1, 2. ‘Abitungu shi twikale bantu ba kipaso kinyi’ bwashi Efile Mukulu etukumiine?

MISUSA ibungi tatukambaa kutuula binangu ku abipwandikisha bantu bwetu nya. Byabya, bu byatudi beena Kidishitu, tabitungu shi twitatshishe ngofu bwa kuuka abipwadikisha Yehowa bwetu su? Aye nyi Muntu mukata mukile bantu booso mwiyilu na pa nsenga, na aye ndjo “nsulo ya muuwa.”—Mis. 36:10.

² Pabaadi ashimika kasele pabitale ‘kipaso kya bantu akitungu shi twikale’ ku meso kwa Yehowa, Mpyeele mutumibwa etutekye bwatudya kwikala bantu be na “mwikeelo wa-kalolo na kineemo ky’Efile.” (Badika 2 Mpyeele 3:11.) Bwashi Efile Mukulu etukumiine, “mwikeelo [wetu] wa-kalolo” abitungu wikale wiselele, na utooshiibwe mu binangu na mu kikudi. Na dingi, abitungu tukite myanda ayilesha “mwikeelo w’Efile,” kumutshiina, na kumuneemeka na kululama kooso. Byabya, kukimba kwashi etukumiine ta nkutale penda mwikelo wetu nya, anka nkutale bu muntu bwetu bufwame. Bu bi Yehowa ‘atalûlâ mwishimba,’ auku su twi na mwikelo wiselele na su twi bamulamate bupenka bwaye.—1 Mya. 29:17, EEM.

3. Pabitale kipwano kyetu n’Efile Mukulu, nkonko kinyi ayitungu shi twiyele?

³ Satana Diabulu takumiina shi tukite mwetu mooso bwashi Efile Mukulu etukumiine. Byabya, kwete kukita mwaye mooso bwashi tulekye kipwano kyetu na Yehowa. Satana atumikaa na madimi aaye mu mishindo yooso bwa kwitulubisha na kwitwikasha kula n’Efile Mukulu atukwete kulangwila. (Yo. 8:44; 2 Kod. 11:13-15) Byabya, bibiwa twiyipushe bino: ‘mushindo kinyi wi Satana kwete kudimba bantu? Ne mulombeene kukita kinyi bwa kukalwila kipwano kyande na Yehowa?’

4. Bwa kulwisha kipwano kyetu n’Efile Mukulu, Satana kwete kutumika na kinyi, na mbwakinyi?

⁴ Jaake bafundjile shi: “Ooso muntu atompiibwa kwi  lwabi lwaye aye nabeene alumukaka, dingi lumwobeshe. Lwalwa lwabi paalwimita, alutanda milwisho, milwisho naamu paayitama ayitanda lufu.” (Ja. 1:14, 15) Satana atumikaa n’eshimba dyetu, nsulo ya nkalo yeetu bwa kwitutakula mu kupela kulamata kwi Efile Mukulu.

5, 6. (a) Satana akitaa naminyi bwa kulwisha mashimba etu? (b) Mbintu kinyi bisatu bikwete kutumika nabyo Satana bwa kutwesha nkalo i bubi mu mashimba etu? Mushindo kinyi watumikaa nabyo kalolo?

⁵ Satana kwete kukimba bwa kulwisha mashimba eetu mu mushindo kinyi? Bible alesha bino: “Byaa-pano byooso mbishaale ku matalwa a mubi.” (1 Yo. 5:19) Mu biina ngoshi bya Satana mwi “bintu bii-pano pa nsenga.” (Badika 1 Yowano 2:15, 16.) Munda mwa bipwa nkama, Diabulu kwete kutumika na uno ndumbulwilo bwa kwitudimba. Byabya bu byatudi bashaale mu uno ndumbulwilo, abitungu twilame ku mayele aaye ooso afwame.—Yo. 17:15.

⁶ Satana e na mayele akwete kufuba nawo bwa kulwisha nkalo ya mu mashimba eetu. Yowano mutumibwa alesha mayele asatu akwete Satana kufuba nawo: (1) ‘Malaka a mbidi,’ (2) ‘malaka a meeso,’ na (3) “kwisadikila mu bupeta.” Satana baadi mufube na ano mayele bwa kutompa Yesu mu kabaaka. Bu byadi mupwe kutumika na ano mayele munda mwa bipwa bibungi, lelo uno auku kalolo mushindo wadi mulombeene kutumika nawo, ealumbuula bwashi akwate muntu ooso mupunda mbalo yaadi mubofwile. Kumpala kwa kuuka kyakya akitungu kukita bwa kwikalwila pabitale wawa mwanda, tubande kutaluula mushindo ubaadi Diabulu mudimbe Eeva kadi akutwa koobesha kudimba Mwan’Efile Mukulu.

