Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MWISAMBO WA KULONGA 18

Okakokola pa mwanda wa Yesu su?

Okakokola pa mwanda wa Yesu su?

“Sha mwabi nguno sh’akokola pa mwanda wande.”​—MAT. 11:6.

LOONO 54 “Eshinda . . . byabidi’bi”

KY’ABAKWILA MWANKA *

1. Nkinyi kibadi kikukanyishe nsaa ibobangile kulungula bangi pabitale mukandu wi mu Bible?

OTENTEKYESHA nsaa ibodi bwa musango wa kumpala mumone’shi bopete bya binyibinyi? Bodi mumone’shi, malongyesha a mu Bible ngabofule kupusha! Bodi mupwandjikishe’shi, bantu boso abakumina kulonga myanda yodi mukumine. Bodi mushinkamishe’shi mukandu wi mu Bible, awibapa nshalelo a muloo kubanga binobino, na kwibapa lukulupilo lwi buwa bwa mafuku aafiki. (Mis. 119:105) Nyi bwakinyi, bodi na muloo wa kulungula ba kuuku bobe na bena kifuko nobe myanda yodi mulongye. Kadi nkinyi kibadi kikitshikye? Mwanda ubadi ukukanyishe, nkumona’shi be bungi babadi abapele bibodi w’ebalungula.

2-3. Mu mafuku a Yesu, bwakinyi bantu be bungi abadi bapele mukandu waye?

2 T’abitukanyisha pa kumona’shi be bungi, abapele mukandu w’atwibalungula. Mu mafuku a Yesu, be bungi abadi abapele mukandu waye, sunga bibadi mukite bilengyeleshi, abilesha’shi badi na bukwashi bw’Efile Mukulu. Bu kileshesho, Yesu badi musangule Lazare​—kilengyeleshi kishibadya kupela beshikwanyi baye. Na dingi, bakata ba bena Yuda t’abadi bamukumine bu Mesiya. Anka, abadi abakimbi mpa na kwipaa Yesu na Lazare!​—Yo. 11:47, 48, 53; 12:9-11.

3 Yesu badi auku’shi, bantu be bungi abakapele kumukumina bu Mesiya. (Yo. 5:39-44) Badi mulungule bangi balongi ba Yowano Mubatshishi’shi: “Sha mwabi nguno sh’akokola pa mwanda wande.” (Mat. 11:2, 3, 6) Bwakinyi bantu be bungi abadi bapele mukandu wa Yesu?

4. Nkinyi ky’atutalula mu uno mwisambo?

4 Mu uno mwisambo na mu aulondo, atutalula tubingilo twi bungi atulesha bwakinyi bantu ba mu siekele a kumpala ta babadi na lukumino mwi Yesu. Atumono dingi bwakinyi bantu be bungi lelo uno, bakwete kupela mukandu wetu. Na mwanda wina muulo, atulongo bwakinyi abitungu twikale na lukumino lwi bukopo mwi Yesu bwa’shi tatukokolanga.

(1) MBALO ITANDJIKILWE YESU

Be bungi abadi bakokole mwanda wa mbalo itandjikilwe Yesu, Ino myanda ayikokosha bangi bantu naminyi? (Tala kikoso 5) *

5. Bwakinyi bangi, abadi pangi abanangushena’shi Yesu ta mulombene kwikala Mesiya badi mulayibwe?

5 Be bungi abadi bakokole pa mwanda wa mbalo ibadi Yesu mutandjikilwe. Abadi bashinkamishe’shi, Yesu badi mulongyeshi e buwa bukile na’shi badi akitshi bilengyeleshi. Anka bw’abo, badi penda mwana a nsèshi a mabaya. Na’shi badi mwina Naazarete, ka kibundji kababadi abamono bu kashi na muulo. Mpa na Natanaele, badi mufikye bu mulongi a Yesu, bambile’shi: “Ku Naazarete nkulombene kutuuka kintu kibuwa su?” (Yo. 1:46) Pangi, Natanaele ta badi mufule kibundji kibadi Yesu mukudile. Sunga’shi, badi pangi anangushena ku butemuki bwi mu Mika 5:2, abulesha’shi Mesiya akatandjikwa mu Beteleme, kushi mu Naazarete.

