Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

Tufube mu buumune bwashi tukambile uno ndumbulwilo a kala

Tufube mu buumune bwashi tukambile uno ndumbulwilo a kala

“Twi bipindji bya mbidi imune.”​—EF. 4:25.

1, 2. Nkinyi akikumiina Efile Mukulu bwa balangwidi baaye bansongwa na bakulu?

SU WE nsongwa, ikala mushinkamishe shi, we na muulo ukata munkatshi mwa kakongye ka Yehowa ka mu nsenga ishima. Mu maumbo ebungi, bantu bebungi bakwete kubatshishibwa mbansongwa. Kumona bansongwa abatwele mu mulongo wa bantu abafubila Yehowa, akunyingisha ku mashimba ngofu!

2 Bu byoodi nsongwa, osankilaa namu kwikala na benoobe bansongwa su? Nyi kyodya kukita. Muloo wa binyibinyi aufikaa pa kwikala pamune na bantu ba mulongo weetu. Kadi, byatwikala bansongwa, sunga bantu bakulu be na nshalelo ilekenelekene, Efile Mukulu akumiina shi twikale mu buumune mu lulangwilo lwaye. Mpoolo mutumiibwa bafundjile shi Efile Mukulu akumiina shi: “Bantu booso bapande, na bafikye ku kyukilo kya binyibinyi.” (1 Tim. 2:3, 4) Mu Bifumbulwe 7:9, abalesha shi balangwidi b’Efile Mukulu abafiki mu “maumbo ooso, bisamba, miilo na ndjimi yooso.”

3, 4. (a) Nkinangu kinyi ki mu bansongwa bebungi lelo uno? (b) Mwikelo kinyi wipushene na Beena-Efeeze 4:25?

3 Kwi kwilekena kukata pankatshi pa bansongwa bafubi ba Yehowa na bansongwa ba mu uno ndumbulwilo! Bebungi bashy’abafubila Yehowa be n’eyikashi dya kukimba nka penda buwa bwabo’bo banabene, abakumiina kukita nka abibasangasha. Bantu abakimbuulaa myanda bakwete kwibetamina shi: “Bana ba sha kapeesha.” Ngakwilo na nfwadilo aabo alesha shi mbakutwe kanemo kwi bantu bakulu.

4 Kyakya kinangu nkitwifunyishe. Byabya, bansongwa abafubila Yehowa bakwete kukita mwabo mooso bwa kusuuka kyakya kinangu na kukumiina mweneno a Yehowa. Sunga mu mafuku a kala, Mpoolo baadi mumone shi bibuwa kudimusha beena Kidishitu bwa kusuuka “kikudi akitumika binobino munkatshi mwa bantomboshi” na mwamwa ‘mubaabadi beyele kala.’ (Badika Beena-Efeeze 2:1-3.) Atutumbula bansongwa booso abakumiina kusuuka kyakya kinangu na abafubu mu buumune na bakwabo beena Kidishitu. Wawa mwikelo ngwipushene na abyamba Mpoolo shi “twi bipindji bya mbidi imune.” (Ef. 4:25) Bu byatukwete kwisesela ku nfudiilo kwa uno ndumbulwilo, kufuba pamune akukyebe kwikala na muulo ukile bukata. Tubande kutala bileshesho bya mu Bible abikyebe kwitukwasha bwashi tukite kintu kimune, bwa kwikala mu buumune.

BAFUBI BA YEHOWA BEE MU BUUMUNE

5, 6. Mwisambo wa Loota na bana baaye bakashi awitulongyesha kinyi pabitale kwikala kintu kimune?

5 Mu mafuku a kala, Yehowa baadi akalwila bafubi baaye nsaa ibaabadi abekwashena mu bipungo bya malwa. Lelo uno, bafubi ba Yehowa, bakulu na bakinga, mbalombene kulonda bileshesho bya mu Bible. Kimune kya ku byabya bileshesho nkya Loota.

