1. Mushindo watukitshina bantu myanda mu mudimo wa bulungudi ngulombeene kushintuula kintu kampanda su? Tuusha kileshesho. (Tala kifwatulo ki ku mbangilo kwa mwisambo.)

TAKUDI bipwa ndambo, ungi mulume na mukashi ba mwiumbo dya Fidji abaadi abalungula mukandu wibuwa mu kampanye ka kwitanyina bantu ku Kitentekyesho kya lufu lwa Kidishitu. Mpeshi baadi mubangye kunoka nsaa ibaabadi abesamba na ungi mwana mukashi kumpala kwa nshibo yaaye. Mukwetu mulume nkupa yawa mwana mukashi mufudi umune, aye na mukashi aaye nkwipuuta ungi. Yawa mulume na mukashi abaadi na muloo wa kumona yawa mwana mukashi ku Kitentekyesho. Yawa mwana mukashi bambile shi tatentekyesha kibaadi kimulungule Batemwe pababafikile mu kumutala nya. Kadi baadi akeme pa kumona kibaabadi bamukitshine na betatshishe bwa kufika ku Kitentekyesho. Nkinyi kibaadi kikwashe bwa kupeta kino kipeta kibuwa? Uno mulume na mukashi aaye abaadi balonde mwiya watwitanyina bu Mwiya ukile buwa.

2. Mwiya ukile buwa aulesha kinyi, na mushindo kinyi watudi balombeene kwiutumikila?

² Mwiya ukile buwa aulesha kinyi? Nyi elango dibaadi Yesu mutuushe pabambile shi: “Kyooso kyanukyebe shi bantu benukitshine, ebakitshineyi kyanka n’anwe naamu.” (Mat. 7:12) Mushindo kinyi watudi  balombeene kutumikila uno mwiya? Kwi myanda ibidi ayitungu kukita. Kya kumpala, abitungu twiyipushe shi: “Su ne pa mbalo ya ungi muntu, mmushindo kinyi wandi mulombeene kukumiina bwashi bankitshine myanda?’ Akupu, twi kukita nka byabya, kukita byatukumiina shi uno muntu etukitshine na kalolo kooso.​—1 Kod. 10:24.

3, 4. (a) Patuula bwakinyi tatwibalombeene kutumikila Mwiya ukile buwa nkapenda kwi bakwetu beena Kidishitu. (b) Nkinyi kyatukyebe kumona mu uno mwisambo?

³ Misango ibungi atutumikila Mwiya ukile buwa mu nshalelo etu na bakwetu beena Kidishitu. Kadi Yesu tabaadi muleshe shi abitungu kukita byabya nkapenda kwi bakwetu mu lukumiino nya. Baadi mutemune Mwiya ukile buwa pabaadi esamba pabitale mushindo watukitshinaa bantu booso myanda mpa na beshikwanyi netu. (Badika Luuka 6:27, 28, 31, 35.) Su abitungu kutumikila Mwiya ukile buwa mpa na kwi beshikwanyi netu, tomono shi mbikile buwa kwiufubila patulungula mukandu wibuwa kwi bantu​—bakumbeene kwikala “na mashimba alombane bwa muwa wa looso”!​—Bik. 13:48, NWT.

⁴ Atukyebe binobino kwisamba pabitale nkonko inanka ayitungu shi tulame mu binangu nsaa yatudi mu bulungudi: Mbantu kinyi bankwete kwisamba nabo? Mbalo kinyi yanesambaa nabo? Nsaa kinyi ikile buwa kwisamba na bantu? Mushindo kinyi autungu kwisamba nabo? Anka bu byatukyebe kwibimona, ino nkonko ngilombeene kwitukwasha bwa kutalula bi binangu bya baaba batulungula mukandu wibuwa na kukita bwashi mwisambo wetu wipushene na binangu byabo.​—1 Kod. 9:19-23.

5. Nkonko kinyi ayitungu shi twiyele?

⁵ Misusa ibungi, mu mudimo wetu wa bulungudi atwisambaa na muntu umune umune. Muntu ooso e na aaye nshalelo na yaaye myanda. (2 Mya. 6:29) Nsaa yolungula muntu mukandu wibuwa, eyipushe shi: ‘Su twamba shi twishintushene myanda ya kukita na uno muntu, mmushindo kinyi wandi mukumbeene kukumiina shi uno muntu ankitshine myanda? Ne mukumbeene kukumiina shi amone nkapenda bu mwikungishanyi bisumanga? Su mbwashi angukye kalolo?’ Kwiyela ino nkonko akwitutentekyesha bwa kukitshina muntu ooso myanda bu muntu atuuku.

6, 7. Nkinyi kyatudi bakumbeene kukita su muntu abatufumankana naye mu mudimo wa bulungudi amweka bu e na nsungu?