6. Nkinyi kibadi kilombene kukwasha bantu ba mu mafuku a Yesu bwabadya kumutundula bu Mesiya?

6 Bifundwe abyakula kinyi? Mutemuki Yeshaya batemukile’shi, beshikwanyi ba Yesu t’abakatumu binangu “ku myanda ya mu kipungo kyaaye [Mesiya].” (Yesh. 53:8) Myanda i bungi, abadi bapwe kwiyitemuka. Su baba bantu abadya kwata nsaa ya kutalula myanda yoso, abadya kulonga’shi Yesu badi mutandjikilwe mu Beteleme, na’shi badi mwikulu a Mfumu Davide. (Luk. 2:4-7) Byabya, Yesu badi mutandjikilwe mbalo y’abadi batemukye mu Mika 5:2. A byabya mwanda ubadi pekunyi? Bantu abadi abata bitshibilo lubilolubilo. Ta babadi abauku myanda yoso nya. Pa mwanda wa bino, abadi bakokole.

7. Bwakinyi bantu be bungi bakwete kupela kukumina mukandu wa ba Temwe ba Yehowa?

7 Okwete kumona uno mwanda lelo uno su? Oolo. Bafubi ba Yehowa be bungi lelo uno, ta mbantu bende nkumo nya. Nyi bwakinyi, bantu be bungi abebamono bu “bantu bashi balongye mukanda na be bu bantu boso.” (Bik. 4:13) Bangi abamona’shi, mwilo w’Efile Mukulu ta ngulombene kulongyesha pabitale Bible, mwanda ta mbalongye tulasa twa myanda ya bipwilo. Bangi abakula’shi, ba Temwe ba Yehowa nyi “nkipwilo kya bena Amérique,” aku namu ba Temwe be bungi, ta mbashale mu Amérique nya. Bangi namu mbebalungule’shi ba Temwe ba Yehowa t’abakuminaa mwi Yesu. Munda mwa bipwa, bantu mbetupe tushina twa bu ba “communistes,” sunga bu “ba mpupa ba mu Amérique.” Nyi bwakinyi, bantu be bungi t’abakuminaa kwikala bu ba Temwe ba Yehowa, mwanda mbapushe ino myanda ya madimi, na t’abauku bya binyibinyi pabitale ba Temwe ba Yehowa.

8. Muyile Bikitshino 17:11, nkinyi akitungu’shi bantu bakite su abakumina kuwuka mwilo w’Efile Mukulu lelo uno?

8 We kukita kinyi bwa kupela kukokola? Abitungu bantu baukye bya binyibinyi pabitale myanda kampanda. Nyi kitshibilo kibadi nakyo Luka mufundji a Evanjile. Badi mukite mwaye moso, bwa “kulonga myanda yoso kalolo kubanga ku kibangilo kyayo.” Badi akumina’shi bantu ababadika mukanda waye, “bashinguule myanda” yabadi bapushe pabitale Yesu. (Luk. 1:1-4, EEM) Bena Yuda ba mu Beree babadi nka bu Luka. P’ababapushishe mukandu wibuwa pabitale Yesu bwa musango wa kumpala, babatadile Bifundwe bya kina Ebelu bwa kushinkamisha byabya bibabadi abebalungula. (Badika Bikitshino 17:11.) Mu mushindo umune, abitungu bantu batalule myanda. Abitungu bapwandjikishe byabya by’abebalongyesha kwi mwilo w’Efile Mukulu, na abyakula Bifundwe. Abitungu dingi, batalule kikite mwilo wa Yehowa mu ano mafuku etu. Su bekala bashinkamishe myanda kalolo, t’abatadila myanda ya bwakul’akule ya bantu bwa’shi ibabwikile ku meso.

(2) YESU BADI MUPELE KUKITA BILENGYELESHI BWA KULESHA’SHI MESIYA

Be bungi abadi bakokole mwanda Yesu badi mupele kukita bilengyeleshi. Ino myanda ayikokosha bangi bantu naminyi? (Tala kikoso 9-10) *

9. Nkinyi kibadi kikitshikye nsaa ibadi Yesu mupele kukita kitundwilo akifiki mwiyilu?

9 Bwa bangi bantu, malongyesha a Yesu t’aabadi akumbane. Abadi abakumina’shi akite bikile paapa. Abadi bamutekye bwa kukita ‘kitundwilo afiki mwiyilu’ bwa kulesha’shi naye Mesiya. (Mat. 16:1) Abadi abakumina’shi akite byabya, mwanda wa bibabadi pangi babadikye mu Ndanyele 7:13, 14. Anka, ta kibadi kipungo kitshibe Yehowa bwa’shi bwabwa butemuki bulombane. Aku namu, byabya bibadi Yesu alongyesha bibadi bikumbane bwabadya kushinkamisha’shi, aye nyi Mesiya. Anka nsaa ibadi mupele kukita kitundwilo kibabadi abakyebe’shi akite, abakokwele.​—Mat. 16:4.