6 Loota na kifuko kyaye, abaadi na lukalakasho lukata mwanda, Sodoma, eumbo dibaabadi bashale, dibaadi na kya kubutudiibwa. Ba mwikeyilu b’Efile Mukulu nkulungula Loota bwa kusuukila ku myengye bwadya kupanda. Abo nkumulungula shi: “Sûka pa mwanda wa kupâsha mûwa ôbe.” (Kib. 19:12-22, EEM) Loota batumikiile, na bana baye bakashi babidi abamulondele, abo nkusuuka mu dyadya eumbo. Bi malwa, beena kifuko kyabo ta mbakumiine kwibalonda nya. Nsaa ibaadi Loota mulungule bako baaye abaadi abakyebe kwibakila bana baaye bakashi bwa kutuuka mu lwalwa lupata, bano bansongwalume abaadi abamono bu “miseku.” Ta mbeumone bu mwanda ushimate, ndjo abo nkufwa nsaa ibaabadi babutule kibundji. (Kib. 19:14) Nkapenda Loota na bana baaye bakashi babidi, abaadi bebungye kintu kimune, ndjo abapandjile.

7. Mushindo kinyi ubaadi Yehowa mukwashe bano abaadi baleshe buumune nsaa ibaakatukile beena Isaleele mu Ejiipitu?

7 Tutaluule kingi kileshesho. Nsaa ibaakatukile beena Isaleele mu Ejiipitu, tababaadi bakite tusaka twilekenelekene, kasaka kooso akende dyako eshinda nya. Na pabaadi Moyiise ‘mwole eyasa pa mbuu’ Yehowa nkwabuula mbuu pabidi, Moyiise tabaadi musabukye bupenka bwaye sunga na ndambo ya beena Isaleele nya. Kadi, na bulami bwa Yehowa, kakongye kashima ka Isaleele kabasabukile. (Efi. 14:21, 22, 29, 30) Abalesheshe eyikashi dya buumune, na abaadi bebalamate kwi “kibumbu kishima” kya bantu bashi beena Isaleele. (Efi. 12:38) Ta twi balombene kunangushena shi kubaadi kasaka ka bantu, pangi ka bansongwa kabaadi kakatukye kenda dyako eshinda na kukita yako myanda mwakadi kakumiine nya. Tababadya kukita byabya bwa kwikutshishwa bulami bwa Yehowa nya.​—1 Kod. 10:1.

8. Mu mafuku a nfumu Yosafate, mushindo kinyi ubaadi mwilo w’Efile Mukulu uleshe buumune?

8 Mu mafuku a nfumu Yosafate, mwilo w’Efile Mukulu ubaadi kumpala kwa “kisaka kikata” kya beshikwanyi abaadi abakatukila mu maumbo ebefunyishe. (2 Mya. 20:1, 2) Mwilo w’Efile Mukulu taubaadi ulwe ngoshi ku bukome bwao nya. Kadi ubaadi utekye Yehowa. (Badika 2 Myanda 20:3, 4.) Beena Isaleele ta mbakimbe bya kupudisha wawa mwanda mu’bo banabene nya. Bible alesha shi: “Mwilo ooso wa Yuuda ubaadi bwimane kumpala kwa Yehowa, pamune na bifuko byabo, bakashi na bana baabo.” (2 Mya. 20:13) Mwilo ooso, na bakulu na bakinga, abaadi batuule lukumiino mwi Yehowa na kulonda bukunkushi bwaye, na Yehowa baadi mwibakalwile kwi beshikwanyi naabo. (2 Mya. 20:20-27) Kino nyi kileshesho kibuwa kya mushindo ulombene mwilo wa Yehowa kwikala mu buumune bwa kukambila bulwishi.

9. Nkinyi kyatudi balombene kulongyela ku kileshesho kya beena Kidishitu ba kumpala?

9 Beena Kidishitu ba kumpala abaadi abafubu pamune. Bu kileshesho, abaadi bepaane “ku ndamubukiisho ya batumiibwa, na mu buumune bwa bu bâna na bâna, na mu kudya bidibwa pamune, mpâ na mu nteko.” (Bik. 2:42, EEM) Buno buumune bubaadi na muulo ngofu bikishekishe mu mafuku a bulwishi, nsaa ayikalanga muntu ooso na lukalo lwa mwinaye. (Bik. 4:23, 24) Tomono shi bibuwa kufuba mu buumune mu bipungo bya bulwishi su?