7. Mushindo kinyi ubaadi Satana mutumikye na ‘malaka a mbidi’ bwa kutompa Eeva?

⁷ Bantu booso abekalaa na lukalo lwa bya kudya bwa kwikala na muwa. Mupangi bakitshine nsenga bwayidya kutuusha bidibwa bi bungi. Satana mulombeene kutumika na nkalo ya mbidi ya kukimba bya kudya bwa kwitupambwisha kwi Efile Mukulu. Banda kutala mushindo ubaadi mwibikite kwi Eeva. (Badika Kibangilo 3:1-6.) Satana balungwile Eeva shi mulombeene kudya kikuba kya “mutshi wa kushinguula kiibuuwa naa kiibubi” kushii kufwa, baadi mumulungule dingi shi, su baadi kyanka, mulombeene kwikala bu Efile Mukulu. (Kib. 2:9) Byabya Diabulu bambile shi Eeva tabaadi mulombeene kukokyela Efile Mukulu bwa kwikala na muwa nya. Aa mmadimi e kashaa! Pabatwelele byabya binangu mu mutwe mwa Eeva, baadi na myanda ibidi kumpala kwaye; baadi mukumbeene kupela kyakya kinangu sunga kulamata ku kyanka, anka aye nkutadiila lwabi lwaye bwa kyakya kikuba alo nkutama. Sunga mbibaadi na mitshi yooso ya mu lupango, basangwile kukumiina kibamulungwile Satana pabitale mutshi ubaadi munkatshi mwa lupango, na “bakûdile kikuba kyâo adya.” Byabya, Satana bakunyine mwishimba dyaaye lwabi  lwa kintu kibabadi bamutoshe kwi Mupangi aaye.

8. Pabaadi mutumikye na ‘malaka a mbidi’ mushindo kinyi ubaadi Satana mutompe Yesu, na bwakinyi tabaadi moobeshe na kino kitompwanga?

⁸ Satana batumikile na aa mayele amune bwa kutompa Yesu mu kabaaka. Kunyima kwa Yesu kukita mafuku 40 bufuku na kanya, Satana babangile kutompa Yesu ku lukalo lwa bidibwa. Satana bambile shi: “Su we mwan’Efile Mukulu, tumina dino ebwe eyi bwa’shi dyaalulukye mukate.” (Luk. 4:1-3) Yesu baadi na myanda ibidi kumpala kwaye; tabaadi mulombeene kutumika na matalwa aaye a kukita bipaso bwa kulombasha lukalo lwaye lwa kudya, sunga shi baadi mulombeene kutumika nao. Yesu baadi auku shi ta mulombeene kutumika na aa matalwa aaye bwa kwisangasha. Sunga mbibaadi na nsala, tabaadi mulombeene kutuula kwiyipudisha kumpala kwa kipwano kyaaye na Yehowa nya. Yesu nkumwalula shi: “ Mbifundjibwe’shi: ‘Muntu takekala na muwa penda ku mukate nya, anka ku eyi dioso di’Efile Mukulu.’”—Luk. 4:4, Kilombeno kipya 2009.

9. ‘Malaka a meeso’ aapatuula kinyi, na mushindo kinyi ubaadi Satana mutumikye na ano malaka kwi Eeva?

⁹ Yowano dingi baadi mwakule pabitale ‘malalaka a meeso’ bu kintu kya kutakula muntu mu kukita kintu kampanda. Bishima byaaye abilesha shi muntu mulombeene kulakila kintu kampanda penda mu kwikitala. Pabitale Eeva, Satana baadi mutumikye na ano malaka, aye nkwamba shi: “meeso [obe] aabuuluka.” Pabaadi Eeva atungunuka na kwikitala, babangile kusangeela kikuba kyabadi bamukandikye. Eeva bamwene “bibaadi [wawa mutshi] buwa kubandjilwa.”

