Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

MWISAMBO WA KULONGA 25

Tanukokoshanga “bano bakinga”

Tanukokoshanga “bano bakinga”

“Dimukayi bianusha kupeesha umunenka a ku bano bakinga”​—MAT. 18:10, Kilombeeno kipya 2014.

LOONO 113 Twi mu kufukama

KY’ABAKWILA MWANKA *

1. Yehowa mukite kinyi bwa oso a kwatudi?

YEHOWA akakaa oso a kwatudi kwadi. (Yo. 6:44) Nangushena ku ky’abipushisha. Nsaa ayitalula Yehowa bantu midiyo na midiyo be pa nsenga, bamono kintu ki buwa modi​—eshimba dilulame dilombene ku mufula. (1 Mya. 28:9) Yehowa akwiuku, akupushishaa, na mmukufule. Bino abinyingisha ngofu!

2. Mushindo kinyi witukwashe Yesu bwa kupusha kalolo mushindo aupasukila Yehowa oso a kwatudi?

2 Yehowa akupasukilaa ngofu, na apasukilaa dingi bakwenu balume na bakashi bena Kidishitu. Bwa kwibipusha kalolo, Yesu badi mupwandjikishe Yehowa bu mulami a mikoko. Su mukoko 1 mu 100 wapambuka mu kikutu, mulami a mikoko akitshi kinyi? ‘Alekye ingi makumi kitema na kitema mu mwengye, bwa kwenda mu kukimba wawa upambukye.’ Su mulami a mikoko bapete uno mukoko, teufitshila munda nya. Ekala na muloo. Ky’abitulongyesha. Mukoko oso wi na muulo kwi Yehowa. Yesu bakwile’shi: “Nsheenu ee mwiyilu akyebe’shi sunga ngumune a ku bano bapeela [bakinga] taashiminanga.”​—Mat. 18:12-14.

3. Nkinyi ky’atwisambila mu uno mwisambo?

3 Kushi mpaka, t’atukumina kubofusha mukwetu mulume sunga mukashi kwishimba nya. Mushindo kinyi watudya kupela kukokosha bangi? Na twi kukita kinyi su muntu etutapa kwishimba? Atwalula ku ino nkonko mu uno mwisambo. Anka kumpala kwa byoso, tubandeyi kuuka “bano bakinga” babalesha mu Mateo shapitre 18.

“BANO BAKINGA” BA NANYI?

4. “Bano bakinga” ba nanyi?

4 “Bano bakinga” nyi balongi boso ba Yesu ba bipwa bilekene. Boso bwabo be nka bu “baana bakinga” mwanda abakumina kulongyesheshibwa na Yesu. (Mat. 18:3) Sunga’shi abatukila ma mbalo elekene, bipikwa na sunga’shi be na mweneno na bumuntu bwilekene, boso bwabo abalesha lukumino mwi Kidishitu. Na Kidishitu namu mwibafule ngofu.​—Mat. 18:6; Yo. 1:12.

5. Yehowa apushaa naminyi su muntu akokosha sunga kutapa umune a ku bafubi baye kwishimba?

5 “Bano bakinga” boso be na muulo ku meso kwa Yehowa. Bwa kupusha by’epushaa pabibatale, nangushena pabitale bywepushaa pabitale bana. Bana be na muulo kwatudi. Atukuminaa kwibakalwila mwanda ta be na bukome, t’abauku myanda i bungi na ta be na binangu bu bantu bakulu. Atukalakashwa nsaa y’atumono muntu akyengyesha ungi, na atukalakashwa ngofu​—mpa na kufita munda​—su muntu akyengyesha mwana mukinga. Mu mushindo umune, Yehowa akuminaa kwitukalwila, byabya, akalakashwa​—mpa na kufita munda​—su muntu akokosha sunga kutapa umune a ku bafubi baye kwishimba!​—Yesh. 63:9; Mak. 9:42.

6. Muyile 1 Bena-Kodinda 1:26-29, bantu ba pa nsenga abamonaa balongi ba Yesu naminyi?

6 Mu ungi mushindo kinyi, mwi balongi ba Yesu bu “bano bakinga”? Ba nnanyi babamonaa bu be na muulo kwi bantu ba pano nsenga? Ba mpeta, bantu bende nkumo, na basha bukome. Mu kwilekena na byabya, balongi ba Yesu abamweneka bu bashi na muulo, bu bana “bakinga.” (Badika 1 Bena-Kodinda 1:26-29.) Anka Yehowa t’ebamonaa mu uno mushindo nya.