⁶ Takwi muntu su ngumune akumiinaa shi bamumone bu “muntu ebubi.” Twate kileshesho: Bu byatudi beena Kidishitu, atwitatshishaa bwa kutumikila elango dya’shi: ‘Bishima byetu bikale nguba ooso bibuwa.’ (Kol. 4:6) Kadi, bu byatudi bantu bakutwe kupwidika, ingi nsaa atwakulaa bingi bintu abitwinyongosha kumongo. (Ja. 3:2) Su twibakule muntu mwanda ushi umusankishe​—pangi mwanda tatubaadi biya dyadya efuku—​tatwi balombeene kukumiina bwashi betwate bu bantu “bapangye bukalanga” sunga “bashababasukaa bangi” nya. Atukulupila shi yawa muntu etupushishe. Twi bakumbeene kulesha bangi kyakya kinemo su?

⁷ Su muntu obopete mu mudimo wa bulungudi amweka bu mufiite munda, twe mulombeene kupwandjikisha shi pangi e na mwanda kampanda aumukitshisha byabya su? Mbilombeene kwikala shi mupete lukalakasho ku mudimo sunga ku kalasa? E na mukumbo kampanda aumukalakasha? Misusa ibungi, bantu abaadi na nsungu kumpala mbafikye mu kukumiina mukandu wibuwa nsaa ibabadi bebakitshine myanda na kalolo na kanemo kwi bafubi ba Yehowa.​—Mye. 15:1; 1 Mp. 3:15.

8. Bwakinyi tatwibalombeene kupela kulungula “bantu ba mishindo yooso” mukandu wibuwa?

⁸ Mudimo wetu wa bulungudi ukwete kukuma bantu be na nshalelo mwilekenelekene. Bu kileshesho, penda mu bipwa bipela bishale, mu Kitenta kya Mulami mmutuukye miisambo i na mutwe wa mwanda awamba shi “Bible kwete kushintuula bantu,” ayilesha myanda itale bantu abaadi bashintuule nshalelo. Bangi ba kwabadi  abaadi bangifi, bantomi, bantomboshi, sunga bantomi ba kabangi na bingi bintu abikolwanaa. Bangi abaadi beena politike, bakata ba bipwilo, sunga bantu bepane mu myanda ya midimo. Bangi abaadi abatambuka lusandji. Kadi, booso abaadi bapushe mukandu wibuwa, abo nkukumiina kulonga Bible, nkushintuula nshalelo aabo, na nkufika mu bya binyibinyi. Byabya, tatwibakumbeene kwamba pangi shi bangi bantu tambakumbeene kutemesha mukandu wa Bufumu. (Badika 1 Beena-Kodinto 6:9-11.) Pamutwe pa byabya, tushinguule shi “bantu ba mishindo yooso” mbakumbeene kukumiina mukandu wibuwa.​—1 Kod. 9:22.

9. Bwakinyi abitungu tuleshe kanemo bwa mashibo a bantu?

⁹ Mbalo kinyi yanesambaa na bantu mu mudimo wa bulungudi? Misango ibungi atwisambaa nabo ku mashibo aabo. (Mat. 10:11-13) Atwikalaa na muloo wa kumona shi bangi bantu abanemeka nshibo yetu na bintu byetu. Na dingi, atwateyaa nshibo yetu na muulo. Atukumiinaa shi ikale mbalo yatudi bakumbeene kufwamisha bintu byetu na ishi masaku. Abitungu tuleshe kaka kanemo kwi bantu netu. Byabya mu mudimo wetu wa ku nshibo na nshibo abitungu twele binangu pa mushindo watukitshi ku mashibo aabo.

10. Mushindo kinyi watudi balombeene kupela kukalakasha bantu mu mudimo wetu wa bulungudi?

¹⁰ Mu uno ndumbulwilo a Satana muule na buntumboshi, bantu bebungi bakwete kwelela benyi binangu bibubi. (2 Tim. 3:1-5) Tabitungu shi betwelele namu binangu bibubi nya. Bu kileshesho, banda kupwandikisha shi tubafiki ku nshibo kwa muntu na tubakokola ku kiibi. Su tambetwaluule, twi bakumbeene kubanga kwilamina mwididishi sunga kwifunya mu lupango bwa kukimba sha nshibo. Mu mbalo yanudi, mbilombeene kukalakasha sha nshibo su? Bekungishanyi naaye mbakumbeene kwitwelela binangu kinyi? Eyendo, abitungu twikale balulame mu mudimo wetu wa bulungudi. (Bik. 10:42) Twi na kisukusuku kya kulungula mukandu wibuwa, na byabya mbinangu bibuwa. (Lom. 1:14, 15) Sunga mbyabya, atukitshi mwetu mooso bwashi tatukitanga kintu kampanda kikumbeene kukalakasha muntu mu teritware etu. Mpoolo mutumibwa bafundjile shi: “T’atukyebe kukokosha muntu su ngumune, kupela tala mufubo wetu watopekibwa.” (2 Kod. 6:3, EEM) Su atunemeka bantu ba mu teritware etu na bintu byabo, mwikelo wetu ngulombeene kukaka bangi bantu ku bya binyibinyi.​—Badika 1 Mpyeele 2:12.