10. Mushindo kinyi ubaadi Satana mutumikye na ‘malaka a meeso’ bwa kutompa Yesu, na Yesu bakitshine kinyi?

¹⁰ Kadi pabitale Yesu? Satana “bamulesheshe mu kapindji kapeela mafumu ooso a pa nsenga ishaale bantu. Na Diabulu bamulungwile’shi: ‘Naakupa buno bufumu booso na nkumo ya ano maumbo.’” (Luk. 4:5, 6) Yesu tabaadi mulombeene kumona na meeso aaye mafumu ooso mu kapindji kapeela, kadi Satana baadi mulombeene kupwandikisha shi ntumbo ya ano mafumu bu byaamweneka mu kilotwa, ngilombeene kukaka meeso a Yesu. Kushii buufu, Satana nkumulungula shi: “Su ondangwila byooso abikeekala byoobe.” (Luk. 4:7) Takwi nsaa su ngimune ibaadi ilombeene Yesu kwikala muntu a kipaso kya bantu abakumiina Satana nya. Lwalulo lwaye talubaadi kula. Bambile shi: “Mbafunde’shi: ‘Langwila Yehowa Efile Mukulu obe, aye buupenka ngi oofubila.’”—Luk. 4:8.

11. Mushindo kinyi ubaadi Satana mutompe Eeva?

¹¹ Pabaadi ateemuna bintu bya pano, Yowano baadi mwakule pabitale “kwisadikila  mu bupeta.” Pabaadi Adame na Eeva bubidi bwabo pa nsenga, mbinyibinyi tababaadi balombeene ‘kwisadikila mu bupeta’ kumpala kwa bantu. Anka abaadi babangye kwitatula. Pabaadi mutompe Eeva, Satana bambile shi Efile Mukulu mumusumine kintu kampanda kikile buwa. Diabulu bamulungwile shi efuku nka dyabadi kikuba kya “mutshi wa kuuka kiibuuwa na kibubi,” mbalombeene kwikala bu ‘Efile Mukulu, abashinguula buuwa na bubi.’ (Kib. 2:17; 3:5) Byabya Satana baadi muleshe shi tabekala dingi ku matalwa a Yehowa nya. Kwitatula nkintu kimune kibaadi kimutakule mu kukumiina aa madimi. Aye nkukuula kikuba kibaabadi bamutoshe na lukulupilo lwashi, t’aafu binyibinyi nya. Bakitshine mwanda wi bubi bwi kashaa!

12. Mushindo kinyi ungi ubaadi Satana mutompe Yesu, na Yesu bamwalulwile naminyi?

¹² Mu kwilekeena na Eeva, Yesu mmulekye kileshesho kibuwa ngofu pabitale kwiyisha. Satana bamutompele mu ungi mushindo, anka Yesu baadi mupele mpa na kinangu kyooso kya kumutakula mu kukita kintu kibubi kilombeene kulwishisha Efile Mukulu. Byabya bibadya kwikala bu kwitatula. Pamutwe pa kukita byabya, Yesu baadi mumulungule patooka musango umune shi: “Mbambe’shi: ‘Totompanga Yehowa Efile Mukulu obe.’”—Badika Luuka 4:9-12.

13, 14. Lesha mushindo ukwete Satana kutumika na bingi bitompwanga lelo uno.

¹³ Lelo uno Satana kwete kutumika na bitompwanga bi mumune na byabya bibatumikile nabyo kwi Eeva na kwi Yesu. Bwa kukwata bantu ku ‘malaka a mbidi,’ Diabulu kwete kufuba na ndumbulwilo aaye bwa kutakula bantu bashi na binangu mu kukita myada i butete na kukishakisha kudya na kutoma. Kwete kufuba na ‘malaka a meeso’ bwa kutakula bantu bwashi batale pornografi bikishekishe ku Internet. Na kino kitompwanga kitale kukimba kwa bintu bya mbidi, bukome na kwikala na nkumo, kikwete kupa bantu kwitatula bikishekishe bano ‘abesadikila mu bupeta bwabo.’

¹⁴ “Bintu bii-pano pa nsenga” bi nka bu binunwa bya mulobi. Abimweka buuwa ku meeso anka kinunwa kyooso mbekisomekye ku ndobo. Satana atumikaa na bintu byabamono kwi bantu bu bibuwa efuku dyooso na kwibatakula mu kukita myanda ikutwene na miiya y’Efile Mukulu. Bino bitompwanga bifwame bi kwanka bwa kwitutakula mu kukita kintu kampanda na kulwisha mashimba etu. Bi kwanka binyibinyi bwa kwitutakula mu kukumiina shi, kwitatshisha bwa nkalo yetu na bupeta bwetu  kwikale pa mbalo ya kumpala mu kukita akikyebe Efile Mukulu. Bino bitompwanga abikyebe kwitukambila su?