10. Mushindo kinyi ubadi Yesu mukumbashe butemuki bwa Yeshaya pabitale Mesiya?

10 Bifundwe abyakula kinyi? Pabitale Mesiya, mutemuki Yeshaya bafundjile’shi: “Teele musaase, taakaamish’eyi, taabapusha eyi dyaaye mu miseese.” (Yesh. 42:1, 2) Yesu badi akitshi mudimo waye wa bulungudi kushi kukaka binangu bya bantu kwadi. Tabadi mwibakye ntempelo na tabadi mufwale bilamba bibadi abifwala bakata ba bipwilo sunga kukumina’shi bantu bamwitamine mu myasu ya bakata ba bipwilo. Sunga pabadi muwa waye mu masaku, Yesu bapelele kukita kilengyeleshi bwa kusankisha Mfumu Erode, badi akyebe kwikimona. (Luk. 23:8-11) Yesu badi mukite bingi bilengyeleshi, anka mwanda ubadi na muulo kwadi, nkulungula mukandu wibuwa. Balungwile balongi baye’shi, “kyakya nyi kinfwishe.”​—Mak. 1:38, EEM.

11. Mbinangu kinyi bi bubi binabyo bangi lelo uno?

11 Okwete kumona uno mwanda lelo uno su? Oolo. Bantu lelo uno mbakumine bipwilo bikata, mwi bifwatulo bya muulo, mwi bakata ba bipwilo basha myasu ayipushika bu i na muulo, na mwabakitshi bipikwa byabash’abauku dingi kwi bantu’shi ta mbya bena Kidishitu. Na bantu bakwete kutwela mu bino bipwilo, ta bakwete kulonga pabitale Efile Mukulu na mpángo yaye. Anka, baba bakwete kutwela mu bisangilo byetu bya bena Kidishitu, bakwete kulonga akikumina Yehowa’shi tukite. Mashibo etu a Bufumu ngalamibwe kalolo na mankenda. Na ta ngakambe kukitwa mu mushindo aukanyisha, taakambe kwikala muulo; na baba abakunkusha t’abekalaa na bilamba bilekene sunga kukumina myasu ayipushika bu i na muulo. Eyi dy’Efile Mukulu ndyo dikale bu kitako kya malongyesha eetu na nkumino yetu. Sunga mbyabya, bantu be bungi lelo uno t’abakumina mukandu wetu mwanda ta twina bipikwa abikanyisha, na byabya by’atulongyesha ta mbipushene na by’abakumina kupusha.

12. Muyile by’abebilesha mu Bena-Ebelu 11:1, 6, nkinyi akitungu’shi tukite bwa kunyingisha lukumino lwetu?

12 Twi kukita kinyi bwa kupela kukokola? Mpoolo mutumibwa balungwile bena Kidishitu ba mu Loma shi: “Lukumino alutukila ku bulambukishi. Bulambukishi namu nyi nkuwukisha mukandu wa Kidishitu.” (Lom. 10:17) Byabya, atunyingisha lukumino lwetu pa kulonga Bifundwe, kushi pa kukita bipikwa byabalesha mu Bible’shi bibubi, sunga byekala abisankisha bantu naminyi. Abitungu tunyingishe lukumino lwetu, lwimene mu kiwukilo kya binyibinyi “mwanda kushi lukumino, bi bukopo kusangasha Efile Mukulu.” (Badika Bena-Ebelu 11:1, 6.) Byabya tatwi na lukalo lwa kumona kilengyeleshi akifiki mwiyilu bwa kushinkamisha’shi tubapete bya binyibinyi. Kulonga Bible kalolo nkulombane bwa kushinkamisha’shi, tubapete bya binyibinyi na kukatusha mpaka yoso.