BEE MU BUUMUNE BU ABISESELA EFUKU DYA YEHOWA PEEPI

10. Mmafuku kinyi aakekala buumune na muulo ukata?

10 Kipungo ki myanda ibubi bukile kebesesela peepi ngofu. Mutemuki Yowele ekilesha bu “efuku dya mufito.” (Yow. 2:1, 2; Sof. 1:14) Bwa bafubi b’Efile Mukulu nyi efuku dya kwikala mu buumune. Tentekyesha mayi a Yesu a bambile shi: “Bufumu booso bwitshibe abo bunabene, bwi na kya kufwa.”​—Mat. 12:25.

11. Nkupwandikisha kinyi kwatusangana mu Misambo 122:3, 4 akutungu shi bafubi b’Efile Mukulu batumikile lelo uno? (Tala kifwatulo ki ku mbangilo kwa mwisambo.)

11 Mu mafuku a mpombo ayikyebe kukwata uno ndumbulwilo, atukekala mu buumune bwa binyibinyi. Buumune bwa mu kikudi bwatukekala nabo lukalo abukyebe kwikala bu bibaadi mashibo a mu Yeelusaleme. Abaadi abebaka mashibo ekwateene. Nyi bwakinyi mufundji a misambo baadi etamina Yeelusaleme bu lupata ‘lwi na mashibo ekwateene.’ Bantu bemushaale abaadi na mushindo wa kwikwasheena na kwilamisheena. Na dingi, kwikwatena kwa mashibo kubaadi akutentekyesha mufundji a misambo mushindo ubaadi bisamba bya Isaleele bibungye pamune bu mwilo bwa kulangwila Yehowa. (Badika Misambo 122:3, 4.) Lelo uno na mu mafuku a mpombo aafiki, bibuwa bafubi ba Yehowa bekale “bekwatene.”

12. Nkinyi akiketukwasha bwa kupanda ku ngoshi ayikafiki kwi mwilo w’Efile Mukulu?

12 Bwakinyi ‘kwikwateena’ kwetu akukekala na muulo mu aa mafuku? Mukanda wa Ezekyele shapitre 38 awakula shi: “Goge a kwiumbo dya Magoge” akebwela mwilo w’Efile Mukulu ngoshi. Yawa ta nguba a kukimba kwiabuula nya. Na tatukekala lukalo na bukwashi bwa ndumbulwilo a Satana nya. Anka, atukekala na lukalo lwa kulamata kwi bakwetu balume na bakashi. Eyendo tatukapanda mwanda wa kwikala kisaka nya. Yehowa na Mwan’aye abakyebe kupandisha baaba booso bakwete kwitanyina eshina dya Yehowa ku yaaya mpombo. (Yow. 2:32; Mat. 28:20) Kadi, twi balombene kupwandjikisha shi baaba bashii mu buumune na lombe lw’Efile Mukulu​—baaba bekatukile mu kakongye​—abakyebe kupashibwa su?​—Mik. 2:12.

13. Tubamono malongyesha kinyi akumbene kukwasha bansongwa abatshinyi Efile Mukulu?

13 Binobino, tomonoshi ta bibuwa kulonda bikitshino bya bansongwa bakwete kukimba kifwamino mu uno ndumbulwilo? Tukwete kwifubwila ku kipungo kyatukekala lukalo lukata na bakwetu balume na bakashi, bakulu na bakinga. Oolo, kino nyi kipungo akitungu kufuba pamune, kukimba buumune abukyebe nketukwasha bikata mu mafuku e kumpala.

“BIPINDJI BYA MBIDI IMUNE”

14, 15. (a) Yehowa kwete kulongyesha bakulu na bakinga bwa mpàngo kinyi? (b) Bwa kwikala mu buumune, elango kinyi aditupa Yehowa?