11. Bwakinyi atukumiinaa shi bangi banemekye nsaa yetu?

¹¹ Atwe beena Kidishitu twi na myanda ikile bungi ya kukita. Bwa kukita midimo yooso ayitungu kukita, abitungu kuuka midimo ya kutuula pa mbalo ya kumpaka na kukita programe ebuwa. (Ef. 5:16; Fid. 1:10) Su kintu kampanda kibalwisha programe eetu twi balombeene kupusha bibubi. Anka atukumiinaa shi bangi banemekye nsaa yetu, baukye nsaa ayitungu kwisamba netu na bungi bwa nsaa yabetwata. Bu byatudi na Mwiya ukile buwa mu binangu byetu, mushindo kinyi watudi balombeene kulesha kanemo kwi bantu batulungula mukandu wibuwa?

12. Mushindo kinyi watudi balombeene kushinguula nsaa ikile buwa ayitungu kwisamba na bantu ba mu teritware etu?

¹² Abitungu tuukye nsaa ibuwa ya kwisamba na bantu. Mu teritware etu, bantu ebekalaa ku nshibo nsaa kinyi? Nsaa kinyi yabadi bakumbeene kwitutambula? Bibuwa tulumbuule programe etu muyile yaya nsaa. Mu angi ma mbalo, mudimo wetu wa ku nshibo na nshibo autuushaa bipeta bibuwa kunyima kwa midi sunga ku kyolwa. Su bi byabya mbalo yoodi, we mukumbeene kwilumbuula bwa kufuba ku nshibo na nshibo yaaya nsaa? (Badika 1 Beena-Kodinto 10:24.) Twi balombeene kukulupila shi Yehowa akyebe kwitwelela myabi patukwete kwitatshisha bwa kwenda mu bulungudi nsaa ikumbeene kwikala buwa bwa ano ma teritware.

13. Mushindo kinyi watudi balombeene kulesha muntu kanemo?

 ¹³ Mushindo kinyi watudi bakumbeene kulesha kanemo kwi bantu? Su muntu betutambula, abitungu tumulungule mukandu wibuwa kadi tatukishakishanga nsaa. Pangi sha nshibo mulame yaaya nsaa bwa kukita ingi myanda yamono bu i na muulo. Su amba shi e na myanda ibungi ya kukita, twi bakumbeene kumulungula shi atwakula penda myanda ipela​—na abitungu tunemekye mayi eetu. (Mat. 5:37) Nsaa yatupudisha mwisambo, bibuwa twipushe yawa muntu nsaa ikumbeene kwikala buwa bwa kwalukila mu kumutala dingi. Bangi balungudi mbamone shi bibuwa kwakula shi: “Ne na muloo wa kwalukila mu nkutala. Mbilombeene kwikala buwa nkwitamina sunga nkutumina mesage ku telefone kumpala kwa kufika?” Patushintuula programe etu muyile bantu ba mu teritware etu, tukwete kulonda kileshesho kya Mpoolo, ‘shibaadi akimbi abimusangasha penda aye nabene anka abisangasha kisaka kikile bukata, bwashi bapande.’​—1 Kod. 10:33.

14-16. (a) Bwakinyi abitungu tulungule muntu kibetufwisha mu kumutala mususa umune? Tusha kileshesho. (b) Mushindo kinyi wa kwisamba na bantu ubaadi ungi mukunkushi a kifunda mumone shi ngukumbeene kutusha bipeta bibuwa?

¹⁴ Banda kupwandikisha shi dingi efuku abetwitanyina kwi muntu atushi batundule eyi dyaye. Mmuntu atushy’abauku, kadi etwipusha pabitale bidibwa byatudi bafule. Atwiyipusha su uno muntu nanyi na su akyebe kinyi. Bwa kulesha kanemo, pangi twikwisamba naye ndambo, kadi kunyima twibalombeene kumulesha shi abitungu tutshibe mwisambo. Kadi, su yawa muntu  belubula, betulungula shi atumika mu myanda itale byakudya, na betulesha shi e na myanda ikumbeene kwitukwasha ya kwitulungula, abimweneka shi twibalombeene ku mutemesha ngofu. Na dingi atukuminaa pe bantu abesamba myanda mususa umune kadi na kanemo pabesamba netu. Mushindo kinyi watudi bakumbeene kulesha kano kalolo kwi bantu batufumankana nabo mu mudimo wa bulungudi?