(3) YESU TABADI ALONDO BIPIKWA BYA BENA YUDA

Be bungi abadi bakokole mwanda Yesu badi mupele kukita bipikwa byabo. Ino myanda ayikokosha bangi bantu naminyi? (Tala kikoso 13) *

13. Bwakinyi bangi abadi abatopeka Yesu?

13 Mu mafuku a Yesu, balongi ba Yowano Mubatshishi abadi bakanye mwanda balongi ba Yesu t’ababadi abeshidika. Yesu badi mupatuule’shi ta bena kabingilo ka kwishidika pa mwanda nki pa nsenga. (Mat. 9:14-17) Sunga mbyabya, Bafadisee na bangi beshikanyi ba Yesu, abadi abamutopeka mwanda ta badi alondo bipikwa byabo. Abadi bafite munda efuku dibadi mupashe muntu mwifuku dya Sabato. (Mak. 3:1-6; Yo. 9:16) Ku lungi lupese, abadi abapusha buwa kwakula’shi abanemeka Sabato; anka kukita busunga mu ntempelo ta kubadi bu mwanda bwabo. Abadi bafite munda nsaa ibadi Yesu mwibatopekye bwa kyakya kikitshino. (Mat. 21:12, 13, 15) Na bantu babadi Yesu mulambukishe mu kitumbwilo kya mu Naazarete, abadi bamufitshile munda, mwanda badi mufubishe kileshesho kya bena Isaleele bwa kwibalesha’shi, mbefule’bo banabene na’shi mbakutwe lukumino. (Luk. 4:16, 25-30) Bantu be bungi, babadi bakokole mwanda Yesu ta badi akitshi bibabadi abakumina’shi akite.​—Mat. 11:16-19.

14. Bwakinyi Yesu badi mutopekye bipikwa bishibadi abipushena na Bifundwe?

14 Bifundwe abyakula kinyi? Ku bukwashi bwa mutemuki Yeshaya, Yehowa bakwile’shi: “Bano bantu abesesela kwandi nka na bishima, penda milomo yabo ayintumbisha anka mashimba aabo e kula nami, abantshinyi penda muyile miya ya bantu na bulambukishi bw’abapusha.” (Yesh. 29:13) Yesu nyi badi mulombene kutopeka bipikwa bishi bipushene na Bifundwe. Boso babadi abamono’shi, miya ya bantu na bipikwa bi na muulo kukila Bifundwe, abadi abasumbushena Yehowa na yawa abadi mutume bu Mesiya.

15. Bwakinyi bantu be bungi lelo uno ta mbafule ba Temwe ba Yehowa?

15 Okwete kumona uno mwanda lelo uno su? Oolo. Bantu be bungi abafitaa munda pa kumona’shi, ba Temwe ba Yehowa t’abakitshi nabo misangeelo ikutwene na Bifundwe bu; kusankila efuku dyabo dya kutandjikwa na Nowele. Bangi namu abafitaa munda mwanda ba Temwe ba Yehowa t’abakitaa nabo misangeelo y’eumbo sunga bipikwa bya maalo bishi bipushene n’Eyi dy’Efile Mukulu. Bano bakwete kukokola pa mwanda wa bino, bakwete kupwandikisha’shi Efile Mukulu akumina mushindo w’abamulangwila. Anka ta mbalombene kumusankisha su abakumina bipikwa bya pa nsenga pamutwe pa malongyesha atookane e mu Bible.​—Mak. 7:7-9.

16. Muyile Misambo 119:97, 113, 163-165, nkinyi akitungu’shi tukite na nkinyi ky’atusha kukita?

16 Twi kukita kinyi bwa kupela kukokola? Abitungu tunyingishe kifulo kyetu bwa miya ya Yehowa na bwa mayi a kulonda e mu Bible. (Badika Misambo 119:97, 113, 163-165.) Nsaa y’atufulu Yehowa, atulekye kukita bipikwa byoso bish’abimusankisha. T’atutadila kintu su nkimune bwa’shi kitukutshishwe kufula Yehowa.

(4) YESU TABADI MUSHINTULE MBULAMATADI

Be bungi abadi bakokole mwanda Yesu badi mupele kutwelakana mu myanda ya politike. Ino myanda ayikokosha bangi bantu naminyi? (Tala kikoso 17) *

17. Mmyanda kinyi ibadi bangi abatengyela mu mafuku a Yesu ibadi ibakokoshe?

17 Bangi mu mafuku a Yesu abadi abakumina’shi mbulamatadi ashintulukye. Abadi abakulupila’shi Mesiya ebeekashe balungantu ku bupika bwa bena Loma. Anka nsaa ibabatompele kwikasha Yesu bu Mfumu, bapelele. (Yo. 6:14, 15) Ba tshiite-mwakwidi na bangi, abadi abatshinyi’shi Yesu e kushintula mbulamatadi, paapa bena Loma abafitshi munda na abata matalwa ababadi bape ba tshiite-mwakwidi. Uno mwanda ubadi ukokoshe bena Yuda be bungi.