7. Yehowa akumina’shi tupushe naminyi bwa bakwetu balume na bakashi?

7 Yehowa mufule bafubi baye boso, sunga bekala bapwe kumufubila munda mwa bipwa bi bungi, sunga bekala bapya mu bya binyibinyi. Bakwetu balume na bakashi be na muulo ku meso kwa Yehowa, byabya twibate na muulo. Nyi bwakinyi, abitungu ‘tufule bakwetu booso kifulo’ kushi penda bangi. (1 Mp. 2:17) Byabya, abitungu tukite mwetu moso bwa kwibakalwila na kwibapasukila. Su twapusha’shi tubatapa muntu kwishimba, t’abitungu tumone bu kushi kukitshikye kintu pa kwamba’shi, abitungu yawa muntu etufwile lusa na kuluba wawa mwanda. Bwakinyi muntu e kutapika kwishimba? Pa mwanda wa mbalo yabadi bakudile, bangi bakwetu balume na bakashi mbalombene kwimona bu bashadile pe bangi. Bangi namu baki bapya mu bya binyibinyi; tabaukile bya kukila ka kukutwa kwa kupwidjika kwa bangi. Sunga byekala naminyi, abitungu twalushe butale. Na dingi, su muntu atapika kwishimba nsaa yoso bwa bikitshino bya bangi, abitungu ashingule’shi dino eyikashi ta di buwa, abitungu edilekye. Paapa, ekala na muloo na ekala mu kipwano ki buwa na bangi.

MONA BANGI BU BAKUKILE

8. Mweneno kinyi badi naye bantu ba mu mafuku a Yesu badi na bukitshishi kwi balongi baye?

8 Bwakinyi Yesu badi mwakule pabitale “bano bakinga”? Balongi baye abamwipwishe’shi: “Naanyi mukile bukata mu Bufumu bwa mwiyilu?” (Mat. 18:1) Bena Yuda be bungi abadi abakumina’shi bangi bebamone bu be na muulo. Ungi muntu akimbulaa myanda ya mu Bible amba’shi: “Kupeta kinemo na kwenda nkumo nyi kintu kibadi na muulo mu nshalelo abo.”

9. Nkinyi kibadi akitungu’shi balongi ba Yesu bakite?

9 Yesu badi auku’shi, bibadi abitungu balongi baye bakite mwabo moso bwa kukatusha kikudi kya kwipikena, kibadi kishimate ngofu mu bipikwa bya bena Yuda. Balungwile balongi baye’shi: “Mukile bukata munkatshi mwenu eetuule pa mbalo ya mukile bukinga; na yaawa atumu eyi aate mbalo ya mufubi.” (Luk. 22:26) Atwikala bu ‘bakile bukinga’ nsaa y’atumono ‘bangi bu betukile.’ (Fid. 2:3, EEM) Patwikala na uno mweneno, t’atukamba kukokosha bangi.

10. Elango kinyi dya Mpoolo aditungu’shi tutumikile?

10 Bakwetu balume sunga bakashi mbetukile mu mushindo kampanda sunga mu mushindo kasanga. Mbibofule kumona bino, nsaa yatutumu binangu byetu ku nyikashi yabo i buwa. Abitungu tutumikile elango dibadi Mpoolo mutumibwa mupe bena Kodinda: “Nnani atuulu kwilekeena munkatshi mwobe [na mungi]? Dingi nkinyi kiodi nakio, kioshimutambule? Na dingi su wemwikitambule, bwakinyi wesadika, bu’be shibekitambwile?” (1 Kod. 4:7, Kilombeeno kipya 2014) Abitungu tudimukile kukaka binangu bya bantu kwatudi sunga kwimona atwe banabene bu bakile bangi. Su mukwetu mulume e na ngobesha ya kwela miisambo i buwa, sunga mukwetu mukashi e na ngobesha ya kubanga kulonga Bible na bantu be bungi, abitungu balushe ntumbo kwi Yehowa.