¹⁵ Mu ma teritware ebungi, abitungu kulungula muntu kibetufwisha musango umune. Eyendo shi, twi na myanda ya muulo ukata yabashi nayo kwi muntu atwisamba naye, kadi nkinyi kilombeene kukitshika su kushi kwilubula twabanga kwakula musango umune na kumwela luno lukonko: “Su wekala na mushindo wa kupudisha myanda kampanda pa nsenga, mwanda kinyi oodi mulombeene kubanga nao?” Atuuku shi mudimo wa luno lukonko ngwa kuuka ki mu binangu bya muntu na kutwala mwisambo mu Bible. Kadi, muntu mukumbeene kwiyipusha shi: ‘Uno muntu nnanyi na bwakinyi angyele luno lukonko? Bwakinyi bino byooso?’ Byabya bibuwa twitatshishe bwa kupela kukalakasha muntu. (Fid. 2:3, 4) Mushindo kinyi watudi balombeene kwibikita?

¹⁶ Ungi mukunkushi a kifunda baadi mumone shi kukita bino nkulombeene kutuusha bipeta bibuwa. Kunyima kwa kwiyimushena, amupa trakte a Okumiina kuuka bya binyibinyi? na amba shi: “tukwete kwabila uno trakte kwi muntu ooso. Kwete kwisambila pabitale nkonko isamombo yabeyele kwi bantu bebungi. Obe ngiu.” Mukwetu alesha shi bantu bebungi abapushaa muloo pabauku mususa umune kibetufwisha kwabadi. Yaya nsaa, mbibofule bwa kutungunuka na mwisambo. Akupu mukunkushi a kifunda ayipusha muntu shi: “kasha tobweyelele namu lumune lwa ku ino nkonko?” su muntu basangula lukonko lumune, mukwetu abuula trakte na kumulesha akyamba Bible pabitale lwalwa lukonko. Kubapu, asangula lukonko na atungunuka na kutentekyesha na muntu kushi ku mwimika. Oolo, kwi mishindo ibungi ya kubanga mwisambo. Mu angi ma mbalo, bantu abakumiinaa tulombashe ingi myanda kumpala kwatudya kwibalungula kibetufwisha mu kwibatala. Ki na muulo nyi nkulumbuula mushindo wa kubanga mwisambo muyile abikumiinaa bantu ba mu mbalo yatudi.

17. Anka bu byabidi bileshibwe mu uno mwisambo, mmishindo kinyi ingi yatudi bakumbeene kukitshina bantu mu mudimo wetu wa bulungudi myanda yatukyebe shi betukitshine?

¹⁷ Mu mishindo kinyi ingi mwatudi bakumbeene kukitshina bantu mu mudimo wetu wa bulungudi myanda yatukyebe shi betukitshine? Atukitshina muntu ooso bibuwa. Atunemeka nshibo yaye na bingi bintu. Atwitatshisha bwa kukita mudimo wa bulungudi mu nsaa yatudi balombeene kupeta bantu ku mashibo kwabo na yabadi balombeene kwitutambula. Na atubanga mwisambo wetu mu mushindo wabakumiinaa mu teritware atudi.

18. Miloo kinyi ibungi ayifikaa mu kukitshina bantu ba mu teritware etu myanda mu mushindo watukumiina shi betukitshine?

¹⁸ Ingi miloo ibungi ayifikaa mu kukitshina bantu ba mu teritware etu myanda mu mushindo watukumiina shi betukitshine. Pa twibakitshina myanda mu mushindo wibuwa na kanemo, tukwete kumunyika etaata dyetu, tukwete kulesha muulo wi nao miiya ya mu Bifundwe, na atutumbisha shetu e mwiyilu. (Mat. 5:16) Twibakumbeene kukaka bantu bebungi ku bya binyibinyi ku mushindo watukwete kwisamba nabo. (1 Tim. 4:16) Sunga bantu batulungula mukandu wibuwa wa Bufumu beukumiina sunga kwiupela, twi na muloo wa kuuka shi tukwete kukita kyakya kii na muulo akitunganga shi tukite kya kulombasha mudimo wetu. (2 Tim. 4:5) Ooso a kwatudi ambule kileshesho kya Mpoolo mutumiibwa, bafundile shi: “Byooso nebikitshi pa mwanda wa mukandu wibuwa, bwa kwiulungula bangi.” (1 Kod. 9:23, NWT) Bwa kufudiisha, atwe booso mu mudimo wetu wa bulungudi tukitshineyi bantu myanda bu byatukumiina shi betukitshine.