18. Matemuki kinyi e mu Bible pabitale Mesiya abadi bantu be bungi balube?

18 Bifundwe abyakula kinyi? Sunga matemuki e bungi aalesha’shi Mesiya akekala Kilobo kya ngoshi, angi namu aalesha’shi abitungu abande kufwa bwa milwisho yetu. (Yesh. 53:9, 12) Byabya bwakinyi bena Yuda be bungi abadi na mweneno e bubi pabitale Mesiya? Bantu be bungi mu mafuku a Yesu, abadi balube’shi matemuki taalaa’shi apudisha nkalakashi yabo mu aa mafuku.​—Yo. 6:26, 27.

19. Mbinangu kinyi bi bubi bikwete kufikisha bantu lelo uno mu kupela kutemesha mukandu wetu?

19 Okwete kumona uno mwanda lelo uno su? Oolo. Be bungi bakwete kukokola mwanda tatukwete kutwelakana mu myanda ya politike. Abakulupila’shi tukelele bantu tukanda. Anka su twasangula muntu bwa’shi etukunkushe, tubasumbushena Yehowa. (1 Sam. 8:4-7) Bangi be kupwandikisha’shi, abitungu twibakye tulasa na mpitalo bu bikwete abibikitshi bingi bisaka. Bakwete kukokola mwanda atukitshi mwetu moso bwa kulungula mukandu wibuwa kushi mu kukimba kupudisha myanda ya mu uno ndumbulwilo.

20. Nka bu abibishimika Yesu kasele mu Mateo 7:21-23, abitungu’shi tutume binangu byetu mu kukita kinyi?

20 Twi kukita kinyi bwa kupela kukokola? (Badika Mateo 7:21-23.) Abitungu tutule binangu byetu ku mudimo witutumine Yesu eyi bwa kukita. (Mat. 28:19, 20) Tatukumanga kutula binangu byetu mu kutompa kupudisha myanda ya mu uno ndumbulwilo. Twi bafule bantu na atupasukila myanda yabo, anka atuku’shi mushindo ukile buwa wa kwibakwasha, nyi nkwibalongyesha pabitale Bufumu bw’Efile Mukulu, na kwibakwasha bwabadya kwikala mu kipwano ki buwa na Yehowa.

21. Abitungu twikale na kitshibilo kya kukita kinyi?

21 Mu uno mwisambo, tubamono myanda inanka ibadi ifikishe bantu be bungi ba mu siekele a kumpala bwabadya kupela mukandu wa Yesu, na ayifikisha bangi lelo uno mu kupela mukandu wa balongi ba Yesu. Byabya, ino nyi myanda yoso ayitungu’shi tudimukile su? Nya. Mu mwisambo aulondo, atwisambila ingi myanda inanka. Twikaleyi na kitshibilo kya kupela kukokola, kadi kya kulama lukumino lwetu lwi bukopo!

LOONO 56 Ikasha bya binyibinyi bu byobe

^ par. 5 Sunga bibadi Yesu Mulongyeshi mukata pa nsenga bishekele dingi ungi muntu, bantu be bungi ba mu mafuku aaye babadi bakokole pa mwanda waye. Bwakinyi? Mu uno mwisambo atutalula tubingilo tunanka. Atutalula dingi bwakinyi be bungi lelo uno, bakwete kukokola pabitale abyakula na abikitshi balongi ba binyibinyi ba Yesu. Na mwanda wina muulo, atulongo bwakinyi abitungu twikale na lukumino lunyingye mwi Yesu bwa’shi tatukokolanga.

^ par. 60 BI MU BIFWATULO: Fidipe anyingisha Natanaele bwadya kwenda kwi Yesu.

^ par. 62 BI MU BIFWATULO: Yesu alungula mukandu wibuwa.

^ par. 64 BI MU BIFWATULO: Yesu apasha muntu sha mboko ilemane nsaa ayimutala beshikwanyi baye.

^ par. 66 BI MU BIFWATULO: Yesu akamina ku mwengye bupeka.