FWILA BANGI LUSA “N’ESHIMBA DYOBE DYOSO”

11. Nkinyi akitulongyesha Yesu mu kileshesho kya mfumu na mufubi aye?

11 Kunyima kwaye kudimusha balongi baye pabitale kukokosha bangi, Yesu badi mutushe kileshesho kya mfumu na mufubi aye. Mfumu badi mulekyele mufubi aye elenyi dikata dyashibadi bya kufuta. Kunyima, uno mufubi bapelele kutadila elenyi dipela dibadi nadyo mufubi naye. Ku nfudilo, mfumu badi mweleshe uno mufubi bakutshilwe lusa mu lukano. Ky’abitulongyesha. Yesu bakwile’shi: “Byaabya ngi abiinukitshiina Nshami ee mwiyilu, su ooso a kwanudi taafwila mukwabo lusa n’eshimba dyaaye dyooso.”​—Mat. 18:21-35.

12. Su tubapele kufwila muntu lusa, mushindo kinyi w’atukyengyesha bangi?

12 Bikitshino bya uno mufubi ta bibadi bimukengyeshe penda ye nya, bibadi bikyengyeshe na bangi. Kya kumpala, badi mukyengyeshe mufubi naye ‘paye kwenda mu ku mwelesha mu lukano, mpaa na pabaady’a kufuta kyaakya kishiyo.’ Kya kabidi, badi mukyengyeshe bangi bafubi abadi bamone byabya byadi mukite. “Pabaabamwene kibaakitshikile, beenaaye babeenyongwele bikata.” Mu mushindo umune, bikitshino byetu abikyengyesha bangi. Su muntu etululwishisha kadi twapela kumufwila lusa, kinyi kilombene kukitshika? Kya kumpala, tubamukyengyesha mwanda tubapele ku mufwila lusa, na tubapele kumulesha kifulo. Kya kabidi, atukyengyesha bangi mu kakongye nsaa y’abamono’shi, ta twi mu butale na yawa muntu.

Olama ngo su ofwila bangi lusa n’eshimba dyobe dyoso? (Tala Kikoso 13-14) *

13. Bolongyela kinyi ku mwanda wa mukwetu mbala-mashinda?

13 Nsaa y’atufwila bakwetu balume na bakashi lusa, atwipusha kalolo mpa n’abo nyi. Nyi kibadi kimone ungi mukwetu mukashi mbala-mashinda abetaminaa bu Crystal. Abadi bamulwishishe kwi ungi mukwetu mukashi mu kakongye. Crystal amba’shi: “Ingi misango, mayi aye abadi aantapa bu kapete. Ntshi nadi nakumina dingi kutuka naye mu bulungudi. Nabangile kushimisha kisumi na muloo wande.” Crystal badi amba’shi e na kabingilo ka kufita munda. Anka, ta badi mulame ngo sunga kwimena nka pa binangu byaye. Na kwiyisha koso, badi mulonde elango di mu mwisambo awamba’shi: Pardonnez de tout votre cœur,” mu Kitenta kya Mulami kya 15/10/1999. Aye nkufwila mukwabo mukashi lusa. Crystal amba’shi: “Binobino, namo’shi abitungu atwe boso tukite mwetu moso bwa kufwala muntu mupya, na’shi Yehowa akumina kwitufwila lusa efuku dyoso. Nepusha kalolo byabya. Na nemupetule dingi muloo wande.”

14. Muyile Mateo 18:21, 22, mwanda kinyi ubadi nao pangi Mpyele mutumibwa, na lwalulo lubadi Yesu mumupe alukulongyesha kinyi?

14 Atuuku’shi abitungu tufwile bangi lusa; na nyi kintu ki buwa kya kukita. Kadi, bi kwitwelela bukopo bwa kwibikita. Ingi misango, Mpyele mutumibwa badi mwipushe nka bino. (Badika Mateo 18:21, 22.) Nkinyi kilombene kukwasha? Kya kumpala, nangushena misango bungi ipwe Yehowa nkufwila lusa. (Mat. 18:32, 33) Ta twi bakumbanyine kufwidibwa lusa, anka akumina kwitufwila lwanka. (Mis. 103:8-10) Byabya, “twina kya kwifuleena, atwe naamu, ku muntu na muntu.” Nyi bwakinyi kufwidishena lusa nyi kitungo. Twi na kyatudya kufwila bakwetu balume na bakashi lusa. (1 Yo. 4:11) Kya kabidi, nangushena ku akikitshika nsaa y’atufwila bangi lusa. Twi kukwasha yawa muntu mwitulwishishe, kukwatshishena buumune bwa kakongye, kulama kipwano kyetu na Yehowa na kukatusha bushito bwi ku mapampa etu. (2 Kod. 2:7; Kol. 3:14) Ku nfudilo, sambila Yawa etutekye bwa kufwila bangi lusa. Totadilanga’shi Satana alwishe kipwano kyodi nakyo na bakwenu bena Kidishitu. (Ef. 4:26, 27) Twi na lukalo lwa bukwashi bwa Yehowa su t’atukumina kupona mu muteo wa Satana.