14 Yehowa kwetu kwitukwasha bwa kumufubila ‘na katshintshi ka mumune.’ (Sof. 3:8, 9) Kwete kwitulambukisha bwashi mpàngo yaaye ya ikalayika ikumbane. Mpàngo yaaya kinyi? Nyi mpàngo ya ‘kukonga bintu byooso ku matalwa a Kidishitu.’ (Badika Beena-Efeeze 1:9, 10.) Oolo, Yehowa akyebe kubunga bipangwa byooso bi mwiyilu na pa nsenga bwa kumulangwila pamune. Akyebe kulombasha uno mwanda. Tomonoshi byabya abikutakula obe nsongwa bwa kufuba mu buumune na ndumbulwilo a Yehowa su?

15 Yehowa kwete kwitulongyesha bwa kwikala mu buumune kubanga binobino, na mpàngo ya shi tukekale mu buumune looso. Bifundwe abitulungula misusa ibungi bwa “kwikwasheena,” kwikala na “kifulo kya bwina muntu,” “kwikankamisheena muntu na muntu” na bwa “kwitamisheena mu lukumiino.” (1 Kod. 12:25; Lom. 12:10; 1 Tes. 4:18; 5:11, EEM) Yehowa ashinguula shi ta twi bapwidikye, na kushala mu buumune ta nkubofule nya, byabya twi na kya “kwilekyesheena bito ku muntu na muntu.”​—Ef. 4:32.

16, 17. (a) Bisangilo bya beena Kidishitu bi na Mpàngo kinyi? (b) Bansongwa mbalombene kwambula kileshesho kya Yesu naminyi?

16 Yehowa mmwitupe dingi bisangilo bya beena Kidishitu bwa kwitulambukisha buumune. Misango ibungi atubadikaa kunyingishibwa kwi mu mukanda wa Beena-Ebreeyi 10:24, 25. Mpàngo imune ya bino bisangilo ngya shi “twikwasheeneyi muntu na muntu bwatudya kwinyingishena mu kifulo na mu mifubo ibuwa.” Nyi bwakinyi abitungu bisangilo bikitshikye mu mushindo watudi balombene ‘kwinyingishena, bikishekishe pano patumono shi efuku dya Yehowa dibeeseesela peepi.’

17 Pabaadi ki mwana mukinga, Yesu baadi mulekye kileshesho kibuwa pabitale kwenda mu bisangilo. Aye kii na bipwa 12, baadi ende na baledi baaye mu bikongeno bikata bibaadi abiibaka mwilo wa Yehowa mu kikudi. Ungi musango, Yesu baadi mushimine kadi tabaadi mwende mu kwasha na ben’aye nya. Yosefu na Mariya abamusangeene kwete kwisamba myanda ya mu kikudi na balambukishi ku ntempelo.​—Luk. 2:45-47.

18. Nteko yetu ayitukwasha bwatudya kwikala mu buumune naminyi?

18 Kukatusha kwilesheena kifulo muntu na muntu na kutwela mu bisangilo bwa kunyingisha buumune bwetu, twi balombene dingi kwela nteko bwa bakwetu. Nsaa yatwele nteko pabitale bakwetu kwi Yehowa, atulesha shi tukwete kwikalakasha bwabo. Uno mwanda ta ngutale penda bantu bakulu nya. Su we nsongwa, okwete kukita yaaya myanda bwa kunyingisha kipwano kyoobe na bakwenu ba mu kikudi su? Kukita byabya nkulombene nkukwasha bwa kuuka shi twe mulamate ku myanda ya uno ndumbulwilo a kala kwete kwenda na kufudiila nya.

Ooso a kwatudu mulombene kwela nteko bwa bakwetu (Tala paragrafe 18)

KULESHA KWA SHI “TWI BIPINDJI BYA MBIDI IMUNE”

19-21. (a) Mu mushindo kinyi wi pa bwawo watukwete kulesha shi: “Twi bipindji bya mbidi imune”? Tuusha bileshesho. (b) Kileshesho kya bakwetu abekalanga batuushe bukwashi mu nsaa ya malwa akikulongyesha kinyi?

