52:7) Ungi mukwetu mukashi abetanyinaa bu Dorothy amba’shi: “Mu teritware eetu, bantu bebungi mbebalongyeshe’shi Efile Mukulu e na myanda i bukopo na’shi mmufule kutshibila bantu kiimu bukidi. Natumbulaa bantu bu byabadi bakumine’shi Efile Mukulu e kwanka kunyima nakakaa binangu byabo ku myanda ayakula Bible pabitale kifulo kya Yehowa na milayilo yaye yadi mwitulee mu mafuku aafiki.”

TUNGUNUKA NA ‘KUKAMBILA BUBI PA KUKITA BUUWA’

Bu byatukwete kunyisha kutwela mu “mafuku a ku nfudiilo,” twi kukulupila’shi bantu batukwete kulungula mukandu wibuwa “abayididiila mu bubi.” (2 Timote 3:1, 13) Anka tabitungu tutadile bwa’shi bino bitukatushe lusa lwetu sunga kwitutakula mu kushimisha muloo wetu nya. Yehowa mulombene kwitupa bukome bwatudya kumona bya kutungunuka na ‘kukambila bubi pa kukita buuwa.’ (Beena-Looma 12:21) Ungi mbala-mashinda abetanyinaa bu Jessica abwela’shi: “Misusa ibungi nafumankanaa na bantu bashi na kwiyisha na abalenguula mukandu wetu. Bino abinkalakashaa. Nsaa yambanga kwisamba na muntu, nakitaa luteko munda mwande kwi Yehowa bwadya kunkwasha bwa kumona muntu mu mushindo wamumonaa. Bino abinkatushaa bino binangu bibubi na kuntakula mu kwela binangu pabitale mushindo wandi mulombene kukwasha uno muntu.”

Atutungunuka na kukimba bantu boso abakumina kupeta muwa wa ikalaika

Bangi bantu abakumina mukandu wetu nsaa yatwibalungula na lwishinko na kwibakwasha mu kikudi

Twi kukimba dingi byatudi balombene kukwasha bakwetu batufubu nabo. Jessica amba’shi: “Su umune a kwatudi mmupete mwanda wibubi, nekitshishaa bwa kupela kwimena pa wawa mwanda. Anka, nakambaa kwisambila myanda ibuwa, bu myanda yatukitshi ku bukwashi bwa mudimo wetu wa bulungudi sunga mbyabetwaluula bibubi kwi bangi bantu.”

Yehowa auku kalolo nkalakashi yatukwete kufumankana nayo mu bulungudi. E na muloo wibungi nsaa yatwambula lusa na kalolo kaye! (Luka 6:36) Anka Yehowa talekyela lusa lwaye bwa ikalaika nya. Twi kwikala bashinkamishe’shi auku kalolo nsaa ibuwa yadi mulombene kufudisha uno ndumbulwilo. Kumpala kwa’shi nfudilo afikye, abitungu tulungule mukandu wibuwa bukidibukidi. (2 Timote 4:2) Tutungunukyeyi na kulombasha mudimo wabadi betupe na katshintshi na kalolo na lusa lukata kwi “bantu booso.”