TWEKOKOSHANGA OBE NABENE

15. Muyile Bena-Kolose 3:13, twi kukita kinyi su mukwetu mulume sunga mukashi akita kintu akitutapa kwishimba?

15 Su mukwenu mwina Kidishitu akita mwanda aukukalakasha, we kukita kinyi? Kita mobe moso bwa kulama butale. Lungula Yehowa byopusha. Mutekye bwa’shi akwashe yawa muntu mukulwishishe na akukwashe omone nyikashi i buwa ya yawa muntu​—nyikashi itakule Yehowa bwa kumufula. (Luk. 6:28) Su tomulombene kufwila yawa mukwenu lusa, nangushena myanda yodya nkakula naye. Bi buwa kunangushena’shi yawa mukwenu t’akyebanga nkutapa kwishimba. (Mat. 5:23, 24; 1 Kod. 13:7) Nsaa yw’esamba naye, mulesheshi ta mwibikite pa bukopo. We kukita kinyi su t’akumina nwakita butale? ‘Tungunuka na kumulesha lwishinko.’ Tokokanga. (Badika Bena-Kolose 3:13.) Na mwanda wi na muulo, tomulaminanga ngo, mwanda mbilombene kulwisha kipwano kyobe na Yehowa. Totadila kintu bwa’shi kikukokoshe. Su bokitshi byabya, olesha’shi wemufule Yehowa kukila kingi kintu kyoso.​—Mis. 119:165.

16. Atwe boso, twi na bushito kinyi?

16 Twi na muloo wa kufubila Yehowa na bakwetu balume na bakashi bu “lombe lumunenka” ku bukunkushi bwa “mulami umune”! (Yo. 10:16) Mukanda wa Belumbuule bwa kukita akikyebe Yehowa, esaki 165 awamba’shi: “Bwa’shi bwabwa buumune bukukwashe, abitungu okite moobe mooso bwa kwibulama.” Nyi bwakinyi abitungu ‘twikitshishe bwa kumona bakwetu bu abibamonaa Yehowa.’ Atwe boso, be bu “bano bakinga” twi na muulo ku meso kwa Yehowa. Nyi byomonaa bakwenu balume na bakashi su? Yehowa amonaa na ataa na muulo kyoso ky’okitshi bwa kwibakwasha na kwibapasukila.​—Mat. 10:42.

17. Twi na kitshibilo kya kukita kinyi?

17 Twibafule bena Kidishitu netu. Nyi bwakinyi ata kitshibilo kya kupela “kutuula ebwe dia kikokoshi sunga kateo ka kupoona kumpala kwa mukwenu.” (Lom. 14:13, Kilombeeno kipya 2014) Atumono bakwetu balume na bakashi bu betukile, na atukumina kwibafwila lusa n’eshimba dyetu dyoso. Tatutadilanga’shi bangi betukokoshe. Anka, “tukimbeeyi bintu biakufisha kufukama, na biabia biakufisha kukankamikwa kwa muntu na muntu.”​—Lom. 14:19, Kilombeeno kipya 2014.

LOONO 130 Twifwileneyi lusa

^ par. 5 Pa mwanda wa kukutwa kupwidjika, twi kukita sunga kwakula kintu akitapa bangi ku mashimba. Twi kukita kinyi su bino byakitshika? Atulumbulaa kipwano kyetu bukidibukidi su? Atutekaa lusa bukidibukidi su? Su atwambeyaa’shi, su bibebatapa kwishimba, wawa mwanda wabo, tangutale? Sunga’shi, atufitaa munda musango umune bwa bibakitshi sunga bibakula bangi su? Sunga’shi atukimbaa kwibingisha bwa bikitshino byetu sunga bibatwakula pa kwamba’shi, nyi byanyikalaa​—ntshi bya kushintuluka? Su atumonaa kikitshino kyetu bu kubofula, na’shi abitungu twikukambile?

^ par. 53 BI MU BIFWATULO: Mukwetu mukashi mufitshile ungi munda. Kunyima, boso bwabo abakimbi butale, abefwidishena lusa, na abafubu pamune na muloo.