Enda bua kuleshe mianda i muanka

Enda bua kuleshe kashibo ka mianda i muanka

KIPINDJI 2

Mbikunyi byodya kulonga bya binyibinyi pabitale Efile Mukulu?

Mbikunyi byodya kulonga bya binyibinyi pabitale Efile Mukulu?

1, 2. Nkileshesho kinyi akilesha shi, abitungu kwikale kintu kampanda akikwasha bwa kutaluula myanda ya bipwilo?

MBIKUNYI byatudya kuuka Efile Mukulu? Bi na muulo bwa kubanda kutaluula malongyesha a bipwilo bibungi su? Byabya bi bukopo. Sunga tweataluula, mbikunyi byatudya kutundula shi dino dilongyesha di buwa?

2 Eyendo, bu byakudi malongyesha elekene pabitale Efile Mukulu, abitungu tuukye malongyesha a binyibinyi, abadya kukumiina kwi bantu boso. Bu kileshesho: Banda kunangushena shi, bantu bakwete kwela mpaka pabitale bula bwa kilamba kyabaudisha mu kisalwe. Sha kilamba amba shi, ki metre asatu, muntu aulu amba shi, ki muushi mwa metre asatu. Be kupudisha wawa mwanda naminyi? Abitungu bapime kilamba na metre.

3. Bwakinyi Bible baadi mufundjibwe?

3 Kwi metre, sunga mukanda ulombene kwitukwasha bwa kutaluula myanda ya bipwilo su? Oolo, nyi Bible. Efile Mukulu baadi mufundishe Bible bwashi bantu ba mbalo yoso balongye bya binyibinyi pabimutale. Mbamutushe midiyo i bungi. Mbamwaluule ese mushima sunga kipese mu ndimi ikile pa 2 100. Bwa shi muntu ese abadikye bya binyinyi by’Efile Mukulu mu ludimi lwaye.

4. Mmyanda kinyi i mu Bible?

4 Bible nkyabuntu kikile buwa akifiki kwi Efile Mukulu. Kwete kwakwila myanda yatushibadya kuuka. Etulungula pabitale baaba be na mbidi ya mu kikudi. Kwete kwitulungula bi binangu by’Efile Mukulu, bu muntu bwaye, na mpango yaye. Kwete kwitulungula bibaadi Efile Mukulu mukitshine bantu myanda kala. Kwete kwitulungula myanda ayikakitshika mu mafuku aafiki. Na kwete kwitulesha byatudya kupeta eshinda aditwala ku muwa wa looso.

Kilombene nkutakula bwa kukumiina Bible

5. Nkileshesho kinyi akilesha shi Bible mwipushene na siyanse?

5 Kwi tubingilo twi bungi twi kwitutakula bwa kukumiina shi Bible nyi Eyi dy’Efile Mukulu. Kabingilo ka kumpala, mwanda Bible mwipushene na siyanse. Kala, mu nsenga ishima, bantu abaadi abanangushena shi nsenga ngishale ku kintu kampanda. Bu kileshesho, mu Afrike a Kupona, bantu abaadi abanangushena shi, nsenga ngishale pankatshi pa nyoka e na bipolo 3 500 kunundu, bipolo 3 500 kuushi. Aku namu mukwipushena na siyance, ungi mufundji a Bible bafundjile takudi bipwa bikile pa 3 500’shi Efile Mukulu ‘mwimikye nsenga pa shii kintu.’—Yoobo 26:7, EEM,

6. Nkishinkamiisho kinyi kikata akilesha shi Bible nyi mukanda w’Efile Mukulu?

6 Kishinkamisho kikata akilesha shi Bible mmukanda w’Efile Mukulu, mmatemuki e mwanka ekale a binyibinyi. Mu kwilekena na bantu, Efile Mukulu auku kalolo myanda ya mu mafuku aafiki; myanda yoso yatemuka, ayilombanaa.

7. Mmatemuki kinyi a mu Bible abaadi alombane kala?

7 Kala, matemuki e bungi abaadi alombane. Bu kileshesho, Bible batemukile bipwa 700 kumpala shi, Yesu akatandikwa mwiumbo dya Beteleeme, na abio nkukitshika. (Mika 5:2; Mateo 2:3-9) Kulombasha ku angi matemuki e bungi atale Yesu, Bible batemukile shi, akatandikwa kwi mukashi kamame na shi abakamupana ku nfwalanga 30 ya bingolongolo. Aa matemuki abaadi dingi alombane. Eyendo, takwi muntu baadi mulombene kutemuka myanda i byabya nya!—Yeeshaya 7:14; Sekadya 11:12, 13; Mateo 1:22, 23; 27:3-5.

8. Mmatemuki kinyi a mu Bible akwete kulombana lelo uno, na akwete kulesha kinyi?

8 Matemuki e bungi a mu Bible akwete kulombana lelo uno. Tala ndambo ya ku aa matemuki:

  • “Mwilo aukatuuku ungi ngoshi, na bufumu kwi bungi bufumu; na akukekala kutshinkakana kwa nsenga mu mbalo yilekeene, na nsala.”—Luka 21:10, 11, Esambi dipya 2015.

  • “Bubi abukafwimi.”—Mateo 24:12.

  • “Mu mafuku a ku nfudîlo . . . bantu abakekala bekumiine abo banabene, basha kifulo kikile kya nfwalanga, . . . bashaabakokyela bebatande, . . . bashii beelame, ba ntomboshi, bashikwe buwa, . . . bawuule na kwitatula, bafule miloo ya mbidi pe kufula Efile Mukulu.”—2 Timote 3:1-5, Esambi dipya 2015.

Tomono shi ino myanda ikwete kukitshika lelo uno? Matemuki a mu Bible aalesha shi, Bible ta mmukanda bi mikanda yoso nya. Nyi mukanda ufundjibwe ku bukome bwa kikudi ky’Efile Mukulu!—2 Timote 3:16.

Bible mmushintulukye su?

9, 10. Nkinyi akilesha shi Efile Mukulu ta mutadile bantu bwashi bashintuule Bible?

9 Banda kunangushena shi we na sosiete oobe na bofundu esaki dya miiya ayitungu shi bena mudimo bobe balonde. Su mwishikwanyi ashintuula myanda yodi mufunde, we kukita kinyi? Tolumbuula byabya bibashintuula su? Mu kipaso kimune, Efile Mukulu ta mutadile shi bantu bashintuule bya binyibinyi bi Mwiyi dyaye, Bible nya.

10 Baaba abaadi abakimbi kushintuula malongyesha a Mwiyi dy’Efile Mukulu ta mbobeshe nya. Patupwandjikisha Bible atudi naye lelo uno na bipindi bya Bible bya kala, byoso bi nka mumune. Bino abilesha shi, Bible ta mbamushintuule nya.