19 Mwilo wa Yehowa ngupwe kubanga kutumikila mwiya wi mu Beena-Looma 12:5 awamba shi: “Twi bipindji bya mbidi imune.” Tukwete kushinkamisha byabya nsaa ayimweneka malwa. Mu mweshi w’Ekumi na wakabidi 2011, kipapi kikata kibaadi kiushe mema mu kibundji kya Mindanao mwiumbo dya Philippine. Munkatshi a bufuku, mema abaadi atwele mu mashibo 40 000 mpa na mu mashibo ebungi a bakwetu ba mu kino kibalo. Anka, biro bya filiale abilesha shi “kumpala kwashi ma komite aatusha bukwashi kwi bantu be mu malwa akafikyengye, bakwetu beena Kidishitu ba mu angi maumbo abaadi abatumu bintu byabo bya bukwashi.”

20 Na dingi, nsaa ibapukile kipapi kikata lupese lwa kutunduka nguba kw’eumbo dya Japon, bakwetu balume na bakashi abaadi bashimishe bintu byabo bibungi. Bangi nkushaala nka kushi kantu. Yoshiko, baadi mushimishe nshibo yaaye, bayile mu kushala mu kilometre 40 kula na Nshibo ya Bufumu. Akupu alesha shi: “Bibaadi bitukemesha ngofu pakumona shi, efuku dibalondo kunyima kwa kyakya kipunga, mukunkushi a kifunda na ungi mukwetu abafikile mu kwitumona.” Akula dingi na muloo ooso shi: “Bibaadi bitusankishe pakumona kakongye aketulombeesha nkalo yeetu ya mu kikudi. Dingi, abaadi betupe bilamba, bilato, bibuta, na ma pijama.” Ungi mukwetu afubaa mu komite atushaa bukwashi kwi bantu be mu malwa amba shi: “Bakwetu ba mu bibundji bilekenelekene bya mu Japon abaadi abafubu pamune, bwa kwikwasheena. Bakwetu ba mwiumbo dya États-Unis abaafikile mu kukwasha. Pabaabadi bebayipushe bwakinyi abaadi bakatukye kula byabya, abaadi baluule shi: ‘Twi mu buumune na bakwetu ba mu Japon, na atuuku shi be na lukalo na bukwashi.’” Bino tabikupa namu disanka dya kwikala munkatshi mwa ndumbulwilo kwete kukwasha bantu be mwanka su? Kumina shi Yehowa kwete kusanka pakumona kyakya kikudi kya buumune.

21 Kwikala na kinangu ki byabya kubanga binobino akwitukwasha bwa kukambila twinyongoshi twi kumpala kwetu mu buumune sunga twekala kula na bakwetu ba mu nsenga ishima. Anka twi pamune na bakwetu be n’eetu mu kakongye. Fumiko baadi mupande ku yaaya mpombo ya mu Japon, amba shi: “Nfudiilo tayidi peepi menemene. Abitungu tutungunukye na kukwasha bakwetu bena Kidishitu bu byatutengyela kipungo akikashimina mpombo yooso.”

22. Buumune bwetu abuketukwasha mu mafuku aafiki naminyi?

22 Binobino, bansongwa na bantu bakulu bakwete kulonga bya kunyingisha buumune bwabo kubanga binobino, bakwete kwilumbuula bwa kupanda ku nfudiilo kwa uno ndumbulwilo a myanda mulwile shi mu buumune. Nka bu mu bipungo bya kala, Yehowa akapasha bantu baaye. (Yesh. 52:9, 10) Lamina shi n’oobe namu we mulombene kwikala munkatshi mwa bantu abakapanda su okwete kukita bukopo bwa kwikala mu buumune na mwilo w’Efile Mukulu wi mu buumune. Kingi kintu akiketukwasha nyi nkusangeela kyakya kyatudi bapete. Mwisambo aulondo awisambila uno mwanda.