15. Mushindo kinyi watudi balombeene kulonda kileshesho kya Yesu pabitale kukambila bitompwanga bya Satana?

¹⁵ Sunga mbyabidi shi, Eeva baadi mupone mu bitompwanga bya Satana, Yesu baadi moobeshe kwibikambila. Nsaa yooso baadi atuusha lwalulo alutuukila mu Bible, aye nkwamba shi: “Mbifundjibwe’shi” sunga shi, “mbambe’shi.” Su twi bepaane mu kulonga kwa Bible, atukyebe kwiubidishena na Bifundwe bilombeene kwitupa mushindo wa kutentekyesha maverse akumbeene kwitukwasha bwa kunyingisha binangu byetu patudi kumpala kwa bitompwanga. (Mis. 1:1, 2) Kutentekyesha kwa bileshesho bya mu Bible bya bantu abaadi baleshe kululama kwabo kwi Efile Mukulu nkulombeene kwitukwasha bwa kulonda kileshesho kyabo. (Lom. 15:4) Kwikala na kanemo kakata kwi Yehowa, kufula byadi mufule na kushikwa byadi mushikwe akukyebe kwitukalwila.—Mis. 97:10.

16, 17. ‘Binangu’ byetu bi na bukome kinyi pabitale kipaso kya bantu kyatukumiina kwikala?

¹⁶ Mpoolo mutumibwa etunyingisha bwatudya kutumika na “kinangu” kyetu bwa kwikala bantu babadi balumbuule bwa kwikala na kinangu ky’Efile Mukulu, kushii bya pano. (Lom. 12:1, 2, Kilombeno kipya 2009) Pabaadi alesha muulo wi nawo kutaluula bintu byatunangwila, Mpoolo bambile shi: “Makome ooso akwitatula aapeesha kyuukilo ky’Efile Mukulu. Atutonto binangu byooso bwa kwibifisha ku kukookyela Kidishitu.” (2 Kod. 10:5) Binangu byetu bi na bukome pabitale kipaso kya bantu kyatudi balombeene kwikala, byabya atukumiina ‘kutungunuka na kutuula binangu’ ku bintu bibuwa.—Fid. 4:8, Kilombeno kipya.

¹⁷ Tatwi balombeene kwamba shi twi bantu beselele su tukwete kutwesha nkalo i bubi mu binangu byetu. Abitungu tufule Yehowa ‘n’eshimba diiselele.’ (1 Tim. 1:5) Anka eshimba ndilamalama, na tatwi balombeene sunga nkutundula shi, “bintu bii-pa nsenga” bi na bukome kwatudi. (Yesh. 17:9) Byabya, abitungu shi, tutungunukye na ‘kwitaluula atwe baanabeene, tutale su twi mu lukumiino’ twikale atwitaluula na binangu bi buwa muyiile byabya byatulongo mu Bible.—2 Kod. 13:5.

18, 19. Bwakinyi abitungu twate kitshibilo kya kwikala bantu ba kipaso kyabadi bakumiine kwi Yehowa?

¹⁸ Kingi kintu kilombeene kwitukwasha bwa kukambila “bintu bii-pano pa nsenga” nkutuula mu binangu ano mayi a Yowano abafundjile ku bukwashi bwa kikudi kiselele shi: ‘Byaa pano abikidi, abyo na malaka aabyo, anka yaawa akitshi akikyebe Efile Mukulu akeekala na muwa wa looso.’ (1 Yo. 2:17) Ndumbulwilo a Satana amweneka bu akyebe kupwa mafuku e bungi. Anka kwi efuku dyakyebe nkafudiila. Ndumbulwilo a Satana te na kintu kyadi mulombeene kwitupa bwa losoo nya. Kutentekyesha kwa uno mwanda akwitukwasha bwa kukambila bitompwanga bya Diabulu.

¹⁹ Mpyeele mutumibwa etunyingisha bwatudya kwikala bantu babadi bakumiine kwi Efile Mukulu bu byatukwete ‘kutengyela na kukosomosha kufika kw’efuku dya Yehowa, efuku adishiidika eyilu mu kaalo akatembe naa adibutuka bintu byooso mu kaalo!’ (2 Mp. 3:12) Binobino, kubashaala mafuku apeela dyadya efuku adifiki, na Yehowa akyebe kubutula bintu byooso bya ndumbulwilo a Satana. Mpa na binobino, Satana akyebe kutungunuka na kutumika na ‘bintu bi pano’ bwa kwitutompa bu bibaadi mutompe Eeva na Yesu. Tabitungu shi, twikale bu Eeva na kukimba bwa kupudisha nkalo yetu. Kukita byabya nkulombeene kwikala mumune na kukumiina Satana bu efile etu. Atukumiina kwikala bu Yesu na kukambila byabya bitompwanga, sunga byekala bi naminyi. Ooso a kwatudi ekale na kitshibilo kya kwikala muntu abadi bakumiine kwi Yehowa.